تک نرخی کردن ارز تنها شعار و بهانه‌ای برای افزایش نرخ ارز مبادله‌ای بود
یک کارشناس اقتصادی در گفت وگو با خبرنگار یزدرسا در تحلیل نوسانات ارزی اخیر گفت: افزایش نرخ ارز هم معلول تورم است و هم علت آن. یعنی افزایش نرخ ارز هم می‌تواند باعث افزایش تورم بشود و هم اینکه علت افزایش نرخ ارز می‌تواند با تحلیل افزایش نرخ تورم توأم باشد.
سجاد کلانتر افزود: به طور کلی اگر بخواهیم بین دو کشور مثلا کشور الف و ب تحلیل کنیم باید در یک تاریخ یکسان نرخ مبادله بین این دو کشور را در نظر گرفت و اختلاف بین تورم این دو کشور را به عنوان شاخصی برای افزایش یا کاهش بهای فی‌مابین این دو کشور یعنی نرخ تبادل ارزهای دو کشور در نظر گرفت.
وی ادامه داد: بنابراین اگر ما بخواهیم اقتصاد خودمان را با اقتصاد آمریکا -که عملا صادرکننده ارز است- مقایسه کنیم باید ببینم تفاوت ما از لحاظ نرخ تورم و افزایش قیمت‌ها چقدر است.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: به طور کلی می‌شود نرخ تورم در کشورهای صادرکننده ارز مثل امریکا یا کشورهای اروپایی را قریب به صفر درصد در نظر گرفت یعنی تورم چنددرصدی و کمتر از سه-چهار درصدی را می‌توان نزدیک به صفر در نظر گرفت.
کلانتر اضافه کرد: بنابراین در این تحلیل افزایش نرخ ارز به افزایش تورم در اقتصاد ایران یک تناظر یک به یک دارند. با در نظر گرفتن نمودار افزایش تورم با شاخص بهای مصرف‌کننده می‌بینم که افزایش نرخ ارز و افزایش نرخ بهای مصرف‌کننده عملا با هم همخوانی و توازن زیادی دارند و در واقع همبستگی فراوانی دارند.
وی اظهار داشت: با این تحلیل خردادماه سال 92 را در نظر بگیرید که شاخص بهای مصرف‌کننده 68.3 بوده و نرخ دلار نیز طبق آمار بانک مرکزی حدود 3600 تومان بود؛ در اسفند سال 96 شاخص بهای مصرف‌کننده 104.7 بوده که می‌شود تخمین زد که این شاخص امروز و در اردیبهشت سال 97 به بالاتر از 120 رسیده است.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: یعنی تقریبا شاخص بهای مصرف‌کننده از خرداد 92 تا به امروز فریب به 95 درصد افزایش پیدا کرده است، بنابراین نرخ ارز هم باید به همین میزان 95 درصد افزایش را داشته باشد، یعنی دلار 3600 تومانی باید امروز قریب به 6300 تومان رسیده باشد. لذا این محاسبات نشان می‌دهد که افزایش نرخ ارز تا رقم 6300 تومان خیلی دور از ذهن نیست و با مدل‌های اقتصادی همخوانی دارد.
کلانتر با طرح این سئوال که چه اتفاقی افتاد که افزایش نرخ ارز به طور تدریحی صورت نگرفت؟، یادآور شد: به نظر می‌رسد سیاست‌های دولت مبتنی بر این بود که در چهار سال اول نرخ ارز را کنترل کند و عملا از افزایش قیمت جلوگیری کند که این موجب شد تا نهایتا فنر نرخ ارز کشیده شود و به یکباره در سال اخیر افزایش نرخ اتفاق بیفتد و از حدود 3700 تومان به رقم بیش از 6000 تومان افزایش پیدا کند.
وی با اشاره به تلاش دولت روحانی برای مهار قیمت دلار در چهار سال نخست، خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد دولت‌ها به ویژه دولت روحانی تلاش کرده‌ا‌ند تا در چهار سال اول افزایش نرح ارز را جلوگیری کنند اما این مسئله موجب شد تا نهایتا فنر افزایش نرخ در برود و قیمت افزایش یابد. با این وجود، در حال حاضر اگر نرخ دلار بیش از 6300 تومان بشود بیشتر حباب است و قیمت واقعی نیست.
این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: به طور کلی دولت روحانی از سال 92 در سیاست‌های اقتصادی خودش در بخش ارزی اعلام کرد که ما به دنبال تک نرخی کردن نرخ ارز هستیم و این را بهانه‌ای برای افزایش قیمت نرخ ارز مبادله‌ای قرار داد. به این معنا که به بهانه اینکه ما نرخ ارز بازار و نرخ ارز مبادله‌ای را می‌خواهیم همگرا کنیم و می‌خواهیم نرخ ارز را تک نرخی کنیم عملا نرخ ازر مبادله‌ای را با شتاب قابل ملاحظه‌ای افزایش داد.
کلانتر اضافه کرد: این سیاست باعث شد که دولت بتواند با افزایش نرخ مبادله‌ای بخشی از کسری‌های خودش را در بودجه جبران کند و اتفاقی که الان رخ داده این است که آقای جهانگیری با این اعلامی که کرده عملا بالغ بر 700 تومان نرخ ارز مبادله‌ای را افزایش داده و به 4200 تومان رسانده است.
وی تصریح کرد: بنابراین می‌شود گفت تک نرخی کردن ارز تنها شعار و بهانه‌ای برای افزایش نرخ ارز مبادله‌ای بود در حالی که شاهد هستیم که در حال حاضر بالغ بر 2000 تومان تفاوت نرخ ارز بازار و نرخ ارز مبادله‌ای در کشور است. در واقع کلیه سیاست‌های ارزی مبنی بر تک نرخی کردن، جنبه شعاری داشته و جنبه رسمی و عملیاتی نداشته است.
انتهای پیام/
