به گزارش خبرنگار صبح تفت، هنرهای دستی جزئی از فرهنگ بومی مردم هر منطقه و حاصل ذوق و سليقه و نشان از هنرمندی مردم آن منطقه است. صنایع دستی و هنرهای سنتی هر منطقه بدون شک بخشی از میراث فرهنگی عظیم گذشتگان ماست و به عنوان آثار باقی مانده از فرهنگ اجدادی و سنتی سرزمین ما در دنیای ماشینی امروز قابل بحث و بررسی است.

آثار دستی هر منطقه نشان از قدمت و فرهنگ آن منطقه است که در استان یزد به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و فرهنگی، صنایع دستی خاص خود را داراست.

در شرایط فعلی که مسئله بیکاری و ایجاد اشتغال مولد همراه با افزایش تولید داخلی و توسعه صادرات غیرنفتی و فراهم کردن زمینه مشارکت آن در پرتوی اقتصاد مقاومتی مهمترین دغدغه مسئولان نظام و از برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور به شمار می رود اهمیت و نقش بسزای صنایع دستی بیش از گذشته احساس می شود.

صنایع دستی علاوه‌بر جاذبه های هنری، فرهنگی و بومی از ویژگی های ممتاز اقتصادی از جمله ارزش افزوده بالا، عدم وابستگی تولید به کشورهای خارجی، سهولت کسب مهارت و عدم نیاز به سرمایه گذاری بالا، عدم عوارض سوء زیست محیطی و قابلیت ایجاد همه مکانی و همه زمانی، تامین مواد اولیه از داخل کشور و سایر مولفه های مزیت دار اقتصادی برخوردار است.

نقش مهم صنایع دستی در تحقق اقتصادمقاومتی

رییس اداره میراث فرهنگی تفت در همین رابطه به خبرنگار صبح تفت، گفت: صنایع دستی پلی میان اقتصاد و فرهنگ است و با توسعه آن، نه تنها به اشتغال زایی و اقتصاد کمک می شود بلکه گام بلندی در جهت معرفی فرهنگ اصیل ایرانی برداشته شده.

جمالیان افزود: صنایع دستی ایران از ظرفیت های بسیاری برخوردار است و محصولات برآمده از این صنعت مورد اقبال عموم مردم و توریست ها قرار دارد و کافیست که با نگاهی جامع و برنامه ریزی منسجم برای تولید و معرفی این محصولات اقدامات لازم انجام شود.

وی با اشاره به نقش مهم صنایع دستی در تحقق اقتصاد مقاومتی،ادامه داد: صنایع‌ دستی از یک‌ سو فعالیت و حوزه ‌ای اقتصادی است که هم می ‌تواند روی رشد صادرات غیرنفتی کشور تاثیر فزآینده گذاشته و زمینه اشتغال فراوانی را ایجاد کند و هم از سوی دیگر بستری برای معرفی بهتر و فراگیر فرهنگ و هنر ایران در داخل و خارج کشور باشد.

وی در مورد صنایع دستی شهرستان تفت گفت: آهنگری سنتی، منبت کاری، سبد بافی، گیوه دوزی، نمد مالی، گلیم بافی، مرکب سازی، رنگرزی، پارچه بافی و کاشی کاری، لحاف دوزی سنتی، نوغان کاری وابریشمگیری از جمله صنایع دستی تفت است که برخی از آنها منسوخ و بعضی نیز فعال می باشد.

جمالیان، همچنین از آمادگی میراث فرهنگی تفت برای برگزاری کلاس های صنایع دستی خبر داد و گفت: چند دوره آموزش گیوه دوزی در شهرستان تفت برگزار شده که اگر استقبال و علاقه برای دیگر صنایع نیز باشد؛ میراث فرهنگی تفت آمادگی برگزاری دوره آموزشی را دارد.

نفس های آخر صنایع دستی تفت

اما سایه سنگین فراموشی بر صنایع دستی تفت باعث شده است تا اکثر آن ها دیگر وجود نداشته باشند و یا نفس های آخر خود را بکشند.

قالی بافی، سبدبافی، گیوه دوزی، چلنگری و منبت کاری در تفت از جمله صنایع وهنرهای دستی هستند که امروز به صورت و به ندرت در حال فعالیت می باشند.

چلنگری

یعنی آهنگری سبک و محلی که در آن اشیاء سبک‌وزنی مانند میخ‌طویله، میخ سرکج، نیم‌ذرع بزازی، انبر و سیخ و سه‌پایه‌ی آهنی، زنجیر و سیخانک، قلم، سنبه، منقل آهنی، چفت‌و‌ریزه، تملیک، اسکنه، مقار، درفش، جوالدوز و امثال این‌ها می‌ساختند. چلنگرها معمولاً تنها و بدون شاگرد کار می‌کردند.از جمله کارهای دیگر این چلنگران، ساختن انواع نعل بود.

برای انجام کار چلنگری فلز بریده شده یا قطع شده به شکل موردنظر را در کوره نهاده تا داغ و کمی نرم شود؛ سپس تکه آهن را با انبر گرفته و روی سندان می گذارند و با چکش روی آن می کوبند تا شکل افزار مورد نظر را بگیرد . در صورت لزوم بارها تکه ی فلز را در کوره می نهند تا دوباره نرم شده و روی آن می کوبند تا بالاخره به شکل مورد نظر و دلخواه در بیاید . برای دسته  بیل و کلنگ و ... معمولا از چوب تراش خورده ، استفاده می کنند . برای محکم تر شدن قطعه فلز آن را در حالی که داغ است در آب می نهند و به اصطلاح آن را آبدیده می کنند .

سبد بافی

مواد اولیه این هنر اغلب از شاخه های انار،توت وبید تهیه می شود وتنها مهارت دست های بافنده است که به آن زینت می بخشد.برای بافت سبد بسته به اندازه آن،تعدادی شاخه را در جهت عمودی روی هم قرار می دهند وبا یک ساقه باریک  آنها را به هم می بافند تا ازهم جدا نشوند؛بعد با شاخه های دیگر اقدام به بافتن سبد به صورت زیگزاگ می کنند ودر پایان آنرا باقیچی قطع می نمایند.

گیوه دوزی

در گذشته نه چندان دور دراغلب روستاها ومحلات تفت گیوه به عنوان نوعی کفش وپاپوش اصلی،مورد استفاده قرار می گرفته است.گیوه دوزی و

تخت کشی بعداز کشاورزی ودامداری عمده اشتغال مردم این شهرستان بوده است.

گیوه دوزی دارای دو مرحله می باشدکه مرحله تخت کشی آن توسط مردان ورویه بافی آن توسط زنان انجام می گیرد.با اینکه امروزه این صنعت از رونق افتاده،ولی هنوزافراد محدودی پیدا می شوند که آنرا زنده نگه داشته اند.

قالی بافی

ازمیان هنر های دستی،قالی بافی ازرونق بیشتری برخوردار است؛پاکی،برپاکی،کلوزار،سوهان و....ازجمله ابزار های مورد نیازبرای بافت قالی می باشد.روکار گیری(گرفتن کرک های اضافی قالی)وقالی کشی(انجام کارهای خاص)نیز از جمله کارهایی است که بر روی قالی انجام می شود.

انتهای پیام/م*