یزدآوا؛ مدل جدید قراردادهای نفتی که دولت اصرار ویژه‌ای بر اجرایی‌کردن آن‌ها دارد، همچنان در زمره بحث‌های بسیار پربسامد این روزهاست. دولت یازدهم و پیشاپیش آن، وزارت نفت ولع خاصی برای نهایی‌شدن این قراردادها دارند اما بخش مهمی از صاحب‌نظران خبره و کارکشته به شدت درباره چنین قراردادهایی هشدار می‌دهند. دولتمردان در خلوت و جلوت، از «ما نمی‌توانیم» دم می‌زنند و آن را دستمایه‌ای مهم برای نهایی‌کردن چنین قراردادهای دردناکی قرار داده‌اند. آن‌ها می‌گویند باید خارجی‌ها بیایند که سرمایه و تکنولوژی دارند و می‌توانند. اما منتقدان، خطرهای پیش رو را می‌بینند و انعقاد چنین قراردادهایی را تاسف‌بار و پرخطر می‌دانند؛ از این‌رو بر مبنای تکلیف عقلی و ملی خود، می‌کوشند تا با روشنگری و فریادزدن واقعیت‌هایی که جریانی خاص سعی در پنهان‌نگه‌داشتنشان دارد، مانع از انعقاد چنین قراردادهایی شوند.

دولتمردان از فواید چشمگیر چنین قراردادهایی سخن می‌گویند اما خبرگان فن و صاحب‌نظران، این قراردادها را در تضاد با مصالح عالی و منافع درازمدت ملت ایران می‌دانند و از این رو بر ضرورت مقابله با آن تاکید می‌کنند.

 مردم و صاحب‌نظران، تجربه داغ برجام را پیش روی خود دارند؛ تجربه‌ای داغ و تلخ که حسرتی سنگین را بر دل‌ها گذاشت. فراموش نکرده‌ایم که در ماجرای توافق هسته‌ای نیز چگونه بسیاری از واقعیت‌ها وارونه جلوه داده می‌شد. در مورد توافق اولیه ژنو و سپس لوزان و در نهایت برجام هم نمایندگان متعهد و صاحب‌نظران کارآشنا و رسانه‌های انقلابی در طول مدت استمرار مذاکرات، بارها و بارها درباره محتوای توافق‌ها و امتیازات داده‌شده و سهل‌انگاری‌ها در تنظیم محتوای قراردادها هشدار دادند اما دولت و مذاکره‌کنندگان با پاسخ‌های کلی و توجیهات غیرقابل قبول، به روتوش ظواهر معامله می‌پرداختند و توافق مزبور و برجام را دستاوردی رؤیایی قلمداد می‌کردند. و اینک که دولت ایران بی‌اعتنا همه تعهدات خود را با ولعی خاص و شتابزده عملی کرده و در مقابل، آمریکا بی‌پروا به نقض تعهدات خود ادامه می‌دهد، برحق بودن نگاه منتقدان و به‌ تعبیر رسانه‌های زنجیره‌ای «دلواپسان»، به خوبی روشن شده است. اما به راستی آیا پشیمانی بعد از بتن ریختن در قلب رآکتور اراک و جمع‌آوری سانترفیوژها و جریحه‌دارشدن غرور ملی، جبران‌کننده مافات خواهد بود؟! اگر آن روز که منتقدان متعهد، دولتمردان را از دستپاچگی در مذاکره و پیمان‌بستن‌ به هر قیمتی، برحذر می‌داشتند، هشدارهایشان مورد توجه دولتمردان قرار می‌گرفت، اکنون چنین خسارت‌هایی بر ملت تحمیل می‌شد؟!

قراردادهای جدید نفتی نیز ماهیتی از جنس برجام دارد و شاید بیراه نباشد اگر آن را برجام2 نام نهیم. تجربه خوش‌بینی‌ ناپسند دولتمردان به طرف مقابل در برجام هسته‌ای و بی‌اعتنایی به هشدارهای منتقدان، کارشناسان را بر آن داشته تا با حساسیتی مضاعف،‌قراردادهای نفتی را رصد کنند و مانع از تحمیل قراردادهایی از جنس برجام به نظام و ملت شوند. این مهم هنگامی ضرورت دوچندان می‌یابد که بدانیم دفتر رهبر معظم انقلاب نیز نامه‌ای درباره اشکالات قراردادهای مورداشاره ارسال کرده است.  حال این که مجلس چگونه به وظیفه خود در این باره عمل می‌کند، به میزان مهمی به رویکرد هیات رئیسه به ویژه رئیس‌ مجلس بستگی دارد. تاریخ ایران هیچ‌گاه خاطره تلخ تصویب 20 دقیقه‌ای برجام در مجلس را از یاد نمی‌برد؛ اقدامی که با کارگردانی علی لاریجانی، رئیس مجلس، تحقق یافت و پیامدهای ناگوار آن اقدام، این‌ روزها بیش از پیش قابل مشاهده و احصاست.

نویسنده: فاطمه فائزی

پایان پیام/م