همشهری نوشت: یکی از بیماری‎‎ها که بسیاری از جوامع  را درگیر خود ساخته، سرطان است که متاسفانه آمار شیوع آن در برخی استان‎‎ها مانند یزد نگران کننده است.

استان ما در بسیاری از سرطان‎‎های شایع در کشور رتبه‎‎های بالایی دارد که در این بین می‎‎توان به سرطان پروستات شایع در بین مردان یزدی اشاره کرد؛ به‌نحوی که حدود 11 درصد از سرطان‌‌های شایع مردان استان را شامل می‎‎شود.
در همین رابطه با «محمدرضا صادقیان» کارشناس مسول گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‎‎های دانشگاه علوم پزشکی یزد به گفت‎‎وگو نشستیم که در زیر مشروح آن را می‎‎خوانید.

شایع‌ترین سرطان‌‌ها در استان یزد کدامند؟
براساس آخرین آمارهای کشوری در این مورد که مربوط به سال ۱۳۸۸ است، تعداد ۱۳۶۱نفر در استان یزد مبتلا به سرطان هستند که از این تعداد، ۷۵۰نفر یعنی 55 درصد به مردان اختصاص دارد و بقیه مربوط به سرطان‎‎های شایع در بین زنان است. بر همین اساس شایع‎‎ترین سرطان بین مردان یزدی به ترتیب سرطان‎‎های پوست، پروستات، مثانه، خون و دستگاه گوارش و در جمعیت زنان سرطان سینه، پوست، خون و سرطان‎های مربوط به دستگاه گوارش است.
با توجه به اینکه سرطان پروستات از شایع‌ترین انواع سرطان در بین مردان است، این بیماری چه سهمی از سرطان‎‎های شایع را به خود اختصاص می‎‎دهد.
تقریبا ۱۱ درصد از سرطان‎‎های مردان در هر سال مربوط به  سرطان پروستات است.

• عمده‎‎ترین دلایل بروز این بیماری چیست؟

افزایش سن، احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‏‏دهد، به طوری که حدود دو سوم از موارد سرطان پروستات در مردان بالای ۶۵ سال دیده می‎‎شود. علاوه بر عواملی مانند نژاد، ملیت و سابقه فامیلی که در بروز این بیماری تاثیرگذار است، رژیم غذایی نیز می‎تواند موثر باشد، به نحوی که مردانی که روزانه مقدار زیاد گوشت مصرف می‌کنند و کمتر مصرف میوه و سبزی در تغذیه آنها دیده می‎‎شود، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. همچنین وراثت در بروز این بیماری موثر است، به نحوی که ۵ تا۱۰ درصد از موارد ابتلا به این بیماری مربوط به تغییرات ایجاد شده در DNA افراد است که باعث افزایش برخی هورمون‎‎ها و افزایش احتمال بیماری می‎‎شود. بیماری‎‎های مقاربتی، مصرف الکل و استعمال دخانیات نیز به طور کلی در بروز انواع سرطان‏‏ها  موثر هستند.

• علائم و نشانه‎‎های این بیماری چیست؟

یکی از مهم‌ترین علائم ابتلا به سرطان پروستات بروز مشکل دفع ادرار است به عبارتی فرد دچار احساس دفع شدید ادرار می‎شود ولی این کار برای او ممکن نیست یا دفع ادرار در این افراد به صورت کامل صورت نمی‎‎گیرد.علائمی نظیر مشکل در تخلیه ادرار، انجام ادرار به صورت قطره قطره بعد از ادرار کردن، تکرر ادرار و احساس درد یا سوزش در هنگام ادرار، رنگ کدر و وجود خون یا ترشح چرکی در ادرار، درد در مفصل ران و کمر درد نیز از نشانه های ابتلا به سرطان پروستات است.

• نحوه تشخیص این بیماری چگونه است؟

این بیماری در افراد جوان‎‎تر به دلیل سرعت رشد تومور همراه با مرگ و میر بالاتری است ولی اندازه‎‎گیری PSA آنتی‎‎ژن مخصوص پروستات در خون و معاینه روش‎‎های ابتدایی، تشخیص این بیماری را ممکن ساخته است. انجام این آزمون‎‎ها می‏‏تواند به طور سالانه به تشخیص سرطان در مراحل ابتدایی و درمان آن کمک کند. به این ترتیب این مهم برای مردان در سنین بالای ۵۰ سال در شرایط عادی توصیه می‎‎شود. در مورد مردانی که بیشتر در معرض خطر قرار دارند مانند افراد دارای سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری، شروع این آزمون‏‏ها از ۴۵‌سالگی توصیه می‏‏شود.

• چه اقداماتی می‏‏تواند در پیشگیری از  این بیماری موثر باشد؟

در مرحله اول، رعایت رژیم غذایی با رعایت محدودیت مصرف گوشت و چربی و همچنین مصرف بیشتر میوه و دانه‎‎ها می‏‏تواند خطرات بروز این بیماری را کاهش دهد. به طور متوسط روزانه ۵ وعده استفاده از سبزیجات و میوه ها باید در افراد مورد توجه قرار گیرد، ضمن اینکه میوه هایی مانند گوجه فرنگی، گریپ فروت صورتی و نیز هندوانه نیز به طور غنی دارای موادی هستند که از آسیب به DNA جلوگیری می‎‎کنند و در کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات موثرند. مصرف برخی ویتامین‏‏ها از جمله ویتامین E و A می‏تواند احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش دهد و علاوه بر این مصرف نکردن مشروبات الکلی، دخانیات، محدود کردن مصرف قند و نمک و انجام فعالیت‎های جسمی مانند پیاده روی سریع نیز از خطر ابتلا می‎‎کاهد.

• در مورد روش‎‎های درمانی این بیماری توضیح دهید.

پزشکان با در نظر گرفتن شرایط بیمار، یک یا ترکیبی از روش‎‎های درمانی را به کار می‎‎گیرند که از جمله این روش‎‎ها جراحی، استفاده درمانی از سرمای شدید و شیمی درمانی برای انهدام سلول‏‏های سرطانی و به‌عنوان آخرین راه نیز رادیوتراپی به منظور کنترل رشد سلول‎‎های سرطانی است.