یزدرسا؛ اشتغال و ازدواج، دو دغدغه مهم جوانان است‎؛ دغدغه‌هایی که بسیاری از جوانان و خانواده‌هایشان را در منگنه قرار داده است. این روزها جوانان برای ازدواج و آغاز زندگی مشترک، با مشکلات متعددی روبرو هستند و چه بسا بسیاری از آنان با مشاهده موانع پیش رو، عجالتا از خیر ازدواج می‌گذرند. با این همه بسیاری از جوان‌ها به تسهیلات اندک دولتی چشم دوخته‌اند تا بتوانند با ضمیمه‌کردن پس‌انداز احتمالی یا کمک خانواده و ... به آن، ازدواج کنند و زندگی مشترکشان را شکل‌ دهند.

تلخ است اما واقعیت دارد که مبلغ وام ازدواج – سه یا پنج میلیون تومان- در قیاس با هزینه‌های ازدواج و تامین مایحتاج ضروری زندگی مشترک، بسیار ناچیز است اما همین مقدار ناچیز نیز می‌تواند به سهم خود برای بسیاری از جوانان کارساز باشد و دستگیر آنان در مسیر ازدواج باشد.

با این همه جای شگفتی است که جوانان برای دست‌یابی به همین مبلغ ناچیز هم باید با بوروکراسی سنگین اداری و قوانین نوشته و نانوشته متعدد دست و پنجه نرم کنند و خوان‌های رستم‌نشان را یکی پس از دیگری پشت سر بگذارند، تا شاید بتوانند از وام سه میلیون تومانی ازدواج بهره‌مند شوند!

متأسفانه علیرغم‌ شعارهای جذاب و سخنان اتوکشیده دولتمردان، اقدام عملی جدی برای کاهش موانع در راه ازدواج آنان و از جمله دسترسی به وام ناچیز ازدواج مشاهده نمی‌شود. همه از جوانان و برنامه‌ریزی برای کاهش آلام و مشکلات آنان دم می‌زنند؛ اما موانع فراوان در این مسیر همچنان وجود دارد و چشم‌انداز روشنی هم از کاهش موانع در این مسیر قابل مشاهده نیست.

درصد قابل توجهی از جوانان در نوبت دریافت وام ازدواج قرار دارند و کمبود منابع بانکی، از جمله دلایل اساسی برای حرکت خرامان صف دریافت این وام اعلام شده؛ در حالی که منابع مالی بانک‌ها بر خلاف برخی ظواهر و ادعاها، پربار است و اگر دولت و بانک‌ها اراده کنند، می‌توانند در چارچوب ضوابط، منابع چشمگیرتری را برای ازدواج جوانان اختصاص دهند.

دولت محترم نشان داده است اگر اراده کند و با تمام توان وارد صحنه شود، می‌تواند گام‌های بزرگی برای تسهیل ازدواج جوانان بردارد؛ همان‌گونه که وقتی کارخانه‌های خودروسازی با معضل فروش تولیدات خود روبه‌رو شدند و انبارهایشان مملو از خودروهای فروش‌نرفته شده بود، با اختصاص منابع فوق‌العاده بانکی و اعطای تسهیلات، به یاری خودروسازان شتافت؛ اقدامی که البته انتقادهای بسیاری از دلسوزان را هم به دنبال داشت. از این روست که بسیاری از جوانان، قرارگرفتن در نوبت‌های چند و چندین ماهه برای دریافت وام ازدواج- و به تعبیر بهتر، وام ناچیز ازدواج- را برنمی‌تابند و آن را نوعی کم‌لطفی از سوی مسئولان قلمداد می‌کنند.

نکته دیگر در این میان، ضرورت شفاف‌سازی درباره منابع قرض‌الحسنه‌ای بانک‌ها و موارد هزینه‌کرد آن‌هاست. بسیاری از بانک‌ها همچنان از منابع غنی قرض ‌الحسنه‌ برخوردارند؛ منابعی که از پس‌اندازهای ریز و درشت سپرده‌گذاران شکل گرفته‌اند، و در صورت برنامه‌ریزی دقیق و دلسوزانه می‌توانند نقشی مهم در تسهیل ازدواج برای جوانان ایفا کنند.

 بنابراین شایسته است بانک‌ها درباره میزان و موارد تخصیص منابع قرض‌الحسنه خود به شفاف‌سازی برای جامعه بپردازند و نهادهای نظارتی هم فراتر از برخی نظارت‌های متعارف و متداول، به نظارت‌های خاص در این باره بپردازند و نتیجه ارزیابی‌ خود را به اطلاع جامعه و سپرده‌گذاران برسانند. برای نمونه مناسب است بانک‌ها و ارگان‌های نظارتی به این نکته توجه کنند که چنددرصد از وام‌های قرض‌الحسنه به کارمندان خود بانک‌ها تعلق می‌گیرد و چه میزان از چنین وام‌هایی به دیگر قشرهای جامعه و جوانان و ... می‌رسد. دراین باره گفتنی‌ها فراوان است. این سخن بگذار تا وقت دگر.

نویسنده: فائزه شورکی