ID : 10063023
یادداشت/ابوالفضل دهقانی اشکذری

دانشجو سیب زمینی نیست


اگر بخواهیم به‌صورت مختصر و اجمالی دانشجوی سیاسی را تعریف کنیم، دانشجوی سیاسی کسی است که از زندگی عوامانه خارج می‌شود و به خواص می‌پیوندد.

یزد رسا؛ دانشجو نباید سیب زمینی باشد...

شاید هم...

دانشجو باید سیب زمینی نباشد...!

سیب زمینی بی رگ است یعنی حوادث اطرافش برایش مهم نیست...

و این از بزرگمنشی سیب زمینی نیست...!

به معنای بزرگ فکر کردن نیست...!

و به معنای استقامت هم نیست...!

به معنای این است که بزرگ به حساب نیامده و خود نیز راضی بوده...

به کوچکی، به بحساب نیامدن،به حرفی برای گفتن نداشتن راضی بوده،یعنی به لگدمال شدن...!!!

رهبر انقلاب در دیدار ماه رمضان امسال خود با جمعی از اساتید دانشگاه‌ها فرمودند: سمّ مهلک حرکت علمى این است که دانشگاه‌ها تبدیل بشوند به باشگاه‌هاى سیاسى؛ کارى که در یک دوره‌اى انجام گرفت.

این پرسش که چگونه دانشجویان می‌توانند سیاسی باشند و در عین حال، دانشگاه‌ها تبدیل به باشگاه سیاسی نشوند؛ پرسشی است که در این یادداشت به آن خواهم پرداخت.

رهبر انقلاب همواره بر سیاسی بودن دانشجویان تأکید داشته‌اند؛ منظور از دانشجوی سیاسی چیست و دانشجوی سیاسی چه ویژگی‌هایی دارد؟

پیش از پاسخ به این سؤال، باید توضیح داده شود که دوران دانشجویی بخش مهمی از زندگی هر فرد را تشکیل می‌دهد و جدای از زندگی فرد نیست، بلکه یک دوران خاص است که به دلیل همین خاص بودن، مقتضیات خاص خود را دارد. مهم‌ترین ویژگی یک دانشجو، جوانی است که بالتبع، ویژگی‌هایی چون شادابی، جست‌وجوگری، حقیقت‌طلبی، عدم دلبستگی‌های شدید مادی و... را با خود دارد و تمام این ویژگی‌ها همراه با دانش است.

البته همه‌ی افراد باید دارای فهم و تحلیل سیاسی باشند، اما یک دانشجو به دلیل ویژگی‌هایی که ذکر شد، باید یک تحلیل ویژه علاوه بر تحلیل‌های عادی داشته باشد.بنابراین اگر بخواهیم به‌صورت مختصر و اجمالی دانشجوی سیاسی را تعریف کنیم، دانشجوی سیاسی کسی است که از زندگی عوامانه خارج می‌شود و به خواص می‌پیوندد.

خواص نیز در حداقلی‌ترین حالت باید تحلیل داشته باشند و بایدها، نباید‌ها، فرصت‌ها و تهدیدها را بشناسند و اثرگذار باشند. لذا می‌توان دانشجوی سیاسی در فضای جمهوری اسلامی ایران را با این حداقل‌ها تعریف کرد: کسی که جایگاه فردی و اجتماعی خود را می‌شناسد و از آن تحلیل دارد و براساس آن، اثرگذار است.

در فضای زندگی اجتماعی، بعضی از اقشار در بعضی جلوه‌های زندگی باید پیشرو باشند و در یک زندگی اجتماعی در جامعه‌ای هدفمند و پویا، که ترکیبی از بایدها و نبایدها در آن وجود دارد، طبیعی است که برخی اقشار، بار بیشتری به دوش بگیرند.برای مثال، روحانیت در جامعه باید بار خودسازی و دین‌مداری را به دوش بکشد یا نظامی‌ها باید در دشمن‌ستیزی و غیرت‌مندی پیشرو باشند. به همین طریق، دانشجوها نیز با دارا بودن ویژگی‌هایی مانند تفکر، نقادی (به معنی تشخیص سره از ناسره)، استقلال‌خواهی و... باید در فضای اجتماعی پیشرو باشد. به عبارت دیگر، دانشجو ویژگی‌هایی دارد که سایر افراد جامعه، آن را تماماً در اختیار ندارند و به دلیل همین ویژگی‌ها، دانشجو می‌تواند در فضای سیاسی هم بهتر بفهمد و هم با فراغ بال بیشتری عمل کند.

دانشجو برای سیاسی بودن باید یک‌سری ویژگی‌هایی داشته باشد که اگر آن را مشخص کنیم، تفاوت آن با سیاست‌زده بودن مشخص می‌شود. در فضای سیاسی نیز کار سیاسی دارای دو لایه‌ی اصلی است.

 یک لایه‌ی آن مربوط به غلیان‌های سیاسی و کارهایی مانند بیانیه دادن، رأی دادن، زنده‌باد و مرده‌باد گفتن و... است، اما آن چیزی که مقدمه‌ی این لایه و مهم‌تر از آن است، لایه‌ی درونی فعالیت‌های سیاسی است که فرد باید پاسخ بدهد که چرا به فلان جریان رأی می‌دهد؟ چرا زنده‌باد فلانی یا مرده‌باد فلان جریان استثماری؟

زمانی هم که حرف از فعالیت سیاسی در دانشگاه‌ها به میان می‌آید، لایه‌ی درونی آن مد‌نظر است که دانشجو باید با تکیه بر قوه‌ی انتقادی و استدلالی خود، به نتیجه برسد و اگر این سطح را گذراند، دیگر مشکلی برای فعالیت سیاسی وی و ورود به لایه‌ی بیرونی وجود ندارد.

در نگاه حق هم زمانی که دقت می‌کنیم، خداوند متعال خطاب به کسانی که پیرو او هستند خطاب می‌کند که با بصیرت به سمت وی بیایند و در سوره‌ی یوسف، به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم‌‌ می‌فرماید: "قُلْ هَذِهِ سَبِیلِی أَدْعُو إِلَى اللَّهِ عَلَى بَصِیرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَنِی"علاوه بر این، خداوند متعال در چهار آیه، بندگان را به دلیل تدبر نکردن مؤاخذه می‌کند و این نشان می‌دهد که جریان حق هم با آنکه به حقانیت آن ایمان داریم، به دنبال سیاهی‌لشکر نیست.

در نگاه اسلامی باید از دانشجو بخواهیم تدبر و تحلیل کند و اگر پس از این اقدام کرد و جلوه‌گری سیاسی داشت، حتی اگر اشتباه هم بکند، معقول و قابل استفاده است.

 اما اگر بدون تحلیل بیاید و حتی اگر در فضای مثبتی هم کار کند، مهم‌ترین آفت آن پشیمانی است و این شخص می‌تواند زندگی ضدسیاسی‌تری داشته باشد.

کسانی که پیاده‌نظام گروه‌هایی ضددانشجویی می‌شوند، بعدها باید پیامدهایی را تحمل کنند و آنچه نگاه رهبر معظم انقلاب و مبانی دین از آن سخن می‌گوید از این قرار است که حق و باطل را افراد تشخیص دهند و پیرو اشخاص و القاب نباشند.

نویسنده: ابوالفضل دهقانی اشکذری




summary-address :
Your Rating
Average (2 Votes)
The average rating is 5.0 stars out of 5.