به گزارش یزد رسا، سال‌هاست که دنیا وارد عصر تکنولوژی شده است اما دربافت تاریخی شهر یزد هنوز کارگران با گاری‌هایشان زباله‌ جمع می‌کنند. این گاری‌ها از سرعت تولید زباله عقب مانده و اکنون خانه‌ها، آب انبارها و بناهای بافت تاریخی یزد یکی یکی تبدیل به زباله دانی می‌شوند و بوی تعفن‌شان تا کیلومترها به مشام می‌رسد.

در چند سال گذشته بافت تاریخی یزد دچار معضل بزرگی شده؛ «انباشت زباله‌ها در بناهای تاریخی». از خانه اربابی، عرب مازار و بسیاری خانه‌های ثبت ملی شده گرفته تا آب انبارها و حتی بقعه‌های مقدس.

به نظر می‌رسد که مردم به هیچ مخروبه‌ای رحم نمی‌کنند، بنا هر چقدر بی‌سر و سامان‌تر باشد برای ریختن آشغال مناسب‌تر است و خوب البته به نظر می‌رسد که بناهای تاریخی در یزد بیشترشان بی‌سر و سامان هستند.

از آنجاییکه رییس میراث فرهنگی یزد بعد از آمدنش قول داده بود که اوضاع و احوال میراث یزد را تغییر دهد، از او پرسیده شد که چرا هنوز خانه‌ها، آب انبارها و بناهای تاریخی به عنوان سطل زباله استفاده می‌شوند؟

محمد مهدی شرافت، رییس میراث فرهنگی یزد در پاسخ به این سوال می‌گوید که واقعیت قضیه این است،ساکنان بومی بافت تاریخی رفته‌اند و ساکنانی جدید شرایط فرهنگی و مصرفی‌شان متفاوت است.

به گفته او، از طرفی دیگر نحوه جمع‌آوری زباله‌ها از بافت تاریخی هنوز به شیوه سنتی انجام می‌شود. شاید باورش سخت باشد که در بافت تاریخی یزد هنوز به شیوه کارگر و گاری زباله ها جمع آوری می‌شوند.

این در حالی است که تقریبا در بسیاری از کشورهای دنیا، تکنولوژی جمع آوری زباله پیشرفت کرده، وسایل جدیدی به این عرصه اضافه شده‌اند. نمونه‌های آن در دنیا بسیار هستند. با این وجود اکنون شاهد آن هستیم که بیشتر بناهای تاریخی یزد تبدیل به زباله دانی شده‌اند، آن هم به این خاطر که مسئولان شهرداری اقدامی برای تجهیز و تغییر در این روند انجام نمی‌دهند.

غزالی تاریخی ویران شد
بنای تاریخی خیابان غزالی هم غزل خداحافظی را خواند و برای همیشه از خاطرات تهرانی‌ها محو شد. این بنا که متعلق به دوران پهلوی بود، سال‌ها به عنوان خوابگاه دانشجویی ارتش مورد استفاده قرار می‌گرفت ولی چند روز پیش به دلایل نامعلومی تخریب شد.یکی دیگر از بناهای تاریخی خیابان غزالی برای همیشه تخریب شد و از بین رفت. این بنا اگر چه در فهرست آثار ملی ایران ثبت نشده بود اما جزو بناهای واجد ارزش به شمار می‌رفت.

مشاهدات و اطلاعات محلی حاکی از آن است که این بنا سال‌ها به عنوان خوابگاه دانشجویی ارتش استفاده می‌شده است.

سپیده سیروس‌نیا، معاون میراث فرهنگی اداره میراث فرهنگی تهران در گفت و گو با chn از تخریب این بنا اظهار بی‌اطلاعی کرد و گفت که در هفته گذشته ما مکاتبات فراوانی مبنی بر نگهداری این خانه با ارگان مربوطه داشتیم. من تعجب می‌کنم که چطور این بنا را تخریب کرده‌اند.

به گفته او، این بنا واجد ارزش شناخته و تخریب و نوسازی آن ممنوع اعلام شده است.

تخریب این بنای تاریخی چراغ قرمز تخریب آثاری از این دست را روشن می‌کند. از سوی دیگر این مسئله مطرح می‌شود که چرا بناهای واجد ارزشی در تهران به ثبت نرسیده‌ و امکان تخریب آن را فراهم می‌شود؟

تغییر مدیر اداره میراث فرهنگی شوش 

سعید دیناروند به عنوان مدیر جدید اداره میراث‌فرهنگی شوش منصوب شد. این درحالی است که پیش از این رضا چنانی مدیریت مجموعه میراث‌فرهنگی شوش را بر عهده داشت.

مدیر جدید اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شوش منصوب شد. به این ترتیب سعید دیناروند کارشناس ارشد باستان‌شناسی و مدرس و دانشجوی دکترای این رشته سرپرستی اداره کل میراث فرهنگی شهری را به عهده می‌گیرد که در سال 2015 اصلی‌ترین گزینه ایران برای ثبت در فهرست میراث جهانی است.

«افشین حیدری» مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان درباره این انتصاب گفت: شوش در آستانه ثبت در فهرست میراث جهانی و داوری ارزیابان یونسکو قرار دارد و ثبت جهانی مدیرانی جوان با افق دید جهانی می‌خواهد.

افشین حیدری با اشاره به این که مدیریت جدید میراث فرهنگی شوش از نیروهای بومی و معتمد این شهر است که با مدرک تخصصی اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی این شهر باستانی را به عهده می‌گیرد، از رضا چنانی مدیر پیشین میراث فرهنگی شوش در 10 سال اخیر تشکر کرد.

دزدان اشیاء عتیقه جنتلمن‌اند
رییس سه ماهه یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی تهران امروز از روزهای پرکار شهریور خبر داد و گفت که در این ماه نزدیک به 1344 اثر تاریخی کشف شده، آن هم از قاقچیان اشیاء عتیقه که مثل دزدان و سارقان معمولی نیستند، بلکه جنتلمن‌اند. این برای نخستین بار پس از نه سال گذشته است که از اشیاء کشف شده از سوی یگان حفاظت رونمایی می‌شود.

«حسن قسمتی»، رییس جدید یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی تهران از سه عملیات کشف در شهریور امسال خبر داد و گفت: «سه عملیات خیابان دماوند، فرمانیه و خیابان کرمان در تاریخ‌های سوم، بیست و پنجم و بیست و نهم شهریور انجام گرفت که به ترتیب منجر به کشف 14، 1809 و 241 اثر شد. مهمترین عملیات در تاریخ بیست و پنجم بود که همراه با رییس پلیس تهران صورت گرفت. در این عملیات یک زن و مرد دستگیر شدند.»

از کشفیات مهم این عملیات، پنج تکه گچبری است که بر اساس گفته کارشناسان متعلق به سیمره است. گفته می‌شود که پنج سال پیش طی حفاری‌های نجات بخشی این گچبری‌ها به دست آمده به دلایلی نامعلوم مفقود شده است. باستان شناسان حدس می‌زنند که این گچبری‌ها مربوط به این محوطه باستانی هستند. در میان این اشیاء، ظرفی از جیرفت، سفال‌های خاکستری، ظروف مفرغی، نقره و همچنین سکه‌های دوره هخامنشی، ساسانی و اسلامی دیده می‌شود.

«قسمتی» همچنین خبر از وجود اشیاء تقلبی در میان این کشفیات انجام داد که تابوت طلای مصری با رویه طلا، یکی از این اشیا تقلبی به شمار می‌رفت و همچین اشیاء‌ای که قدمت پایین صد سال داشتند، از میان اشیاء کشفی با توجه به نظر کارشناس میراث فرهنگی از همان ابتدا حذف شدند. از طرف دیگر یک لباس کار شده از یک انتیک فروشی کشف شده که شایع است متعلق به فرح بوده است.

یگان حفاظت میراث فرهنگی تهران به دلیل وسعت محوطه‌های تاریخی، آثار، موزه‌ها و همچنین تمرکز بیشتر قاچقیان برای خرید و فروش اشیاء تاریخی در این استان جزو مهمترین یگان‌ها به شمار می‌رود با این وجود قسمتی اعلام کرد که این یگان نیازمند ابزار لازمی‌است که پیشتر از استانداری درخواست شده است.

این یگان هیچگونه ردیف بودجه‌ای ندارد و در حال حاضر در خانه‌ای قدیمی که جزو املاک سازمان میراث فرهنگی به شمار می‌رود، استقرار دارد.

در بی خبری گزارش‌های باستان‌شناسی سد گتوند 
سومین مرحله از آبگیری سد گتوند درحالی قرار است به‌زودی در دستور کار قرار گیرد که تاکنون هیچ گزارشی از نتایج بررسی‌های باستان‌شناسی از 25 روستای غرق شده و آثار و محوطه‌هایی که قرار است به‌زیر آب روند، منتشر نشده است. درحال‌حاضر گوردخمه، کتیبه اسلامی پرنوشته و بزرگترین ‌شیرسنگی‌های منطقه آب‌ماهیک در معرض خطر آبگیری قرار دارند.

در نتیجه آبگیری سد گتوند علیا که از سال 91 آغاز شده است نزدیک به 35 روستا در معرض خطر آبگیری قرار گرفتند. از این تعداد 25 روستا طی دو مرحله آبگیری سد به زیر آب رفتند و آنطور که فعالان میراث‌فرهنگی استان خوزستان اعلام کرده‌اند 10 روستای دیگر قرار است در سومین مرحله از آبگیری غرق شوند. روستاهایی که برگرفته از معماری بومی و آثار و محوطه‌های تاریخی ارزشمندی هستند.

به‌گزارش CHN، سد گتوند علیا یکی از بزرگ‌ترین سدهای ایران است که روی رودخانه کارون در جنوب غربی ایران احداث شده است. این سد، در فاصله 380 کیلومتری از ریزشگاه رودخانه کارون، در فاصله 25 کیلومتری شمال شهرستان شوشتر و در 10 کیلومتری شمال شرقی شهر گتوند در استان خوزستان قرار دارد.

با اینکه هدف از احداث سد و نیروگاه گتوند، تامین بخشی از برق مورد نیاز ایران (4٬500 گیگاوات‌ساعت در سال)، کنترل سیلاب‌های فصلی کارون و نیز تنظیم آب کشاورزی پایین‌دست به‌شمار می‌رفت و حتی برخی از مسئولان نیز از دریاچه سد به عنوان یک جاذبه گردشگری برای منطقه نام بردند اما احداث سد گتوند علیا سبب یکی از مهم‌ترین چالش‌های زیست محیطی و میراث‌فرهنگی را رقم زد.

«مجتبی‌ گهستونی» فعال میراث‌فرهنگی و دبیر انجمن تاریانا خوزستان با اعتراض به زیر آب رفتن 35 روستا در نتیجه‌ آبگیری سد گتوند علیا به خبرگزاری میراث‌فرهنگی گفت: « درحالی از 35 روستا اطراف سد گتوند 25 روستا غرق شده‌اند و مابقی در معرض آبگیری هستند که تا این لحظه هیچ گزارشی از بررسی، شناسایی و حتی کاوش‌های باستان‌شناسان از روستاها و محوطه‌های تاریخی در معرض خطر آبگیری اعلام نشده است».

منبع: میراث فرهنگی

انتهای پیام/ع