یزد رسا، فریدالدین حداد عادل مدیر مدرسه فرهنگ به عنوان یكی از متولیان عرصه فرهنگ نظرات و ایده های جدیدی در حوزه كتابخوانی دارد.طرح ساعت كتاب خوانی در مدرسه فرهنگ یكی از ایده های جدید در این حوزه است كه او معتقد است تاثیرات خوبی بر گسترش كتاب خوانی در میان جوانان و نوجوانان دارد.وی همچنین معتقد است نسل امروز نیاز فراوانی به اطلاع از تاریخ معاصر دارد به همین جهت ناشران با كتاب های جذاب باید پاسخگویی این سوالات باشند.گفتگوی زیر مشروح سخنان حداد عادل با سایت مركز اسناد انقلاب اسلامی می باشد.

شما به عنوان كسی كه از نزدیك با فعالیت های فرهنگی در ارتباط هستید ارزیابی شما از وضعیت كتاب و كتاب خوانی در كشور چگونه است؟

واقعیت امر این است كه هم اكنون ما در وضعیتی هستیم كه كتاب و امر كتاب خوانی در شرایط خوبی به سر نمی برد، امروزه ما شاهد هستیم كه كتاب در سبد خرید بسیاری از خانواده ها حذف شده و این هم به دلیل این است كه فضای اقتصادی جامعه نامناسب می شود بودجه های فرهنگی اولین جایی است كه از طرف مسئولان مورد بی توجهی قرار می گیرد و حذف می شود.از مهمترین این كالاها كتاب است كه به سبب همین موضوع كمتر مورد توجه خانواده ها قرار می گیرد.به همین جهت شاهد هسیتم كه تیراژ كتاب ها و تنوع عناوین كتاب بسیار كمتر از حد مقبول در جامعه است.

این مسئله چه میزان به متولیان عرصه فرهنگ به خصوص دولت مربوط می شود؟

این قضیه درست است كه یك سری مسائلی هستند كه باید متولی و نهادی خاص داشته باشد مثلا در باب كتاب وزارت ارشاد و فرهنگ و نهادهای دیگر متولیان این حوزه هستند، ولی واقعیت امر این است كه در شرایط فعلی نمی توان از دولت توقع داشت كه گام های بلندی برای كتاب و كتابخوانی بردارد.وقتی كه مردم هزینه هایشان بالا می رود و برای خرج كردن امورات اولیه مشكلات زیادی دارند خوب نباید از دولت توقع زیادی داشت.

در این میان هستند كسانی كه معتقدند مشكل مردم فقط مسائل مالی نیست بلكه دغدغه های خود را از دست داده اند اینگونه نیست؟

نه واقعیت امر اینگونه نیست چرا كه در عرصه های خارج از نهادهای رسمی مانند مدرسه و دانشگاه استقبال از این چنین اموراتی كم بوده و هست و ربطی به زمان حال هم ندارد در این میان مردم نیازهایشان را از طرق دیگری سعی می كنند حل كنند به همین جهت سراغ نسخه چاپی و كاغذی مسئله كمتر می روند.

به نظر شما چرا با تاكیداتی كه مقام معظم رهبری بر امر كتابخوانی در كشور دارند ولی برای نمونه در نمایشگاه كتاب حضور نمی یابند به نظر شما علت این مسئله چیست؟

ما در این باره یك اطلاع دقیقی نداریم كه به قضاوت بپردازیم.شاید شما فكر كنید كه به خاطر یك جریان و یا مسئله خاص هست اما واقعیت امر این است ما از این مسئله اطلاع نداریم.

درباره ناشران انقلابی كه در حال حاضر وجود دارند كدام یك را فعالتر در این حوزه می دانید؟

در جبهه انقلاب از سوی ناشران كارهای خوبی صورت می گیرد.به نظرم حوزه هنری كارهای قابل قبولی ارائه می كند، امیر كبیر تلاش های زیادی می كند و دیگر ناشرانی كه در این عرصه فعالیت می كنند.

چرا در كشور ما یك سری كتاب های مجوز چاپ می گیرند كه تناسبی عمیق با فرهنگ ما ندارند؟

درباره این موضوع خیلی باید حساس بود و با دقت صحبت كرد برای نمونه مثلا باید گفت چه كتابی با چه محتوایی مجوز چاپ می گیرد.اما به هر حال باید از مسئولان امر پرسید و حتما جوابی هم در این باره دارند و برای خود هم دلیلی دارند. به نظر من ما نمی توانیم روشهای قهر آلودی در این راه به كار ببریم.ضمن اینكه باید بپذیریم مشرب های متفاوتی برای نظارت وجود دارند، بعضی ها یك كمی با تساهل بیشتری با مسئله برخورد می كنند.هر چند كه باید بگویم پارادایم فكری آقای صالحی با آقای پرویز تفاوت مبنایی ندارد.

كتاب های مركز اسناد انقلاب اسلامی را مطالعه كرده اید؟

زیاد

نظر شما درباره این كتاب ها چیست؟

قوی و ضعیف دارد اما باید گفت كه این كتاب ها یك جریان موثر موفق و موثر در نشر كشور می باشد خصوصا در روشن سازی فضای تاریخ معاصر خیلی موثر بوده است.خیلی باید به فكر كودك و نوجوان باشید.امروز به طور جدی از ما سئوال می شود كه در جنگ چه اتفاقی افتاده است از ما می پرسند كه آقای منتظری كی بود مجاهدین خلق چه كسانی بودند.برای نمونه باید توضیح دهیم كه این كودتای نوژه شهید نوژه هست نه كسی كه كودتا كرده و مواردی این چنینی و همچنین باید با یك فرم و غالبی جذاب باید وارد بازار شود كه برای كودكان هم جذاب باشد.

اینطور كه ما اطلاع داریم شما در مدرسه فرهنگ كلاسهای مخصوص كتاب خوانی دارید انگیزه شما برای برپایی این كلاسها چیست؟

ما احساس كردیم كه بچه ها به كفی از انگیزه و اشتیاق برای مطالعه دست پیدا كنند به همین خاطر كلاسهای كتاب خوانی را راه انداختیم انگیزه كلی ما این بود كه دانش آموزان به طور جدی تری كتاب بخوانند.

چه كتاب های به بچه در این كلاسها معرفی می شوند كه مطالعه كنند؟

سعی می شه كه تا حد امكان از كتاب های جذابی استفاده شود كه بچه را جذب كند و همچنین سعی می شود كه به شكل گروهی این كتاب ها خوانده شود تا شكل گروهی كار حفظ شود.

عموما یك كتاب برای همه تجویز می شود یا ممكن است كتابهای متفاوتی برای اشخاص متفاوت در نظر گرفته شود؟

ما یك دست شروع می كنیم اما عرصه را برای كسانی كه علاقه بیشتری به دانستن مسائل مختلف دارند باز می گذاریم و زمینه را برای دسترسی به كتاب های با سطح های بالاتر را فراهم می كنیم.

شما چند وقت است كه این كار را شروع كرده اید؟و تاثیر این كار را چگونه دیده اید؟

ما هم اكنون سه سال است كه این كار را شروع كرده ایم.اینكه چقدر تاثیر گذاشته باید از خود بچه ها سوال شود.ما سعی كردیم كه كتاب خوانی در مدرسه افزایش پیدا كند اما اینكه چقدر كتاب خوان شده اند را من نمی توانم اعلام كنم.

امكان این هست كه بچه با مطالعه مسیری دیگری را در زندگی پیدا كنند كه مورد نظر مدرسه نباشد؟

بله ممكن است.ببیند آموزش در علوم انسانی مانند آموزش شنا در دریا است.در مدارس ریاضی فیزیك اصلا بحث انحراف و این چنین مسائلی مطرح نیست چرا مسائل مشخص است.ما در كلاس علوم انسانی نمی توانیم به كسی بگویم كه شعر نو یا شعر سفید نخوان یا رمان یك شخص خاص را نخوان، ما نهایتا می توانیم یك تذكری بدهیم و كتاب های بهتری را پیشنهاد كنیم اما نمی توانیم به اجبار كسی را در راهی قرار دهیم.

شما برپایی این چنین كلاسهای را به مدارس دیگر هم توصیه می كنید؟

كاری انرژی بری است و نیاز هست كه مدرسه وقت بیشتری برای بچه ها قرار دهد.اما به هر حال اگر این كار نتیجه دهد به نفع كل جامعه است.

هم اكنون مهترین دغدغه مدارس و والدین مسابقه برای تست كنكور است این كلاس ها خللی برای این درسها محسوب نمی شود؟

الان بچه ها 12 سال می دوند كه سال آخر سرشان را محكم بكوبانند به دیوار كنكور، كه سال آخر هم دچار استرس و عذاب و مسائل این چنینی می شوند كه در كنكور رتبه اشان چند می شود و وقتی كه وارد دانشگاه می شود درسهایش را هم به یاد نمی آورد چون كه كنكوری یاد گرفته است.خب این مسئله یك آسیب اجتماعی است كه باید مورد توجه مردم و مسئولان قرار گیرد.

چه كار باید كرد كه بچه ها با اشتیاق بیشتری به كتاب مراجعه كنند؟

ناشران باید تنوع كاری خود را افزایش دهند كه برای سوالات مختلف كتاب های مختلف هم وجود داشته باشد.همچنین باید در آغاز به بچه ها آموزش كتاب خواندن را یاد داد كه به مطالعه عادت كنند بعد آنها را تشویق كنیم كتاب های مهم تر و جدی تر را مطالعه كنند.

شما چه كتاب های را برای مطالعه بچه ها توصیه می كنید؟

این روزها من با بچه های كلاس یك سری مجموعه داستان های آگاتا كریستی را كار می كنیم كه خیلی بچه های كلاس را جذب كرده است همچنین این روها كتاب من زنده ام هم از كتاب های خوبی است كه به همه توصیه می كنم كه این كتاب را بخوانند.
انتهای پیام/ ع ب