مجتمع های تجاری؛ مروج فرهنگ دارالعباده یا فرهنگ غربی!
یزد رسا؛ با گذر زمان، شهرها گسترده تر و به طبع آن نیاز ها و روابط انسانی پیچیده تر و متنوع تر می شود. از دیر باز انسان برای برطرف کردن بسیاری از نیازهایش ناگزیر از داد و ستد بوده است.برهمین اساس مراکز خرید و فروش به تناسب توسعه جوامع روز به روز پیشرفته تر شده اند.
شهر تاریخی یزد از دیر باز محمل مناسبی برای تجارت و به سبب دیانت تاریخی مردمانش از فرهنگ ایرانی اسلامی غنی و پرباری نیز برخوردار بوده است. وجود بازار و بازارچه های قدیمی در کنار تکایا و مساجد تاریخی و پیوند عمیق کاسب ها و بازاریان با مراسم و اماکن مذهبی خود موید این نکته است.
این فرهنگ عمیق ایرانی اسلامی از مردم یزد مردمانی سخت کوش، صبور، قناعت پیشه و مومن ساخت؛ تا جایی که این دیار به «دارالعباده» و شهر «قنات و قنوت وقناعت» موصوف شد.
صد سال پیش در بافت تاریخی شهر یزد بنای شاخص بر اساس معماری ایرانی اسلامی مساجد و حسینیه ها بودند و فضاهای تجاری هیچ تفارتی با فضاهای عمومی شهر و منازل نداشتند.
اما در عصر جدید و مدرن فضای مسجد مانند فضای منازل مسکونی طراحی می شود و برخلاف گذشته بنای شاخص شهر مجتمع های تجاری شده اند که به گفته شهردار یزد این موضوع برمی گردد به تغییر رویکرد مردم از فرهنگ کرامت به فرهنگ لعامت.
امروزه ظهور مجتمع های تجاری در گو شه وکنار شهر کم کم سبب تغییر سبک زندگی ایرانی اسلامی در شهر دارالعباده یزد شده است و شهر قنات و قنوت و قناعت جای خود را به شهر تجملات و رفاه گرایی داده است.
بعد از به صدا در آمدن زنگ خطر و هشدارهای دلسوزان، بر آن شدیم نظر مسئولان شهرستان و استان دارالعباده و دارالعلم یزد را پیرامون "مجتمع های تجاری؛مروج فرهنگ دارالعباده یا فرهنگ غربی" جویا شویم .
سوال هایی نظیر آیا ساختمان این مراکز با معماری ایرانی اسلامی هم خوانی دارد؟نوع اجناسی که در این مراکز به فروش می رسد تا چه اندازه با شعار تولید ملی،حمایت از کار و سرمایه ایرانی مطابقت دارد؟ آیا نوع تبلیغات، مانکن ها، نوع پوشش فروشنده ها، استفاده ابزاری از جنسیت ها برای فروش، موسیقی های مبتذل نشان دوری مجتمع های تجاری از فرهنگ ناب و اصیل ایرانی نیست؟ دغدغه فکری بسیاری را برای مردم ایجاد کرده است و تعدادی از شهروندان یزدی که نگران آینده فرزندان خود بوده اند با گذاشتن کامنت،ایمیل و پیامک خواستار پیگیری این موضوعات شده اند.
رئیس مجمع امور صنفی استان یزد با بیان اینکه شهرداری برای کسب درآمد مجتمع های تجاری را بنا نهاد گفت: با وجود چیزی نزدیک به 28 هزار واحد صنفی دیگر نیازی به احداث مجتمع های تجاری نیست و بنده از ابتدا با احداث مجتمع های تجاری در شهر یزد مخالف بودم.
فرماندار یزد با بیان اینکه بنای مجتمع های تجاری بامعماری ایرانی-اسلامی هم خوانی ندارد خواستار ورود نظام مهندسی، شهرداری و دفتر فنی استانداری در این قضیه شد.
مسئولین دارالعباده به اتفاق با این نظر موافق بودند ولی طبق روال گذشته توپ را به میدان یکدیگر انداختند و از داشته ها و نداشته ها و طرح های در حال بررسی گفتند و مسئولان بالاتر را مسئول دانستند.
شهردار یزد شهرداری در معماری مجتمع های تجاری مقصر دانست و گفت: شهرداری یزد طرح تفضیلی معماری ایرانی اسلامی را در دستور کار خود قرار داده است.
اما علاوه بر حفظ ارزش های معماری ایرانی اسلامی در معماری مجتمع های تجاری مسائل فرهنگی از قبیل تجمل گرایی،ترویج بی حجابی، استفاده از کالاهای لوکس خارجی به جای تولیدات ملی بیشتر زمینه نگرانی ها را فراهم کرده است.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان یزد با بیان اینکه بازار اسلامی در نظام اقتصادی سرمایه داری جایی ندارد و انتقاد از صدور پروانه کسب های بی حد وحصر گفت: زمانی که 50 بوتیک در یک پاساژ یا مجتمع تجاری کار کند نیاز به تبلیغ و رقابت دارد و به سبب گرایش فرهنگ به سمت فرهنگ های ضد ارزشی غربی و اصل نظام سرمایه داری که همان استفاده ابزاری از زن است شاهد بسیاری از بی حجابی ها و ناهنجاری ها هستیم.
رئیس بسیج اصناف استان نیز از وضعیت نامطلوب مجتمع های تجاری ابراز نگرانی کرد و اذعان داشت: مدیران مجتمع تجاری قصدحل مشکلات فرهنگی مجموعه خودرا ندارند و حتی پاسخگوی نامه های پیشنهادی ما در خصوص یکسان سازی پوشش بانوان و استفاده از لباس های شاد منطبق با فرهنگ ایرانی اسلامی نبودند.
مدیر جدید مجتمع تجاری تفریحی ستاره یزد نیز بعد از مراسم معارفه خود اظهار داشت: هدف ما رسیدن به بازار اسلامی است.
حق شناس بابیان اینکه راه حل خیلی از مشکلات ما اقتصاد اسلامی و بازار و بازاریان اسلامی است گفت: اگر بازار و اقتصاد ما سالم شد و به رسالت اصلی خود یعنی صداقت و عالم بودن به بازار رسیدیم مشکلات و دغدغه های ما حل می شود.
رئیس اماکن نیروی انتظامی استان یزد نیز از برخورد با خاطیان قانون امور صنفی بعد از تذکر و هشدار خبر داد.
گفتنی است:
مدتی پیش خبر معارفه مدیر جدید مجتمع تجاری تفریحی ستاره یزد، که این روز ها به عنوان شاخص شهر و الگویی برای دیگر مجتمع های تجاری تبدیل شده است را با حضور مسئولین ارشد استان و شهرستان خواندیم.
درحالی که کمتر از یک ماه از مراسم معارفه محمد رضا حق شناسی نمی گذرد، وی اعلام کرده است هیئت رئیسه مجتمع ستاره علی رغم قبول شرایط وی اینک بر ابقای مدیر قبلی در کنار حق شناسی اصرار دارد.
لازم به ذکر است،فرماندار یزد نیز در گفت وگو خود با یزد رسا از تغییر شرایط مجتمع ستاره با مدیریت جدید اظهار امیدواری کرد.
هنگام پیگیری این موضوع متوجه شدیم اگر همین طور پیش برود باید به پاستور بروم و با آقای روحانی که این روز ها مشغول باز کردن قفل های مختلف هستند برویم!
آیا بهتر نیست با اتحاد، هماهنگی و یکپارچگی به وظایفمان عمل کنیم و توپ را به یکدیگر پاس ندهیم تا یزد « دارلعباده» بماند؟!
