یزدامروز؛محمد جواد عابدی اردکانی مشاور تحصیلی در یادداشتی در اردکان گويا نوشت: تمام فعالیت های بدن ما تحت کنترل دستگاه عصبی و سیستم هورمونی بدن است. هرگونه اختلال درسیستم هورمونی که منجر به عدم ترشح یا ترشح بیش از حد هورمونی خاص شود موجب میگردد تا بدن انرژی بیشتری را برای مقابله با شرایط جدید صرف کند.  هرچند کمی استرس برای دانش آموزان در فصل امتحانات طبیعی بوده و ضرورت دارد اما  به دلایلی از جمله مصرف برخی مواد غذایی نا مناسب و رفتار نادرست برخی والدین استرسدانش‌آموزان به شدت افزایش می‌یابد.این استرس ناخواسته تا حدی زیادی راندمان کار دانش آموز را کاهش داده و عملکرد او را تحت الشعاعقرار میدهد.

هرگونه تغییر در سطح واسطه های شیمیایی در مغز ؛به دلیل اختلالاتی در ترشح بعضی هورمون‌ها از جمله آدرنالین و كورتیزول و آنزیم استیلن کولین،سطح یادگیری را کاهش می دهد.

هرچند بسیاری از دانش آموزان و حتی والدین بر این باورند که مواد كافئین دار مانند قهوه و چای و حتی برخی کاکائوها سبب بیدار ماندن بیشتر میشوند اما به واقع چنین نیست . شاید مصرف این مواد در كوتاه مدت سبب بیداری و تمركز حواس می‌شوند، اما بعد از گذشت مدتی از مصرف اثر این مواد عکس شده و باعث برهم خوردن تمركز و حتی كاهش یادگیری و در نتیجه افزایش استرس و اضطراب در فرد می‌شوند.

خانواده های عزیز لازم است  به این نکته مهم توجه داشته باشند که مصرف برخی از مواد از جمله آب میوه های صنعتی به دلیل داشتن شکر زیاد و مواد افزدونی، غذاهای چرب و شور و همچنین فست فود ها به دلیل دیر هضمی و اختلالی که در کار دستگاه گوارش ایجاد می کنند مضر بوده و موجب افزایش استرس دانش آموزان و کاهش یادگیری می شود.

مواد غذایی سبک که انرژی آنان به مرور آزاد می شود نظیر غلات ، آب و لبنیات به دلیل دارا بودن مقدار فیبر بالا و کربو هیدارت ها نقش تسکین دهنده ای در بدن ایفا می کنند و در کاهش استرس دانش آموزان بسیار موثر هستند.

در ایام امتحانات نباید هیچ یک از وعده های عذایی به خصوص صبحانه كه در كنترل استرس نقشی اساسی دارد حذف نمود.طفره رفتن از خوردن صبحانه، مخصوصاً به دلیل اضطراب ناشی از امتحان که یكی از مشكلات والدین در فصل امتحانات مدارس است را می توان با تهیه صبحانه ای اشتهاآوربرطرف نمود.

از آنجا که مغزهای گیاهی یا آجیل به دلیل دارا بودن فیبر بالا و اسید های چرب ضروری از جمله امگا 6 و3 منابع خوبی برای دریافت انرژی و كاهش استرس هستند یک مکمل غذایی خوب و مقوی محسوب می شود.

ترکیبی از نان های روغنی به همراه پنیر و مغز های گیاهی (پسته،گردو و..) یک لیوان شیر (به صورت شیر موز یا شیر عسل) یک صبحانه مقوی و مفید است که خوردن آن به دانش آموزان عزیز در ایام امتحانات توصیه می شود.

همچنین مصرف نان و پنیر به همراه خیار یا گوجه فرنگی و یك استكان چای شیرین، تخم مرغ ( آب پز یا  نیمرو) که منبع کاملی از پروتئین است صبحانه ای مفید و انرژی زاست و میتواند مورد توجه خانواده ها قرار بگیرد. به طور كلی صبحانه ای مفید و مغذی است كه در عین كم حجم بودن، غنی بوده و حداقل 2 تا 3 ساعت كودك را سیر نگه دارد و مهم تر این كه انرژی موردنیاز او را تأمین كند.

 آنچه مهم است اینکه خوردن صبحانه را نباید فراموش کرد چراکه  معده خالی اجازه تفكر در جلسه امتحان را از انسان می گیرد.

بعد از صبحانه ناهار یکی از مهمترین وعده های غذایی برای دانش اموزان در ایام امتحانات است .

 ماهی و سایر غذاهای دریایی به دلیل دارا بودن فسفر زیاد میتواند یکی از انتخاب های خانواده ها برای وعده غذایی ناهار باشد " فسفر" بهترین ماده مغذی برای " مغز" است ، قرار دادن غذاهای سبزی دار، مثل انواع خورشت( كرفس، قورمه سبزی، نعنا، جعفری و...) خوراك مرغ به همراه هویج، كلم و... در برنامه غذایی ناهار دانش آموزان در فصل امتحانات  نتایج مثبتی به دنبال خواهد داشت. به خانواده های توصیهمی شوددر طول مدت امتحان، غذاهای مورد علاقه فرزندانشان را در برنامه غذایی خود قرار دهند چراکه  این مسأله اشتهای فرزندان را برانگیخته  ساخته و او با اشتیاق غذا میل می كند.

." مغز" به عنوان فرمانده بدن، هر چند ساعت یك بار نیاز به تجدید قوا دارد و این زمانی مهم تر جلوه می كند كه از مغز كار بیشتری طلب كنیم.

در فصل امتحانات  بواسطه کار فکر ی زیاد دانش آموزان  لازم است تا  در ساعات عصر که اوج زمان مطالعه دانش آموزان برای امتحان است یه وعده غذایی ( عصرانه ) در نظر گرفته شود.

خوراكی های مفیدی چون انواع آجیل های خام، انواع میوه شیر با طعم های مختلفنان و پنیر و گردو، كره و عسل، كیك ساده عصرانه به همراه چای، شیر با آبمیوه(ترجیحاً در منزل تهیه شود) عصرانه مفیدی است.

نكته آخر اینکه لازم است به دانش آموزان عزیز یاد آور شویم که شب امتحان با شب های دیگر فرقی ندارد. هیجان را كنار بگذاریداگرچه سخت است، ولی سعی كنید، خوب بخوابید، به قدر كافی تغذیه كنید، از خوردن تنقلات غیرمفید و احتمالاً بیماری زا بپرهیزید و به یاد داشته باشید كه با توكل به خدا موفق خواهید شد.