به گزارش سروابرکوه، گزاش های دریافتی «ایران هسته ای» نشان می دهد با وجود حاضر شدن وزرای خارجه کشورهای ۱+۵ در مذاکرات ژنو هنوز جمع بندی نهایی درباره ۳ موضوع اختلافی تحریم هایی که باید در گام اول تعدیل شود، راکتور اراک و حق غنی سازی حاصل نشده است.

در حالی که مذاکرات ژنو وارد روز چهارم شده است که طرفین هنوز روی متن عباراتی که باید در توافق نهایی نوشته شود، به جمع بندی مشترک نرسیده اند.

نخستین مسئله که بحث بر سر آن ادامه دارد موضوع غنی سازی است.

گزارش ها نشان می دهد موضع فعلی امریکا این است که حق غنی سازی ایران را قبول دارد و ایران می تواند در طول توافق موقت آن را در سطح ۵ درصد ادامه بدهد، اما حاضر به مکتوب کردن آن نیست.

جیم سوشو، در گزارشی برای سی ان ان از ژنو در روز اول آذر می گوید: «ایران تاکید دارد حق غنی سازی اش در توافق ژنو مکتوب شود. مقامات آمریکایی می گویند حاضرند حق ایران را در این زمینه به رسمیت بشناسند بدون آنکه به صراحت این مسئله را به صورت مکتوب در توافق نامه بگنجانند. اما این کار برای طرف ایرانی کافی نیست. ایران می خواهد این مسئله به صورتی مکتوب شود».

کارشناسانی که «ایران هسته ای» با آنها صحیت کرده می گویند می گویند اختلاف در مسئله غنی سازی بر سر دو مسئله است: ۱- اینکه این موضوع مکتوب شود یا نه ۲- اینکه وقتی مکتوب شد چه مقدار صراحت داشته باشد.

گزارش های منابع غربی نشان می دهد امریکا در بهترین حالت مایل به درج عبارتی مبهم در توافق نهایی است که حق غنی سازی ایران را صریحا به رسمیت نمی شناسد.

العربیه روز ۲ آذر از قول دیپلمات های غربی نوشته است: «راه حلی میانه پی گرفته شد که به صراحت به هیچ کشوری حق تولید سوخت اتمی را نمی دهد».

از سوی دیگر، نشانه هایی وجود دارد که بر اساس آن می توان نتیجه گرفت امریکا فقط به شرطی آماده اذعان به حق ایران برای غنی سازی خواهد بود که ایران بپذیرد برنامه غنی سازی خود را طی یک توافق با امریکا محدود کند.

در واقع، امریکایی ها عقیده دارند اگر به نحو لا بشرط حق غنی سازی ایران را به رسمیت بشناسند آن وقت دیگر قادر به محدود کردن برنامه ایران در توافق نهایی نخواهند بود و ایران می تواند زیر ساخت غنی سازی صنعتی خود را حفظ کند.

گزارش هایی وجود دارد که نشان می دهد امریکا عقیده دارد حتی اگر حق غنی سازی روی کاغذ پذیرفته شود، حد و حدود آن باید در یک توافق سیاسی نهایی شود.

اظهار نظر آقای ظریف ۲ روز قبل از آغاز مذاکرات در این باره که حق غنی سازی ایران ذاتی و غیر قابل انفکاک است، مکررا از سوی منابع غربی مورد استناد قرار گرفته و آنها مدعی شده اند که این اظهارنظر نشان می دهد که ایران آماده خواهد بود نهایتا از موضع خود درباره ضرورت تصریح به غنی سازی در متن توافق کوتاه بیاید و به همین دلیل به نظر می رسد روشن است که این سخن موضع مذاکراتی ایران را تضعیف کرده است.

جرج جان، خبرنگار خبرگزاری رویترز در گزارشی از ژنو در تاریخ ۲ آذر در این باره نوشته است: «یک دیپلمات گفت محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در یک مسئله مهم مورد اختلاف یعنی ادعای ایران درخصوص حق تولید سوخت هسته ای ازطریق غنی سازی اورانیوم به پیشرفت هایی دست یافته اند. ظریف اواخر هفته گذشته نشان داد ایران آماده است موافقتنامه ای را امضا کند که در آن با صراحت بر حق غنی سازی ایران تاکید نشده باشد. این مسئله باعث شد امیدها در خصوص دستیابی دو طرف به توافق در مذاکرات کنونی ژنو افزایش یابد».

موضوع مورد مناقشه دیگر در مذاکرات مسئله میزان تحریم هایی است که در گام اول تعدیل خواهد شد.

لویی شاربونو خبرنگار خبرگزاری رویترز در نیویورک دو روز قبل گزارش داده بود ارزش کل تحریم هایی که رد گام اول تعدیل می شود حداکثر ۸/۵ میلیارد دلار است.

«ایران هسته ای» گزارش هایی در اختیار دارد که نشان می دهد تیم ایرانی این مقدار تعدیل تحریم را ناچیز دانسته و در حال چانه زنی برای افزایش آن است.

یک منبع به «ایران هسته ای» گفت: «اصلی ترین دلیل حضور جان کری در ژنو این است که تیم ایرانی خواستار تعدیل تحریم هایی است که تصمیم گیری درباره آنها در سطح تیم مذاکره کننده امریکا ممکن نیست».

همچنین روشن نیست که اختلاف نظر درباره راکتور اراک چگونه حل و فصل خواهد شد.

منبع: یزدرسا