به گزارش یزد رسا، «فوریت» در لغت به معنی «فوری بودن»، «آنکه چیزی بدون مهلت باشد»، «وضع یا حالتی که نیازمند اقدام سریع و فوری باشد»، است. در اصطلاح پارلمانی هم «فوریت» به بررسی فوری یک طرح و یا لایحه گفته می‌شود. * طرح‌ها و لوایح چگونه در خانه ملت بررسی می‌شوند؟ به گزارش فارس، بر اساس ماده 96 آیین‌نامه داخلی مجلس، به طور کلی تمامی لوایح و طرح‌ها به استثنای لوایح و طرح‌های فوری و مربوط به بودجه و تفسیر قوانین عادی و سایر مواردی که در آیین نامه مجلس برای شور در آن موارد ترتیب خاص دیگری معین شده است، دو شوری خواهد بود فاصله دو شور حداقل باید پنج روز باشد. در شور اول گزارش کمیسیون مربوط در خصوص لایحه یا طرح عادی در جلسه علنی مطرح می‌شود و در رابطه با کلیات طرح و لایحه مذاکره می‌شود و در صورت تصویب با پیشنهادات کتبی نمایندگان که تحویل هیات رئیسه شده است جهت بررسی به کمیسیون مربوطه ارجاع می‌شود. در شور دوم گزارش کمیسیون در مجلس مطرح می‌شود و پیشنهادات نمایندگانی که در مهلت قانونی ارایه شده است مطرح می‌‌شود و پس از بحث و بررسی در جزییات طرح و لایحه بر اساس آیین نامه داخلی مجلس رای گیری به عمل می‌آید و پس از تصویب جزییات و ماده واحده مصوبه از طریق ریاست مجلس جهت اظهارنظر به شورای نگهبان ارسال می‌شود. * چهار قسم طرح‌ها و لوایح کدامند؟ بر اساس این گزارش، بر مبنای ماده 115 آیین نامه داخلی لوایح و طرح‌ها شامل چهار قسم عادی ویک فوریتی و دو فوریتی و سه فوریتی است. لوایح و طرح‌های یک فوریتی آن است که پس از تصویب فوریت به کمیسیون ارجاع می‌شود تا خارج از نوبت مورد بررسی قرار گیرد. طرح‌ها و لوایح دوفوریتی آن است که پس از تصویب دو فوریت، بلافاصله به طبع و توزیع آن اقدام و 24 ساعت پس از توزیع در مجلس مطرح می‌شود. لایحه و طرح سه فوریتی آن است که وقتی سه فوریت آن به تصویب مجلس رسید در همان جلسه وارد دستور می‌شود. بر این اساس، در مجلس درباره فوریت‌دار بودن طرح و لایحه رای گیری می‌شود و نمایندگان به یک، دو یا سه فوریتی بودن آن رای می‌دهند؛ در واقع طرح‌ها و لوایح دارای فوریت، آنهایی هستند که پس از تصویب فوریت، بلافاصله به طبع و توزیع آنها اقدام و در مجلس مطرح می‌شوند. * طرح‌ها و لوایح چه زمانی «فوریت‌دار» می‌شوند؟ لوایح و طرح‌ها در مواقعی فوریت‌دار می‌شوند که تصویب آنها از لحاظ امکان وقوع خسارت و فوت فرصت و جهات مشابه مستلزم سرعت فوق‌العاده برای بررسی و تصویب باشد. * مجلس نهم، مجلس «فوریت‌ها» به گزارش فارس، مجلس نهم شورای اسلامی پس از آغاز به کار خود در خردادماه برخلاف روال سایر مجالس در ابتدای عمرش بررسی فوریت‌دار طرح‌ها و لوایح را در دستورکار قرار داد، به طوری که می‌توان این مجلس را «مجلس فوریت‌ها» نامید؛ بررسی فوریت‌‌دار طرح‌ها و لوایح که در زمان اضطرار باید در دستور کار قرار گیرد، گویا به روالی برای مجلس تبدیل شده است، از این رو شاهد بررسی فوریت‌دار بسیاری از موضوعات دارای اهمیت و با میزان اهمیت کمتر در خانه ملت هستیم؛ همین روال مجلس نهمی‌ها در برخی موارد باعث اتلاف زمان در مجلس می‌شود. وجود همین روند باعث شده است که در طول مدت کمتر از 5 ماه مجلس بیش از 30 فوریت را در دستور کار خود داشته باشد؛ هر چند برخی از این فوریت‌ها به تصویب نمایندگان نمی‌رسد اما توجه بیش از حد پارلمان به فوریت‌ها ضمن کاهش بار کارشناسی طرح‌ها و ولوایح، اتلاف زمان مجلس را درپی دارد.   بخشی از طرح‌ها و لوایح فوریت‌‌دار مجلس نهم ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 15 آذر/ نمایندگان به دو فوریت و یک فوریت طرح کاهش 50درصدی حق ماموریت سفرهای خارجی مخالفت کردند. 12 آذر/ مجلس با فوریت طرح معافیت مسکن مهر از مالیات مخالفت کرد. 1 آذر‌ماه/ یک فوریت طرح اصلاح قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مورد بحث و بررسی نمایندگان قرار گرفت اما به تصویب نرسید. 28 آبان‌ماه/ وکلای ملت بررسی طرح دو فوریتی نجات و احیای دریاچه‌ها و تالاب‌های کشور را در دستور کار خود قرار دادند که به تصویب نرسید و یک فوریت آن رای مثبت نمایندگان را در پی داشت. 21 آبان‌ماه/ نمایندگان مجلس با یک فوریت طرح تأمین کالاهای اساسی برای اقشار آسیب‌پذیر موافقت کردند. 17 آبان‌ماه/ نمایندگان مجلس به دو فوریت و یک فوریت تغییر رئیس شورای پول و اعتبار از رئیس بانک مرکزی به وزیر اقتصاد رای مثبت ندادند. 16 آبان‌ماه/ مجلس دو فوریت طرح بازگرداندن اختیارات هیئت امنای صندوق توسعه ملی به این هیئت را تصویب کرد. 14 آبان‌ماه/ نمایندگان مجلس به دو فوریت و فوریت طرح الزام کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری به استعفا قبل از انتخابات رأی مثبت ندادند. 3 آبان‌ماه/ بهارستان نشینان با یک فوریت لایحه اصلاح قانون مالیات‌های غیرمستقیم موافقت کردند که این به معنای ورود به مرحله دوم طرح تحول اقتصادی است. 3 آبان‌ماه/ نمایندگان مجلس با فوری بررسی شدن طرحی موافقت کردند که در صورت تصویب نهایی، سازمان پدافند غیرعامل کشور تشکیل می‌شود. 30 مهرماه/ بهارستان نشینان طرح دو فوریتی حمایت از سرمایه گذاری‌های عمرانی و تولید ملی و اصلاح قانون بودجه سال 1391 کل کشور را به تصویب نهایی رساندند اما با فوریت طرح تشکیل سازمان غیر دولتی جهاد اقتصادی مخالفت کردند. 26 مهرماه/ نمایندگان مجلس با فوری بررسی شدن طرح الزام دولت به تمرکززدایی موافقت کردند. 26 مهرماه/ نمایندگان مجلس شورای اسلامی با فوریت طرح اصلاح وظایف شهرداران و قانون شورای شهر مخالفت کردند. 18 مهرماه/ طرح دو فوریتی کمک 850 میلیاردی به صندوق بیمه کشاورزی در کمیسیون برنامه و بودجه بررسی و تصویب شد. 16 مهرماه/ وکلای ملت با بررسی دو فوریتی طرح تمدید مهلت اجرای آزمایشی قانون مدیریت خدمات کشوری موافقت کردند. 16 مهرماه/ نمایندگان مجلس با بررسی فوری طرحی موافقت کردند که در صورت تصویب نهایی اعتباری معادل 8 هزار و 500 میلیارد ریال برای توسعه بیمه کشاورزی در قالب حق بیمه سهم دولت و مازاد خسارات پرداختی، تامین و پرداخت می‌شود. 16 مهرماه/ نمایندگان مجلس با فوری بررسی شدن طرح توقف اجرای فاز دوم قانون هدفمندسازی یارانه‌ها موافقت کردند. 16 مهرماه/ نمایندگان مجلس با دو فوریت طرح حمایت از سرمایه‌گذاری‌های عمرانی و تولید ملی موافقت کردند. 3 مهرماه/ نمایندگان مجلس با دو فوریت و یک فوریت طرح استفساریه ماده 115 آئین نامه داخلی مجلس موافق نکردند. 3 مهرماه/ نمایندگان مجلس دو فوریت طرحی را به تصویب رساندند که در صورت تصویب نهایی آن بند «ک» ماده 20 و بند «و» ماده 44 قانون برنامه پنجم اصلاح می‌شود. 2 مهرماه/ نمایندگان مجلس با فوری بررسی شدن طرح تسریع در روند بازسازی مناطق زلزله‌زده آذربایجان شرقی مخالفت کردند. 26 شهریورماه/ نمایندگان مجلس با فوری بررسی شدن طرح اصلاح ماده 106 آئین نامه داخلی موافقت کردند که در صورت تصویب نهایی، نطق‌های نمایندگان در ابتدای صحن علنی قرائت می‌شود که این طرح در نهایت در مجلس رد شد. 19 شهریورماه/ نمایندگان مجلس با فوری بررسی شدن طرحی موافقت کردند که در صورت تصویب نهایی آن خیرین کمیته امداد به میزان کمک‌ به این کمیته از پرداخت مالیات معاف می‌شوند. 15 مردادماه/ مجلس با یک فوریت طرح ساماندهی نحوه استخدام در ادارات موافقت کرد که بر اساس آن کلیه دستگاه‌های اجرایی موظف می‌شوند در به کارگیری نیروی انسانی از طریق وزارت تعاون،‌ کار و رفاه اجتماعی اقدام کنند. 8 مردادماه/ نمایندگان مجلس شورای اسلامی با یک فوریت طرح اصلاح قانون سرباز قهرمان موافقت کردند. 8 مردادماه/ نمایندگان مجلس با فوری بررسی شدن طرح اصلاح قانون بودجه 91 موافقت کردند که در صورت تصویب نهایی آن، کمک به موسسات طبق جدول شماره 12 در قبال خرید خدمت انجام می‌شود. 8 مردادماه/ نمایندگان مجلس بعد از مخالفت با بررسی دو فوریتی طرح تعیین تکلیف قراردادهای تأمین نیروی انسانی در دستگاه اجرایی با یک فوریت آن موافقت کردند. 14 تیرماه/ نمایندگان مجلس با یک فوریت طرح تسری در اجرای طرح‌های هادی روستایی موافقت کردند. 14 تیرماه/ نمایندگان مجلس با بررسی یک فوریتی طرح جامع رسانه‌های همگانی مخالفت کردند. 13 تیرماه/ نمایندگان مجلس با فوری بررسی شدن طرح ممنوعیت کارمندان و مدیران دستگاه‌های اجرایی از عضویت در هیئت‌مدیره و مدیریت‌عاملی در قوه مقننه کشورمان موافقت کردند. 11 تیرماه/ مجلس با یک فوریت طرح انتزاع وظایف و اختیارات بخش کشاورزی از وزارت صنعت و الحاق آن به وزارت جهاد کشاورزی موافقت کرد. 11 تیرماه/ نمایندگان مجلس با یک فوریت طرح تجهیز و بازسازی ناوگان هوایی آشیانه جمهوری اسلامی ایران مخالفت کردند. 11 تیرماه/ نمایندگان مجلس با یک فوریت طرح حذف تعطیلات تابستانی مخالفت کردند. 4 تیرماه/ نمایندگان مجلس با فوری بررسی شدن طرحی موافقت کردند که در صورت تصویب نهایی آن،‌ موانع اجرای قانون بیمه‌های اجتماعی کارگران ساختمانی رفع شده و نحوه مجازات متخلفان تعیین می‌شود. 23 خردادماه/ نمایندگان مجلس در نخستین گام قانونگذاری خود با طرح یک فوریتی ‌اصلاح و دائمی‌شدن قانون مدیریت خدمات کشوری موافقت کردند. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------   در واقع نمایندگان خانه ملت با نیازسنجی، ضروریات و نیازهای کشور و توجه به اقتضائات روز را باید مورد توجه قرار دهند و فوریت‌ها را بر اساس اهمیت لحاظ کنند تا شاهد «سریال فوریت‌ها» در مجلس شورای اسلامی نباشیم. البته نباید از این مهم هم غافل شد که بررسی فوریت‌دار طرح‌ها و لوایح از بار کارشناسی طرح‌ها و لوایح می‌کاهد که همین مهم ممکن است باعث کاهش پشتوانه محکم کارشناسی مصوبات خانه ملت شود. هرچند توجه فراوان مجلس نهم به موضوعات دارای اهمیت از جمله مسائل اقتصادی که در راستای شعار سال و نیازهای روز جامعه محسوب می‌شود، قابل تقدیر است اما این سوال را به ذهن متبادر می‌سازد که آیا بررسی فوری طرح‌ها و لوایح آنهم در آغاز مجلس از غنای مصوبات مجلس نمی‌کاهد؟ طرح‌ها و لوایحی که به نظر می‌رسد که باید ضمن طرح در کمیسیون‌های تخصصی و بررسی تمامی ابعاد آن، نظر کارشناسان و صاحب نظران حوزه‌های مربوطه را نیز در برگیرد تا در نهایت مصوبه خانه ملت در راستای پیشرفت کشور و رفع نواقص و کمبودها باشد. *مجالس در آخر کار سراغ فوریت می‌رفتند/ مجلس نهم هر روز چند فوریتی دارد در همین راستا، رضا عبداللهی نماینده مردم ماه‌نشان با استناد به بند 2 ماده 162 آیین‌نامه داخلی و اصل 75 قانون اساسی اظهار داشت: ما معمولاً در مجالس قبلی در اواخر دوره سراغ طرح‌های یک فوریتی و دوفوریتی می‌رفتیم ولی نمی‌دانم این مجلس چطور کارش را شروع کرده که از ابتدا هر روز با چند طرح دوفوریتی و یک‌فوریتی مواجه‌ایم که این به مجلس آسیب می‌زند. وی اعتقاد دارد، بر اساس بند 2 ماده 160آیین‌نامه فوریت زمانی مطرح می‌شود که ضرورت جلوگیری از وقوع خسارت احتمالی و فوت فرصت حتمی باشد. یعنی مجلس و طراحان باید یقین کنند که این اتفاق می‌افتد.   گرچه ارائه طرح‌های فوریتی در حوزه اقتصاد را برخی از جمله رئیس مجلس  «کار اورژانسی» برای رسیدن به  ثبات نسبی و آرامش بازار تلقی می‌کنند اما ترافیک طرح‌های فوریتی به جایی رسیده که طرح‌های مهمی همچون طرح حمایت از تولید ملی همچنان برای اعلام وصول شدن در نوبتند. تراکم این طرح‌ها در مجلس نهم حتی صدای مجلسی‌ها را هم درآورده تا آنجا که محمدرضا باهنر در آخرین نشست مجلس در هفته گذشته زمانی ریاست صحن را بر عهده داشت زبان به اعتراض گشود و گفت: ظاهرا در مجلس نهم اصل بر بررسی دو فوریتی طرح‌ها شده است و اگر دوفوریت آنها رای نیاورد یک فوریت و اگر یک فوریت آن هم به تصویب نرسید به صورت عادی مورد بررسی قرار گیرند.