به گزارش عصرفرهنگ به نقل از میبد خبر، با شرایط نامطلوب وضع اقتصاد و بیکاری و از سویی دیگر مهاجرت در اوج محرومیت می‌توان گفت بهترین و شاید کارآمدترین اقدام پسندیده برای اقشار مختلف مردم خوداشتغالی در منازل خود است که در مقابل بایستی مسئولین هم در راستای اقتصاد مقاومتی با حمایت‌های خود تسهیلات ویژه‌ای را برای محقق ساختن این امر مهم در نظر بگیرند.

در همین راستا یکی از مواردی که می‌توان از آن به‌عنوان ظرفیت بالقوه برای تحقق اشتغال خانگی استفاده کرد احیا هنرهای دستی و سنتی ریشه‌داری است که روزگاری منبع درآمد بسیاری از مردمان ایران بوده است. استفاده از ظرفیت بالای هنرهای دستی و سنتی مردمان جای‌جای ایران‌زمین برای احیای این یادگاران گذشته و ایجاد اشتغال می‌تواند تا حد زیادی کشور را دررسیدن به قله رفیع اقتصاد مقاومتی یاری رساند.

یکی از این سنت‌های در آستانه فراموشی که در استان یزد جای خود را به تولیدات صنعتی داده است هنر باسابقه رنگرزی است. رنگرزی سنتی به رنگرزی اطلاق می‌شود که بدون دخالت عوامل صنعتی و مواد شیمیایی صورت می‌گیرد. در رنگرزی سنتی عموماً از پاتیل‌های بزرگ برای رنگ کردن کالای نساجی استفاده می‌شود. در این نوع رنگرزی از مواد رنگ‌زای طبیعی برای رنگ کردن استفاده می‌شود.

در همین خصوص  یکی از بانوان میبدی تلاش کرده است تا این سنت دیرین را رنگ و بوی حیات بخشیده و با احیای آن در مسیر اقتصاد مقاومتی نیز گام بردارد طاهره کشتکار است.

طاهره کشتکار این بانوی میبدی در خصوص راه‌اندازی این کارگاه گفت: با توجه به اینکه بنده چندین سال بود درزمینهٔ زیلو تحقیق و پژوهش انجام می‌دادم، به ویژگی‌های منحصربه‌فرد زیلو پی برده و بسیار ناراحت بودم از اینکه دستبافته ای بااین‌همه غنای نقش، بافت و پیشینه درخشان، اکنون مهجور مانده و رونق گذشته خود را ازدست‌داده است؛ بنابراین تصمیم گرفتم ویژگی‌های زیلو را از همه جهات موردبررسی قرار داده و آن را به مردم و علاقه‌مندان به هنرهای سنتی معرفی کنم.

این شهروند میبدی افزود: یکی از ویژگی‌های زیلو که برای من بسیار جالب‌توجه بود جنس و الیافی بود که در این دستبافته به کار می‌رفت، زیلوی میبد برخلاف دیگر زیراندازها و بافته‌های داری ایران که اغلب از پشم و الیاف حیوانی است، تاروپود آن از پنبه و زیراندازی کاملاً گیاهی است؛ بنابراین با خودم فکر کردم که واقعاً چرا چنین دستبافته ارزشمندی با آن پیشینه درخشان اکنون باید درخطر فراموشی قرار بگیرد! به همین دلیل رفتم و با تعدادی از تاجران و دست‌اندرکاران زیلو مصاحبه کرده تا دلایل رکود زیلو را جستجو کنم و پی بردم که زیلو درگذشته چه رونقی داشته! زیلو به‌تمامی نقاط ایران و جهان صادر می‌شده و زیرانداز بیشتر مردم بوده است.

وی در ادامه اظهار داشت: با توجه به گزارش مکتوبی که دهه چهل جناب استاد پویا در روزنامه کیهان انجام داده بودند حدود سه هزار دستگاه زیلو در میبد برپا بوده و روزانه شش هزار کیلو زیلو تولید می‌شده! اما چه اتفاقی باعث شده که به این روز افتاده است؟ با توجه به بررسی‌هایی که انجام دادم به این نتیجه رسیدم که از زمانی که موکت‌های الیاف مصنوعی و فرش‌های ماشینی و کارخانه‌های وارد ایران شدند، به دلیل طرح و رنگ‌های دل‌فریب مردم دیگر از زیلو روگردان شدند و زیلوبافان به‌ناچار برای امرارمعاش و گذران زندگی به کارهای دیگر روی آوردند، این‌گونه بود که زیلو و زیلوبافی از رونق افتاد.

کشتکار عنوان کرد: پس‌ازاین بررسی‌ها من با خود فکر کردم که چگونه می‌شود رونق گذشته را به زیلو بازگرداند؛ بنابراین دست گذاشتم روی گیاهی و پنبه‌ای بودن زیلو، گفتم اگر ما زیلو را به‌عنوان یک بافته صد در صد گیاهی که مزایای زیادی برای محیط زندگی و محیط‌زیست دارد معرفی کنیم می‌توانیم بار دیگر نگاه‌ها را به سمت زیلو بکشیم.

این تولید کننده تصریح کرد: اما یک مشکل وجود داشت و آن اینکه زیلو گرچه با نخ پنبه‌ای و گیاهی بافته می‌شد اما رنگرزی آن شیمیایی بود؛ بنابراین من با خود اندیشیدم اگر ما بخواهیم زیلو را به‌عنوان یک بافته گیاهی به دنیا معرفی کنیم باید رنگرزی آن را نیز از مواد طبیعی و گیاهی استفاده کنیم؛ بنابراین مدت زیادی زمان گذاشتم برای متقاعد کردن مسئولین و دست‌اندرکاران برای ایجاد یک کارگاه رنگرزی و گیاهی برای نخ زیلو. حدود دو سال بنده دنبال پروسه‌های اداری و طرح کارگاه رنگرزی بودم اما با توجه به موانع مالی و بودجه‌ای که میراث محترم فرهنگی داشت علیرغم میل باطنی نتوانستند به بنده در این راه کمک کنند. به همین خاطر تصمیم گرفتم این کارگاه را به‌صورت شخصی برپا کنم، چون واقعاً مصمم بوده و معتقد بودم تنها راه نجات و توسعه زیلو مانور دادن بر روی گیاهی بودن آن است چراکه با توجه به تعدد گلیم‌های رنگارنگ و غیره رقابت با آن‌ها سخت است.

کشتکار ادامه داد: بنده خانه خانم سلطان را از میراث فرهنگی اجاره کردم و از طریق بانک کارآفرین امید که وام در اختیار کارگاه‌های صنایع‌دستی قرار می‌داد کار خود را آغاز کردم. البته به همین راحتی نیز نبود و در این راه سختی‌های زیادی متحمل شدم اما آن‌قدر مصمم به گیاهی کردن رنگ الیاف زیلو بودم که مشکلات را تحمل کرده و به آینده درخشان زیلو می‌اندیشیدم. شاید تنها نزدیک به یک سال فقط طول کشید تا من بتوانم یک رنگرز خوب و ماهر که در این کار مهارت داشته باشد را پیدا کنم. چراکه رنگرزی بر روی نخ پنبه بسیار سخت و نیاز به یک استاد رنگرز ماهر داشت. نخ پنبه به دلیل اینکه زود اشباع می‌شود رنگرزی روی آن دشوار است. همین‌طور ایجاد ثبات نوری، شستشو و ... به‌راحتی رنگرزی بر روی پشم نیست. بر روی نخ پنبه برخلاف پشم نمی‌توان رنگ‌های متنوع، شارپ، تند و جذاب را ایجاد کرد. رنگ‌ها بر روی نخ پنبه بسیار ملایم، افتاده و کمرنگ خود را نشان می‌دهد. شاید به خاطر سختی‌های رنگرزی روی پنبه است که خیلی کم شاهد رنگرزی گیاهی آن هستیم.

وی عنوان نمود: بالاخره ما با مشکلات زیاد کارگاه رنگرزی خانم سلطان را ایجاد و بیش از صد زیلوی ۱۰۰% گیاهی با آن‌ها تولید کردیم؛ اما این کارگاه برای اینکه بتواند تولید و رونق بیشتری داشته باشد نیاز به حمایت و سرمایه بیشتری دارد. در حال حاضر ما نمی‌توانیم به‌طور انبوه و برای دیگر زیلوبافان نیز نخ گیاهی تهیه کنیم چون برای این کار نیاز به نخ صد درصد پنبه و خالص داریم اما متأسفانه بیشتر نخ‌های موجود در بازار ۱۰۰% پنبه نیست و به دلیل ناخالصی، رنگرزی خوب بر روی آن انجام نمی‌شود. ما نیاز به نخ پنبه خالص داریم که گران است و از طرفی نخ پنبه خالص، نخ ازبک است که نمره نخ زیلو که شماره پنج است در کارخانه‌هایشان تولید نمی‌کنند.

این فعال اقتصادی در مورد تولید رنگ‌ها توضیح داد: رنگ‌های تنالیته های آبی: از گیاه نیل، زرد: گل اسپرگ و پوست انار، قرمز: روناس، سبز: برگ انگور و قهوه‌ای: پوست گردو و...در کارگاه تولید می‌شوند.

این بانوی فعال در زمینه تولید و رنگ رزی نخ های گیاهی در پایان تصریح کرد: به دلیل سختی کار رنگرزی، قیمت نخ و دستمزد بالای رنگرزی گیاهی، قیمت تمام‌شده زیلو بالا است، درصورتی‌که اگر از سوی صنایع‌دستی حمایت صورت بگیرد می‌توان قیمت‌ها را پایین آورد تا روزی فرابرسد که بیشتر زیلوبافان میبدی با نخ گیاهی زیلوهای خود را تولید کنند.

انتهای پیام/اد