بسم الله الرحمن الرحیم

حضرت علی (ع) رادمرد نمونه اسلام دارای فضایل اخلاقی و رفتاری بیشماری است که هرکدام از آنها می تواند سرمشق و الگوی رفتار و گفتار ما قرار گیرد.در این یادداشت برآن شدم تا گوشه ای از توصیه های ایشان را در رابطه با اخلاق اداری و شیوه خوش اخلاقی در محیط کار که از حقوق هر ارباب رجوعی می باشد به تحریر در آورم امید است که مورد توجه و کاربرد خوانندگان و مسئولین ما قرار گیرد. قبل از اشاره به سخنان مولا علی (ع) ذکر این نکته مهم است که مسئولیت حراست حریم های اخلاقی در امور اداره بیش از هر کس بر زمامداران و مدیران ارشد آن اداره است.

امیرمؤمنان علی (ع) فرموده است : آن که خود را پیشوای مردم سازد ، پیش از تعلیم دیگری باید به ادب کردن خویش بپردازد و پیش از آن که به گفتار تعلیم فرماید ، باید به کردار ادب نماید و آن که خود را تعلیم دهد و ادب اندوزد ، شایسته تر به تعظیم است از آن که دیگری را تعلیم دهد و ادب آموزد.

حضرت علی(ع) به مالک اشتر که یکی از کارگزاران وفرمانداران خود بود توصیه های اخلاقی می نمایند که با مطالعه در نهج ا لبلاغه  موارد ذیل احصاء می گردد .

 بترس از خدا و مقدم دار طاعت خدا را بر دیگر کارها .
 پیروی کن آنچه خداوند درکتاب خود فرمود ، از واجب و سنت ها که کسی جز با پیروی آن راه نیگبختی را نپیمود و جز با نشناختن و ضایع ساختن آن بدبخت نبود.
 خدای سبحان را یاری کنن با دل و دست و زبان ، زیرا خداوند که بزرگ است نام او یاری هر که او را یار باشد پذیرفته است و عزت بخشی هر که او را عزیز دارد به عهده گرفته است.
 نفس خود را از پیروی آروزها باز دارد و هنگام سرکشیها به فرمانش آر که همانا نفس به بدی وا می دارد ، جز که خدا رحمت آرد.
 قلب خود را لبریز ساز از رحمت بر مردمان .
 قلب خود را لبریز ساز ازدوستی ورزیدن با مردم ومهربانی کردن به همگان ؛ و همچون جانوری درنده مباش که خوردنشان را غنیمت شماری ! زیرا مردمان دو دسته اند : دسته ای برادر دینی تواند و دسته دیگر در آفرینش با تو همانند ؛ گناهی از ایشان سر می زند ، یا علتهایی بر آنان عارض می شود ، یا خواسته و ناخواسته خطاایی بر دستشان می رود .
 پس به خطاهای مردم منگر و از گناهانشان درگذر ، چنانکه دوست داری خدا بر تو ببخشاید و گناهت را عفو فرماید ، چه تو برتر آنانی و آن که بر تو سرپرستی دارد از تو برتر است و خدا از آن که تو را سرپرستی داد بالاتر و او سامان دادن کارشان را از تو خواست و آنان را وسیله آزمایش تو ساخت و خود را آماده جنگ با خدا مکن که کیفر او را نتوانی برتافت و در بخشش و آمرزش از او بی نیازی نخواهی یافت
 و اگر قدرتی که از آن برخورداری ، نخوتی در تو پدید آورد و خود را بزرگ شمردی ، بزرگی حکومت پروردگار را که برتر از توست بنگر ، که چیست ، و قدرتی را که بر تو دارد و تو را بر خود آن قدرت نیست.
  و بپرهیز از آنکه چیزی را به خود مخصوص داری که بهره مردم در آن یکسان است .
 و بپرهیز از غفلت در آنچه بدان توجه باید ، و در دیده ها نمایان است .
 به هنگام خشم خویشتندار باش
تندی و سرکشی میار
 دست قهر پیش مدار
 تیزی زبان بگذار ،
 سخن ناسنجیده بر زبان نیاور
 و در قهر تاخیر کن ، تا خشمت آرام شود و عنان اختیار به دستت آید.

و چنین قدرتی بر خود نیابی جز که فراوان به یاد آری که در راه بازگشت به سوی کردگاری.

وصلی الله علی محمد واله الطاهرین

حسن حاضری

انتهای پیام/ ع ب