مواضع روشنگرانه آیت‌الله آملی لاریجانی و سیاست «عکس‌برداری» دولت یازدهم
یزد رسا؛ مواضع روشنگرانه آیت‌الله آملی لاریجانی در واکنش به سخنان چند روز قبل حسن روحانی در افتتاحیه نمایشگاه مطبوعات، واقعیت جالبی را در رابطه با دولت یازدهم نمایان کرد. واقعیتی که هر چند از عملکرد دولتی‌ها قابل برداشت بود اما بیان آن از سوی رئیس قوه قضائیه و سخن گفتن از برخی رفتارهای متناقض روحانی به دور از چشم مردم، بیش از پیش نگاه منتقدان نسبت به دولت را تقویت کرد.
حسن روحانی روز شنبه در مراسم افتتاحیه نمایشگاه مطبوعات درباره آزادی رسانه‌ها گفته بود: «اگر اصحاب رسانه امنیت نداشته باشند و دل‌نگران امنیت، راه، شغل، خط و قلم خود باشند، نمی‌توانند در جامعه امنیت بیافرینند، از قلم شکسته و دهان بسته کاری ساخته نیست. نباید با بهانه‌های واهی، قلم‌ها را شکسته و دهان‌ها را ببندیم، باید در جامعه با صدای بلند آزادی مسؤولانه را فریاد بزنیم». سخنانی که هر چند روز بعد از آن توسط معاون حقوقی وی نقض شد و مجید انصاری از شکایت از برخی رسانه‌های منتقد سخن گفت و آن‌ها را به جرم انتقاد از دولت یازدهم هم ردیف با منافقین و ضدانقلاب خواند؛ اما واکنش روز گذشته آیت‌الله آملی لاریجانی به مواضع روحانی ابعاد جدیدتری از نسبت دولت روحانی با آزادی بیان را مشخص کرد.
رئیس قوه قضائیه در واکنش به سخنان روحانی گفت: «برخی می‌گویند قلم‌ها را به بهانه‌های واهی نشکنیم یا دهان‌ها را به بهانه‌ای غیراساسی نبندیم؛ واضح است خطاب آنان به دستگاه قضایی است. این نوعی افترا به قوه‌قضائیه است و بلکه توهین و عجیب است کسانی که چنین افتراها و اهانت‌هایی را به قوه‌قضائیه روا می‌دارند، مدام هم دم از اخلاق و اسلام می‌زنند. اینگونه افتراها و توهین‌ها با کدام اخلاق و اسلام، سازگار است؟! اینگونه افتراها به قوه‌قضائیه و تضعیف دستگاه قضایی به سود چه کسی است؟»
آیت‌الله آملی‌لاریجانی خطاب به روحانی تصریح کرد: «برادر بزرگوار! شما خودتان شفاهاً یا کتباً با واسطه یا بی‌واسطه بارها گفته‌اید چرا با فلان روزنامه یا فلان سایت برخورد نمی‌کنید یا نزد مقام معظم رهبری گلایه می‌کنید که چرا دستگاه قضایی با فلان روزنامه برخورد نکرده است. اما وقتی در میان اهالی مطبوعات و رسانه حضور می‌یابید ندای آزادی مطبوعات سر می‌دهید و اینکه قلم‌ها را نشکنید و دهان‌ها را نبندید!»
یکی از مشکلاتی که از ابتدا دولت آقای روحانی با آن درگیر بوده، تلاش دولت و تیم رسانه‌ای و مشاوران رئیس‌جمهور برای ارائه تصویری غیرواقعی از دولت و رئیس‌جمهور بوده است. اگر رفتارهای دولت از همان ابتدا را بررسی کنیم می‌بینیم که سیاست «عکس برداری» در دولت بسیار پررنگ است. سیاستی که نتیجه تلاش دولت برای ارائه‌ی تصویری از خود به جامعه و فضای عمومی است که مورد پسند اجتماعی باشد.
به عنوان نمونه سخن گفتن دولت از منشور حقوق شهروندی، آزادی بیان، آزادی انتقاد و امثالهم همگی بیانگر این منش رئیس‌جمهور و دولت او است. آقای روحانی در حالی اینگونه سخن می‌گوید که واقعیت عملکردی وی و دولتش چیز دیگری است. علاوه بر انواع اهانت ها به منتقدین و برخوردهای حذفی با رسانه‌های منتقد، نگاهی به مواضع پیشین رئیس‌جمهور نیز نشان می‌دهد، سخن گفتن از آزادی بیان و انتقاد، نمی‌تواند نسبت واقعی با منش وی داشته باشد.
به عنوان مثال مجله «راهبرد» متعلق به مرکز تحقیقات مجمع تشخیص مصلحت نظام که مدیر مسئول آن نیز آقای روحانی بوده، در شماره20 آن در سال 1380، سخنان حسن روحانی در مورد فعالیت رسانه‌ها را اینگونه منتشر کرده است: «هیچ کشور دموکراتیکی را در دنیا پیدا نمی‌کنید که برای احزاب و رسانه‌ها خط قرمزی نداشته باشد، حتی یک مورد نیز پیدا نمی‌کنید. در کشورهای اروپایی و غربی اگر موضوعی را وزارت خارجه مصلحت نداند که در مطبوعات منتشر شود، امکان ندارد آن مسئله طرح شود. محال است روزنامه‌ای آن را افشا کند. اگر سرویس داخلی و خارجی و دستگاه اطلاعاتی آن‌ها نخواهد مطلبی در رسانه ها مطرح شود، امکان ندارد آن مسئله طرح شود. لابد می‌پرسید اگر تخلف کردند و آن مسئله را افشا کردند چه برخوردی با آن‌ها می‌شود؟ آیا در دادگاه محاکمه می‌شوند، روزنامه را تعطیل می‌کنند؟ این‌ها حداقل است. اصلاً آن رسانه و مسئولین آن، برای همیشه باید از فعالیت سیاسی-اجتماعی خداحافظی کنند.»
این مجله بخش دیگری از سخنان روحانی را اینگونه منتشر می‌کند: «در غرب، هیچ رسانه‌ای به خوش اجازه نمی‌دهد که از خط قرمز عبور کند و اگر تخلف کرد، برای همیشه از صحنه فعالیت سیاسی و فرهنگی خارج خواهد شد. منافع ملی، مصالح ملی و امنیت ملی شوخی‌بردار نیست. هیچ‌کس و هیچ مقامی نباید بتواند با آن‌ها بازی کند. در کشور ما در این زمینه هنوز تمرین کافی نشده است. قبل از هر چیز در جامعه، باید قانون‌گرایی و قانون‌مداری تبدیل به یک ارزش عمومی شود، سپس باید مردم را به مشارکت عمومی تشویق کنیم، بعد از آن باید مردم را به تشکیل احزاب سیاسی تشویق کنیم و سپس باید مشوق جامعه برای اظهار نظرات متفلاوت و تضارب آرای و طرح آن‌ها در رسانه‌های همگانی باشیم. اگر برعکس حرکت کنیم، نتیجه معکوس خواهد بود. این مسئله فوق‌العاده مهم است. در مسائل اجتماعی و سیاسی باید ترتیب و تقدم و تأخر دقیقاً مراعات شود. اگر کارهای خیلی خوب را در زمان مناسب و با ترتیب مشخص انجام ندادیم ممکن است بسیار خطرناک باشد. مثل اینکه شما یک نوجوان 10، 12 ساله را ببرید درکلاس درس دوره دکترای دانشگاه بنشانید و بگویید این درس‌ها بسیار عالی است. البته عالی است ولی برای زمان مناسب. استفاده قبل از موعد اثری جز اتلاف وقت و خسته شدن دانش آموز نخواهد داشت.»
آقای روحانی در سال ابتدایی ریاست جمهوری خود در جمع هنرمندان گفته بود هنرمند ارزشی و غیر ارزشی نداریم این در حالی است ک قبل از آن، وی درباره فیلم مارمولک اینکونه واکنش نشان داده بود: «حتی در رژیم شاه هم که دشمن روحانیت بود، کسی جرأت و جسارت ساخت فیلمی مثل مارمولک را نداشته است». از منظر روان‌شناسی کسانی اقدام به عکس برداری و رفتارهای نمایشی می‌کنند که ضعف اعتماد به نفس دارند و درون خود احساس حقارت می‌کنند.
انتهای پیام/س*
