به گزارش یزد آوا، مسکن مهر، طرحی که در دولت نهم و دهم مردم کشور با آن آشنا شدند و  از موضوعات چالش‌برانگیز در تصدی گری محمود احمدی نژاد بر ریاست جمهوری کشور بود.

طرحی که سیاست اصلی دولت نهم برای پاسخگویی به مخاطبان و متقاضیان مسکن اعلام شد.

طرح مسکن مهر در ابتدا در قالب بند د تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۳۸۶ آغاز شد و سپس بر مبنای قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن، به صورت پیوسته در دستور کار قرار گرفت  اما این طرح به عنوان بزرگترین پروژه عمرانی تاریخ کشور با انتقادهای غیرمنصفانه ای روبرو شد تا جایی که پاشنه آشیل دولت نهم و دهم لقب گرفت.

هر چند انتقادها از طرح مسکن مهر بیشتر به دلیل نداشتن آگاهی کامل است اما مسکن مهر برای بیش از 4 میلیون خانوار ساخته شد و 80 هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری توسط مردم و دولت انجام شد گرفت.

گستردگی طرح مسکن مهر در 1100 شهر کشور به علاوه روستاها را شامل شد که همین موضوع این طرح را از دیگر پروژه‌ها متمایز کرده است.

وقتی بر اساس آمارهای جدید حدود یک میلیون و 600 هزار واحد مسکونی خالی وجود دارد که نشان از ناتوانی مردم در تهیه مسکن به روش های معمولی است و از آنجا که وظیفه حکومت اسلامی تامین مسکن اقشار کم‌درآمد است

بر اساس 31 قانون اساسی دولت موظف به تامین مسکن برای اقشار نیازمند شد و دولت نهم برای تامین آن طبق قانون اساسی اقدام کرد.

دولت نهم لایحه ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن را به مجلس ارائه و این نهاد هم آن را به تصویب رساند که بر اساس آن زمین رایگان عرضه می‌شود و همچنین توسعه متصل و منطبق با شهرهای اصلی مورد توجه قرار گرفته بود.

شهرک‌های مسکن در سال‌های 71 و 72 به تصویب رسیده بود و دولت در طرح مسکن مهر تنها برای توسعه آن ها به ایجاد واحدهای مسکونی اقدام کرد.

در مسکن مهر شاخصی با عنوان تراکم خانوار در واحد مسکونی وجود دارد که در سال 90 با احتساب خانه‌های خالی این عدد از یک هم کاهش یافت که نشان می‌دهد در این شاخص بهبود داشته است، در این حال شاخص خانه‌های با کیفیت و تعداد نفر در اتاق نیز براساس شاخص‌ها نشان می‌دهد که بهبود یافته است.

از مجموع 2 میلیون و 180 واحد مسکونی در شهرها یک میلیون واحد مسکن مهر خودمالک است. یعنی جایی که دولت زمین نداشته مالک با اخذ تسهیلات از دولت ساختمان می‌سازد و بخشی از آن را به واجدین مسکن مهر می‌دهد.

دولت نهم و دهم از مجموع واحدهای ساخته شده مسکن مهر، از ساخت 200 هزار واحد در بافت فرسوده حمایت کرد و رقمی حدود 480 هزار واحد در زمین‌های سه‌جانبه با حمایت دولت به شکل 99 ساله ساخته شده است و هیچ ساخت و سازی خارج از محدوده انجام نشد.

از سال 85 تا 90 سالانه یک میلیون  و 151 هزار واحد مسکن به بهره‌برداری رسید، در حالی که طی سال‌های 75 تا 85 سالانه به طور میانگین 572 هزار و 338 مسکن تحویل خانوار می‌شد اما متأسفانه صورت مسئله مسکن در دوره‌های قبل و قبل‌تر از آن همچنان مبهم باقی مانده است.

طرح ملی مسکن مهر یک طرح عظیم کشوری بود که در این رابطه در استان یزد قریب به تعداد 76 شرکت تعاونی مسکن مهر مشغول به کار بودند.

 بیش از 32 هزار و 400 نفر در استان یزد در این طرح ثبت‌نام کردند که پس از تایید صلاحیت و شناسایی افراد، منجر به انعقاد قرارداد ساخت نزدیک به 9هزار و 400 واحد شد.

با نگاهی اجمالی به آمار می توان دریافت که هنوز شماری از متقاضیان مسکن مهر از گردونه ساخت و تحویل این طرح عظیم جا افتاده و هنوز تعیین تکلیفی برای آن ها نشده است.

به موجب طرح مسکن مهر سالانه تعداد یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد مسکونی، زمین در سطح کشور واگذار شد بر اساس اظهارات «علی نیکزاد» که در ابتدای خرداد ۱۳۹۲ بیان کرده بود، از ابتدای دولت نهم بالغ بر ۴٬۴۰۰٬۰۰۰ واحد میکن مهر در شهرها و روستاها شروع به ساخت شده‌اند که از نیمی از این تعداد در روستاها بوده‌اند که تعداد ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ از این تعداد تا خرداد ۱۳۹۲ تحویل شده و مابقی مسکن‌های روستایی می‌بایست تا پایان دولت دهم تحویل داده می شوند اما در حوزه مسکن مهر شهری حدود ۱٬۲۰۰٬۰۰۰ واحد تا زمان درج گزارش تکمیل شده و مابقی همچنان در دست ساخت هستند که تکمیل و تحویل آن ها به دولت یازدهم کشیده شد.

به منظور ایجاد زمینه و بستر لازم جهت تامین مسکن مناسب برای آحاد ملت بخصوص اقشار کم درآمد و حذف قیمت زمین از قیمت تمام شده مسکن، طرح مسکن مهر در کشور اجرا شد. در این طرح سازماندهی و نظارت برای ساخت یک میلیون و پانصد هزار واحد مسکونی پیش بینی شده بود. طرح عظیمی که تلاش و کمک همه بدنه دولت، مسئولین و همکاری متقاضیان را می طلبید.

برنامه ریزی برای اجرای این طرح در دولت نهم که در کشور بی سابقه بوده است در راستای برقراری عدالت و تاکید بر اصل ۴۴ قانون اساسی صورت گرفت. طرحی با این عظمت و وسعت قطعاً نمی توانست خالی از مشکلات باشد. متاسفانه بعضی با بزرگنمایی مشکلات اجرای طرح بصورت مغرضانه در مورد طرح مسکن مهر قضاوت کرده و می کنند. به هرحال در اجرای طرح مسکن مهر موانع و تنگناهایی پیش بینی شد و یا غیر قابل پیش بینی بود که  در روند اجرای این طرح تاثیر گذار شد. البته بروز موانع و مشکلات در طرحی با این وسعت و اهمیت کاملا طبیعی به نظر می رسد. برخی از این تنگناها و موانع در سطح کلان بود، مانند کمبود زمین دولتی مناسب در برخی شهرها، احتمال بالا رفتن قیمت مصالح ساختمانی یا کمبود آن، احتمال دخالت دلالان و واسطه ها در این طرح و…. از طرفی برخی موانع نیز در سطح خرد گریبانگیر اجرای این طرح عظیم شد.

در ابتدای طرح عظیم مسکن مهر با در نظر گرفتن یک قشر از جامعه آن هم قشر کم در آمد و ضعیف جامعه را مورد خطاب قرار داد و با عنوان اینکه هر عضو با پرداخت ۲۰ درصد ساخت یک واحد مسکونی و ۸۰ در صد وام دولتی صاحب خانه می شود این طرح دنبال شد و تقریباً ۱۳ هزار خانوار ثبت نام نموده و با پرداخت ۳۰ هزار تومان منتظر خانه شدند که وقتی کار جلوتر ادامه پیدا کردن مردم را دعوت به پرداخت قسط اول آن ۱ میلیون تومان و اجرای عملیات پالایش با شرایط چهارگانه نمودند، که در این بین نزدیک به ۵ هزار خانوار عدم واجد الشرایط شناخته شده و نزدیک به هفت هزار واحد اقدام به ساخت نمودند.

در استان یزد نیز مردمی که فکر می کردند آرزوی خانه دار شدن بر دلشان می ماند بعد خبر دار شدن از طرح مسکن مهر  متقاضی دریافت این خانه ها شدند و بر اساس آمارهای غیر رسمی ۱۱۰۱۵ واحد مسکن مهر در استان یزد یا ساخته شده و یا هنوز مالکان منتظر پایان بی خانمانی هستند.

کلید دولت، قفل مسکن مهر استان یزد را باز می کند؟

طرح مسکن مهر اشکذر با احداث 130 واحد مسکونی ودر حالی شکل گرفت که به گفته صاحب نظران هیچ گونه کار کارشناسی صحیح و علمی روی آن صورت نگرفته بود.

به اعتقاد کارشناسان طرح مسکن مهر با مشکلات عدیده اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مواجه است که این معضلات به طور عمده گریبانگیر صاحبان این واحدها شده است.

در حال حاضر یکی از چالش های اصلی افراد ساکن در واحدهای مسکن مهر اشکذر، مشکل تاسیسات زیربنایی و روبنایی است، ساختمان ها معایب و ایرادات اساسی دارند و از همه مهم تر زیرساخت های لازم اعم از واحدهای آموزشی، بهداشتی، تفریحی و امکانات حمل و نقل در آن پیش بینی نشده است.

این درست در حالی که بسیاری از افراد که سطح کم درآمد جامعه را تشکیل می دهند با هزاران امید و به آرزوی خانه دار شدن، اندک درآمد خود را صرف خرید چنین واحدهایی کرده اند.

سید حسینی معاون عمرانی استاندار یزد در بازدیدی که اسفندماه سال گذشته از مسکن مهر اشکذر به عمل آورده بود، ضمن گله مندی از وضعیت این واحدهای مسکونی در اظهاراتی به صاحبان این منازل قول داده بود تا مشکلات آنان برطرف شده و با متخلفین و مسببین این مشکلات برخورد جدی صورت گیرد.

اکنون بیش از هفت ماه است که از این وعده های معاون عمرانی استاندار می گذرد و هیچ اقدام مثبتی برای رفع مشکلات صاحبان این واحدها انجام نشده و به حال خود رها شده اند.!

یکی از ساکنان مسکن مهر اشکذر که حاضر نبود نامی از وی برده شود،! در مصاحبه با خبرنگار نسیم صادق، ضمن گله مندی از مسئولین متولی مسکن مهر اظهار داشت: تاکنون جندین میلیون تومان از درآمد ناچیزش را صرف تعمیرات خانه خود کرده است که اگر این واحد بر اساس اصول و ظوابط خودش سخته می شد، هیچکدام از این هزینه ها را نباید متحمل می شد.

منبع: یزد رسا