به گزارش یزد رسا، در یک بررسی اجمالی از وضعیت شهر تاریخی یزد، مشاهده می شود که طی دو دهه اخیر و با سرعت شگفت انگیزی، بافت وسیع و نوین شهری، پیرامون بافت تاریخی یزد در حال شکل گیری است و ترکیب کلی این شهر حالتی دوگانه به خود گرفته که این تغییر، بافت تاریخی این شهر با هزاران مشکل و معضل برای حفظ و نگهداری مواجه کرده است.

امروزه شاهد آن هستیم که هسته مرکزی و قدیمی شهرتاریخی یزد با تحمیل طرح های ناقص شهری مواجه بوده و در نتیجه اجرای این طرح ها آسیب های فراوان در سیمای آنها ایجاد کرده است که شاید این باعث شده تا بسیاری از دستگاه های مسئول اعم از اعضای شوراهای شهر، شهرداری و مدیران میراث فرهنگی از درگیر شدن با مسائل و معضل های بافت تاریخی و سامان دادن به آن ها اکراه داشته باشند به طوری که با گذشت سالیان سال ، هنوز قسمت های بسیاری از بافت تاریخی به ویژه بازار یزد از نابسامانی رنج می برد و اهالی کسبه را با مشکل روبرو کرده و موجب نارضایتی آن ها شده است.

از این رو شاهدیم خود کسبه بر آن می شوند تا با کسب مجوز از دستگاه های مربوطه، محل کسب خودرا  حتی برای رونق اقتصادی خود هم که شده مرمت کنند و به نوعی از نابسامانی بازار بکاهند.

هرچند مرمت و بازسازی ابنیه های تاریخی به ویژه آثار ماندگار در بافت تاریخی چون بازار خان و بازار شاهزاده فاضل یزد از قانون خاص خود تبعیت می کند و نیازمند رعایت اصول و ریزه کاری های فنی است ، اما شاید در این میان به هر دلیل این ریزه کاری ها رعایت نشود.

به گزارش خبرنگار یزد رسا صبح روز دوشنبه 9 تیر ماه سال جاری مطلع شدیم از سوی مأموران سازمان میراث فرهنگی و گردشگری یزد با با تخلف یک کسبه در بازار شاهزاده فاضل یزد به دلیل نقض قانون در ریزه کاری های مرمت محل کسب خود، برخورد شدید صورت گرفته به طوری که این اقدام سازمان میراث فرهنگی با اعتراض ها و حاشیه هایی مواجه شد.

اصل ماجرا به گفته خود مالک این واحد تجاری که نماینده و معتمد بازار به حساب می آید از این قرار است که وی همچون بسیاری از مالکین واحدهای تجاری این بازار در صدد مرمت و تغییر دکوراسیون و نمای مغازه خود، متناسب با محیط تاریخی بازار بوده که با توجه به نظریه  میراث فرهنگی استان یا می بایست از نمای چوب استفاده کند یا سنگ با رنگ روشن که به سلیقه وی، ازسنگ با رنگ روشن برای این کار استفاده شده است.

مالک مذکور با هزینه هنگفتی اقدام به مرمت مغازه و تغییردکوراسیون خود کرده و حتی به گفته وی برای پاس داشت و حراست از میراث فرهنگی و ابنیه تاریخی بازار، با هزینه کرد بیش از 400 میلیون ریال اقدام به ساخت و مرمت یک سقف « کلمبو» کرده که در نوع خود در مغازه های بازار بی نظیر بوده و پس از گذشت یک سال و نیم از عملیات ساختمانی، این مرمت درمراحل پایانی کار بوده است.

به گفته مالک، طبق نظر میراث فرهنگی، ارتفاع سنگ در نمای داخلی نباید بیش از 1 متر و 20 سانتی متر باشد؛ این درحالی است که وی در برخی از مکان ها 1 متر اضافه تر سنگ نما کار کرده است و این تخلفی نبوده که میراث بخواهد با این شدت برخورد کند!

اما صبح روز دوشنبه بر خلاف تصور صاحب مغازه و نیز به رغم اصرار کسبه بازار شاهزاده فاضل ، مأموران میراث فرهنگی بدون ارائه حکم قضایی و بدون اطلاع صاحب مغازه ، با شکستن قفل و حفاظ ، به داخل مغازه رفته و بر خلاف قوانین میراث فرهنگی با «پیکور برقی» اقدام به تخریب قسمت زیادی از نمای داخلی مغازه  و حتی پیشخوان وسط کردند که همین موضوع موجب آغاز اعتراض و بحث و شکسته شدن سکوت اهالی بازار شاهزاده فاضل شد.

 اغلب بازاریان معتقدند هرچند تخلف در برخی از قسمت های مرمت شده، مشهود بوده، اما جای سؤال اینجا است که چرا بدون هیچ تذکر قبلی «کل نمای داخلی مغازه» و حتی «بتن درب ورودی» را تخریب کرده اند!

سوال کاسبان بازار این است که آیا این امکان وجود نداشت که با تذکر و اخطار و حتی تعطیلی عملیات مرمت طی این یک سال و نیم ، به خود صاحب مغازه ابلاغ کرد و بدون خشونت جلوی تخلف را گرفت؟!

از آنجا که مالک از معتمدین و سرشناس ترین کسبه بازار است، این اقدام میراث فرهنگی اعتراض دیگر کسبه را برانگیخته و بغض چندین ساله بسیاری از آن ها شکسته شد به گونه ای که با مشاهده خبرنگار یزد رسا در بین خود ، مشکلات مرمت بازار شاهزاده فاضل و درد دل بسیاری از کسبه و اهالی بازار را در میان گذاشتند.

پدر شهید محمود فتاحی ، خادم (امام زاده) شاهزاده فاضل در مصاحبه با خبرنگار یزد رسا گفت: صبح زود مأموران آمدند تا شروع به تخریب مغازه «حاجی» کنند ، هر چه من پیر مرد رفتم جلو و اصرار کردم صبر کنید تا خودش بیاید ، به احترام من پدر شهید صبر کنید خراب نکنید، با آبروی «حاجی» بازی نکنید ....  اصلاً به من اعتنایی نکردند!

پدر شهید فتاحی با بغضی فروخورده در گلو افزود: خیلی ناراحت شدم، هیچ کس تا به حال حرفم را این گونه زمین نزده بود!

یکی از کسبه های بازار شاهزاده فاضل نیز که مغازه پارچه فروشی دارد و خود از شاهدان عینی ماجرا بود، ضمن ابراز گلایه از برخورد بی ادبانه و شدید مأموران میراث فرهنگی یزد گفت: بیشتر شبیه تسویه حساب شخصی بود تا رسیدگی به قانون! حاجی معتمد بازار است نباید چنین  می کردند.

این مغازه دار که خود نیز از معتمدین بازار است ، بابیان اینکه در این زمینه ها خیلی درد دل دارم، دلم پر است اذعان داشت: مأموران میراث ، به بهانه حفاظت از میراث فرهنگی و آثار باستانی با پیکور افتاده بودند به جان آثار باستانی و خشت خامی که به قول کارشناسان خودشان حتی نباید میخ در آن کوبیده شود! اما فریاد زدیم حسینیه و سایر آثار باستانی در حال تخریب و از بین رفتن است ، بازار زیر زمین و سیم های برق پرخطر را درست کنید اعتنا نمی کنند!

یکی دیگر از کسبه های بازار در مصاحبه با خبرنگار یزد رسا اظهارداشت: بازار شاهزاده فاضل با وجود این همه مشکل از قبیل امنیت در برابر سرقت ، آتش سوزی و ... که تا به حال به هیچ جایی نرسیده ، همه امنیت و آرامشی که دارد را مدیون «حاجی» است و او  بیشتر از میراث فرهنگی برای حفظ این مجموعه تاریخی زحمت کشیده است و این به دور از اخلاق و ادب و حتی قانون بود که بدون حضور خودش این چنین سرمایه زندگی و آبروی وی را از بر باد دهند.

وی افزود: شناخت کاسبان این بازار از روحیات«حاجی» اینگونه است که اگر یک بار تذکر داده بودند خود «حاجی» مغازه را درست می کرد نه اینکه اینچنین کنند در صورتی که در همین بازار تعدادی مغازه هستند که تا سقف از نمای سنگ ، آن هم برخلاف قوانین از رنگ تیره استفاده می کنند و میراث فرهنگی حتی دم بر نمی آورد! این جای تعجب و سئوال ندارد؟!!

با این تذکر و دقت در واحدهای تجاری این بازار دریافتیم اقداماتی که از آن ها به عنوان تخلف (چه شدید و چه خفیف) می توان یاد کرد اعم از ارتفاع غیر مجاز نمای سنگ داخلی و استفاده از سنگ های تیره، در سایر مغازه های بازارهای تاریخی یزد کم نیست! و نه تنها با این مغازه ها برخورد نشده است بلکه در کمال آرامش به کسب و کار مشغول هستند؛ اما این واحد چرا تخریب شد « الله اعلم» !

افراد دیگری از تاجران این بازار با خبرنگار یزد رسا به در دل و گلایه پرداخته و نسبت به عملکرد میراث فرهنگی در حوزه بازر سنتی یزد پرداختند که انتشار آن در در حوصله این گزارش نمی گنجد .(فایل صوتی و تصاویر در دفتر سایت موجود است)

البته پرونده این اقدام مأموران میراث فرهنگی و گردشگری استان یزد با شکایت مالک از این اداره در مرحله رسیدگی است .

خبرنگار یزد رسا در همین راستا طی تماس های مکرری با مسئولین سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان یزد خواست تا نظر مسئولین و کارشناسان را در این خصوص جویا شود که آن ها بدون هیچ توضیحی، پاسخگویی در این خصوص را به نشست مطبوعاتی مدیر کل سازمان در آینده نزدیک موکول کردند!

حال باید منتظر پاسخ مسئولین اداره میراث فرهنگی و گردشگری یزد بود و دید آیا مردم و کسبه یزد که از روزگاران دور داعیه دار دارلعباده بوده اند شایسته این گونه برخوردهاهستند؟! آیا راه کاری بهتر برای جلوگیری از بروز این گونه اتفاقات ناخوشایند وجود ندارد؟ برخورد با کسبه ای که معتمد بازار است آیا باعث تزلزل در اعتماد بازار یزد نسبت به مسئولان نخواهد شد؟ چرا تخریب که همیشه آخرین گزینه بوده است به عنوان اولین راهکار انتخاب شده است؟ اگر تخلف ، تخلف است ، چرا برای برخی قانون اجرا می شود ، برای برخی نه ...