به گزارش  یزد رسا به نقل از سرو ابرکوه؛ آيا مي دانيد دستان هنرمند، ذوق و سليقه، كمپوزيسيون رنگ ها و شايد كنتراست رنگ ها توانسته اند در به وجود آمدن صنايع دستي ايران، نقش مهمي را ايفا كنند؟
امروزه تنها مسأله‌اي كه در دنيا نسبت به صنايع دستي وجود دارد، استفاده از طرح ها و رنگ هاي زيباست.

حامد اکرمی محقق و پژوهشگر ابرکوهی در نوشته های خود می نویسد: نمد مالي هم از صنايعي است كه مانند: قالي بافي، گليم بافي و … با دست صورت مي‌گيرد و تحقيقاتي كه امروزه در مورد چگونگي توليد اين صنعت انجام شده، نشانگر اهميت اين موضوع است.

بيشتر بحث محققان، درباره كيفيت اين كالاست كه در جهت توسعه صادراتي هر چه بيشتر اين صنعت، كه رو به فراموشي است، صورت مي‌گيرد. آنها كيفيت، چگونگي طرح، رنگ و اندازه‌ها و نوع مواد اوليه آن را در نظر مي‌گيرند.

از واقعيت تاريخي مشخص مي شود كه اولين زيرانداز و سپرهايي از جنس نمد، به 2300 سال پيش از ميلاد باز می گردد. قديمي ترين تاريخ پيدايش نمد را به داستان پسر حضرت سليمان نسبت می دهند. نمد در دوره صفوی در ايران رواج پيدا كرد.

كاربرد نمد
نمد بيشتر در جاهاي مرطوب، جهت مبتلا نشدن به بيماري هاي رماتيسمي و عضلاني، در سنگ بري ها جهت جلادادن به سنگ هاي تزئيني، در صنعت خودرو سازي براي كف ماشين ها، ‌براي تزئين خانه‌ها و چوپانان براي محافظت خود از حشرات موذي مانند: مار و عقرب و... در صحرا، مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

مقاوم بودن، ارزان بودن، سهل الوصول، با دوام بودن، انعطاف پذيري از دیگر مزایای نمد می باشد.

رو به فراموشی رفتن این صنعت تنها مسأله‌اي است كه، برای توليد كنندگان آن، دغدغه و نگرانی ایجاد کرده است. چون امروزه با روي كار آمدن انواع موكت، روفرشی و حصيرها، مشتريان كمتري به سراغ نمد مي‌آيند.

استاد رضا و حسن اکرمی از شاگردان استاد باقر استاد علی، حدود 75 سال است که در ابرکوه، به این فعالیت مشغول هستند. در این زمینه آنها بیشتر به تولید کلاه، ساک، دستکش، زیر سینی، نمد کول، نمد تخت در ابعاد گوناگون پابند، جلیقه و ... می پردازند. آنها با دستان هنرمند خود کهنترین فرشینه دنیا را تولید می کنند.

مراحل تهیه نمد

1) پاك كردن پشم.
در اين مرحله ابتدا پشم ها را درون دستگاه ولف ريخته و آنها را پاك مي نمايند. ( این دستگاه، پشم هايي را كه به هم چسبيده اند را از هم جدا مي كند.)

2) حلاجي پشم.
در اين مرحله پشم را توسط دستگاه حلاجي، حلاجي مي‌كنند.

حلاجي پشم توسط دستگاه حلاجي

حلاجي پشم توسط كمان حلاجي (استاد رضا اكرمي)

3) آبه تابي.
در اين مرحله توسط پشم هاي رنگي كه خريداري مي‌شود، آبه مي تابند تا به وسيله آن نقش بياندازند.
 

4)نقش انداختن.
در اين مرحله، با استفاده از آبه تابيده شده به دلخواه و با سليقه افراد اقدام به نقش انداختن مي كنند. نقش های زلفکی، آهویی، بته بادامی، بته جقه ای و ... از نقش های معروف در این هنر می باشد.
پشم های رنگی که در نقش ها استفاده می شود کاملا گیاهی هست و ماندگاری زیادی دارد.

رنگ های بادمجانی، قرمز، سبز، زرد و صورتی همه این رنگها در یک نقش به صورت قرینه قرار می گیرد که این ترکیب رنگ ها خود، خرف های زیادی برای روانشناسی رنگ دارد.

طرح و نقوش روي نمد شكل هاي تجريدي، نمادين و رنگ های نمد، الهام گرفته از طبيعت است.

5) كلك ريزي.
در اين مرحله توسط وسيله‌اي بنام «كلك» پشم هاي حلاجي شده را روي نقشي كه انداخته شده، مي‌ريزند.

6) قالب پيچي.
در اين مرحله وقتي كه پشم را كامل روي نقش ريختند، مقداري آب به آن مي‌زنند و وسط آن چوبي را قرار مي‌دهند و آنرا مي‌پيچند، كه اين عمل را «قالب پيچي» مي‌گويند.

7) قالب پا زني.
در اين مرحله با پا روي قالب پيچيده شده به مدت ۲۰ دقيقه مي‌كوبند؛ تا اينكه پشم و نقش در هم آميخته شوند.

8) خومه.
ماحصل كار قبلي را خومه مي گويند.

9) لبه گذاري.
در اين مرحله لبه‌هاي خومه بيرون آمده را بر‌مي گردانند تا حالت هندسي خاصي (گرد، بيضي و مربع) به خود ‌بگيرد.

10) ليقه زني.
در اين مرحله با استفاده از صابون «پي يا يزدي»، آنها را خرد كرده و در درون كيسه كرباسي مي ريزند و درون تشتي آن را له مي‌كنند تا ليقه توليد شود.

11) مالش نمد.
در اين مرحله با آب صابون كه روي آن ريخته، نمد را مالش مي‌دهند.

12) صاف كردن نمد.
در اين مرحله با کشیدن يك آجر، بر روي نمد، پشم هاي اضافه و مالش نخورده را از آن جدا می کنند.

13) شستشو.
در مرحله پايانی كار، نمد را شستشو مي‌دهند تا كاملا كف صابون از آن خارج شود و سپس آن را در جايي كه آفتاب باشد، گذاشته تا خشك شود.

وظيفه ما در قبال ميراث سنتي خويش و در حوضه اخير "هنرهاي صناعي" تعريف جايگاه و كاركرد نو و به روز براي اصالت ها و ارزش هاي اين محصول می باشد.