کردستان از مهمترین حوزه های آبریز کشور محسوب شده و تنها استان ایران است که هیچ رودخانه ای وارد آن نمی شود اما زندگی و حیات بیش از ۲۰ میلیون نفر از ساکنان مناطق غربی و جنوب غربی ایران و شرقی و جنوب شرقی عراق وابسته به رودخانه هایی است که از استان کردستان سرچشمه می گیرند.

18سد در کردستان وجود دارد که از این تعداد مدیریت ۱۲ سد در اختیار استان و بهره‌برداری مابقی سدها در اختیار استان‌های همجوار از جمله آذربایجان‌غربی و کرمانشاه قرار دارد.

بر اساس آمارهای اعلامی از سوی مسئولان ارشد استان کردستان، بخش زیادی از منابع آبی این استان از مرزهای کشور خارج می شوند و هیچ عایداتی برای استان ندارد.

از چالش مهم دیگر در استان کردستان وجود آب در غرب این استان و خاک حاصلخیز در شرق آن است و عدم دسترسی به آب در این بخش موجب مشکلاتی در این قسمت شده است.

در حال حاضر یک هزار و 6 روستا زیر پوشش خدمات شرکت آبفار کردستان قرار دارند، 530 روستا از خدمات این شرکت بی بهره بوده و 167 روستا نیز فاقد تاسیسات آبرسانی هستند.

عدم کارشناسی در احداث سد موجب از بین رفتن شغل ۲ هزار کشاورز شد

سد تالوار در 50 کیلومتری شهر بیجار گروس و در بخش چنگ الماس این شهرستان واقع شده است. این سد از نوع خاکی با هسته رسی، با طول تاج 529 متر، ارتفاع از پی 88 متر، ارتفاع از بستر 76 متر، حجم بدنه 4.04 میلیون مترمکعب، حجم مخزن 500 میلیون متر مکعب و حجم مفید 406.80 میلیون متر مکعب می باشد.

ساخت این سد از سال 1375 آغاز و سال 1392 به پایان رسید و هدف از اجرای این طرح به نقل از روابط عمومی شرکت آب منطقه ای زنجان، افزایش سطوح زیر کشت و تولید کشاورزی، توسعه صنایع وابسته به کشاورزی، اشتغال زایی و پیشگیری از مهاجرت بی رویه روستاییان، افزایش متوسط درآمد کشاورزان، ایجاد شرایط توسعه و رشد بخش های مختلف اقتصادی و جلوگیری از سیل و مهار طغیان رودخانه تالوار اعلام شد.

به طور رسمی در افتتاح سد تالوار عنوان شد که با استفاده از سد مذکور هشت هزار هکتار از اراضی بیجار و بیست و چهار هزار هکتار از اراضی خدابنده و سالیانه قرین به نود کیلومتر مکعب آب شرب همدان نیز تامین خواهد شد.

بعدها با وجود اعتراض مردم و مسئولان این شهرستان، سهم بیجار گروس همان تأمین هشت هزار هکتار باقی ماند و سهم همدان نیز طبق گفته های مدیر پروژه خط انتقال آب سد تالوار به همدان، سالانه 63 میلیون مترمکعب اعلام شد که 56 میلیون مترمکعب برای آب شرب و هفت میلیون مترمکعب نیز برای بخش صنعت خواهد بود، البته طبق اعلام چیت چیان وزیر نیروی وقت، انتقال آب از سد تالوار برای مصارف کشاورزی زنجان فعلا متوقف شده و تنها مصارف کشاورزی این سد به شهرستان بیجار گروس اختصاص خواهد یافت.

بعدها با وجود اعتراض مردم و مسئولان این شهرستان، سهم بیجار گروس همان تأمین هشت هزار هکتار باقی ماند و سهم همدان نیز طبق گفته های مدیر پروژه خط انتقال آب سد تالوار به همدان، سالانه 63 میلیون مترمکعب اعلام شد که 56 میلیون مترمکعب برای آب شرب و هفت میلیون مترمکعب نیز برای بخش صنعت خواهد بود، البته طبق اعلام چیت چیان وزیر نیروی وقت، انتقال آب از سد تالوار برای مصارف کشاورزی زنجان فعلا متوقف شده و تنها مصارف کشاورزی این سد به شهرستان بیجار گروس اختصاص خواهد یافت.

ساکنان 70 روستای نزدیک سد مشکل کمبود آب دارند

محمد زاداه یکی دیگر از اهالی روستای کهریز، ادامه داد: سدی که در خاک بیجار گروس واقع شده اما به کام دیگر استان هاست و این داد مردمی که در این منطقه زندگی می کنند را درآورده است.

وی افزود: ساکنان 70 روستای نزدیک این سد مشکل کمبود آب دارند و در 20 روستا نیز معضل بی آبی غوغا می کند و این در حالی است که شهرهای سایر استان ها تا چند صد کیلومتر دورتر، از آب این سد استفاده می کنند.

در این میان با وجود اینکه بیشترین خسارات بر کشاورزان و دامداران بخش چنگ الماس بیجار تحمیل شده اما توسط آبفای استان زنجان مدیریت می شود.

استان همدان نیز با وجود داشتن رودخانه هایی پر آب و چندین سد و همچنین تعداد زیادی چاه های عمیق و نیمه عمیق برای استفاده کشاورزان و صرف 95 درصد از آب های خود برای امورات کشاورزی، از آب این سد برای 12 شهر و 59 روستای خود استفاده می کند و این در حالی است که بیجار خود تشنه ی این آب است.

مردمانی که تنها آرزویشان رفع عطش تشنگی است

روستاهای دیار بیجار گروس دیاری است که مردان و زنانش مانند سال‌های دور هنوز مایه‌حیات زندگی را بر روی دوش حمل می‌کنند و هر کدام‌شان برای رسیدن به آب گام‌هایش را از دیگری تندتر و بزرگ‌تر برمی‌دارد تا کوزه‌اش را زودتر و بیشتر پر آب کند و بیشتر روزشان را در کنار تانکر آب یا قنات نسبتا خشک روستا سپری می‌کنند تا نوبت‌شان فرا رسد و بتوانند ظرف و لباس خود را بشویند.

شهرستان بیجار با 252 روستا از وسیعترین شهرهای استان کردستان است که بعد از گذشت چندین سال از عمر انقلاب از داشتن برخی امکانات اولیه نیز محروم هستند

کم‌آبی در بسیاری از روستاهای بیجار زخم عمیقی از خود برجای گذاشته به گونه‌ای که وضعیت ناراحت کننده بی‌آبی چند سالی است بر زندگی ساکنان منطقه حاکم است و مسئولان همچنان با وعده و وعید آب را به وسیله تانکر برایشان حمل می‌کنند؛ تانکرهایی که فقط مصرف چند روزشان را جوابگو است.

صف‌های طولانی برداشت آب صحنه‌های تلخ روزهای گرم و طاقت‌فرسای روستاهای بیجار است. مردان و زنان روستا با دبه‌های خالی از آب هر روز تا مسیر قنات نسبتاً خشک روستا پای پیاده می‌روند و یا منتظر رسیدن تانکر آب هستند.

 وقتی با این مردمان با قناعت منطقه همکلام می‌شوی، آرزویی جز تامین آب ندارند. اینجا کودکانشان کلمه بابا آب داد را بیشتر از دیگر کودکان سرزمینم درک می‌کنند. اینجا کودکانش صرفه‌جویی در مصرف آب را بهتر می‌فهمند و در زندگی خود عملیاتی می‌کنند.

105روستای کردستان به صورت سیار آبرسانی می شود

علیرضا تخت‌شاهی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کردستان اظهار داشت: در حال حاضر 105 روستای استان کردستان با مشکل آبی مواجه هستند و از طریق آبرسانی سیار آب شرب مورد نیاز آن ها تامین می شود.

مدیرعامل شرکت آبفای کردستان با اشاره به اینکه روستا‌هایی که به آن‌ها آبرسانی سیار می‌شود ۲ دسته هستند، افزود: برخی روستا‌ها از قبل دارای مشکل کم آبی بوده و تعدادی نیز در فصل تابستان و به دلیل خشک شدن منابع آبی داخل روستا دچار کمبود آب شده اند که آبرسانی سیار به آن‌ها تا آغاز فصل بارندگی ادامه دارد.

تخت شاهی افزود: در خصوص روستا‌هایی که از قبل دارای مشکل کم آبی بوده پروژه‌هایی در دست اقدام است تا از طریق احداث مجتمع‌های روستایی بنا به اولویت‌ها و بر اساس اعتبارات، آبرسانی پایدار به آن‌ها انجام شود.

وی افزود: در حال حاضر بیش از ۴۷۰ هزار نفر در روستا‌ها معادل ۸۵ درصد روستانشینان از خدمات تامین آب شرب سالم برخوردار هستند که از طریق ۸۲ مجتمع روستایی آبرسانی به آن‌ها انجام می‌شود.

انتهای پیام/