بهره برداری پایدار از سفره های آب زیرزمینی یک ضرورت است
به گزارش یزدرسا به نقل از روابط عمومی استانداری یزد، سید محمد میرمحمدی، از مرکز بین الملی قنات و سازه های تاریخی آبی ایران در یزد بازدید کرد و از نزدیک با فعالیتها و اقدامات این مرکزآشنا شد و در جریان ارائه گزارش مسئولین و دست اندرکاران آن قرار گرفت.
در این بازدید که معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار و مدیر کل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد نیز، وی را همراهی می کردند، استاندار یزد نقش این مرکز را از بعد بین المللی دارای اهمیت بالایی دانست و خاطر نشان ساخت که "این که ایران میتواند از طریق این مرکز، در مجامع بین المللی مباحث تخصصی و علمی خود پیرامون قنات و سازه های آبی تاریخی رامطرح نماید، نقطه مثبت بزرگی برای این مرکز است."
وی یکی دیگر از ابعاد اهمیت این مرکز را نقش بین المللی آن در حفظ آثار تاریخی و ارزشهای فرهنگی ایران دانست و گفت: موضوع قنات به عنوان یک سازه پایدار و یک فن خاص که بشر در طول تاریخ، آن را از مسیر تجربه ، نیاز و خلاقیت و البته بدون آموزش اولیه به دست آورده اهمیت دارد و از آنجا که سطح سفره های آب زیرزمینی همیشه متناسب با میزان برداشت آبی است که از قنات استحصال می شود، یک سیستم پایدار بر آن حاکم است.
استاندار یزد، حفر چاه های عمیق در سنوات گذشته را، یکی از مهمترین عوامل فوت قناتها و یا کم آب شدن آنها دانست و گفت: وقتی بحث حفر چاه های عمیق مطرح شد، بدون توجه به سطح ایستایی آب در سفره های زیر زمینی که حفظ آن ضرورت دارد، چاه های عمیق را ایجاد کردیم و سفره های آب زیرزمینی را با افت شدید روبرو ساختیم و بسیاری از قناتها را که یک سازه خودکار و کم هزینه بود، ازمیان بردیم.
عالی ترین مقام اجرایی استان، قنات را سازه ای دانست که در پالایندگی محیط زیست نقش موثری ایفاء میکند و افزود: قنات ها در ارتباط با محیط زیست نه تنها آلاینده نیستند، بلکه چون ثمره حفر آنها، زراعت و باغبانی و سبزی و سرزندگی است، پالاینده محیط زیست هستند در صورتیکه با حفر چاه های عمیق هم از نظر آلودگی زیست محیطی، هم از نظر مصرف انرژی و هم از منظر به هم زدن تعادل سطح ایستایی آب ، مشکلات عدیده ای بروز کرده است.
میرمحمدی نقش این مرکز را درایجاد همکاری های بین المللی در بهره برداری پایدار از سفره های آب زیرزمینی به عنوان اصلی ترین منابع آب برای کشورهای کویری ، نیمه خشک و خشک را، نقشی پراهمیت دانست و ادامه داد: طبیعی است که برای کشورهای اروپایی یا کشورهایی که منابع آبی وسیعی داشته و یا ازمیزان بارندگی زیادی برخوردارند، چنین حساسیتی وجود ندارد، اما برای کشورهایی که خشک ، نیمه خشک و کویری هستند ، بحث بهره برداری پایدار از سفره های آب زیرزمینی یک ضرورت است.
وی نقش این مرکز در گسترش صنعت توریسم و جذب گردشگران را خاطر نشان ساخت و گفت: هم در ارتباط با قناتهایی که خشک شده و هم در رابطه با قناتهای زنده و قابل استحصال، میتوان با برنامه ای مدون، نسبت به جذب گردشگران اقدام کرد و طبیعی است که در این راستا گردشگران هم با پدیده های طبیعی آشنا می شوند و هم بسیاری سوالات در ذهنشان ایجاد می شود که منجر به خلاقیت ، افزایش علم و زایش فکریشان می شود.
میرمحمدی با بیان این نکته که دیگر کشورها به هر صورت دنبال این هستند که با روشهای گوناگون از مسیر جذب گردشگر درآمدزایی کنند، پیشنهاد داد تا با بهره گیری از این امکانات تاریخی و فنی ارزشمند، نسبت به جذب گردشگر در کشور اقدام شود.
استاندار یزد، شیوه های جذب گردشگر در ارتباط با قناتهای خشک و زنده را متفاوت دانست و گفت: این امر هم از منظر درآمدزایی و دید اقتصادی، هم از نگاه زیست محیطی و هم از دید بین المللی به عنوان احیاء، معرفی و بازسازی یک برند تاریخی متعلق به هنرمندان و معماران و اندیشمندان ایرانی و ثبت بین المللی آن به نام ایرانیان، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و ثبت قناتها در سازمان یونسکو به عنوان یک نهاد بین المللی کمکی است برای مطرح نمودن کشورمان از دید تاریخی در برخورداری از این فن و دانش بسیار ارزشمند.
وی با اشاره به نقش آفرینی این مرکز در انتشار کتابهای مرتبط با دانش حفر ، احیاء و مرمت قنات، خواستار همکاری سازمان جهانی یونسکو با این مرکز در زمینه انتشار کتب مرجع شد و در خصوص هزینه های مترتب بر این امر نیز، گفت: اگر نهادی به دنبال کسب علوم و در اختیار داشتن کتب مرجع باشد، باید هزینه های آنرا نیز پرداخت کند و در این راستا باید در زمینه های گوناگون به مجامع بین المللی پیشنهاداتی ارائه دهیم که به آن علاقه مند شوند و هزینه آنرا نیز، پرداخت کنند و بدینگونه بتوانیم در جهت عملیاتی کردن این پیشنهادات حرکت کنیم که یکی از این عرصه ها، عرصه های آموزشی است.
استاندار یزد در ادامه، با اشاره به پتانسیل بالایی که در زمینه های گوناگون، حول محور قنات وجود دارد گفت: میتوان با برنامه ریزی در خصوص لایروبی و آبدار کردن برخی قناتهای خشک و شناسایی عوامل موثر در آبدار کردن قناتها و انجام مطالعات موثر در این زمینه، با همه کشورهایی که به نوعی در ارتباط با این سازه تاریخی، وضعیت مشابه ما را دارند، مساعدت و همکاری نمود.
وی در پایان با تشکر از همه دست اندرکاران این مرکز بین المللی، مطالعه و انجام امور پژوهشی در زمینه احیاء قنوات را خواستار شد و این امر را یکی از موضوعاتی دانست که میتواند محل همکاری ایران با جامعه جهانی قرار گیرد.
گفتنی است در ابتدای این دیدار، مهندس غفوری ریس مرکز بین المللی قنات و سازه های آبی تاریخی ایران، گزارشی از فعالیتها، اهداف و اقدامات این مرکز را به استاندار یزد، ارائه کرد.