ضرورت قاطعیت دولت در برابر عربستان و همپالکی‌های سعودی
یزدرسا؛ صدور بیانیه ضد ایرانی سیزدهمین اجلاسیه سران کشورهای اسلامی در استانبول، بار دیگر نشان داد که تعاملات بین‌المللی پیچیده‌تر از آن است که بتوان با دل بستن به شعارهای زیبا فارغ از دیپلماسی فعال و مقتدرانه، عزت و حقوق ملی را پاس داشت.
فراموش نکرده ایم که در دوران دولت سابق، رسانه‌های متعلق به طیف موسوم به اصلاح‌طلب با انتقاد از مواضع انقلابی و تهاجمی دولتمردان وقت در برابر نظام سلطه و برخی کشورهای همسو با آن، از ضرورت تعامل و مدارا سخن می‌گفتند و چنین وانمود می‌کردند که اختلاف‌های جمهوری اسلامی ایران با حکومت‌های دیکتاتوری چون عربستان و البته ایالات متحده نتیجه قهری ادبیات تند دولتمردان و سوءتفاهم‌های ایجاد شده است و اگر دولتمردان با ادبیات نرم و کلاسیک سخن می‌گفتند، روابط کشورهایی چون عربستان با ایران، آن‌گونه خصمانه نمی‌بود.
با روی کار آمدن دولت یازدهم نیز مسئولان ارشد دولت و جریان همسو، «تعامل» را شاه‌کلید روابط خارجی برشمردند و تاکید بیش از حد بر این نکته، موجب کم‌رنگ‌شدن برخی مؤلفه‌های دیپلماسی انقلابی در جهت‌گیری خارجی دولت محترم شد.
کافی است در نوع مواجهه دولت و دستگاه سیاست خارجی با اقدامات خصمانه‌ای چون تلاش توطئه‌آمیز عربستان برای افت شدید قیمت نفت، تعرض به دو نوجوان ایرانی در فرودگاه جده، جلوگیری از فرود هواپیمای حامل کمک‌های انساندوستانه ایران به مردم مظلوم یمن و سرانجام، فاجعه دردناک منا تامل کرد. متأسفانه در این موارد، رویکرد دولت و وزارت امورخارجه چندان متناسب و در شأن جمهوری اسلامی ایران نبوده است و چه بسا در مواردی موجب جری‌تر شدن طرف مقابل هم شده باشد.
برای نمونه در فاجعه منا، رئیس جمهوری بر خلاف انتظار حاضر نشد سفر خود به سازمان ملل را لغو کند، بلکه حتی وزیر امور خارجه هم در کنار رئیس‌جمهور باقی ماند و صحنه زانوزدن دکتر ظریف در کنار امیرکویت در مجمع عمومی سازمان ملل، صحنه ناخوشایندی را در مسیر پیگیری فاجعه منا به یادگار گذاشت. در این فاجعه هولناک، حکومت سعودی نه‌تنها از اعطای ویزا به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی کشورمان برای ورود به عربستان و پیگیری امور پرهیز کرد و وزیر بهداشت کشورمان نیز نتوانست امکان پرواز مستقیم به عربستان را به دست آورد، بلکه حتی در نظر داشت ابدان همه جانباختگان ایرانی را در همان‌جا دفن کند؛ و اگر نبود صلابت رهبر انقلاب و هشداری که زمامداران سعودی را به کرنش واداشت، معلوم نبود چه فرجام تلخی در انتظار پیکرهای جان‌دادگان ایرانی بود.
آن روزها و روزهای قبل از آن، دلسوزان و خبرگان فن بارها و بارها هشدار دادند که اگرچه تعامل و زبان رفق و مدارا، برای موفقیت در عرصه سیاست خارجی ضروری است اما مدارای یکسره و تعامل یکجانبه می‌تواند موجبات گستاخی بیش‌تر سران نظام سلطه و همسویان منطقه‌ای آنان را فراهم سازد؛ واقعیت تلخی که این روزها بخصوص در اجلاس پایانی سران کشورهای اسلامی در ترکیه به خوبی به اثبات رسید، به گونه‌ای که با رایزنی و تطمیع‌های صورت‌گرفته از سوی حاکمان عربستان سعودی، چند بند از بیانیه اجلاس فوق‌الذکر به محکومیت جمهوری اسلامی ایران و نیز حزب‌الله لبنان اختصاص یافت.
در این میان اگرچه رئیس‌جمهور با سخنان صریح و اقدام ستودنی در ترک اجلاس، توانست موضع بحقّ جمهوری اسلامی ایران را به گوش حاضران و جهانیان برساند اما این نکته بار دیگر اثبات شد که خوش‌بینی بیش از حد در جهان سیاست، غیرپسندیده و آسیب‌زاست و نوشدارو پس از مرگ سهراب، کارساز نیست؛ هرچند معتقدیم دولت محترم می‌تواند به مصداق ضرب‌المثل «جلوی ضرر را از هر جا بگیری منفعت است» با تجدیدنظر جدی در دستکم برخی رویکردهای سیاست خارجی خود- نظیر بحث برجام و نوع نگاه به دشمنان قسم‌خورده و اذناب منطقه‌ای‌شان- تحسین صاحب‌نظران و دلسوزان نظام و ملت را برانگیزاند. فراموش نکنیم حتی در دوران موسوم به اصلاحات و علیرغم کوتاه‌آمدن‌های پیاپی دولتمردان وقت، سران کاخ سفید بیش‌ترین اهانت‌ها را به ملت ایران روا داشتند و جمهوری اسلامی را در کنار حکومت بعثی عراق و نیز کره شمالی، «محور شرارت» لقب دادند. به عبارتی خوش‌بینی و عقب‌نشینی همان و جری‌تر شدن دشمنان همان.
نویسنده: سینا علوی
Related Assets:
-
ایران در فهرست کشورهای مجاز برای تحریم به بهانه آزادی‌های مذهبی/امتیاز خاص آمریکا برای عربستان
-
اذعان عربستان به ارسال تسلیحات به شرق ایران
-
احتمال افزایش قیمت بنزین در سال جاری
-
روابط بانکی ایران عادی نشود برجام از هم می‌پاشد
-
تازه ترین تصمیم ضد برجامی آمریکا علیه ایران
-
وزارت خارجه ایران را لولو و آمریکا را هلو معرفی کرده
-
تعبیر جالب محسن رضایی برای این روزهای عربستان