یزدامروز؛ کاسبان تحریم!؛ کلید واژه ای که با داغ شدن موضوع مذاکرات هسته ای از سوی برخی دولتمردان به ویژه رییس جمهور محترم! به عرصه سیاسی کشور ورود پیدا کرد.

هر چند موضوع کاسبان تحریم امری حقیقی است و نمی توان از آن اجتناب کرد اما در این میان مسئله ای که هنوز روشن نشده انگشت اشاره دولتمردان و رییس جمهور به طرف منتقدین مذاکرات و برجام به عنوان کاسبان تحریم است!  وگویا دولت تدبیر برای تصویب برجام حاضر به هر کاری بود حتی فراموش اصل کاسبان تحریم! و استفاده از این حربه برای برچسب گذاری و بستن دهان منتقدین!

خوشبختانه رهبر معظم انقلاب در نامه تاریخی خود به رییس جمهور در 9 بند شروط مهمی را برای اجرای برجام تعیین کردند و تاکید بر این شروط گویای این واقعیت است که رهبر انقلاب متن برجام را به‌طور «مشروط» و صرفا در صورت رعایت آن محورها تایید کرده‌اند و همین نشان از آن است که دلواپسی و نگرانی برخی دلسوزان نظام در خصوص برجام بی مورد نبوده است.

بذرپاش نماینده مردم تهران در مجلس با بیان اینکه کلید واژه «کاسب» کلید واژه محبوب رییس جمهور است و «کاسبان تحریم» بیشترین واژگان مصرف شده را در ادبیات وی دارد، روشی را برای شناساندن کاسبان تحریم معرفی کرد و گفت: «پیشنهاد من این است که صدا و سیما به منزل منتقدین برجام برود از املاک و ویلاو خودروهایی که در اختیار دارند ثبت تصویر کند و از ان طرف به منزل کسانی که این واژه را زیاد استفاده می کنند برود و از املاک و ویلا و خودروهای آن هاثبت تصویر کند آن وقت حجم کاسبی برای مردم روشن و واضح می شود و راستی آزمایی این موضوع هم با قوه قضاییه باشد.»

اما برای شناساندن کاسبان تحریم راه ساده تری هم هست که دیگر نیازی نباشد تا به خانه افراد رفته و مستند تهیه شود بلکه با کمی بررسی در خصوص عملکرد برخی صنایع که روزی در بهره وری و سود آوری مثال زدنی بودند و امروز با کاهش تولید و سود و سقوط در بازار بورس در آستانه ورشکستگی هستند می توان دریافت چه کسانی با تضعیف صنعت کشور و واسطه گری های «من درآوردی» از شرایط تحریمی کشور پول های کلان به جیب می زدند.

به دنبال سلسله گزارش های مشکلات و معضلات خود ساخته ی فولاد آلیاژی یزد به عنوان یکی از صنایع برتر کشور در این گزارش برگ دیگری را رو می کنیم تا مشخص شود در مدت زمان فشار تحریم ها چه هزینه های هنگفتی از جیب کارگران به جیب دلالان و کاسبان تحریم روانه شده است!

در اوج تحریم های همه جنبه علیه ایران و در زمان مدیریت «ق» در سال 92 به بهانه تحریم از سوی یک شرکت سرمایه گذاری در فولاد آلیاژی ایران، شرکتی به نام (GIC) در کشور آلمان تاسیس شد و به دنبال ان شرکت فولاد آلیاژی ایران مجاب شد تمام فعالیت های خارج از کشور خود را از طریق این شرکت انجام دهد، شرکتی که سردمداران آن، کسانی جز مسئولان شرکت سرمایه گذار نیستند!

با ارجاع فعالیت های خارج از کشور فولاد آلیاژی یزد نظیر صادرات، خرید، واردات، و عقد قرارداد طرح های توسعه، مشاوره و ...به شرکت جی آی سی اینترنشنال (GIC)، این شرکت برای انجام هر کدام از کارهای محوله حداقل 7 الی 9 درصد از قرارداد را به عنوان حق الزحمه برداشت می کند! در صورتی که این شرکت زیر نظر فولاد آلیاژی نیست و افراد ذی نفوذ شرکت سرمایه گذار آن را تاسیس کرده‌اند!

این شرکت واسطه گر به مدیریت «ع ط» در آلمان به ثبت رسید و شعبه‌ای هم در تهران طبقه همکف ساختمان فولاد آلیاژی دایر کرد.

علاوه بر پول هنگفتی که این شرکت بخاطر واسطه گری طی یک سال از جیب کارگران فولاد آلیاژی یزد روانه حساب خود کرد، صادرات فولاد آلیاژی یزد به آلمان که روز قطعات مرسدس بنز و فیات را تأمین می کرد، از 8 هزار و 200 تن در سال 91 به 2 هزار و 100 تن در سال 92رسید که خوشبختانه به تصمیم مدیر عامل وقت کانال واسطه GIC حذف شد و صادرات به آلمان در سال 93 به 9 هزار و 500 تن رسید.

این ضرر جبران ناپذیر به شرکت فولاد آلیاژی به همت کاسبان تحریم و با عنوان شرکت GIC در حالی صورت گرفت که با هر معامله سهم و درصد خود را از آن برداشت می کردند که برای روشن تر شدن میزان کاسبی این افراد چند عنوان قراردادهای مهم را که توسط این شرکت انجام شد اشاره می شود.

عقد قرارداد با دسته سه سارایه اسپانیا برای اجرای پروژه بلاتکلیف یزد 1 به مبلغ 82 میلیون یورو که سهم شرکت GIC قبلا گفته شد.

عقد قرارداد خرید دستگاه فرآوری قراضه «شریدر» به مبلغ بیش از 45 میلیارد تومان و با ظرفیت 300 هزار تن در سال از شرکت COMES آلمان  در تاریخ 20 فرودین ماه 92 که با تأخیرهای مکرر قرار بود خرداد 93 نصب و راه اندازی شود که هنوز در هاله ای از ابهام است! و جالب تر اینکه این دستگاه دیگر در شرکت های فولادی دیگر استفاده نمی شود چراکه با استفاده آهن قراضه 20 درصد و آهن اسفنجی 80 درصد خرید این دستگاه توجیه اقتصادی ندارد و هزینه های تعمیر و نگهداری آن بسیار زیاد است!

عقد قرارداد ریومپ برای افزایش ظرفیت تولید به  مبلغ 19 میلیارد تومان! در حالی سود سال گذشته فولاد الیاژی 21 میلیارد تومان بوده است! که 7 درصد هزینه آن هم به شرکت GIC تعلق می گیرد.

علاوه بر کاهش صادرات از 18هزار تن به حدود صفر و افزایش هزينه‌هاي ارزي براي فولاد آلياژي یزد به عنوان تنها رهاورد شركت JIC، بحث افول صادرات فولادهای آلیاژی یزد همچنان پا بر جا مانده است و دو سه شركت طرف قرارداد فولاد آلياژي كه محصولات آن را صادر مي‌كردند و رقم صادرات را به حدود 20 هزار تن در سال رسانده بودند و برنامه‌ريزي براي افزايش صادرات امسال تا مرز 30 هزار تن و درآمد 24 ميليون يورويي براي فولاد آلياژي داشتند حاضر به پذيرش يك واسطه هزینه تراش به نام  GICنشدند و صادرات بر زمين ماند.

در حالی که معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت در ماه گذشته اعلام کرد معاملات 157 تولیدکننده بزرگ فولاد (از جمله فولادهای آلیاژی) الکترونیکی شده ولی متاسفانه بازار آهن همچنان در بلاتکلیفی نوسان قیمت‌ها و کمبود نقدینگی کارخانجات و همچنین نوسانات نرخ دلار به سر می‌برند و در عین حال بی‌تدبیری در مواردی باعث کاهش تولید کالاهای مرغوب و افزایش تولید کالاهای کم‌ارزش شده است.

در این میان اما کارخانجاتی که صدور محصولات در تعریف ماموریت کاری آنها قرار دارد با توجه به افزایش قیمت دلار در صورت موفقیت در صادرات، امکان رشد و توسعه آنها و تامین نقدینگی (اعم از ریالی و ارزی) فراهم می‌شود.

مجتمع عظیم فولاد آلیاژی یزد یکی از این مجموعه‌هاست که در تعریف وظایف خود قرار است تا دو سال دیگر به صادرات یکصد هزار تن فولاد آلیاژی و مهندسی برسد درحالی که عملکرد صادراتی در این مجتمع در سال جاری چیزی در حدود صفر یا کمتر از یک درصد سال گذشته است.

اکنون که دولت تدبیر و امید در عرصه‌های صنعت، اقتصاد و تجارت افکار نو ارائه می‌دهد یک سوال اساسی مطرح است، چه کسی پاسخگوی ضرر 24 تا 30 میلیون یورویی حاصل از عدم صادرات فولادهای آلیاژی یزد خواهد بود؟ جالب توجه اینکه«غ ک» مدیرعامل سرمایه‌گذار در فولاد آلیاژی یزد در نشست مشترک با دبیر کانون‌ نهادهای سرمایه‌گذاری بدون توجه به اینکه فولادهای آلیاژی یزد به یک کارگاه میلگردسازی در حال تبدیل است و ضررهای چند ده میلیون یوروی عدم صادرات امسال را خواهد داشت گفت: بخش اعظم سود پیش‌بینی شده سال 92 تا همین زمان (تیرماه) محقق شده است.

در ارديبهشت‌ماه امسال گزارشي مبسوط از دور شدن فولاد آلياژي از مأموريت و اهداف آن در سایت‌ها، روزنامه‌ها و نشریات منتشر شد.

شركت و كارخانه عظيمي كه با حدود 300 ميليون دلار ماشين‌آلات و دانش فني نوين و هزاران ميليارد ریال منابع داخلي تأسيس شده تا انواع فولادهاي آلياژي و مهندسي را توليد و مازاد بر نياز كشور را صادر نمايد و طي 10-12 سال تلاش، با برنامه‌ریزی صادرات خود را به حدود20 هزار تن در سال رسانده و در یکی دو سال گذشته بازار مناسبي در كشورهاي اروپايي و تركيه براي خود دست و پا كرده بود. با تصميم‌گيري‌هاي سليقه‌اي يا هدفدار مديران وقت خود، اقدام به تأسيس يك شركت به ظاهر وابسته به فولاد الیاژی، به نام  GICدر اشتوتگارت آلمان نمود تا با دور زدن شركت‌هاي صادركننده آلياژ و قطع ارتباط آنها، فرمان صادرات را به دست گيرد.

البته GIC براي اينكه نزد سهامداران، مديران ارشد بي‌اطلاع از برنامه‌هاي اندروني، و مديران دولتي، بانك‌ها و حسابرسان توجيهي داشته باشد به ظاهر مأموريتي همچون خريد و ارسال تجهيزات، قطعات و نيازهاي فولاد آلياژي يزد را نیز به عهده دارد كه چون واسطه‌ای عمل مي‌كند قاعدتاً بررسی موارد تداركاتي و خريد و ارسال شده با محاسبه هزينه‌هاي ارزي مديران و پرسنل شركت قابل تامل و گرانتر از خريد مستقيم است اما متأسفانه تاكنون حسابرسي جامعي از اين موارد صورت نگرفته است مگر اينكه كار دريافت ويزا، اقامت در اروپا و‌ مهمان‌سرايي براي مديران اعزامي به مأموريت نیز در تعاریف کاری بیاید.
موارد فوق نشان می‌دهد، با توجه به نياز مبرم شركت فولادهاي آلياژي يزد به ارز متأسفانه نه تنها صادرات به خارج به مرز صفر نزديك شده بلكه بازارهاي كسب شده به سرعت توسط چيني‌ها در حال تصاحب كردن است و بدتر اينكه شركتی که با سرمایه 300 ميليون دلار و هزاران میلیارد ریال تاسیس شده به جاي تولید فولادهاي آلياژي و مهندسی به يك كارگاه ميلگردسازي تبدیل شده و گويا ميلگردها هم با قيمتي كمتر از قيمت بازار (بين يك تا 2 درصد) عرضه مي‌شود. كاري كه در يك كارگاه با هزينه 4-5 ميليون يورويي هم قابل انجام است. 

موج فشارهاي مسئولان و سهامداران براي اطلاع از چرايي افت صادرات و تبديل فولاد آلياژي يزد به يك كارگاه ميلگردسازي و تحمیل هزينه‌هاي ارزي در شركت GIC موجب شد تا در نوزدهم تيرماه امسال مدير صادرات فولادهاي آلياژي عدم موفقيت صادرات را به تحريم‌ها نسبت دهد، در حالي كه تحريم‌ها 2، 3 و 5 سال پيش هم اعمال شده بود و در همين حال، صادرات سال گذشته شركت به مرز 20هزار تن رسید. 

 اما گذشته از این شرکت، اعضای دیگر فولاد الیاژی یزد هم بیکار ننشستند و با سود جویی از وضعیت تحریم های کشور، شرکتی را در ترکیه تاسیس کرده اند که با تصویب هیأت مدیره پول های انتقالی از کشور ترکیه از کانال این شرکت وارد کشور می شود و براساس هر فعالیت هم این شرکت درصدی را کاسبی می کند و معلوم نیست این واسطه گیری ها تا چه زمان ادامه خواهد داشت؟

اما گویا خبرهای خوشی در راه است و شنیده شده با تغییر اساسی در هیأت مدیره فولاد آلیاژی ایران امید حرکت بهتر برای این واحد صنعتی ترسیم شود، شنیده ها حاکی از ان است رییس هیأت مدیره فولاد آلیاژی که به خاطر فساد اقتصاد چند صباحی را در زندان به سر برده بود و حتی حق امضا نداشت برکنار شده است و دو نماینده جدید سهام عدالت در هیأت مدیره به انتخاب شخص معاون رییس جمهور قرار است در آینده ای نزدیک به جمع این هیأت مدیره بپیوندند.

کارگران  و دلسوزان این واحد صنعتی که به عنوان صنعت برتر یزد شناخته شده است چشم امید به تغییرات اساسی و بهتر شدن اوضاع این شرکت با آمدن اعضای جدید فولاد آلیاژی هستند. 

یزدرسا/