به گزارش یزد رسا، پیرو انتشار خبری با عنوان «هدر رفت میلیاردها تومان بیت‌المال برای یک تصمیم اشتباه در دولت قبل/ مدیران فعلی پیگیری حقوقی کنند» دریکی از سایت‌های محلی پیرامون موزه ملی کویر یزد، بهرام رضایی مدیرکل سابق سازمان میراث فرهنگی استان، جوابیه‌ای را نیز به شرح ذیل برای این سایت، ارسال کرد :

بسمه‌تعالی

عرض سلام و احترام خدمت مردم شریف و فرهیخته استان یزد و سایر هم‌وطنان ارجمند

در پی انتشار خبری در سایت یزدی نیوز و به نقل از آقای سید حسینی معاون عمرانی استانداری یزد در خصوص موزه کویر یزد به‌واسطه مسئولیتی که داشتم وظیفه خود دانسته آنچه را که به‌یقین اطلاع دارم بیان نمایم، ازاین‌رو پس از دیدن این خبر لازم دانستم؛ به‌طور اختصار فرایند شکل‌گیری طرح فوق و اقدامات انجام‌یافته، را بر اساس مستندات قانونی و مکاتبات اداری به‌عمل‌آمده برای آگاهی در موارد زیر به استحضار برسانم:

1. شکل‌گیری اولیه تهیه طرح و ایجاد و راه‌اندازی موزه‌های منطقه‌ای کشور در سال 1384 آغاز گردید و درنهایت 14 موزه منطقه‌ای به‌منظور معرفی محتوای فرهنگی، تاریخی – طبیعی و به‌طورکلی تمدنی هر منطقه مشخص، تصویب  و در موا فقتنامه های سازمان میراث فرهنگی کشور قرار گرفت که یکی از آن‌ها موزه منطقه‌ای کویر در یزد بود.

2. متعاقب آن بین سالهای 76 تا 87 مسئولان وقت سازمان مرکزی و استان یزد نیز برحسب تکلیف قانونی نسبت به انجام مطالعات اولیه و امکان‌سنجی طرح اقدام نمودند، مشاوری انتخاب شد و چند مکان ( زمین ) و کارخانه سعادت نساجان به کارفرما ( میراث فرهنگی استان) معرفی گردید.

3. ازآنجایی‌که کارخانه سعادت نساجان به‌عنوان گزینه اول در مالکیت بخش خصوصی بود، از طریق کارشناسان دادگستری برآورد و حدود 7.5 میلیارد تومان قیمت‌گذاری شد. این در حالی است که موارد متعدد حقوقی دیگری بر این ملک مترتب بود که امکان تملک آن را دچار و زمان‌بر می‌کرد ازاین‌رو؛  نظر به قیمت بالای ملک مذکور و عدم وجود اعتبار و تأمین آن ( در آن زمان کل اعتبار عمرانی و تملک میراث فرهنگی استان حدود 4 میلیارد تومان در سال بود) ، موضوع تملک آن َبا توجه به سفر دور دوم هیئت دولت گذشته به استان جزو طرح‌های پیشنهادی مطرح و مصوبه هیئت دولت در دور دوم را اخذ نمود با این مضمون که "استانداری یزد زمین معوضی را بابت تملک کارخانه مذکور در اختیار مالکان ملک قرار دهد و آن را جهت راه‌اندازی موزه منطقه‌ای تحویل میراث فرهنگی استان دهد. "

4. با توجه به مصوبه مذکور مکاتبات متعددی توسط اداره کل میراث فرهنگی و... استان با استانداری یزد و همچنین استانداری با وزارت مسکن شهرسازی آن زمان و سازمان میراث فرهنگی و... کشور انجام شد ولی متأسفانه زمین معوضی در اختیار استان قرار نگرفت و کارخانه سعادت نساجان که گزینه اول برای ایجاد موزه منطقه‌ای یزد بود محقق نشد. به این جهت گزینه‌های دیگر پیشنهادی مشاور که یکی از آن‌ها محل فعلی موزه که در حریم قانونی شهر یزد کیلومتر 5 محور یزد میبد، از دروازه قرآن، نرسیده به پل الغدیر به دلایل مختلف ازجمله؛ زمین دولتی، تملک آسان، قرارگیری در مهم‌ترین محور گردشگری، واقع در ورودی اصلی شهر، کاربری فرهنگی و گردشگری آن دسترسی آسان، حمل‌ونقل و تأمین پارکینگ و سایر مسائل در حوزه شهرسازی  که به‌تفصیل در گزارش مشاور امکان‌سنجی آمده است به میراث فرهنگی استان واگذار می‌گردد.

این در حالی است که پیگیری‌ها از سوی مسئولان استان و نماینده محترم وقت مردم یزد در مجلس شورای اسلامی برای تملک کارخانه مذکور به‌موازات انجام می‌گرفت و اینجانب نیز از سوی معاونت میراث فرهنگی سازمان مرکزی متبوع مسئولیت پیگیری این امر را از قبل داشتم و در خدمت نماینده محترم یزد بودم. لازم به ذکر است به‌هیچ‌وجه مشاور امکان‌سنجی طرح مخالف مکان فعلی موزه مذکور نبوده بلکه یکی از گزینه‌های پیشنهادی ایشان بوده است که بعدها پس‌ازاینکه تلاش‌ها جهت تملک کارخانه سعادت نساجان به نتیجه نرسید به گزینه قابل‌قبول اجرایی ارتقاء یافت  و مورد تأیید قرار گرفت.

5. حدوداً" بین سالهای87 تا 88 مطالعات و تهیه طرح معماری – اجرایی موزه توسط مهندسان مشاور عرصه انجام و توسط شورای فنی موزه‌های معاونت میراث فرهنگی کشور تصویب و جهت اجرا به استان ابلاغ گردید. اسکلت فاز اول آن در سال 89 بااعتباری حدود 540 میلیون تومان با برگزاری تشریفات مناقصه جراء شد.

6. لازم به ذکر است مسئولیت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان از نیمه دوم سال 89 بر عهده اینجانب گذاشته شد و اقدامات و فعالیت‌ها دربندهای فوق در دوران تصدی اینجانب نبوده است.

7. پس از استقرار و بازدید از این پروژه و بررسی مراحل مختلف و مطالعات، طرح‌ها، مصوبات و اقدامات اجرایی انجام‌شده  تا آن زمان ضمن تداوم عملیات اجرایی، مجدداً تملک کارخانه سعادت نساجان به لحاظ اینکه در مرکز شهر و در کنار بافت تاریخی واقع بود و ارزشمند بودن کالبد معماری آن و ... در دستور کار قرار گیرد ازاین‌جهت ملک کارشناسی شد و این بار با همه مشکلات و پیچیدگی‌های حقوقی و ملکی حدود 17 میلیارد تومان برآورد گردید که این امر با توجه به عدم توانایی مالی و اعتباری استان و سازمان مرکزی و افزایش چشمگیر قیمت‌ها، تملک آن را غیرممکن ساخت.

8. بنابراین در سال 90 و 91 برای اجرای اسکلت فاز دوم موزه بااعتبار حدود 2/7 میلیارد تومان، تشریفات مناقصه انجام و اقدامات اجرایی به مدت 20 ماه به‌منظور اجرای کامل سازه موزه تداوم یافت و البته چند ماهی نیز قرارداد تمدید شد. لازم به ذکر است موزه منطقه‌ای کویر یزد با زیربنای 14300 مترمربع در زمینی به مساحت 24000 مترمربع با معرفی محتوای تمدن کویری فلات مرکزی ایران  طرح‌ریزی و طراحی‌شده است. کل مبلغ اعتبار هزینه شده تا پایان سال 92 که بنده در خدمت عزیزان بوده‌ام با احتساب هزینه کرد دوره مدیریت قبل، حدود 3/5 میلیارد تومان بوده است که برآورد اولیه سال 90 برای اتمام کل پروژه حدود 14 میلیارد تومان از سوی مشاور طرح محاسبه و اعلان شد.

بنابراین اگر به‌طور متوسط سالانه 3/5 میلیارد تومان اعتبار تخصیص می‌یافت بدون در نظر گرفتن افزایش قیمت‌ها حدود 10/5 میلیارد تومان اعتبار لازم و تا سه سال دیگر زمان نیاز بود که این پروژه به اتمام برسد. ضمناً مصاحبه انجام‌شده با خبرنگار فارس که از بنده نقل شد صرفاً مربوط به اتمام اسکلت موزه بوده است که پیمان ان را منعقد کرده بودیم و در همین بند چگونگی آن را عرض کردم؛  نه اتمام کل عملیات اجرایی پروژه.

9. ثبت کارخانه سعادت نساجان در فهرست آثار ملی در سال 91 و برگزاری موفق نمایشگاه سرا سری صنایع‌دستی در این محل از اقداماتی بوده است که در راستای تشویق و حمایت بخش خصوصی و سرمایه‌گذاری و تبدیل آن مکان تاریخی به نمایشگاه دائمی صنایع‌دستی و هنرهای سنتی توسط خود مالکان آن بوده است که تا مرحله تهیه طرح اولیه و توجیهی و معرفی به سازمان مرکزی جهت اخذ تسهیلات لازم بیش رفته است.

بنابراین به نظر می‌رسد، با توجه به این سابقه که اسناد و مکاتبات 5 ساله آن در اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان یزد و اداره کل موزه‌های معاونت میراث فرهنگی کشور موجود و قابل‌دسترس است بهتر می‌توان درباره چگونگی شکل‌گیری موزه کویر یزد در محل فعلی و یا عدم تحقق گزینه‌های دیگر و بخصوص گزینه اول ضمن اشراف بر عمق مسائل و پیچیدگی‌های کار در خصوص مالکیت مکان‌های پیشنهادی و مسائل حقوقی و مالی مترتب بر آن  اظهارنظر واقع‌بینانه‌ای داشت.

قطعاً شناخت از حقیقت ماجرا رویکرد ما را از بیان نظرهای شخصی و یا سلیقه‌ای دور می‌کند و بخصوص این امر زمانی که شخصی از جایگاه حقوقی در مورد موضوعی سخن می‌گوید اهمیتی بیشتری پیدا می‌کند.

بدیهی است در شرایط ایده آل و عادی و یا در فضای اکادمیک، اگر زمینی و یا بنای تاریخی مناسبی ( فضایی –کالبدی ) در مرکز شهر و یا در محدوده تاریخی شهر به موزه‌ای با محتوایی تاریخی – فرهنگی اختصاص یابد، به لحاظ مختلف و از منظر شهرسازی و معماری بهتر و مناسب‌تر است ولی اگر چنین ظرفیتی به دلایل متعدد ایجاد نشد و یا چنین امکانی در یک دوره زمانی و یا مدیریتی فراهم نیامد؛ اقدامات صورت گرفته در شرایط زمانی خاص آن زمان را به هدر رفتن بیت‌المال نسبت دادن، تیتر کردن خبر تحت عنوان رونمایی از یک تخلف دیگر (که بهتر بنویسند سیاه نمایی...)  و یا با استفاده ازاین‌گونه واژه‌ها و جملات موجبات نگرانی و تشویش خاطر مردم را سبب شدن نیز رویکرد پسندیده نیست، همه ما می‌دانیم از حرف تا عمل فاصله بسیار است لیکن؛ جای بحث و نقد هر اثر معماری از مکان‌یابی تا طرح و اجرا محفوظ و بازخواهد بود.

10. نکته دیگر؛ خطاب به سایت محترم یزدی نیوز و آن اینکه شما خود قاضی شدید و مدیران قبلی را غیاباً و رأساً محاکمه کردید و عنوان امروزی و عوام‌پسند " مدیران متخلف قبلی" نام نهادی. اتفاقاً شما در کار رسانه‌ای‌تان با مردم صادق نبودید و حتی یک‌جانبه هم به قاضی نرفتید و خوشبختانه پیگیری حقوقی مربوطه را که به مدیران فعلی توصیه کردید بدون حضور و دفاع متشاکی خودرأی صادر کردید.

شما از بنده بهتر می‌دانید که در کشور ما نهادها و دستگاه‌های  متعددی از منظر مختلف کار مدیران اجرایی را رصد می‌کنند و در صورت مشاهده مغایرت‌های قانونی به وظایف خود عمل. توصیه‌ام به شما این است که به رسالت رسانه‌ای خودتان عمل نمایید و به کرامت  و شرافت انسانی احترام بگذارید.

11. نکته پایانی خدمت همکاران ارجمندم در ستاد و استان و آن اینکه به سوابق طرح و طرح‌های بالادست رجوع بفرمایند و به تحقق‌پذیری پیشنهادات و گزینه‌های قبلی و یا احتمالاً فعلی با در نظر گرفتن میزان اعتبارات و شرایط کنونی و آینده توجه شود. ما هم به این موضوع واقف بودیم و تلاش‌هایی جهت بازنگری مکان طرح صورت گرفت که ادامه کار در محل مناسب‌تر دیگر و یا همان گزینه پیشنهادی اول انجام شود اما در آن زمان و شرایطی که قرار داشتیم تحقق نپذیرفت.

انشاءا... تصمیمی اتخاذ شود که به فضل الهی ثمره آن اعتلای فرهنگی، تمدنی و خرسندی دل مردم شریف استان و میهن را در پی داشته باشد. این گزارش روز دوشنبه مصادف با عید سعید غدیر خم  نگاشته شد؛ ضمن تبریک عید ولایت و امامت، سعی بر این بود گزارشی به‌اجمال مراحل مختلف و سرگذشت پروژه را از ابتدا تا پایان سال 92 به استحضار عموم برساند.

 باکمال احترام

بهرام رضایی چراتی

  21/7/1393

منبع : یزد آوا

انتهای پیام/ ع ب