عصر فرهنگ، تشرف به سرزمین وحی و زیارت خانه خدا و قبور مطهر پیامبر اسلام(ص) و ائمه معصومین علیهم السلام، علاقه ای وصف ناشدنی در دل هر مسلمان است که آرزو دارد برای یکبار هم که شده بدان دست یابد و توشه ای برای آخرت خود به دست آورد. حج عمره با توجه به مستحب بودن آن تفاوت عمده ای با حج تمتع(واجب) دارد و برخی از هموطنان ما درطول عمر خود چندین بار به این سفر معنوی و مستحب مشرف می شوند. در این یادداشت منظور ما بررسی ضرورت سفر حج عمره(مستحب) در شرایط و موقعیت کنونی است و در صدد آن نیستیم تا با این سفر معنوی مخصوصا سفر حج تمتع که بر هر مسلمان دارای توانایی این سفر واجب است، مخالفت نماییم. اما باید در نظر داشته باشیم مبادا، سفر حج عمره، این عمل خیر ما، منجر به تامین هزینه های مالی جریان های انحرافی و تکفیری گردد و از این طریق قلب رسول گرامی اسلام(ص) جریحه دار شود.

جای تاسف است که از زمان حکومت آل سعود بر سرزمین وحی، روز به روز از حرمت حرمین الشریفین کاسته می شود و در روزگار فعلی، مسئولان این کشور از جمله مهم ترین تامین کنندگان مالی جریان های تکفیری و ضد مردم سالاری در منطقه خاورمیانه به حساب می آیند و با در نظر گرفتن این مهم که درآمد عربستان سعودی از محل زائرین خانه خدا به جیب چه کسانی می رود و به دست چه کسانی اسلحه می دهد، رفتن یا نرفتن به حج عمره را تحت الشعاع قرار می دهد.

این موضوع زمانی اهمیت بیشتری می یابد که از یک سو در برهه زمانی فعلی، عربستان سعودی بیشترین نقش را در کشتار مردم یمن ایفا می کند و از سوی دیگر با وجود سودآوری فراوان زائران ایرانی برای عربستان سعودی، هر روز شاهد یک توهین جدید از سوی مقامات سعودی هستیم و ادامه این روند به هیچ عنوان، عزت مردم ایران را تامین نخواهد کرد.

جدیدترین توهین و جرم در این زمینه تعرض ماموران سعودی به دو جوان ایرانی و بهانه تراشی سعودی ها برای عدم صدور روادید برای 25 هزار ایرانی در ایام نوروز 94 بازمی گردد که می توانستیم به جای منت کشی از آنها برای از سرگیری سفرهای حج، از این فرصت برای قطع موقت سفرهای حج عمره سود ببریم که با توجه به سودآوری بالای سفر ایرانی ها(به خصوص در حج عمره) این موضوع برای سعودی ها هزینه های جبران ناپذیری را به همراه داشت.

تامین یک ششم درآمد توریستی عربستان و از بین بردن 200 هزار فرصت شغلی؛ ارمغان ایرانی ها برای پادشاهان سعودی

اگر چه که این روزها و بسیاری از روزهای دیگر شاهد گرو کشی سعودی ها در صدور روادید هستیم اما از دست دادن هر زائر ایرانی برای سعودی ها، خسارتی گزاف است که به نظر نمی رسد به همین راحتی قادر به گذشتن از آن باشند.

طبق آمار بانک جهانی درآمد کشور عربستان در سال 2008 از زیارت خانه کعبه معادل سی میلیارد دلار بوده است که در این میان زائران ایرانی که بصورت تمتع و یا عمره در همان سال به مکه رفته اند يك ميليون  نفر بوده اند که جمعا قریب به پنج میلیارد دلار درآمد تقدیم اقتصاد پادشاهان عربستان کرده اند و در میان تمام کشورهای اسلامی مقام اول را به خود اختصاص داده اند.

علاوه بر این نظر به اینکه هواپیمایی جمهوری اسلامی قدرت جابجایی این تعداد زائر را نداشته شرکت هواپیمایی عربستان جابجایی قریب به 54 درصد از زائران ایرانی را به خود اختصاص داده است.

این در حالی است که با یک حساب سرانگشتی مشخص می شود به وسیله پولی که ایرانیان سالانه به عربستان (منبع تغذیه وهابیت و تکفیری ها) تقدیم می کنند می توان تعداد 170 هزار مسکن روستائی احداث کرد یا می توان 714 هزار و 276 فرصت شغلی کشاورزی یا 200 هزار فرصت شغلی صنعتی برای جوانان ایجاد کرد و یا می توان يك ميليون متر مربع ساختمان مدرسه و مكان ورزشی در کشور ایجاد نمود.

به حسابي ديگر می توان با پول حجاج دو سال یک پالایشگاه فوق مدرن با ظرفیت 75 هزار بشکه احداث کرد و یا با پول پنج سال حجاج می توان ایران را به صادر کننده بنزین مبدل ساخت و دیگر برای واردات بنزین محتاج اعراب نبود. اما افسوس که با پول حجاج ایرانی قمارخانه های فرانسه توسط شاهزادگان عربستان(که انحصار بیزينس حج را در اختیار دارند) آباد می شود!

همچنین حجم بالای حجاج ایرانی منجر به فعال شدن بنگاه های اقتصادی متروکه عربستان هم شده است و برای نمونه در سال 88 فرودگاه قدیمی ملک‌عزیز که بیش از 50 سال از عمر آن می‌گذرد و دارای سقف چادری است و فاقد امکانات رفاهی مانند بوفه، نمازخانه، دستشویی و حتی دستگاه تهویه و آب‌سردکن است، برای پرواز زوار ایرانی اختصاص داده شد.

برخورد نامناسب با حجاج ایرانی و توهین های مکرر

درعین حال که ایران مقام نخست سودآوری حجاج برای عربستان را دارد، طبق گزارش مقامات دیپلماتیک ایران در سال 2008 ماموران کشور عربستان بدترین و توهین آمیز ترین رفتار را با زوار ایرانی داشته اند و ایران از لحاظ توهین ماموران عربستان نیز مقام اول را به خود اختصاص داده است.

در هنگام ورود زوار ایرانی به عرستان، توهین آمیز ترین اقدامات صورت می پذیرد و زن و مرد و پیر جوان می بایست از نمونه اثر انگشت تا تصویر قرنیه چشم خود را در اختیار ماموران فرودگاه قرار دهند و در ارتباط با روحانیون کاروان ها نیز اقدامات سخیف تری صورت می پذیرد و ماموران، روحانیون کاروان را به صورت برهنه بازرسی بدنی نموده اند که گاها این رفتار توهین آمیز مقابل دیگر حجاج صورت گرفته است.

علاوه بر این بارها و بارها شنیده شده که مدیران کاروان‌ها به دلیل قراردادن چند جلد کتاب نهج‌البلاغه و مفاتیح‌الجنان در چمدان مسافران خود،‌ دردسرهایی چون بازجویی و زندان را پشت سر گذاشته اند که این رفتار در قبال زوار سایر کشورها نمونه ندارد.

در کنار همه این موارد، تریبون های رسمی سعودی ها به محلی بررای توهین و تکفیر شیعیان تبدیل شده است و برای نمونه چند سال قبل بود که شخصی به نام «الکلبانی» (امام جماعت وقت مسجد الحرام) با لحن شدید قوم گرایانه‌ای علمای شیعه را کافر خواند و شاهد آن هستیم که شیعیان ایرانی تحت شدیدترین تدابیر امنیتی برای اجرای اعمال و مناسک خود قرار دارند و حتی از زیارت اماکن منتسب به شیعیان در شهرهای عربستان محرومند.

با این همه تفاسیر واقعا جای این سوال باقی می ماند که چرا دست برتر در هنگام صدور روادید با عربستان سعودی است و آیا بهتر نیست که در چنین شرایطی که همه گروه های مقاومت اسلامی(حزب الله لبنان، جنبش حماس، انقلابیون مصر، انصارالله یمن، شیعیان بحرین و ...) با حمایت مالی و نظامی عربستان سعودی سرکوب می شوند، تعطیلی حج را به عنوان ابزاری برای ابراز ناراحتی و انزجار خود قرار دهیم؟!

آیا بهتر نیست که با تعطیلی  حج عمره مفرده و از بین بردن منافع اقتصادی عظیم سعودی ها، تا زمان تامین عزت زوار ایرانی به سراغ مسئولان سعودی نرویم تا آنها خودشان بر بازگشت زوار ایرانی اصرار کنند؟!

در پایان بد نیست که یادی از رهنمودهای حضرت امام خمینی(ره) خطاب به عمره گذاران داشته باشیم که فرمودند:

«...من می‏خواهم از اشخاص که برای زیارتها، برای مکه معظمه، برای مدینه منوره می‏خواهند بروند لکن به طور استحباب می‏خواهند بروند، من می‏خواهم از آنها هم تقاضا کنم که شما برای ثواب می‏خواهید بروید مکه مشرف بشوید، می‏خواهید بروید مدینه منوره، عتبات عالیات مشرف بشوید؛ امروز ثوابی بالاتر از اینکه به برادرهای خودتان کمک کنید[نیست]و این سازندگی را همه با هم شروع کنید که ایران خودتان درست ساخته بشود، و برادرهای خودتان نجات پیدا بکنند. خداوند به همه شما اجر عنایت می‏کند، و همان ثوابی را که شما از زیارتها می‏خواهید خداوند به شما در این جهاد خواهد داد.»(1)

امیرحسین ثمالی

پانوشت: