Navigation Navigation

محتوا محتوا

آیین شب چله در یزد قدیم؛

از آجیل «لرک» تا پخت آش «ابودردا» در شب یلدا


در قدیم به شب یلدا شب چله گفته می شد و این شب قدمت طولانی دارد که به قبل از اسلام باز می گردد و مرتبط با آیین زرتشتیان است.

به گزارش یزدامروز؛ یک کارشناس مردم شناسی در گفتگو با خبرنگار یزدرسا در خصوص آداب و رسوم یزدی ها در شب یلدا گفت:در قدیم به شب یلدا شب چله گفته می شد و این شب قدمت طولانی دارد که به قبل از اسلام باز می گردد و مرتبط با آیین زرتشتیان است.

صدیقه رمضانخانی با بیان این که یزدی ها برای شب یلدا آداب و رسوم خاص خود را داشته اند اظهار داشت: در قدیم اتاق بزرگ خانه که ارسی نام داشت را برای مراسم شب چله آماده می کردند. لحاف مخمل بزرگی برای کرسی می‌دوختند و بر آن می انداختند و برای گرم شدن منقل و آتیش را تدارک می دیدند.

وی با بیان این که در اصل مراسم شب یلدا جشن کشاورزان و دامداران بوده است افزود: همه فامیل و حتی همسایه ها و افرادی که بضاعتی نداشتند؛ در خانه مادربزرگ ها، پدربزرگ ها و یا بزرگتر فامیل برای دورهمی و شب نشینی جمع می شدند و جشن می گرفتند.

رمضانخانی در خصوص خوراکی های مخصوص که در یزد برای این شب تهیه می‌شد گفت: مادر خانواده در این شب آش شولی یا آش رشته می پخت اما زرتشتیان آش "ابودردا" که بری پخت آن از میوه های خشک شده و خشکبارب استفاده می شد می پختند و به هر کسی کاسه‌ای از آن داده می شد تا تمام دردها و مریضی های آو برطرف شود.

این پژوهشگر ادامه داد: بزرگ ترهای خانواده در این شب از حافظ، سعدی، شاهنامه و کلیله و دمنه می خواندند در واقع هر چیزی که در مکتب خانه های قدیم یادگرفته بودند را اغلب از حفظ می خواندند و همه از آن فیض می بردند حتی کودکان نیز می نشستند و گوش می دادند.

رمضانخانی اظهار داشت: بعد از شاهنامه خوانی و شعر خوانی، مادر خانواده هر نوع تنقلاتی که در خانه بود را درون کاسه های کوچکی می ریخت و در سینی مسی بزرگ کنکرداری می گذاشت و بر سر سفره می آورد و از مهمانان پذیرایی می کرد. حتی کاسه ای از سکه های کوچک پول در سینی می گذاشتند و افراد برای این که تا سال آیند جیبشان پربرکت باشد از این سکه ها برمی داشتند.

وی توضیح داد: مادر خانه در این شب در پی پخت و پز بوده و برای شام این شب کتلت یا شامی کباب تهیه می شد و در واقع مهمان شام نخورده به خانه نمی رفت.

رمضانخانی گفت: یزدی ها آجیل مشکل گشا داشتن که برایشان مقدس و با برکت ود و زرتشتیان نیز آجیلی داشتن به اسم "لرک" که از هفت آجیل و مغزینه مثل پسته، بادام، نارگیل، تکه های نبات و ... تشکیل می شد را در کاسه ای می ریختند و هر کی مشتی از آن برمی داشت.

این کارشناس مردم شناسی اظهار داشت: افراد سعی می کردند در این شب اشعار شادی بخوانند که به کام همه باشد و اگر فال حافظی می گرفتند آن را به خیر و خوبی تعبیر می کردند.

رمضانخانی اظهار داشت: مردم یزد انار را نماینده فراوانی نسل و برکت می دانستند که در شب یلدا بر سر سفره می‌گذاشتند و همچنین چند نارنج یا ترنج را درون کاسه بزرگ آبی می انداختند و بر سر سفره می آوردند.

انتهای پیام/






آخرین اخبار آخرین اخبار