به گزارش یزد رسا، حسن اكبري معاون فني اداره ‌كل محيط‌‌زيست استان يزد در گفت‏‏گو با ایسنا، جاده گزوئيه در شهرستان بهاباد را يكي از مصاديقي عبور جاده از يك زيستگاه بسيار حساس خواند و گفت: اگر مسائل زيست‌محيطي لحاظ شود، اين جاده نبايد اجرا كرد چرا كه واقعاً خسارت‌هاي غيرقابل جبراني را به محيط‌زيست منطقه وارد خواهد كرد.

وي يادآور شد: جاده گزوئيه از قلب زيستگاه دو گونه بسيار مهم يعني يوزپلنگ آسيايي و پلنگ ايراني و البته يكي از زيستگاه‎‎هاي بسيار خوب علفخواراني مانند كل، بز، قوچ و ميش مي‎‎گذرد و عملاً زيستگاه را به دو قسمت تقسيم و  دسترسي افراد سودجو را تشديد مي‎‎كند.

وي ادامه داد: البته مي‎‎توان گزينه‌هاي جايگزيني مثل جاده سيروس‌آباد را نيز برگزيد هر چند كه جاده سيروس‌آباد نيز از بخش‌هايي از منطقه حفاظت‌شده عبور مي‌كند با اين تفاوت كه حساسيت اين قسمت‎‎هاي زيستگاه به مراتب كمتر است.

روند كند مطالعه راه جايگزين جاده گزوئيه

اين مسئول با بيان اين كه جاده گزوئيه براساس مصوبه شوراي تامين در دولت قبل تاكنون به عنوان يك جاده خاكي بين روستايي مورد استفاده است، از توقف عمليات آسفالت اين جاده خبر داد و گفت: بر اساس آخرين جلسه مسئولان استان و محيطزيست، مقرر شد تا از سوي راه ‌و شهرسازي استان، راه گزوئيه در همان حدي كه هست، متوقف شود و جاده سيروس‌آباد به عنوان دسترسي اصلي آسفالت مردم سبزدشت مورد مطالعه قرار بگيرد.

وي با بيان اين كه متأسفانه روند اين مطالعه تقريباً بسيار كند پيش رفته و تاكنون گزارشي به محيط زيست ارائه نشده است، گفت: ادامه روند كنوني، كار را همچنان سرگردان و بدون نتيجه گذاشته و امكان بروز هر اتفاقي نيز وجود دارد.

اكبري تاكيد كرد: محيط‌زيست با اصل ايجاد راه دسترسي براي مردم منطقه سبزدشت مخالف نيست ولي مسير جاده سيروس‌آباد را پيشنهاد كرده تا هم به نوعي مشكل دسترسي مردم حل شود و هم طبيعت بسيار زيبا و بكر داراي تنوع زيستي فوق‌العاده در منطقه كمتر مورد تعرض قرار گيرد.

مرگ 7 قلاده يوزپلنگ در تصادفات جاده‎‎اي 

معاون محيطزيست استان در ادامه با اشاره به آسیب‎‎های جدی راه‎‎سازی در محدوده‌هاي حساس زيستگاهي حیات وحش، اين آسيب‎‎ها را در وهله اول به دليل تجزيه زيستگاه و بروز آسیب‎‎های غیر قابل جبران در تنوع ‌ژني جانوران منطقه به ویژه گونه‎‎هایی که جابه‎‎جایی دارند، مهم خواند.

وي افزود: این قبیل راه‎‎ها در مورد گونه‌هاي کم جمعيت به دلیل امکان جدایی افتادن بین حيوانات نر و ماده می‏‏تواند در کاهش زادآوري این گونه‎‎ها بسیار تاثیرگذار باشد.

وي همچنین تلفات جاده‎‎ای را از دیگر آسیب‎‎های دخل و تصرف راه‎‎سازی در زیستگاه‎‎ها بیان کرد و گفت: در 10 سال گذشته تنها در مسیر جاده مهريز – انار که از قلب زیستگاه کالمند بهادران مهریز قرار دارد، هفت قلاده يوزپلنگ آسيايي در اثر تصادفات تلف شد‏‏ه‏‏اند.

وی این رقم را براي گونه‌اي در معرض انقراض و دارای جمعيت بسيار كم، بسیار بالا و زیانبار خواند و گفت: البته در مورد گوشتخواران ديگري چون روباه‌ها و علف‌خواراني مانند آهو نیز تلفات جاده‌اي را در استان شاهد هستیم.

اكبري با بيان اين كه آهوان در خشكسالي‎‎ها اقدام به تغيير زيستگاه خود براي رفتن به مكان‎‎هايي امن‎‎تر مي‌كنند، افزود: به دنبال اين جابه‏‏جايي كه معمولاً با گذر اين حيوانات از جاده‌ها روي مي‏‎‏دهد، شاهد تلفات خيلي بالاي آنها هستيم.

وي در اين باره به عنوان نمونه به مرگ بيش از 30 راس آهو در يكي از جاده‌هاي منطقه حفاظت‌شده كالمند- بهادران در يكي از سال‏‏هاي دهه 80 كه خشكسالي در آن تقريباً شديد بود، اشاره كرد.

كاهش اثرات زيست محيطي راه‏‏ها با اعمال مديريت

معاون فني محيط زيست استان اظهار كرد: البته در زيستگاه‏‎‏هايي كه حساسيت در آنها خيلي بالا نيست مي‎‎توان راهكارها و يك سري تمهيدات ارائه كرد تا اثرات جاده‏‏ها بر طبيعت و حيات‌وحش كاهش يابد.

وي انديشيدن تدابيري براي كاستن از سرعت خودروها يا طراحي عريض‏‏تر پل‌هاي آب‌گذر در اين مناطق براي عبور حيونات از زير جاده‎‎ها را از جمله اين راهكارها برشمرد.

اكبري در رابطه با علت صدور مجوز ايجاد جاده در مناطق حفاظت شده، متذكر شد: ايجاد جاده در بعضي از مناطق از جمله كالمند-بهادران و پناهگاه حيات‌ وحش دره‌انجير، قبل معرفي اين مناطق به عنوان منطقه حفاظت ‌شده روي داده است هرچند كه در طول زمان تغييراتي مانند دو بانده شدن در آنها روي داده باشد.

وي رويكرد سازمان محيط زيست را جلوگيري از عبود جاده در دورن مناطق حفاظت‌شده در حد امكان دانست و اظهار كرد: اما با اين حال در برخي مناطق نيز ايجاد جاده واقعاً يك نياز اساسي است و گزينه‌هاي جايگزين ديگر در اين رابطه كم است لذا به ناچار جاده از منطقه عبور مي‌كند.

اكبري معتقد است كه در چنين شرايطي نيز مطالعه كارشناسي و استفاده از نظرات محيط زيست از سوي دستگاه‎‎ها متولي راه و راه‎‎سازي مي‎‎تواند اثرات مخرب زيست محيطي جاده‎‎ها را كاهش دهد به عبارتي در يك گزينه اجتناب‌ناپذير هم مي‌شود با اعمال مديريت، آثار سوء آن را كاهش داد.

بيشترين تلفات جاده‎‎اي در منطقه حفاظت شده مهريز

معاون فني محيط‎‎زيست استان يزد بيشترين تلفات جاده‌اي حال حاضر حيوانات استان را مربوط به مسير مهريز - انار و مهريز – خاتم خواند و تصريح كرد: اين جاده‏‏ها از منطقه حفاظت شده كالمند- بهادران عبور مي‌كنند.

وي همين طور به جاده يزد – طبس به وي‍ژه حد فاصل خرانق تا رباط پشت بادام كه از پناهگاه حيات‌وحش دره‌انجير مي‌گذرد نيز اشاره كرد.

وي در مورد تعداد تلفات جاده‎‎اي حيوانات در يك سال گذشته گفت: محيط زيست استان به دليل كمبود نيروي انساني، سيستم منظمي براي رصد و ثبت تمام تلفات را ندارد به وي‍ژه اين كه برخي از اين تلفات نيز در جاده‎‎هاي واقع در خارج از مناطق چهارگانه روي مي‏‏دهد.

اكبري در پايان ادامه داد: ثبت تلفات بيشتر در مناطق چهارگانه و در مورد گونه‌هاي خاص انجام مي‎‎شود كه در اين رابطه حداقل بيش از 20 قلاده از گوشت‌خواران به ويژه روباه‌ها، علف‌خواراني مانند آهو و به صورت موردي جبير و نيز در بعضي از جاده‌ها نيز تلفات پرندگان در اثر برخورد با وسايل نقليه گزارش شده است.

انتهای پیام/ع