یزدرسا؛

اشاره: ماه محرم ماه عشق وشور ودلدادگی است، ماه سوز و سا ز و نوا، برآن شدیم تا در این ماه به سراغ مداحان مطرح یزدی برویم تا هم خدا قوتی عرض کرده باشیم و هم از چند وچون نوکری شان سؤال کنیم، به همین علت به سراغ مداح جوان و دوست داشتنی شهر ودیارمان «علی زارع» رفتیم  تا دقایقی را به با وی به گفتگو بنشینیم.

علی زارع در سال 1354در محله اکبرآباد یزد درخانواده ای مذهبی چشم به جهان گشود .وی مداحی را در سنین نوجوانی  واز مراسم  تشییع جنازه شهدای محل آغازو از سال 70بود که با راه اندازی هیئت انصارالزهرای یزد طور حرفه ای در کنار ذاکر اهل بیت(ع) سید رضا سید رضایی پا به این عرصه خطیر گذاشت.

وی چند صباحی را در محضر حاج کاظم رحمتی کسب فیض کرد و در سال 74 در دوران مقدس خدمت سربازی با تنی چند از شاگردان مادحین به نام کشور همچون حاج سعید حدادیان و حاج علی انسانی آشنا و همین امر سبب شد  تا در کلاس های این دو مداح معروف کشور شرکت کند وبا کسب تجربه و مهارت های مداحی به یک مداح مطرح در استان تبدیل شود.

اینک گفتگوی صمیمی ، تفضیلی و جذاب ما را با این مداح دوست داشتنی و چهره استان یزد بخوانید:

*لطفاً بفرمایید مداح کیست و جایگاه یک مداح کجاست؟

اجازه بفرمائید من در اینجا یک مطلبی را عنوان کنم و آن اینکه تنها مداح سیدالشهدا(ع) خود خداست وفقط او می تواند مدح نماید و ما تنها ذاکرین سیدالشهدا هستیم اما بر هیچ کس جایگاه ذاکر اهل بیت پوشیده نیست و روایات زیادی در این باره بیان شده است .نکته قابل توجه فرمایشات مقام معظم رهبری است که هر کجا بصورت تخصصی در حوزه ای  ورود نمودند راهگشا و موثر بوده اند. ایشان می فرمایند : ذاکرین اهل بیت پرچم داران معارف اهل بیت هستند و این جمله فصل الخطاب  ذاکرین اهل بیت است.

*برخی معتقدند استقبال جوانان از سبک جدید مداحی می تواند سبک سنتی یزد را درآینده با مشکل روبرو کند نظر جنابعالی چیست؟

نظر شخص بنده این است که این دوسبک هیچ منافاتی با هم ندارند بلکه هر کدام بیانگر نوعی از شعائر اسلامی هستند. سبک سنتی واصیل یزد از دیرباز در شهر و استان وجود داشته و حتی در کشور،  یزد را با این سبک وسیاق می شناسند و باید این سبک به عنوان یک سنت حسنه حفظ شود چراکه ریشه در فرهنگ وآئین مردمان یزد دارد ولی باید  نظارت کارشناسان ومداحان کارکشته و پیشکسوت نیز وجود داشته باشد تا که تنها حالت ظاهری عزاداری یعنی سبک نوحه ها و ریتم سینه زنی تنها ملاک عمل نباشد وروح معنوی  عزاداری  از بین نرود و رقابت تنها بر اساس شاخص های ظاهری نباشد اما سبک های جدید نیز مزایای خود رادارند واقعیت امر این است که شور وحالی که در سبک جدید وجود دارد  در سبک  سنتی نیست  نیاز امروز جوانان داشتن شور وروحیه جنگندگی است چرا که با هجمه ها و تهدیدهای  فرهنگی وبعضا نظامی علیه کشور اگر جوانان ما شور نداشته باشند ضعیف خواهند بود و وجود این سبک عزاداری روحیه ونشاط را در جوانان حفظ کرده و ارتقاء می بخشد.

*به عنوان یک مداح شاخص در استان، آسیب های امروز مداحی را چه می دانید؟

نخستین و مهمترین  آسیب و ضعف در مداحی، ریشه در فاصله گرفتن مداحان از جامعه روحانیت متعهد و ولایی دارد چراکه وقتی ذاکری پایه واساس دینی ضعیفی داشته باشد و با یک عالم دینی و ولایی در ارتباط نباشد هر سخنی را می شنود بدون بررسی صحت وسقمش نقل می کند وهر طرز تفکری به اوارائه شود می پذیرد واین بزرگترین آفت برای یک مداح است.

اما دومین آفت در مداحی این است که ذاکرین مکنونات قلبی خود را برروی منابر ذکر نمی کنند و می گویند مداح سیاسی نیستیم مگر سیاست از دیانت جداست؟

مگر در طول تاریخ بزرگان وعلمای ما در راه اثبات جدا نبودن دیانت از سیاسیت از جان خود مایه نگذاشتند؟ اصلا مگر رفتار سیدالشهدا در واقعه کربلا عین سیاست نبود؟

امام حسین(ع) برای آنکه به مردم زمان خود بفهماند حکومت فاسد اموی تنها ظاهر اسلامی ، آن هم اسلام اموی دارد واز ریشه وبنیان ضد اسلام است تنها راه را در گذشتن از جان خویش برای اسلام دانست و فرمود: اگر برای احیای دین جدم لازم است؛ ای شمشیرها بیایید حسین را دریابید. پس چگونه کسی که خود را ذاکر چنین پیشوایی می داند سکوت اختیار می کند و دم فرو نمی آورد؟

مگر نه این است که دعا برای مظلومان عالم شیوه وروش امیرالمومنین(ع) و ائمه هدی(ع) است پس چگونه برخی دعا برای شیعیان بحرین و مسلمانان مظلوم فلسطین و افغانستان و کشورهای در سلطه استعمار را سیاسی کاری می دانند؟

البته این را هم بگویم که اگر عده ای از سیاست زده شده اند حاصل عملکرد بد  برخی از سیاست مداران ماست که همه چیز را برای جریان وباند و گروه و دسته خود می خواهند و مردم از این سیاست خسته ودلگیرند نه سیاستی که آرامش و نیاز مردم را برآورده کند وسومین آفت نداشتن بصیرت است امام سجاد(ع) فرمودند: به قدری عمویم عباس بصیرت داشت که لحظه ای در حمایت از ولی زمانش تردید به خود راه نداد و اگر عباس (ع) به این در جه رسید به خاطر داشتن دید نافذ بود پس بصیرت یک اصل لازم برای  ذاکراهل بیت است.

*ویژگی بارز یک مداح چیست؟

ویژگی بارز یک ذاکر این است که تمام حرکات وسکناتش ،نگاه کردنش ، راه رفتنش ، وقارش، متانتش ، افتادگی ا ش ، منشش، دیدش همگی برگرفته از اهل بیت باشد ومردم با نگاه به او به عظمت و بزرگی اهل بیت پی ببرند  و این افتخار را لطف ومنتی از طرف اهل بیت به خود بداند نه اینکه خدای نکرده برای مردم قیافه بگیرد و خود را بالاتر از مردم بداند بلکه باید خود را نوکر اهلبیت و گریه کنان وسینه زنان آنها بداند وهمیشه خضوع وخشوع خود را در برخورد با مردم داشته باشد.

*به نظر شما ارتزاق از طریق مداحی چه حکمی دارد واین که برخی مبالغی را ازقبل برای مداحی تعیین می کنند چگونه ارزیابی می کنید؟

مهمترین مسئله برای یک ذاکر اهلبیت این است که برای ذاکری نباید قیمت ومبلغی تعیین نماید چرا که وقتی به دوران امام صادق و امام رضا نگاه کنیم هیچ شاعر یا ذاکری را نمی توان یافت که از این دو بزرگوار درخواست حتی یک درهم نماید؛اما از آن طرف قضیه بانیان مجالس هستند که آن ها نیز باید شرایط مداح ،مسافتی که طی نموده و وقتی که صرف کرده را در نظر بگیرند و مبلغی را متناسب با این شرایط و عرف جامعه به عنوان صله بپردازند، کما این که ائمه ما (ع) هم همین کار را انجام می دادند ؛ اما بگذارید برای  برخی دوستان که مبلغ تعیین می کنند عرضی داشته باشم.

درروایات متعدد برای کسی که روضه بخواند و مردم را بگریاند آن چنان ثوابی در نظر گرفته شده که مثل آن را با هیچ متاعی در دنیا نمی توان جبران نمود و طبیعی است کسی که این ثواب عظیم را با متاع دنیا هرچند به نظر اهل دنیا بالاترین رقم عوض نماید دچار خسران عظیم شده است و فردای قیامت سخت نادم وپشیمان خواهد شد.

*مداحان تا جه اندازه میتوانند بر تفکرات جامعه اثر گذار باشند؟

خب مردم به واسطه علاقه شدیدی که به سیدالشهدا دارند به هر چیزی که یک رابطه نزدیکی با حضرت داشته باشد ابراز علاقه می نمایند طبیعی است  که ذاکرین امام حسین(ع) از نظر قرابت با ارباب در نظر مردم از جایگاه ممتازی برخوردارند وقطعاً رفتار، حرکات ،سخنان و تفکرات یک مداح بی تاثیر در جامعه نمی باشد واین باعث می شود که ذاکرین اهل بیت وظیفه سنگینی بردوش خود احساس کنند چراکه خدای نکرده یک حرکت اشتباه یا تفکر غلط یک ذاکر می تواند آثار زیانباری بر اعتقادات و زندگی  مردم داشته باشد.

*مهمترین پیام نهضت عاشورا چیست؟

گذشتن از خود برای احیای اعتقادات و دین در جامعه و برپایی امربه معروف ونهی از منکر و اگر بخواهیم همه این ها را در یک کلمه جمع کنیم  می توان گفت مهمترین پیام نهضت عاشورا ایثار است.

*به عنوان فردی  با تجربه 23 سال مداحی برای اهل بیت  چه توصیه هایی به  مداحان جوان دارید؟

نخستین توصیه به جوانان عزیزی که بحمدالله کم هم نیستند این است که حتما مداحی را با قرآن آغاز کنند بنده خود ابتدا قاری بودم کسی که پوست وگوشت واستخوانش ممزوج با قرآن باشد معارف اهل بیت(ع) را هم بهتر درک می کند.

دوم به یادگیری تجوید قرآنی و دعاهای مختلف بپردازند و روخوانی و روانخوانی ادعیه را کامل فرا گیرند و حتی از اساتید فن بهره بگیرند و سوم به مطالعه زندگی وسیرت اهل بیت روی آورند؛ چرا که یک مداح تا خود شناخت کافی از اهل بیت(ع) نداشته باشد نمی تواند مردم را در این شناخت یاری دهد.

متاسفانه برخی ذاکرین فقط از مصیبت ها و رنج هایی که اهل بیت (ع) متحمل شده اند یاد می کنند در حالی که اهل بیت عصمت وطهارت(ع) در طول دوران حیات پر خیر وبرکت خویش منشاء خدمات فراوانی برای جامعه  خویش بوده اند ؛ به نحوی که برخی دستورات ائمه(ع)، قوانین یک جامعه را تشکیل داده و اگر مصیبتی نیز به اهل بیت(ع) وارد شده به خاطرحفظ اسلام و دین خدا بوده والا اهل بیت(ع) می توانستند با یک دعا ریشه دشمنان را از جا برکنند.

اما برای این که نشان دهند حفظ دین چقدر اهمیت دارد ازآسودگی و آرامش و حتی جان خود می گذشتند. کما اینکه در کربلا ابی عبدالله (ع) می توانستند با یک دعا طلب باران نمایند اما برای این که امروز اسلام به دست من وشما برسد از جان خود و اطرافیانشان گذشتند و رضایت خدا را بر زندگانی خویش ترجیح دادند .