به گزارش یزد رسا به نقل ایسنا، روش های متداول تعیین جنسیت مثل روش های آناتومیک، علاوه بر نیاز به دستگاه های پیشرفته ، درصد خطای بالایی نیز به همراه دارند. همچنین حساسیت روش های تشخیص مولکولی به کمک PCR نیز چندان مناسب نبوده و بسیار وقت گیر و پرهزینه هستند. محققان در این پژوهش روشی ارائه کرده اند که در غلظت بسیار پایین DNA (حتی در حد پیکو مولار) و در مراحل اولیه تشکیل جنین قادر به تعیین جنسیت باشند.

معاون آموزشی پژوهشی دانشگاه فرهنگیان پردیس حضرت فاطمه الزهرای یزد و محقق طرح با بیان این که این حسگر هزینه ی ساخت پایینی دارد ، اظهار داشت : حسگر طراحی شده با دقتی بالا قادر به تشخیص سریع DNA آمیلوژنین جهت تعیین جنسیت جنین است. در ساخت این حسگر از نانو ذره ی طلا استفاده شده است. این حسگر که گزینش پذیری بالایی دارد ، لزوم استفاده از روش زمان بر PCR را برطرف خواهد کرد. به کمک نتایج این طرح ، امکان طراحی زیست حسگرهایی کوچک ، ارزان و دست ساز برای تشخیص سریع انواع بیماری ها فراهم می شود.

دکتر " نوشین رجب زاده " ، در این تحقیق برای تهیه نانو ذره ی طلا، از روش الکتروشیمیایی بهره گرفته شده است. روش الکترو شیمیایی به دلایلی نظیر سادگی روش نسبت به روش شیمیایی ، سرعت بالا در تهیه ی نانوذره ، عدم آلوده شدن نانوذره به مواد شیمیایی ، قابلیت کنترل اندازه ی نانوذره تنها با کنترل جریان و پتانسیل اعمال شده ، انتخاب شده است.

این پزشک فرهنگی در ادامه افزود : با توجه به نسبت سطح به حجم بالای نانوذره ی به کار رفته ، جذب سطحی آن بالاست و در نتیجه ، مولکول های زیستی زیادی بر روی آن قرار خواهند گرفت. این ویژگی ، موجب ساخت حسگرهایی با میزان تشخیص پایین و گزینش پذیری بالا می شود. از طرفی استفاده ی همزمان از نانوذرات طلا و نقاط کوانتومی ، علاوه بر ساخت حسگر ، قابل کاربرد در ساخت نانو لیزرها و ماسک های تنفسی و همچنین بهبود عملکرد آشکارسازهای نوری خواهد بود .

محقق طرح ، تصریح کرد: برای ساخت این حسگر ابتدا الکترود خمیر کربن تهیه شد. سپس با کمک روش ولتامتری چرخه ای ، سطح الکترود با نانوذرات طلا پوشش داده شد. در ادامه تلاش شد تا رشته ی DNA به نانو ذرات متصل شوند. برای این کار محلولی از DNA تیولدار شده با غلظت بهینه تهیه شد و پس از آن الکترود برای مدت مشخصی درون محلول قرار گرفت. البته برای سادگی کار و عدم استفاده از روش وقت گیر PCR ، تولید رشته ی DNA در محلول با کمک آنزیم خاصی انجام گرفت.

رجب زاده ، خاطرنشان کرد : در راستای دستیابی به شرایط بهینه ی تهیه ی زیست حسگر مدنظر ، ابتدا نسبت بهینه گرافیت به پارافین ، برای ساخت الکترود خمیر کربن به عنوان بستر کار تعیین شد. سپس مناسب ترین نانوذره طلا برای اتصال رشته های DNA ، با تغییر غلظت محلول نمک طلا و تعداد سیکل و جریان و همچنین پتانسیل لازم برای تهیه الکتروشیمیایی نانوذره ، به دست آمد. همچنین زمان لازم برای اتصال DNA به نانوذره و مؤثرترین روش هیبریداسیون ، مورد بررسی قرار گرفت. با بهینه سازی تمام این شرایط ، زیست حسگری طراحی شد تا علاوه بر حساسیت بالا ، تعیین جنسیت را به طور کاملاً اختصاصی انجام دهد.

نتایج این تحقیقات که حاصل همکاری دکتر " نوشین رجب زاده " و دکتر " محمد مظلوم اردکانی " ، عضو هیات علمی دانشگاه یزد است ، در مجله Analytical Biochemistry منتشر شده است.

اضافه می نماید دکتر نوشین رجب زاده از فرهنگیان پژوهشگر استان یزد و دارای مدرک دکترای شیمی است که سال ها کار تدریس درس شیمی دبیرستان های استان یزد به ویژه مدارس استعدادهای درخشان را به عهده داشته وهم اکنون به عنوان معاون آموزشی پژوهشی دانشگاه فرهنگیان پردیس حضرت فاطمه الزهرای یزد ، انجام وظیفه می نماید  .