به گزارش یزد رسا، رئیس جمهور کشورمان بعد از ظهر روز گذشته پس از دیدار با نخست وزیر ترکیه در  نخستین نشست شورای روابط راهبردی ایران و ترکیه در کاخ نخست وزیری ترکیه و نشست خبری مشترک با نخست وزیر ترکیه حضور یافت.

بر اساس این گزارش پس از برگزاری نخستین نشست شورای روابط راهبردی ایران و ترکیه در کاخ نخست وزیری ترکیه دو طرف بیانیه مشترکی در ۱۶ بند منتشر کردند.

حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی ایران و رجب طیب اردوغان، نخست وزیر جمهوری ترکیه در چارچوب شورای عالی همکاری ایران و ترکیه در تاریخ ۱۹ خرداد ۱۳۹۳ در آنکارا با یکدیگر دیدار نمودند.

تشکیل این شورا در جریان سفر  رجب طیب اردوغان، نخست وزیر جمهوری ترکیه در تاریخ ۸ و ۹ بهمن سال ۱۳۹۲ در تهران توافق شده بود. اولین نشست شورای عالی همکاری با ریاست مشترک رییس جمهوری اسلامی ایران و نخست وزیر جمهوری ترکیه و با حضور وزرای امور خارجه دو کشور به عنوان هماهنگ کننده و با شرکت رییس دفتر ریاست جمهوری، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزیر اقتصاد و دارایی، وزیر کشور، وزیر نفت، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی و معاون رییس دفتر و رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از طرف جمهوری اسلامی ایران و وزیر توسعه، وزیر حمل و نقل، دریانوردی و وزیر گمرک و تجارت، وزیر علوم، صنعت و فناوری، وزیر اقتصاد، وزیر کشور، وزیر انرژی و منابع طبیعی و وزیر فرهنگ و گردشگری از طرف جمهوری ترکیه تشکیل شد.

رییس جمهوری اسلامی ایران و نخست وزیر جمهوری ترکیه ضمن تبادل نظر جمع درباره روابط دوجانبه، تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی از نظر تحولات اخیر در منطقه موارد ذیل را مورد تأکید قرار دادند:

جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه بر اراده خود مبنی بر تقویت بیشتر مناسبات براساس حقوق بین‌الملل و روابط حسن همجواری و در زمینه‌های مورد علاقه طرفین تأکید نمودند؛

دو طرف بر اهمیت بهبود روابط اقتصادی و بازرگانی که موجب رفاه مردم دو کشور و کمک به ثبات منطقه خواهد شد، تأکید کردند؛

دو طرف با اعتقاد بر وجود ظرفیت‌های قابل ملاحظه برای همکاری‌های اقتصادی و تجاری، تأکید نمودند که تمامی تلاش های خود را، از جمله در زمینه تنوع بخشیدن به کالاهای تجاری مورد مبادله، برای دستیابی به هدف رساندن حجم مبادلات تجاری به رقم ۳۰ میلیارد دلار تا سال ۱۳۹۵ بکار خواهند گرفت؛

دو طرف بر لزوم تشویق نهادهای تجاری برای افزایش سرمایه گذاری در کشورهای یکدیگر تأکید کرده و بر توافق خود مبنی بر توسعه همکاری‌های سازمانی و ایجاد راه های تبادل اطلاعات بین شرکت‌های کوچک و متوسط جهت برخورداری از ابتکارات و فعالیت‌ها تصریح نمودند؛

دو طرف تصمیم گرفتند تا راه های تقویت روابط دو جانبه در حوزه‌های بانکی را بررسی نمایند؛

دو طرف توافق نمودند تا همکاری های خود را در حوزه انرژی تعمیق بخشیده و زمینه‌های تقویت روابط موجود در این حوزه را مورد بررسی قرار دهند؛

دو طرف با اذعان به اینکه همکاری در حوزه گردشگری از اهمیت بالایی در تقویت روابط مردم دو کشور برخوردار است توافق نمودند راه های جدید همکاری در این حوزه را بررسی نمایند؛

به گزارش مهر، دو طرف تصمیم گرفتند تا مسئولان هواپیمایی کشوری خود را برای برگزاری نشست‌های سالانه فیمابین جهت تقویت همکاری‌ها و افزایش تعداد پروازها و اضافه کردن مقاصد جدید به برنامه‌های پروازی در جهت منافع مشترک تشویق نمایند؛
دو طرف توافق کردند همکاری های فرهنگی فیمابین را به ویژه از طریق مراکز فرهنگی و سایر موسسات مرتبط گسترش دهند و بکارگیری راه‌های همکاری‌های بیشتر در حوزه میراث فرهنگی به عنوان یک حوزه بسیار مهم دیگر را بررسی نمایند؛

دو طرف پیرامون مسایل مربوط به عدم اشاعه و خلع سلاح و همچنین تحولات مربوط به برنامه هسته ای ایران تبادل نظر کرده و بر حق همه کشورهای عضو ان پی تی بویژه جمهوری اسلامی ایران برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای براساس تعهدات بین‌المللی تأکید نمودند. در این راستا ترکیه حمایت خود از فعالیت‌های ایران برچیده شدن تحریم‌های اقتصادی علیه آن کشور را اعلام نمود؛

دو طرف همچنین بر حمایت خود از خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای و هرگونه سلاح کشتار جمعی دیگر تأکید کردند؛

دو طرف بر تعهدات خود برای تقویت همکاری‌ها جهت مبارزه با تروریسم در همه اشکال و ظواهر، جرایم سازمان یافته فراکشوری و قاچاق سلاح و مواد مخدر و همچنین قاچاق انسان و مهاجرت غیرقانونی تأکید نمودند؛
دو طرف افراط گرایی و خشونت در کلیه اشکال و ظواهر آن، هرگونه فرقه گرایی و اعمال خشونت در مناقشات منطقه‌ای را یکی از جدی ترین تهدیدات برای صلح و امنیت بین‌الملل عنوان نمودند و از ابتکارات در دست اجرا برای مبارزه با افراط گرایی و خشونت در چارچوب سازمان ملل متحد به ویژه ابتکار جناب اقای دکتر حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی ایران، تحت عنوان "جهانی علیه خشونت و افراط گرایی (WAVE)"، که با حمایت بین المللی در مجمع عمومی سازمان ملل طی قطعنامه شماره A/RES/۶۸/۱۲۷ در تاریخ ۱۸ دسامبر ۲۰۱۳ به تصویب رسید حمایت کردند؛

دو طرف با توجه به تحولات اخیر در منطقه از جمله در سوریه، عراق، افغانستان و همچنین تحولات در عرصه بین المللی بر یافتن راه حل های سیاسی براساس حقوق مشروع ملت‌ها به منظور جلوگیری از افزایش درگیری‌های جاری تأکید نموده و خواستار تداوم همکاری‌ها برای افزایش کمک‌های انسان دوستانه شدند؛

دو طرف ضمن تأکید بر حمایت خود از استیفای حقوق مشروع ملت فلسطین، از تحولات اخیر در خصوص تشکیل دولت وحدت ملی در سرزمین فلسطین حمایت نمودند. دو طرف در همبستگی با مردم فلسطین، از جامعه بین‌المللی و کشورهای اسلامی در خواست نمودند تا حمایت های خود از آرمان فلسطین از جمله تأسیس کشور فلسطین با پایتختی قدس شریف را افزایش دهند؛

دو طرف تصمیم گرفتند تا از فعالیت‌های سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو) حمایت نموده و همکاری‌های کشورهای عضو را از طریق اجرای تصمیمات گروه اشخاص برجسته EPG و موافقتنامه تجاری اکو ECOTA تعمیق ببخشند؛
دو کشور توافق نمودند تا رایزنی‌ها و همکاری‌های خود در سازمان‌های بین الملل، به ویژه سازمان ملل متحد را تقویت نمایند. در این راستا، ایران حمایت خود را از نامزدی ترکیه برای عضویت در شورای امنیت سازمان ملل به عنوان عضو غیردائم برای دوره ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۶ اعلام کرد.

شورای روابط راهبردی ایران و ترکیه نقطه عطف در روابط دو کشور است

در ادامه رییس جمهور شامگاه دوشنبه در نشست خبری مشترک با نخست وزیر ترکیه برگزاری نخستین نشست شورای روابط راهبردی ایران و ترکیه را آغازی دوباره و یک نقطه عطف در روابط دو کشورخواند و تصریح کرد: بعد از این نشست شاهد توسعه سریع روابط دو کشور در همه زمینه‌ها خواهیم بود و تحقق افق روابط دو کشور در سال ۲۰۱۵ میلادی یعنی رسیدن به رقم ۳۰ میلیارد دلار در مبادلات دوجانبه، با تصمیمات این نشست در دسترس قرار گرفت.

حسن روحانی که در کنفرانس خبری مشترک با نخست وزیر ترکیه پس از پایان نخستین نشست شورای روابط راهبردی دو کشور سخن می‌گفت، با بیان اینکه دو کشور با برگزاری این نشست گام در مسیر جدیدی گذاشتند، اظهار داشت: اولین نشست این شورا در فضایی صمیمی و دوستانه برگزار شد.

رییس جمهوری افزود: از صبح امروز تا به حال در ۴ نشست مهم با نخست وزیر و رییس جمهور ترکیه به تبادل نظر پرداختیم و همه مسایل موجود درباره توسعه همه جانبه روابط در عرصه‌های دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی را مورد بحث و بررسی قرار دادیم.

روحانی با بیان اینکه ایران و ترکیه به عنوان دو کشوری قدرتمند و دو شریک راهبردی مصمم هستند در همه عرصه‌ها روابط دو جانبه منطقه‌ای و بین‌المللی خود را گسترش دهند، اظهار کرد: در نشست امروز تصمیم گرفته شد که سطح همکاری‌های دو کشور در زمینه‌های انرژی، ارتباطات و حمل و نقل، ایجاد تسهیلات برای سرمایه‌گذاران و کارآفرینان دو کشور، همکاری‌های بانکی، گردشگری و توریسم و همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در عرصه‌هایی که اهداف مشترک وجود دارد، گسترش یابد.

رییس جمهور با اشاره به اینکه ایران و ترکیه در عرصه‌های متنوع و متعددی تفاهم و اشتراک نظر دارند، تصریح کرد: امروز همچنین درباره مسایل عراق، سوریه، کشورهای شمال آفریقا و سایر مسایل منطقه ای و بین المللی تبادل نظر کردیم. دو کشور همچنین در زمینه مسأله هسته‌ای نظرات کاملاً مشترکی دارند و همواره در این زمینه با یکدیگر همکاری سازنده‌ای داشته و مدافع حقوق حقه همه کشورها برای استفاده از انرژی صلح آمیز هسته‌ای بوده‌اند.

روحانی ادامه داد: دو کشور همچنین آرمان خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای و کشتار جمعی را مورد تاکید مجدد قرار دادند و بویژه در عزم دو کشور برای مقابله با تروریسم، افراط و خشونت گرایی مهر تایید مجددی زدند.

رییس جمهور در ادامه در پاسخ به سوالی درباره الزامات رسیدن به رقم ۳۰ میلیارد دلاری در مبادلات تجاری دو کشور و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در اولین نشست شورای روابط راهبردی دو کشور برای این منظور گفت: تصمیماتی که در عرصه های گسترش مبادلات بانکی دو کشور، تأمین زیرساخت‌های ارتباطی و حمل و نقلی و حمایت از سرمایه گذاری های متقابل بویژه توسط بخش خصوصی اعلام شد، می‌تواند رسیدن به این هدف را تسهیل کند.

روحانی اضافه کرد: در این نشست همچنین آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای استقبال از سرمایه گذاران ترکیه ای در عرصه ریلی و بنادر جنوبی ایران اعلام شد.

رییس جمهوری در پاسخ به سوال دیگری درباره نقش ترکیه در عملیاتی شدن پیشنهاد جهان عاری از افراط و خشونت که از سوی دکتر روحانی ارائه شده بود، اظهار کرد: همکاری ایران و ترکیه به عنوان دو کشور قدرتمند در منطقه ای مهم ،در زمینه مبارزه با افراط، خشونت و تروریسم ، بسیار موثر و سازنده خواهد بود و نکته مهم این است که ایران و ترکیه برای همکاری در این زمینه کاملاً مصمم هستند چرا که خشونت و افراط گرایی موجود در این منطقه به زیان همه کشورها در منطقه است.

روحانی با بیان اینکه همه کشورها و بخصوص کشورهای غربی که در سالهای اخیر برای بوجود آوردن گروه های خشونت طلب و افراطی در منطقه تلاش کردند، یا در برابر فعالیت های آنان سکوت کرده اند، یا از کرده خود پشیمان هستند و یا در آینده نزدیک از این کار پشیمان خواهند شد، تصریح کرد: ایران و ترکیه به عنوان دو قدرت منطقه به اسلام رحمانی معتقد بوده و مسلماً همکاری آنها در مقابله و مبارزه با خشونت و افراط‌گرایی موثر خواهد بود.

رییس جمهور با اشاره به اینکه وزارتخانه ها و وزرای امور خارجه دو کشور در زمینه این همکاری سهم بزرگی دارند، گفت: وزرای خارجه ایران و ترکیه جلسات مستمری در زمینه مبارزه با افراط گرایی داشتند و امروز نیز بنده و آقای اردوغان در نشست شورای روابط راهبردی دو کشور به وزرای خارجه خود تأکید کردیم که تلاش های خود را در این زمینه ادامه دهند چرا که مبارزه با افراط و خشونت برای امنیت و توسعه و ثبات منطقه یک ضرورت و وظیفه است.

روحانی در پاسخ به سوال دیگری درباره اینکه با توجه به جایگاه ترکیه در میان خریداران گاز ایران، آیا ایران حاضر است در قیمت گاز به این کشور تخفیف بدهد، اظهار کرد: در این باره در همه دیدارها و گفت و گوهای امروز بنده تبادل نظر شده است و قرار شده وزرای نفت ایران و انرژی ترکیه این بحث را امشب ادامه دهند تا توافق لازم حاصل شود.

رییس جمهور تأکید کرد: البته قیمت گاز وابسته به عوامل مختلفی است و تعیین آن ساده نبوده و بدون در نظر داشتن همه ابعاد مسأله ممکن نیست، اما در نشست امروز این مسأله مطرح شد که چگونه در این زمینه به تفاهم برسیم.

روحانی در پاسخ به این سوال که آیا در مذاکرات امروز با مقامات ترک درباره مسأله سوریه نیز گفت و گو کردید، تصریح کرد: بنده درسخنان خود گفتم که در این باره و حتی در خصوص دیگر کشورهای منطقه تبادل نظر کرده ایم و این از اصول راهبردی ایران و ترکیه است که تابع نظر مردم باشیم و قائل به این هستیم که در همه کشورها تصمیم گیرنده نهایی مردم هستند.

رییس جمهور با تأکید دوباره بر اینکه ایران و ترکیه معتقد به ارج نهادن بر حضور مردم برای ایجاد دموکراسی بوده و به این امر کمک می کنند، اضافه کرد: آنچه در انتخابات اخیر سوریه رخ داد حرکت اول برقراری صلح و ثبات است و البته برای آنکه سوریه در شرایط مناسب قرار گیرد راه طولانی در پیش است، اما مهم برای ما توقف خونریزی ها و اخراج تروریست‌هایی است که از کشورهای مختلف در سوریه اجتماع کرده‌اند.

رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه نیز در این کنفرانس مطبوعاتی، برگزاری نخستین نشست شورای روابط راهبردی ایران و ترکیه را بسیار مفید و سازنده توصیف کرد و گفت: ایران و ترکیه ریشه‌دارترین کشورهای منطقه هستند که عمر دوستی و همکاری‌های آنها قدمتی بیشتر از عمر بسیاری از کشورها دارد و تداوم این روابط و گسترش آن، بزرگترین آرزوی ما است.

نخست وزیر ترکیه با بیان اینکه پس از روی کار آمدن آقای روحانی در ایران عمق و گستره روابط دو کشور بیشتر شده، افزود: امروز نیز گسترش بیشتر روابط دو کشور با مکانیزم شورای روابط راهبردی دنبال می‌شود و مسأله مهم دیگر توافقنامه تجارت ترجیحی دو کشور است که در این نشست نهایی شد و فردا قبل از پایان جلسه پارلمان آن را به صورت نهایی تأیید خواهیم کرد.

اردوغان با اشاره به اینکه حجم تجارت دو کشور در سال‌های اخیر پیشرفت خوبی داشت اما پس از تشدید تحریم‌های ایران در یک دوره کاهش یافت، گفت: برای افزایش بیش از پیش سطح مبادلات دو کشور، نشست شورای روابط راهبردی و اجرای توافقنامه تجارت ترجیحی بسیار موثر خواهد بود و دو کشور با توجه به عزم جدی مقامات آنها به اهداف خود خواهند رسید.

وی ابراز امیدواری کرد که در نشست روز سه شنبه رییس جمهوری کشورمان با فعالان اقتصادی بخش خصوصی ترکیه، اولین حرکت از یک گام بزرگ برای حضور موثرتر بخش خصوصی دو کشور در تعاملات اقتصادی برداشته شود.

گسترش تعاملات اقتصادی ایران و ترکیه، موتور محرکی برای اقتصاد منطقه خواهد بود

رییس جمهوری کشورمان همچنین  در ضیافت شام همتای ترک خود با اشاره به توانایی ها و ظرفیت های فراوان در اقتصاد ایران و ترکیه گفت: همگرایی اقتصادهای دو کشور می‌تواند فراتر از روابط دوجانبه، موتور محرکه‌ای برای اقتصاد کشورهای منطقه باشد.

متن کامل سخنان حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی در این مراسم به شرح زیر است:

عالیجناب آقای عبدالله گل رییس محترم ترکیه
خانم‌ها و آقایان

مایلم مراتب تشکر و قدردانی خود و هیأت همراه را از جناب عالی و مردم مسلمان و مهربان کشورتان به جهت میزبانی صمیمانه در کشور دوست، برادر و همسایه ترکیه ابراز داشته و از خداوند بزرگ، سربلندی و موفقیت جمهوری ترکیه و مردم آن را در تمامی عرصه های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خواستار شوم.

عالیجناب،
خانم‌ها و آقایان
روابط دیرینه و تاریخی دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه با برخورداری از اشتراکات فراوان تاریخی و فرهنگی، همواره پایدار و در مسیر ترقی، توسعه یافته است. وقوع انقلاب اسلامی در ایران و تعاملات دوستانه میان مردم مسلمان دو کشور موجب گردید تا روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی فیمابین طی سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی از روند رو به رشدی برخوردار شده و حجم مبادلات اقتصادی و تجاری بین دو کشور به بیش از ۲۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۲ برسد.

تصمیم به توسعه هر چه بیشتر این روابط در سال‌های آینده نیز برآمده از وجود توانایی‌های فراوان اقتصادی در دو کشور است، به گونه‌ای که با توجه به پیشرفت‌های علمی - صنعتی، ظرفیت‌های تجاری، فراوانی انرژی در ایران و همچنین وجود صنایع مختلف در ترکیه، همگرایی اقتصادهای دو کشور را بتوان فراتر از روابط دو جانبه، موتور محرکه‌ای برای اقتصاد کشورهای منطقه‌ دانست. در این مسیر، تسریع در اجرای کامل یادداشت تفاهمات منعقده میان ایران و ترکیه در عرصه های اقتصادی، تجاری و سیاسی نیز بسترهای قانونی برای این امر را فراهم خواهد نمود.

حضار محترم
تحولات بین‌المللی پس از پایان جنگ سرد و بویژه پس از واقعه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ تاثیر عمیقی بر این منطقه حساس داشته و به جهت تبعات ناشی از این تحولات، کشورهای منطقه شاهد گسترش روز افزون خشونت و افراط گری، و کشته شدن انسان‌های بی‌گناه می‌باشند. متاسفانه این پدیده با دخالت کشورهای فرامنطقه‌ای بسیار پیچیده‌تر شده و ایجاب می‌نماید جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه در چارچوب قطعنامه سازمان ملل "مقابله جهانی با خشونت و افراط گری"، با مشارکت یکدیگر و جلب نظر تمامی کشورهای منطقه در مبارزه با این پدیده شوم که تخریب حال و آینده تمامی کشورهای منطقه را نشانه رفته است، تلاش نمایند. زیرا جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه، اکنون در قله روابط تاریخی خود، از این جهت نیز وظیفه اسلامی سنگینی در مدیریت روابط فیمابین و همچنین در مدیریت منطقه‌ای بر دوش خود احساس می‌نمایند؛ روابطی که نه تنها به توسعه جایگاه دو کشور در منطقه و نظام بین الملل خواهد انجامید، بلکه موجبات توسعه سیاسی، اقتصادی و اجتماعی منطقه و ثبات و آرامش آن را نیز فراهم خواهد کرد.

در پایان، بار دیگر فرصت را مغتنم شمرده، آرزوی توفیق بیش از پیش و اعتلای هر چه بیشتر روابط دو کشور را از ایزد متعال خواهانم.