به گزارش یزد رسا، مدیر کل کتابخانه های عمومی استان یزد در گفتگو با خبرنگار یزد رسا دلیل عدم بهره برداری از کتابخانه مرکزی یزد، پروژه ای که پس از گذشت حدود 16 سال هنوز به بهره برداری نرسیده است، را تشریح کرد. 

مغایرت ساختمان کتابخانه با استاندارهای سازمان یونسکو دلیل اصلی ناتمام ماندن آن است

" محمد حسین پارسائیان" مدیر کل کتابخانه های عمومی استان یزد درباره پروژه ی نیمه تمام کتابخانه مرکزی یزد در بلوار بسیج و دلایل نیمه تمام ماندن آن، اظهار داشت: با توجه به اینکه این کتابخانه در بافت تاریخی واقع شده است، سازمان میراث فرهنگی مدعی است که ارتفاع ساختمان مذکور با استاندارهای سازمان یونسکو مغایرت دارد و باید آخرین طبقه ساختمان حذف شود که در صورت حذف آن بیت المال تضرر پیدا می کند.

 اسکلت فلزی طبقه آخر ساخته نمی شود

وی افزود: استاندار در جلسه ای که با مسکن و شهرسازی داشت خواستار ساخت 6 طبقه از 7 طبقه این ساختمان شد که بعد از این تصمیم کار شروع شده و پیشرفت قابل قبولی هم داشته است.

پارسائیان در رابطه با بودجه در نظر گرفته شده برای این پروژه چنین گفت: شورای برنامه ریزی یزد 300 میلیون بودجه در نظر گرفتند و هزینه محوطه سازی نیز طی جلسه ای که استاندار یزد با معاون وزیر داشتند قرار بر تأمین این هزینه شد ولی متاسفأنه تاکنون محقق نشده است.

وی در خصوص اعتبار پیش بینی شده به منظور ساخت این پروزه گفت: هزینه ساخت تا یک سال قبل 800 میلیون برآورد شده بود که هم اکنون پیمانکار آن همچنان در حال ساخت و پیشبرد این و استفاده از اعتبارات خود می باشد تا انشاء الله اعتبارات آن فراهم شود.

مدیر کل کتابخانه های عمومی استان یزد در مورد زمان پایان پروژه گفت: امید بر این بود که تاکنون پروژه تمام شده باشد و حتی دو اعتبار 500 میلیون تومانی نیز برای آن در نظر گرفته شده بود که متأسفانه با مشکلات ایجاد شده در ارتفاع ساختمان استفاده لازم از اعتبارات صورت نگرفت.

وی در رابطه با مکان کتابخانه گفت: مکان کتابخانه از جهت اینکه در مرکز شهر قرار دارد و دسترسی برای عموم راحت تر است و نیز پارکینگ برای آن در نظر گرفته شده است مکان مناسبی است ولی متاسفأنه فضای ساماندهی نشده ی اطراف آن منظره بدی را ایجاد کرده است.

بالای 90 در صد از کتابخانه ها مجهز به اینترنت هستند

وی در مورد آمار کتابخانه های متصل به شبکه اینترنت در استان یزد گفت: بالای 90 در صد از کتابخانه ها مجهز به اینترنت هستند که کلیه خدمات عضویت، دادن کتاب و .... از طریق سامانه تحت وب انجام می شود.

پارسائیان در مورد کیفیت ارائه خدمات اینترنتی گفت: با توجه به بارگذاری و پوشش همزمان 1500 کتابخانه روی سامانه، مشکل سرعت وجود دارد و کیفیت در حد انتظار نیست ولی در کل حرکت خیلی خوبی انجام گرفته است.

تاریخچه کتابخانه مرکزی یزد

 ساخت كتابخانه مركزي يزد در فضايي به مساحت 12 هزار متر مربع و در زميني به زيربناي 6 هزار متر مربع حدود 16 سال قبل (حدود سال 1376) آغاز شد. اين كتابخانه در بلوار بسيج و در زميني كه شهرداري يزد آن را انتخاب كرده بود ساخته شده است.

در همان زمان كتابخانه مركزي كه با حمايت اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي يزد ساخته مي شد، پس از 20% پيشرفت فيزيكي به سازمان مسكن و شهرسازي داده شد تا با سرعت بيشتري ساخت آن پيگيري شود.

در آن زمان سازمان ميراث فرهنگي، يكي از معاونت هاي وزارت ارشاد اسلامي بود و به همين علت ممانعتي در ساخت اين كتابخانه صورت نگرفت.

پس از تشكيل پروژه هاي بزرگ ميراث فرهنگي در سال 1379 و 80 و به دنبال آن شكل گيري پايگاه هاي ميراث فرهنگي از جمله پايگاه ميراث فرهنگي بافت تاريخي يزد، مخالفت ها براي جلوگيري از ساخت اين كتابخانه آغاز شد، اما اين اتفاق زماني رخ داد كه اسكلت فلزي كتابخانه مركزي با صرف هزينه اي معادل يك ميليارد و 500 ميليون تومان بالارفته بود.

در همان زمان و با پيگيري مسئولان پايگاه ميراث فرهنگي بافت تاريخي يزد، اعلام شد كه اين كتابخانه مشكلاتي مشابه جهان نماي اصفهان را به وجود مي آورد و اگر ارتفاع غير مجاز آن كه حدود 9 متر تعيين شده بود تعديل نشود، ثبت جهاني بافت تاريخي يزد را با مشكل مواجه مي كند.

در پي شكايت سازمان ميراث فرهنگي از مسئولان ساخت كتابخانه مركزي يزد از جمله سازمان مسكن و شهرسازي، دادگاه حكم به تعديل كتابخانه را كه از آن زمان به جهان نماي يزد شهرت يافته بود داد، اما مسئولان سازمان مسكن و شهرسازي يزد، تعديل اين بنا را منوط به راي وزير مسكن و شهرسازي دانستند و از اجراي حكم دادگاه سرباز زدند، البته در اين زمان پروژه ساخت كتابخانه به دليل طرح دعوا متوقف مانده بود و براي سرعت بخشيدن به كار ساخت كتابخانه جلسه اي تشكيل شد كه براساس آئين دادرسي مدني، سازمان مسكن و شهرسازي را مقيد به اجراي حكم دادگستري يزد مبني بر كوتاه كردن ارتفاع غير مجاز و نماسازي سنتي كتابخانه مركزي اين شهر مي كند.

در ادامه اعتراض به ساخت كتابخانه مركزي، موضوع ادامه روند فعلي ساخت آن و يا تعديل اش، موضوع بحث انتخاب بد و بدتر شد. در همين رابطه شهردار دور اول شوراي شهريزد گفت: "انتخاب روند ادامه يا توقف پروژه، انتخاب بين بد و بدتر است كه اگر بخواهيم ساختمان را تخريب كنيم و اسكلت آهني را ببريم، انتخاب بدي است و بايد تنها جوابگوي نسل امروز بود، ولي تكميل پروژه به واسطه پيشرفت، انتخاب بدتر است و بايد نسل هاي آينده را نيز جوابگو باشيم"انشاءالله اين پروژه آخرين بلند مرتبه سازي درهسته مركزي بافت تاريخي يزد باشد و به نوعي ارتفاع تعديل شود و قسمت هاي كاسته شده در سطح گسترش پيدا كند."

در 28 آذر ماه سال 1386 مديركل وقت ارشاد استان با اشاره به مصوبه هيئت دولت در خصوص حل مشكل به وجود آمده براي كتابخانه مركزي يزد، با قاطعيت تمام گفت كه بالاخره عمليات اجرايي كتابخانه مركزي يزد ماه آينده از سر گرفته مي شود. هرچند پس از گفته هاي مدير كل وقت اداره ارشاد اسلامي يزد ساخت كتابخانه مركزي آغاز نشد اما به دليل طولاني شدن اين پروژه، پس از 10 سال و در خردادماه سال 1387 نشستي با حضور مسئولان وزارت مسكن و شهرسازي، استاندار و مسئولان ميراث فرهنگي، مديركل مسكن و شهرسازي، مديرعامل سازمان مسكن سازان و شهرداري يزد برگزار و با ادامه ساخت اصولي كتابخانه مركزي يزد موافقت شد. در اين نشست نحوه ادامه اين پروژه مورد بررسي قرار گرفت و طي صورتجلسه اي به تصويب رسيد. بر اساس اين توافق، ادامه ساخت كتابخانه مركزي يزد با تعديل يك طبقه از آن و با ارتفاع 9 متر ادامه خواهد يافت. همچنين در اين نشست مقرر شد بر اساس مقررات ميراث فرهنگي ارتفاع اين سازه يك طبقه تعديل شده و با اين تعديل خواسته سازمان ميراث فرهنگي محقق شده است.

وزارت مسكن و شهرسازي از طريق نماينده خود سازمان مسكن سازان، ارشاد اسلامي و شهرداري و ميراث فرهنگی هزينه هاي ساخت اين مجتمع بزرگ فرهنگي را تامين مي كند.

هفده ماه بعد، دوم آبان ماه 88 در جلسه معارفه، مديركل ارشاد استان يزد خبر جديدي را اعلام كرد. "فلاح زاده با اشاره به پيگيري هاي حجت الاسلام عجمين و مديران مرتبط در مورد مصوبات سفرهاي دور اول و دوم هيئت دولت به استان اظهار داشت: "كتابخانه مركزي يزد 12 سال متوقف مانده و در جلسات متعدد بين مسكن و شهرسازي، ميراث فرهنگي، فرهنگ و ارشاد اسلامي كه در سال گذشته انجام شد، بودجه اي حدود 400 ميليون تومان براي آن در نظر گرفته شده بود كه به دليل عدم آغاز پروژه به بخش ديگري منتقل شد." طي يك ماه گذشته مدير سازمان ميراث فرهنگي يزد با حفظ سمت سرپرستي اين سازمان، فرماندار يزد شد. با تغيير اين مديريت، وي فعاليتي دو جانبه در حمايت از ميراث فرهنگي و اجراي خواسته هاي استانداري يزد را آغاز كرد. اما امروز اين تغيير و تحول به از سرگيري ساخت كتابخانه يزد منجر شده است.

در 12 خردادماه سال 89 طي اقدامي تازه، كارگران در ظهر داغ يزد، كار ساخت كتابخانه مركزي را آغاز كردند. در پي اين ماجرا نه از يگان پاسداران ميراث فرهنگي خبري بود و نه از مسئولان سازمان ميراث فرهنگي استان. هرچند به گفته انجمن هاي دوستدار ميراث فرهنگي اين موضوع در همان ساعت اوليه به سازمان ميراث فرهنگي و يگان حفاظت از آثار اطلاع داده شد اما اقدامي صورت نگرفت. در حال حاضر ساخت اين كتابخانه نه تنها بافت تاريخي يزد را تهديد مي كند، بلكه پرونده ثبت جهاني اين بافت ملي را با مخاطره مواجه كرده است. مي توان گفت كه بزرگترين بافت خشتي جهان در خطر قرار نگرفتن در ليست فهرست ميراث جهاني است.