به گزارش یزد آوا کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با خبرنگار آوای‌اقتصاد، با اشاره به حمایت 5 دهه‌ای از صنعت خودرو در ایران گفت: حمایت از صنعت خودرو سازی در بازار 70 میلیون نفری ایران می توانست دست آوردهای ارزشمندی را برای صنایع خودرویی و اقتصاد ایران در برداشته باشد اما به دلیل انحرافاتی که در اثر رابطه‌ی متقابل بین قدرت و ثروت در این حمایت ها ایجاد شده، امروز با صنعتی پیر و ناکارامد مواجه هستیم.

حبیب انصاری سامانی با انتقاد از راحت‌طلبی‌ها و ساختار مدیریتی ناکارای صنعت خودروسازی اظهار داشت: تعدادی از افراد از فضای بوجود آمده در صنعت و اقتصاد کشور به نفع خود و بدون توجه به رفاه اجتماعی، استفاده کرده که نهایتاً به این منتهی شده که در صنعت خودرو، تعداد محدود و انگشت شماری تولیدکننده (مونتاژ کننده) خودرو داریم که به صورت انحصاری بازار را در دست گرفته و از مزیت ها و حمایت‌های مختلف دولت بهره‌برده‌اند.

لزوم حمایت مشروط از تولید داخل

وی با بیان این که در لزوم حمایت از تولید داخل شکی نیست افزود: حمایت دولت از یک صنعت باید با مکانیزم‌ها و مشروط به تامین ضوابطی خاص انجام شود تا بتواند منتهی به نتیجه مورد نظر، یعنی رشد و رقابت پذیر شدن آن صنعت شود. از این طریق می‌توان یک آینده روشن برای صنعت تصور نمود.

این کارشناس افزود:بحث در این جاست که چرا حمایت 5 دهه‌ای از صنعت خودرو نتوانسته بر پیشرفت این صنعت تاثیرگذار باشد و این سوال باقی است که آیا این صنعت هنوز به حمایت نیاز دارد؟ پاسخ مشخص است، در ادبیات اقتصاد صنعتی گفته می شود که صنایع نونهال و جوان نیاز به کمک دارند و صنایع با سن 50 سال جزو صنایع پیر به حساب می آیند و صنعت خودروی ایران مانند فرد سالخورده ای است که به علت حمایت زیاد هوز نمی تواند روی پای خود بایستد.

رتبه قابل توجه ایران درمیان خودروسازان جهان

انصاری با بیان این که ایران در سال 2009 از نظر حجم فروش دوازدهمین کشور دنیا بوده است ادامه داد: این رتبه پس از ابرقدرهای اقتصادی مانند مثل چین، ژاپن، آلمان و آمریکا بوده که تکنولوژی و بازار فروش گسترده‌ای داشته‌اند. این بازار گسترده در ایران با بستن مرزها و جلوگیری از رقابت با سایر تولیدکنندگان جهان برای بنگاه‌های داخلی، فروشی حتی بیشتر از فروش کل تولیدات خودروی انگلستان تامین کرده است؛ این واقعیت قابل توجه و تامل برانگیز است.

اما این رتبه در سال 2014به عدد 20 رسیده و کشورهایی مانند ترکیه، اندونزی و جمهوری چک آرژانتین و اسلواکی از ایران پیشی گرفته اند. این نشان از آن است که علیرغم ادعای تولید 98 درصدی، محصولات این تولید‌کنندگان به شدت به واردات وابسته بوده که باعث شده تحریم‌ها چنین کاهش تولیدی را به ایشان تحمیل کند.

این اتفاق تنها در صورتی ممکن است بیفتد که به علت حمایت بیش از حد، صنعت پیر کشور آنچنان ناکارا است که مانند کودک هنوز نمی تواند روی پای خود بایستد. در صورتی که رشد و بلوغ صنایع خودرویی در کشور کره در حد 5-7 سال حمایت تامین شده است. این نشان می‌دهد حمایت نابجا و بیش از حد دولت نتوانسته الزامات و اهداف یک حمایت سازنده را تامین کند.

فرصتی که تبدیل به تهدید شد

وی ادامه داد: زمانی میزان فروش سالانه خودرو ایران بالای یک میلیون سیصد هزار خودرو بوده است. به عبارتی خودروسازان به بازار بالفعلی دسترسی داشته‌اند که می‌توانست پتانسیلی قوی برای رشد سریع یک بنگاه باشد. منتها از این پتانسیل درست استفاده نشده است و اکنون به یک تهدید تبدیل شده است.

انصاری با اشاره به فروش بالای خودرو داخلی در کشور اذعان داشت: صاحبان این بنگاه‌ها می‌توانستند از این حجم فروش و بالطبع سود سرشار جهت تبدیل شدن به یکی از تولیدکننده‌های برتر و قدرتمند که در بازار جهانی حرفی برای گفتن دارد استفاده کنند و در آن صورت می‌توانستند به جای نگاه به یک بازار 70 میلیون نفری و مجبور کردن دولت به ادامه‌ی حمایت‌های قبلی، به بازاری با 7 میلیارد نفر جمعیت نگاه کند، که این نشدنی نبود.

دلایل عدم توفیق خودروسازان داخلی/ بی‌ثمری محروم کردن مردم از خودرو با کیفیت

عضو هیئت علمی دانشگاه یزد؛ مدیریت نادرست، تنبلی، زیاده‌خواهی، رانت جویی و تامین منافع کوتاه مدت را از دلایل اصلی عدم توفیق خودروسازان دانست و افزود: تا چند سال می‌توان مرزها را برای حمایت از خودروسازان داخلی بسته نگه داشت پس از این، بازار داخلی نیز از دست می‌رود و هزینه‌های صریح و آشکار، جانی، مالی و رفاهی که جامعه پرداخت کرده است باقی می‌ماند بدون این که پیشرفتی در صنعت خودرو اتفاق افتاده باشد.

انصاری با اشاره به حمایت‌های بی حد و مرز از صنعت خودرو اظهار داشت: مردم از بکارگرفتن خودروی با کیفیت محروم شدند و این یک هزینه رفاهی است و زمانی این حمایت‌ها توجیه اقتصادی دارد که منفعتی که در آینده بدست می‌آید بیشتر از هزینه‌های حال باشد اما متاسفانه منفعتی (برای جامعه)، در کار نیست که برای عده ای هست!

کره جنوبی الگو خوبی برای حمایت از صنعت خودرو

کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به نحوه حمایت از صنعت خودروسازی در کره جنوبی گفت: در کره جنوبی بر اساس یک برنامه ریزی ساده اما هوشمندانه و دقیق به خودروسازان یک فرصت پنج ساله داده شده به این صورت که در سال اول 100 درصد مازاد تولید را دولت خریداری می‌کند و در سال دوم 80 درصد، سال سوم 60 درصد به این ترتیب با پایان سال پنجم دیگر مازاد تولید خودروسازان خریداری نمی‌شود.

به عبارتی یک فرصت چندساله به خودرو سازان داده شد تا کیفیت محصول خود را به حدی برسانند که دیگر اضافه تولیدی نداشته باشند و امروز نتایج این نوع حمایت را در خودروهای کره‌ای میبینیم.

انصاری با تاکید بر لزوم وجود حمایت محدود و برنامه ریزی شده از صنعت خودرو اظهار داشت: در ایران بعد از گذشت حمایت چند دهه‌ای از صنعت خودرو هنوز برنامه ای دقیق برای حمایت از خودروسازان وجود ندارد و معلوم نیست این حمایت‌ها تا چه زمانی ادامه خواهد داشت.

حمایت انحصاری از صنعت انحصاری

وی با انتقاد از عدم حمایت از سایر صنایع گفت: حمایت گسترده از صنعت خودرو درحالی است که از سایر صنایع حمایتی صورت نمی گیرد. صنعت چرم کشور نیازمند حمایتی در قالب یک تعرفه چند درصدی بود و نه تعرفه‌های چند صد درصدی خودرو! اما با وجود مزیت‌هایی که ایران در زمینه صنعت چرم داشت؛ در سایه بی توجهی مسئولین، صنعت چرم کشور به شدت تحت فشار است.
 

انتهایی پیام/