به گزارش یزدآوا، معضل ترافیک در یزد به یکی از دغدغه‌های اصلی مدیران شهری مبدل شده است که بخشی از این معضل به شیوه شهرسازی یزد از جمله خیابان‌های کم عرض، کمبود پارکینگ، وجود مراکز اصلی خرید روزانه مردم در هسته مرکزی شهر، فاصله اندک چند میدان اصلی شهر به یکدیگر و وجود اکثر مراکز درمانی و مطب پزشکان در مرکز شهر برمی‌گردد.

اوج ترافیک در شهر یزد در ساعات نزدیک به ظهر و غروب است که تقریبا خیابان‌های اصلی شهر همچون فرخی، طالقانی، امام(ره)، مطهری، قیام، بلوار امامزاده جعفر، بلوار صدوقی، خیابان دهم فروردین، خیابان کاشانی و میادین مهدیه، معلم، شهید بهشتی، آزادی و مارکار را انبوهی از خودروی شخصی در بر می گیرد.

مشکل ترافیک استان با شیوه شهرسازی یزد ریشه‌ای حل نمی‌شود

مجید تجملیان در گفتگو با یزدآوا با اشاره به معضل ترافیک یزد، مهمترین مشکلات در ترافیک شهری را آنهایی که ریشه‌ای‌تر بوده و با حل آن‌ها، به طور خودکار مشکلات دیگر حل شده یا کاهش می‌یابند دانست و افزود: مهم‌ترین مشکلاتی که موجب ازدحام و شلوغی معابر شهری یزد و سایر شهرهای بزرگ کشور شده است، اشتباه و بی‌برنامه بودن شیوه شهرسازی و سبک زندگی رایج در جامعه ما طی حدوداً ۷۰ سال گذشته است.

وی اضافه کرد: با این شیوه شهرسازی و پراکندگی نادرست مراکز تولید و جذب سفر در سطح شهر، به علاوه سبک غلط زندگی که نه تنها مطابق الگوی ایرانی-اسلامی نیست، بلکه حتی غربی هم نیست ، مشکل ازدحام و شلوغی به طور ریشه‌ای و کامل قابل حل نیست.

سیاست کاملا اشتباه دولت‌ها متهم ردیف دوم وضعیت فعلی یزد

رئیس کمیسیون حمل‌ونقل و آمدوشد شورای شهر یزد گفت: البته به این مشکلات، فهرست طولانی از علت‌های مهم دیگر را نیز در رده‌های بعدی اهمیت می‌توان اضافه کرد که می‌توان از مواردی همچون سیاست‌های کاملاً اشتباه دولت‌ها طی چند دهه گذشته در توزیع یارانه هنگفت سوخت، نبود جدیت در بین مدیران برای اعمال سیاست‌های صحیح و مکمل ایجابی و سلبی برای قانع کردن مردم به استفاده کمتر از خودرو شخصی به دلیل ترس از کاهش محبوبیت اجتماعی نام برد.

وی ادامه داد: استفاده اندک از فناوری‌های نوین در مدیریت تردد خودروهای شخصی و عمومی در سطح شهر، کیفیت و کمیت نامناسب ناوگان حمل‌ونقل همگانی، نبود زیرساخت‌های لازم برای توسعه حمل‌ونقل پاک از قبیل دوچرخه و اسکوتر، افزایش نگاه خودمحور در سطح جامعه و کاهش مسئولیت‌پذیری اجتماعی در بین بخش بزرگی از شهروندان و ... از دیگر موارد هستند.

سیاست‌های کلان‌ شهرسازی باید اصلاح شود

تجملیان در پاسخ به اینکه چه اقداماتی برای رفع معضل ترافیک باید انجام گیرد، گفت: راه‌حل‌ها در دل مواردی است که بیان شد، اگر می‌خواهیم این معضل به طور ریشه‌ای حل شود، به ترتیب اهمیت اول باید برویم به سراغ سیاست‌های کلان شهرسازی و سبک زندگی جامعه و برنامه‌ای جامع و جدی برای اصلاح آنها تدوین و به تدریج اجرا کنیم.

وی ادامه داد: پس از آن حتماً دولت باید شجاعت و درایت به خرج دهد و یک بار برای همیشه نظام توزیع یارانه سوخت را اصلاح کند. به این معنی که اولاً آن را نه به مبلغ ثابت که به طور شناور و با توجه به تغییرات نرخ جهانی سوخت و نرخ برابری ریال با سایر ارزها محاسبه و به طور مستقیم به مردم پرداخت نماید تا به تدریج ارزش یارانه پرداختی به سمت صفر میل نکند، ثانیا این یارانه را نه به خودروها که به تک‌تک ایرانیان تخصیص داده و پرداخت نماید.

این عضو شورای شهر یزد افزود: پس از این دو کار، نرخ سوخت در جایگاه‌ها را به صورت شناور و با توجه به نرخ روزانه آن در بازارهای جهانی تعیین نماید. اگر این اصلاحات به طور صحیح انجام گیرد، دیگر افراد برایشان صرف نمی‌کند که برای هر کار کوچک و طی مسیر کوتاهی، خودروهای پرمصرف را از خانه بیرون آورده و سطح معابر شهر را شلوغ کنند.

لزوم اجرای سیاست‌های سلبی و ایجابی برای حل ترافیک 

وی یکی دیگر از کارهایی که باید انجام گیرد اجرایی شدن به ترتیب مجموعه‌ای از سیاست‌ها و فعالیت‌های ایجابی برای استفاده آسانتر و مؤثرتر از حمل‌ونقل پاک و حمل‌ونقل همگانی دانست و افزود:  همچنین به موازات آن مجموعه‌ای از سیاست‌ها و فعالیت‌های سلبی باید اجرا شوند تا جذابیت استفاده خودخواهانه از خودرو شخصی برای افراد کاهش یابد.

تجملیان عنوان کرد: در مجموعه سیاست‌های ایجابی مواردی همچون توسعه کمی و کیفی ناوگان حمل‌ونقل همگانی، تنوع بخشی به این ناوگان (اتوبوس، مینی‌بوس، ون، تاکسی خطی، تاکسی گردشی)، اصلاح خطوط حمل‌ونقل همگانی، ایجاد مسیرهای امن برای حمل‌ونقل پاک (دوچرخه و اسکوتر)، استفاده از ابتکارات جهانی همچون «گذرگاه پیاده مدرسه» و «حمل‌ونقل پاسخگو به تقاضا» یا DRT ، ایجاد سهولت در دسترسی به دوچرخه و اسکوتر برقی برای عموم مردم، و البته فرهنگ‌سازی برای کاهش هرچه بیشتر استفاده از خودروهای شخصی مطرح است.

وی ادامه داد: در مجموعه سیاست‌های سلبی نیز مواردی همچون ایجاد خطوط ویژه برای خودروهای حمل‌ونقل همگانی با تخصیص بیشتر عرض معابر اصلی به آنها و کاهش عرض معابر برای تردد خودروهای شخصی، اجرای سامانه هوشمند توقف‌سنج حاشیه معابر، یک طرفه سازی پاره‌ای از معابر، ایجاد محدوده‌های ویژه ترافیکی اعم از تردد ممنوع کامل، تردد در ساعات خاص ممنوع، تردد همراه با پرداخت هزینه و ... مطرح است.

بهره‌گیری از فناوری‌های نوین مانعی بر انسداد تقاطع‌ها

وی یادآور شد: گرچه طی سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای استفاده هرچه بیشتر از فناوری‌های نوین در جهت مدیریت بهتر تردد در سطح شهر انجام گرفته است، لیکن هنوز تا وضعیت مطلوب فاصله زیادی داریم. با استفاده از این فناوری‌ها می‌توان از بسیاری از انسدادها بخصوص در تقاطع‌های پرتردد جلوگیری کرد و همچنین استفاده مردم از حمل‌ونقل همگانی را تسهیل نمود.

رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر یزد تصریح کرد: بعضی از اقدامات مهم و لازمی که به آنها اشاره شد یا اصلاً در حوزه اختیارات و مسئولیت‌های شورای اسلامی شهر نیست همچون ساماندهی به وضعیت نابخردانه توزیع یارانه سوخت، یا آنکه فقط بخشی از آن در حوزه اختیارات شورا است و نیاز به اصلاح سیاست‌ها و برنامه‌های کلان ملی دارد همچون اصلاح شهرسازی و سبک زندگی.

وی ادامه داد: اما در پاره‌ای دیگر از حوزه‌های مرتبط با این معضل، شورای اسلامی شهر و به تبع آن شهرداری یزد خصوصاً سازمان حمل‌ونقل بار و مسافر شهرداری و مدیریت مهندسی و ایمنی ترافیک شهرداری طی یک سال منتهی به بهمن ۱۴۰۱ فعالیت‌های متعدد و متنوعی داشته‌اند.

تجملیان افزود: در این ارتباط می‌توان به تشکیل کمیسیون حمل‌ونقل و آمدوشد برای اولین بار در طی شش دوره شوراهای اسلامی شهر یزد، پیگیری برای افزایش تعداد ناوگان اتوبوس و ون شهری، برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی تاکسی‌های خطی در سطح شهر، تعیین مشاور برای انجام مطالعات اصلاح خطوط حمل‌ونقل همگانی، انجام مطالعات اولیه برای ایجاد مسیرهای پاکرو مختص دوچرخه و اسکوتر، حمایت از یک شرکت دانش‌بنیان بومی برای راه‌اندازی خدمت «حمل‌ونقل پاسخگو به تقاضا» یا DRT، برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی منظومه خدمات یکپارچه یزدمن در حوزه حمل‌ونقل عمومی و بلیط الکترونیک بر مبنای نسل سوم یا MBI که ان‌شاءالله از اوایل سال ۱۴۰۲ عملیاتی خواهد شد از جمله این فعالیت‌ها است.

وی ادامه داد: تحلیل و طراحی سامانه هوشمند توقف‌سنج حاشیه معابر به شکلی بدیع و بی‌سابقه در کشور که ان‌شاءالله از اواسط سال ‍۱۴۰۲ عملیاتی خواهد شد، پیگیری برای هرچه هوشمندتر شدن چراغ‌های راهنمایی سطح شهر، تحلیل و طراحی و پیاده‌سازی «سامانه مدیریت هوشمند حمل‌ونقل» یا ITS که ان‌شاءالله بخش اول آن تا پایان سال جاری راه‌اندازی و عملیاتی خواهد شد، تصویب طرح تجهیز تعدادی از میدان‌ها و فلکه‌های پرتردد سطح شهر به چراغ‌های هوشمند راهنمایی برای جلوگیری از انسداد در ساعات اوج تردد، تصویب اجرای دو تقاطع غیرهمسطح شهدای محمودآباد و میدان صاحب‌الزمان، پیگیری برای اجرای هرچه سریعتر بلوارهای شهید پارسائیان و استاد ایرج افشار، راه‌اندازی مرکز ویژه کنترل حمل‌ونقل عمومی شهر، و ... از دیگر فعالیت‌هایی است که انجام گرفته است.

شورای «ترافیک» یا «گره بر ترافیک»؟!

چندی پیش سیفی رئیس شورای شهر یزد در نشست علنی شورای شهر یزد گفته بود: به جای آن که در استان و شورای ترافیک به شورای اسلامی شهر برای اجرای پروژه‌ها و طرح‌های ترافیکی کمک کنند، اقدام به سنگ‌اندازی در مسیر شورا و شهرداری می‌کنند و طرحی که ردیف‌دار است را با مشکل مواجه می‌کنند.

وی افزوده بود: نامه‌های متعددی از سوی شورای اسلامی شهر و شهرداری یزد به شورای ترافیک مبنی بر اعلام نیاز شهر به اصلاح هندسی بعضی تقاطع‌ها ارسال شده است که تنها با یک مورد تقاطع تعاون در بلوار دانشجو موافقت صورت گرفت و پس از آن که دیدند این طرح با اعتراض مردمی روبه‌رو شد، به سرعت طی نامه‌ای توپ را به زمین شهرداری انداختند و در ارتباط با دیگر طرح‌ها هیچ اقدامی انجام ندادند.

سیفی اضافه کرده بود: با وجودی که نامه‌های زیادی به شورای ترافیک نوشته شده است، شورای ترافیک و معاونت عمرانی استانداری یزد هیچ پاسخی به نامه‌ها نداده‌اند و نسبت به تأیید یا رد آن هیچ اقدامی نکرده‌اند.

تجملیان با اشاره به گفته‌های رئیس شورا مبنی براینکه بسیاری از طرح‌ها معطل تصویب شورای ترافیکی است، گفت: شورای ترافیک استان یکی از نهادهای قانونی است که کار نظارت و تصویب طرح‌های بزرگ و زیرساختی در مورد معابر و تردد استان را برعهده دارد و زحمات زیادی را نیز رئیس و دبیر آن تاکنون کشیده‌اند که جای تشکر و قدردانی دارد. البته انتقادهایی به عملکرد این شورا وجود دارد که باعث شده تا بعضی از طرح‌ها معطل مانده یا با تأخیر زیادی اجرا شوند.

وی اضافه کرد: اول آنکه علیرغم دعوت‌ها و پیگیری زیادی که کمیسیون حمل‌ونقل و آمدوشد شورای شهر داشته است، متأسفانه تعدادی از اعضا و دبیر شورای ترافیک استان حضور پررنگی در جلسات این کمیسیون ندارند. این موضوع موجب می‌شود که در جریان مذاکرات و تبادل‌نظرهای مفصل کارشناسی انجام شده در صحن کمیسیون تخصصی شورای اسلامی شهر قرار نگیرند و همچنین ما را نیز از نظرات ارزشمند خود بی‌بهره بگذارند.

برگزاری جلسه شورای ترافیک شاید وقتی دیگر

این عضو شورای شهر یزد ادامه داد: مورد دوم آن که جلسات شورای ترافیک استان به طور منظم و دوره‌ای برگزار نمی‌شود و بسته به فرصت و وقت آزاد رئیس این شورا است که زمان برگزاری جلسات آن تعیین می‌شود. در حالی که حجم زیادی از مطالب وجود دارند که باید در این شورا مورد مذاکره و تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری منظم و مستمر قرار گیرند.

تجملیان افزود: مورد سوم آن که تصمیم‌گیری‌ها در شورای ترافیک استان معمولاً مبتنی بر خرد جمعی و رأی‌گیری انجام نمی‌شود. بلکه این رئیس جلسه است که جمع‌بندی و برداشت شخصی خود از مذاکرات انجام گرفته را به دبیر جلسه منتقل و به عنوان مصوبه شورا ثبت می‌شود. این در حالی است که بعضی از اعضای این شورا به دلیل رودربایستی‌های اداری از بیان نظراتی که مخالف نظر رئیس جلسه است خودداری می‌کنند و لذا عملاً در پاره‌ای از موارد تصمیمات شورا از پختگی و جامعیت لازم برخوردار نیست و در اینجا از معاون عمرانی استاندار تقاضا می‌کنم با رفع این مشکلات، تأثیرگذاری و چابکی شورای ترافیک استان را افزایش دهند.

کمیسیون حمل و نقل شورا مصمم بر اتمام پروژه‌ها

این عضو شورای شهر یزد با اشاره به برنامه‌های سال آینده کمیسیون حمل‌ونقل و آمدوشد شورا بیان اینکه در این کمیسیون اول از همه با جدیت پیگیر به نتیجه رسیدن طرح‌ها و پروژه‌های نیمه تمام در سال ۱۴۰۲ خواهیم بود، ادامه داد: به موازات آن شروع طرح‌ها و پروژه‌های جدیدی نیز در برنامه چهارساله کمیسیون قرار دارد.

وی ادامه داد: در این ارتباط می‌توان به پیگیری برای ساماندهی به خطوط عابر پیاده و سرعتکاه‌های سطح شهر، تهیه طرحی با همکاری بخش خصوصی برای واگذاری دوچرخه و اسکوتر برقی با قیمت و شرایط مناسب به شهروندان یزدی، تهیه شیوه‌نامه‌های لازم برای فعال‌سازی «گذرگاه‌های پیاده مدرسه» یا WSB با همکاری آموزش و پرورش، ایجاد مسیرهای پاکرو در سطح شهر، راه‌اندازی سامانه اندازه‌گیری سرعت نسبی خودروها در سطح شهر، تهیه و راه‌اندازی سامانه برنامه‌ریزی سفر شهری و ... چندین فعالیت ریز و درشت دیگر اشاره کرد.

تجملیان در پایان گفت: متأسفانه طی سال‌های گذشته بسیاری از اصلاحات در معابر و سیاست‌های آمدوشد شهری یزد که باید انجام می‌شده‌اند بر زمین مانده‌اند که نتیجه آن را در وضعیت نامطلوب فعلی می‌بینیم. اگر بناست مردم از نمایندگان خود در شورای اسلامی شهر توقع اصلاح این وضعیت را داشته باشند، باید دو نقش را در این فرآیند به درستی ایفا کنند، نخست آنکه صبور باشند و بدانند مشکلاتی که طی چند دهه بر روی هم انباشته شده‌اند را نمی‌شود یک ساله برطرف کرد. دیگر آنکه آمادگی داشته باشند برای اصلاح این وضعیت پاره‌ای از محدودیت‌ها و فعالیت‌های سلبی را تحمل کنند تا منفعت آن به همه شهروندان یزدی برسد.

وی ادامه داد: اگر بنا باشد همه فقط به راحتی خود فکر کنیم و حاضر نباشیم برای اصلاح وضعیت تردد سطح شهر، کمی سختی مثل الزام به استفاده از حمل‌ونقل عمومی در بعضی از مسیرها، یا الزام به استفاده از پارکینگ عمومی و کمی پیاده‌روی تا مقصد نهایی، و موارد مشابه دیگر را تحمل کنیم، کار بسامان نخواهد شد. ما روی همکاری و فرهنگ بالای شهروندان عزیز یزدی حساب ویژه‌ای باز کرده‌ایم تا بتوانیم این گره ترافیک شهر را با تدبیر به تدریج بگشاییم.

انتهای پیام/

گزارش: فاطمه عبدلی