چهار راه مواصلاتی كشور در انتظار بندر خشک
به گزارش يزد رسا، شاید سخن گفتن درباره «بندر خشك» كه قرار است در یزد ساخته شود، حتی برای فعالان بخش حملونقل نیز تنها در حد اطلاعات جسته و گریخته‌ای باشد كه نمی‌توان آن را به درستی شرح و بسط داد.
اما این روشن است كه بندر خشك در صورت فعال شدن بر روان‌سازی شبكه حملونقل و توسعه امور ترانزیتی تاثیر خواهد داشت.
همزمان با افزایش روزافزون تقاضای حمل بار با كانتینر و نیز توجه جدی به كانتینری شدن شبكه جابه‌جایی كالا، با وجود تامین زیرساخت‌های مناسب، اینك با چالش‌های عمده‌ای مواجه است.
امروزه دیگر، كشتی‌های بزرگ اقیانوس‌پیما متعلق به لاینرهای جهانی، خود به تنهایی حامل هزاران كانتینر پر از بارند، كه باید در نخستین فرصت تخلیه شوند و با كمترین هزینه به بازارهای مقصد انتقال یابند.
هرچند كمبود فضای كافی دپوی كانتینر در پایانه‌های بندری، مشكل اصلی بندرهای تجاری به حساب می‌آید، اما بروز ترافیك مربوط به تردد وسائط نقلیه سنگین در مسیرهای ورودی و خروجی بنادر، معضلی است كه علاوه بر كند كردن جریان عادی جا به‌جایی بار، تهدیدی جدی در سلامت محیط زیست است.
ایران شاهراه دستیابی به آب‌های آزاد
بندرهای جدید كه وسعت اراضی‌شان را با روش‌های سنتی گرفتن زمین از دریا تامین می‌كنند، در آینده كاری خود با مصائب زیست‌محیطی دیگری مواجه می‌شوند.
فاصله دو هزار كیلومتری مرزهای شمالی و جنوبی جمهوری اسلامی ایران، تقاضای روز افزون همسایگان سواحل جنوبی خلیج‌فارس، شبه قاره هند و آسیای دور، برای عبور محموله‌های تجاری خود از خاك كشورمان و دستیابی كشورهای مشترك‌المنافع و حوزه قفقاز به آب‌های آزاد از مسیر ایران، مزیت‌های منحصر به فردی است كه اگر به آن توجه شود، فرصت‌های تاریخی را در اختیار ایران قرار می‌دهد.
با تصمیم نمایندگان ویژه رئیس‌جمهوری در كارگروه توسعه و حملونقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت در اواخر سال گذشته، وزارت راه و ترابری موظف شد با مشاركت وزارت‌خانه‌های بازرگانی، صنعت، معدن و تجارت، اقتصاد و دارایی، نفت و كار و تعاون، درگاه ملی و بازارگاه الكترونیكی بار را ایجاد و ساخت بندرهای خشك یا همان پایانه‌های تركیبی بار و سامانه‌های حملونقل تركیبی برای جابه‌جایی بارهای حجیم و سنگین را در دستور كار قرار دهند.
تاسیس نخستین بندر در خشكی
در پی این تصمیم برای روان‌سازی امور صادراتی، وارداتی و ترانزیتی كشور، مقرر شد گمركات در بندرهای خشك مستقر شوند.
بهترین موقعیت برای تاسیس بندر استان یزد بود.
یزد در مركز ایران است و مركز ثقل كریدور شمالی، جنوبی، شرقی و غربی كشور به حساب می‌آید.
این استان مركز راه‌آهن كشور و بزرگترین چهارراه مواصلاتی است.
مجوز ایجاد بندر خشك یزد در زمینی به وسعت 700 هكتار در كیلومتر 20 جاده یزد مهریز به‌عنوان پروژه‌ای ملی و پیش از یك سال پیش آغاز شد.
بندر خشك پایانه‌ای تركیبی است كه به بندری ساحلی متصل است.
تجهیزات لازم برای مواجهه با تردد ناشی از چندین شیوه حملونقل اعم از جاده‌ای، ریلی و هوایی در طراحی آن در نظر گرفته شده است و مردم می‌توانند كالاهایشان را با استفاده از این شیوه‌های مختلف با آن ارسال كنند یا از آن تحویل بگیرند.
علاوه بر خدمات پایه‌ای، خدماتی نظیر انبارسازی كالا، نگهداری از كانتینرهای خالی، تعمیرات كانتینر، امور گمركی و ترخیص و پشتیبانی كالا نیز در بنادر خشك ارائه خواهد شد.
مهم‌ترین هدف راه‌اندازی بندر خشك در یزد، كاهش استفاده از اراضی حاشیه ساحل، افزایش كارایی حملونقل، بهبود وضعیت زیرساخت‌های مرتبط با حملونقل، افـزایـش سرمایه‌گذاری مستقیم كشورهای خارجی و تـسـریـع توسعه اقتصادی و یكپارچه‌ساز لجستیكی مناطق داخلی كشور است.
همچنین موقعیت ممتاز یزد در كریدورهای حملونقل ایران و موقعیت ممتاز ایران در كریدورهای حملونقل بین‌المللی، برخورداری از سطح استاندارد بالا در حوزه عملیات ناوبری و هوانوردی فرودگاه یزد، قرار گرفتن یزد در محل استثنایی تقاطع 6 راه ریلی كشور و وجود منطقه ویژه اقتصادی در استان و مجاورت منطقه با ریل سراسری كشور، از اهداف راه‌اندازی بندر خشك در استان یزد است.
بندر خشك، پایانه‌ای تركیبی
نماینده یزد و صدوق در مجلس شورای اسلامی به تهران امروز گفت: «بندر خشك یزد پایانه‌ای تركیبی در پس كرانه است كه به بندرهای ساحلی از جمله بندر شهید رجایی استان هرمزگان متصل است و تجهیزات لازم و كـافـی بـرای مواجهه با تردد ناشی از چندین شیوه حملونقل جاده‌ای، ریلی و هوایی در آن در نظر گرفته شده است و مشتریان می‌توانند كالاهایشان را با استفاده از تجهیزات و شیوه‌های مختلف حملونقل ارسال كنند یا تحویل بگیرند.»
«محمد‌صالح جوكار» ادامه داد: «این بندر در حال آماده‌سازی است و تا امروز زمین آن خریداری شده و مجوزهای آن صادر شده است.
اعتبارات آن نیز از سوی بخش خصوصی تامین شده است و همین بخش نیز در عمده كارهای این طرح مشاركت دارند.» این نماینده یزد اضافه كرد: «نكته‌ای كه وجود دارد گمرك در كنار ساز وكار اداری از كنار اسكله‌ها منتقل شده است و دیگر كالاها كنار دریا نمی‌مانند.
این امر از هزینه‌های اضافی جلوگیری كرده است و امنیت كالاها را بالا می‌برد.
این بارها از انبارهایی كه در این مكان موجود است استفاده می‌كنند و سپس ترخیص می‌شوند.»
هم‌‌اكنون در كشورهای بسیاری از جمله آمریكا، برزیل و كانادا در قاره آمریكا، اسپانیا، ایتالیا، آلمان، بلژیك، دانمارك، سوئد، فرانسه، فنلاند و هلند در اروپا، استرالیا و زلاندنو در اقیانوسیه، امارت متحده عربی، پاكستان، فیلیپین، كامبوج و هندوستان در آسیا و تانزانیا، سوازیلند و غنا در آفریقا انواع مختلفی از بندرهای خشك راه‌اندازی شده است و نقش مهمی در بهبود و توسعه وضع حملونقل كالا و به ویژه كالای كانتینری دارد.
باید دید با راه‌اندازی بندر خشك در یزد به شبكه حملونقل كشور كمك خواهد شد یا خیر و گرچه بخش خصوصی حامی این طرح است اما همكاری‌های دولت بی‌شك به سرعت این راه‌اندازی كمك خواهد كرد.
منبع: روزنامه تهران امروز
