اصطلاحاتی مانند " باند نیویورکی" و " آمریکایی بودن" زمانی بر سر زبان ها افتاد که محمدجواد ظریف در دوران معاونت بین الملل وزارت خارجه و نمایندگی دفتر ایران در سازمان ملل مشغول رایزنی ها و مذاکرات با طرف های خارجی درباه آتش بس و قطعنامه 598 بود. 

شاید برای بسیاری جالب باشد که بدانند چه کسی لقب آمریکایی بودن را به وزیر کنونی خارجه ایران داده است. ظریف در خاطراتش به این سوال پاسخ می دهد. وی در پاسخ به سوالی درباره رایزنی ها و مذاکرات قطعنامه 598 و آتش بس جنگ ایران و عراق به ارسال نامه ای از سوی ایران اشاره می کند که برخی معتقد بودند دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل خودسرانه دست به این اقدام زده است.

"سرانجام در روز یکشنبه بنده نامه مفصلی را به امضای آقای مادرشاهی که در آن زمان نفر دوم بودند، تدوین کردم. به یاد دارم وقت زیادی را برای همین جمله گذاشتم که پذیرش طرح اجرایی مثل پذیرش قطعنامه است. در تمام نامه ها ما بحث جنایات عراق و این که شورای امنیت به ما بد کرده است، وجود دارد. من تا ساعت ها بعد از نیمه شب فکر می کردم تا لغتی را بیابم که هم معنی «پذیرش» باشد، اما معنی حقوقی پذیرش قطعنامه 598 را نیز نداشته باشد. در نهایت لغت "تانتامونت" به ذهن من رسید. این نامه در بخش بین الملل وزارت خارجه به نامه "تانتامونت لِتِر" شناخته شده است. در آن زمان آقای لاریجانی و آقای محلاتی به برزیل رفته بودند، بنابراین بنده نامه را فرستادم. در تهران یکی از دوستان با دفتر حضرت امام (ره) موضوع را دنبال می کردند. صبح دوشنبه، اعضای سازمان ملل متحد با وضعیت پیش بینی نشده ای روبه رو شدند. امریکایی ها نیز شگفت زده شدند و در جلسه اعضای دائم ادعا کردند که این نامه کار نمایندگی است و تهران موافق نیست."

ظریف درباره چرایی ایجاد چنین فضایی می گوید:" این کار ما برای آنها خیلی گران تمام شده بود. سیاست آمریکا از ابتدای انقلاب این بود که ایران گرفتار تحریم شورای امنیت شود. در راستای این سیاست، هم در قضیه گروگان گیری و هم در قضیه ایران و عراق تلاش خود را کرد اما موفق نشد... در هر صورت ارسال این نامه به مذاق آنها خوش نیامد. هم زمان دو اتفاق دیگر نیز افتاد که فکر می کنم برای کسانی که تاریخ ایران را مطالعه می کنند بسیار جالب باشد. اتفاق اول این بود که امریکایی ها در مذاکرات غیررسمی شورا اعلام کردند که این نامه، کار نمایندگی است و دولت ایران مجوز این کار را نداده است، در صورتی که شخص حضرت امام  (ره) اجازه این کار را داده بودند. روز جمعه یکی از افراد بسیار برجسته انقلابی که متعلق به جناح چپ و  سخنران پیش از خطبه نماز جمعه تهران بودند، در جایی از صحبت هایش حرف آمریکایی ها را می زنند که این نامه کار آقای محلاتی است و اجازه از تهران نیست."

وزیر امور خارجه، محتشمی پور را کسی می داند که آمریکایی بودن را به وی نسبت داده و می گوید از او هیچ وقت نخواهد گذشت: " بعدها که آقای محلاتی را به کشور بازگرداندند، آقای ولایتی تصمیم گرفت بنده را به عنوان سرپرست نمایندگی بفرستد. اما آقای محتشمی پور که در آن زمان وزیر کشور بود؛ با رفتن من مخالفت کردند. ایشان در هیئت دولت گفته بود که این فرد آمریکایی است و نمی تواند برود. من به آقای محتشمی پور پیغام دادم که در این دنیا نمی توانم کاری انجام دهم، اما در آن دنیا از شما نخواهم گذشت."

نمایند سابق ایران در سازمان ملل هنوز نیز بر این اعتقاد است و خاطر نشان می کند:" هنوز بر سر این عقیده هستم. انسان باید مراقب زبانش باشد. جالب این جاست که بنده هرگز به آقای محتشمی پور نگفتم و نمی گویم که آمریکایی ست، به این دلیل که همان حرف آمریکایی ها را زده است. فقط می گویم که آمریکا روش هایی دارد که به صورت غیر مستقیم دیگران را تحت تاثیر قرار می دهد. تهمت زدن هم حد و حدودی دارد. اگر فکر می کنی دیدگاه های من مانند آمریکایی هاست، بگو دیدگاه هایش مثل آنهاست، نگو آمریکایی است..."

منبع: فرهنگ نیوز