به گزارش یزدرسا، در بیست و دومین نشست کانون تفکر اقتصاد یزد که با حضور خبرگان و متخصصان صنعت نساجی و اعضای کانون تفکر در پردیس آزادی برگزار شد، پتانسیل صنعت نساجی در ایجاد اشتغال مورد بررسی قرار گرفت.

به گزارش دریافتی از دبیرخانه کانون‌های تفکر، در ابتدای جلسه دکتر مهدی حاج امینی عضو هیئت علمی دانشگاه یزد، دستور کار جلسه را بررسی مزیت‌های استان در حوزه نساجی اعلام کرد.

پتانسیل صنعت نساجی در ایجاد اشتغال

در ابتدای نشست، دکتر سعید عطار عضو هیئت علمی دانشگاه یزد با معرفی اجمالی از 5 کانون تفکر دانشگاه یزد، شکل گیری کانونهای تفکر را مبتنی بر ایده ضرورت هم افزایی تمام سرمایه های استان و شکل گیری اجماع نظر پیرامون مسائل اصلی استان دانست.

وی در توضیح مسائل اقتصادی استان، خاطرنشان کرد که با تصمیم مسئولان استان، گسترش صنایع سنگین و فولاد به دلیل بحران آب و مسائل زیست محیطی متوقف شده است. به گفته وی، جمع بندی ما در نشست های گذشته این بوده که صنعت نساجی و صنایع تکمیلی و تبدیلی در حوزه مواد غذایی می توانند در کنار توسعه بخش خدمات، صنایع آینده ساز استان باشند.

وی از متخصصان صنعت نساجی خواست تا دیدگاههای خود در مورد پتانسیل های صنعت نساجی را با اعضای کانون تفکر در میان بگذارند.

 دکتر حاج امینی نیز عنوان کرد: بیکاری در یک دهه اخیر روند صعودی داشته و رتبه اشتغال استان از سوم به بیست و پنجم تنزل یافته است. وی افزود: در کانون وضعیت موجود بیکاری، چالشهای حوزه کار ( نرخ بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی، عدم توازن در نرخ بیکاری شهرستانها، مهاجرت و غیره) و راهکارها بررسی شده است.

وی با اشاره به سهم ۸ درصدی نساجی در تولید ناخالص داخلی استان و سهم ۴۲ و ۲۷ درصدی صنایع فلزی و غیرفلزی، از خبرگان این صنعت خواست تا مزیت، میزان اشتغال، میزان آسیب پذیری در زمان تحریم، زنجیره ارزش افزوده صنعت نساجی را توضیح دهند.

مهندس مجتبی دستمالچیان رییس انجمن نساجی، یزد را شهر نساجی معرفی کرد که در سالهای اخیر این صنعت مورد کم لطفی قرار گرفته است. وی اظهار داشت نساجی در شرایط تحریم به دلیل کاهش میزان قاچاق (به علت افزایش نرخ ارز و موانع نقل و انتقال مالی) قویتر می‌شود.

وی با توجه به پایین بودن هزینه انرژی و نیروی انسانی در ایران افزود: به دلیل پایین بودن قیمت تمام شده کالا، بازار صادرات این صنعت نیز می تواند رونق یابد.

وی تصریح کرد: در صنعت نساجی، نسبت میزان اشتغال به حجم سرمایه گذاری بالاست و همین طور، به ازای هرکیلو پیراهن، ۱۵ نفر دارای شغل می شوند. همچنین صنعت مذکور فاقد آلودگی محیط زیستی، کم آبخواه (جز مرحله رنگریزی و تکمیل)، دارای ارزش افزوده بالا و مزیت نسبی به دلیل مشتقات نفتی مواد اولیه است.

وی کامل نبودن چرخه تولید در نساجی و تبدیل نشدن پارچه به کالای نهایی را مهمترین ضعف این صنعت در یزد دانست.

دستمالچیان کاهش ارزش افزوده صنعت نساجی را به دلیل گران شدن مواد اولیه در بین سالهای ۱۳۶۲ تا ۱۳۷۲، دلیل رکود این صنعت دانست و اعلام کرد در حال حاضر تعداد ۱۹۶۴ واحد کوچک و بزرگ نساجی وجود دارد که بدون هیچ اتکائی به دولت، فعالیت می کنند و از مشتریان خوش حساب بانکها نیز هستند.

مهندس دستمالچیان با اشاره به اینکه پارچه مبلی یزد در کشور ترکیه با نام ترکیه صادر می شود، عنوان کرد که فراهم کردن زیرساخت و شناسایی بازارهای کشورهای مختلف در میزان صادرات نکته مهمی است که تا کنون توجه اندکی به آن شده است.

سید حسین دشتی مدیر دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری نیز اعلام کرد که در دوره تحریم قبل، در آمار رسمی ۷۰۰ماشین بافندگی و در آمار غیررسمی ۲۰۰۰ ماشین بافندگی بدون حمایت دولت وارد کشور شده است.

وی عنوان کرد: صنعت نساجی پتانسیل گسترش و مقاومت در شرایط تحریم را دارد. وی تدوین نقشه راه و مشخص شدن وظایف دستگاهها را در توسعه نساجی با اهمیت خواند و از کانون درخواست کرد تا در تکمیل نقشه راه با دیدی عملیاتی به مسئولان استان کمک کرده تا در نهایت، صنعت نساجی بتواند بخشی ار معضل اشتغال در استان را حل کند.

علی جبری نماینده بنیاد تعاون و توسعه کارآفرین، ضعیف بودن تشکل ها در صنف نساجی، عدم وجود زیرساخت مناسب، جذب تعداد زیادی کارگر مهاجر و عدم جذب دانش آموختگان دانشگاهی را از علل توسعه نیافتن صنعت نساجی اعلام کرد.

محسن سلطانی نماینده صدا و سیما ظرفیت نساجی استان یزد برای مصارف داخلی یا صادرات را مورد پرسش قرار داد و عنوان کرد در شرایط تحریم، 80 درصد جامعه به دنبال اجناس داخلی هستند.

در ادامه مهندس رضا فرقانی بازنشسته دانشگاه امام حسین عنوان کرد که زنجیره صنعت نساجی بایستی تکمیل شود و دانش نرم افزاری و تکنولوژی کنار هم دیده شود. وی بازاریابی مناسب را در رونق نساجی مهم خواند و به دلیل نیاز کم این صنعت به سرمایه گذاری، استان یزد را در رونق نساجی با پتانسیل دانست.

مهندس علیرضا فرخ‌نیا عضو انجمن نساجی و مدیر شرکت مشاوره، ناآگاهی به مسائل روز را معضل اصلی صنعت نساجی دانست. وی تقاضای جهانی پوشاک در سال ۲۰۱۷ را معادل ۱/۸ تریلیون دلار و در سال ۲۰۲۵ معادل ۲/۵ تریلیون دلار اعلام کرد.

وی آمریکا را با ۳۴۱ میلیارد دلار تقاضا، بزرگترین مصرف کننده پوشاک عنوان کرد و افزود: سهم پوشاک در تجارت جهانی ۵۷ درصد است. وی حرکت نساجی به سمت محصول نهایی را به دلیل اشتغال بالای زنان، کم آب بر بودن، ارزش افزوده بالا در مقایسه با بقیه زنجیره نساجی قابل توجیه دانست.

وی از رشد مصرف پوشاک در چین و هند خبر داد و اعلام کرد در ایران هیچ آماری از روند رشد مصرف پوشاک وجود ندارد، بنابراین نمی توان سیاست گذاری مناسبی انجام داد. وی با اشاره به رشد مصرف پلی استر، پتانسیل استان را در این زمینه بالا دانست.

مهندس فرخ نیا با اشاره به موفقیت یکی از شهرهای چین (از هر ۳جوراب تولید شده در جهان، یک جوراب متعلق به این شهر است)، مدل خوشه بندی و تولید محصول مشخص را یکی از بهترین مدلهای نساجی معرفی کرد.

وی بررسی شرایط موجود و روند دنیا در صنعت پوشاک را الزامی دانست و نبود انگیزه در دانش آموختگان دانشگاهی را از معایب و ارزش افزوده بالا در نساجی را از مزایای این صنعت عنوان کرد. وی در پایان، تدوین برنامه استراتژیک و تهیه نقشه راه درست را لزوم توسعه نساجی خواند.

دکتر کاظم یاوری عضو هیئت علمی دانشگاه یزد، تصریح کرد: تجربه کشورها نشان داده که اگر کشوری در توسعه اقتصادی موفق باشد، در سایر بخش ها نیز موفق خواهد بود ( نظیر چین) و برعکس اگر رویکرد اقتصادی کشوری ناموفق و بدون دانش کافی بوده است در تمامی بخش ها با شکست مواجه خواهد شد.

وی با اشاره به عدم حمایت از صنعت نساجی در مقایسه با دیگر صنایع، این صنعت را به دلیل مقاومت در شرایط تحریم، غیردولتی بودن، کم آب بر بودن، پاک و با پتانسیل ایجاد اشتغال بالا، دارای مزیت دانست. وی تاکید کرد که حجم تجارت درون صنعت باید رشد کند و تولید باید برای دنیا باشد نه صرفا برای مصرف داخلی.

دکتر سید مهدی الحسینی المدرسی صنعت نساجی را صنعتی تکه تکه، خرد، بدون راهبرد و چشم انداز و به دنبال حل مسائل شخصی شرکتها تعریف کرد. وی با اشاره به ایده توسعه اقتصادی استان در سرمایه گذاری روی صنایع با بیشترین درآمد، تمرکز بر محصولات مشخص و توسعه حجم فعالیتها بر آن محصولات به جای بنگاههای کوچکی که روی محصولات متعدد کار میکند را بهترین نوع کارکرد صنعت نساجی عنوان کرد.

مهندس امیر شریف یزدی مدیر مرکز پژوهشهای خورشیدی با اشاره به رشد بازار پوشاک، تصریح کرد: مهمترین مسئله در صنعت برق، خنک کاری پوشاک است و در سال ۲۰۰۵ اولین استاندارد جهانی آسایش حرارتی و سال ۲۰۱۶ اولین استاندارد جهانی ارزیابی خنک کاری موضعی تدوین شده است. وی با اشاره به انواع مختلف پوشاک تولید شده در این زمینه، یزد را در جهت تولید چنین پوشاکی با پتانسیل خواند

عدم وجود انگیزه در دانشجویان رشته نساجی

دکتر حسن مشروطه عضو هیئت علمی دانشگاه یزد، عنوان کرد که صنعت نساجی مدل توسعه کشورهای در حال توسعه است به طوری که تمام کشورهایی که به توسعه دست پیدا کرده اند، این کار را با توسعه صنعت نساجی انجام داده اند.

وی با اشاره به عدم وجود انگیزه در دانشجویان رشته نساجی، تاکید کرد که امکانات استان بایستی در جهت آموزش صنعت نساجی بسیج شود. وی تصریح کرد: نساجی سرمایه ثابت کمی برای ایجاد هر شغل دارد اما سرمایه در گردش نسبتا بالایی دارد که از معضلات این صنعت است.

وی سیاست گذاری درست و انتصاب انجمن صنایع نساجی ایران به عنوان مشاور وزارت صنایع در دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی را از بهترین حمایت ها از صنعت مذکور عنوان کرد. وی پتانسیل اشتغال زنان، خصوصی بودن و توسعه منسوجات صنعتی را از دیگر مزیتهای نساجی اعلام کرد.

دکتر سید عباس میرجلیلی عضو هیئت علمی دانشگاه یزد، افزایش انگیزه در دانشجویان و تقویت روحیه کارآفرینی در دانشجویان رشته نساجی را با اهمیت دانست و بر پتانسیل بالای نساجی در توسعه صادرات تاکید کرد.

وی تصریح کرد: بخش رنگریزی و تکمیل صنعت نساجی، آب بر است که می توان با حمایت نهادهای دولتی آب را بازیافت کرد. وی با اشاره به پتانسیل یزد در صنعت پوشاک و مد، فرهنگ سازی و تغییر دید در صنعت پوشاک و مد و همچنین کوتاه شدن روند اداری را در پیشرفت صنعت نساجی مهم عنوان کرد.

مهندس دستمالچیان نیز با انتقاد از عملکرد مشاورین انتخاب رشته و جهت دادن به افراد بی علاقه در انتخاب رشته نساجی، ریشه بی انگیزگی و عدم تمایل به کار دانش‌آموختگان دانشگاهی را مشاورین انتخاب رشته دانست.

دکتر محمد رضا مشاهیری رییس کمیسیون آموزش، پژوهش و فناوری اتاق بازرگانی یزد، اعلام کرد که طرح کاربینی در مرکز علم و کار تعریف شده است و دانشجویان از ترم اول با محیط کار رشته دانشگاهی خود آشنا می شوند.

دکتر محمد میرجلیلی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد یزد، مشخص شدن سیاست کلان و تضمین اجرایی بیانیه های کانون را با اهمیت خواند.

در ادامه الهه اسلامی مشاور مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد که از تعداد ۹۸۱۸ واحد نساجی کشور، تعداد ۲۰۰۰ واحد در استان یزد وجود دارد.

به گفته وی 10 درصد سرمایه گذاری استان و ۲۵ درصد سهم اشتغال استان در صنعت نساجی قرار دارد. اسلامی گفت: در حال حاضر ۲۰ تا ۲۳ هزار نفر در صنعت مذکور مشغول به کار هستند و نساجی بیشترین سهم اشتغال نسبت به سرمایه گذاری را دارد. همچنین استان یزد رتبه اول تولید محصولات سنتی و رتبه دوم تولید پارچه پنبه ای، الیاف مصنوعی، ریسندگی نخ پنبه و پلی استر را داراست.

وی افزود: نساجی از نظر عوامل فیزیکی، شیمیایی و ارگونومی جز مشاغل سخت و زیان آور به حساب می آید و این امر در عدم انگیزه ورود دانش‌آموختگان این رشته به بازار کار نیز اثرگذار است..

دکتر حاج امینی با اشاره به توافق کلی اعضای حاضر در جلسه بر پتانسیل توسعه صنعت نساجی در استان، عنوان کرد که توسعه و صادرات کالاهای ساده نظیر پوشاک می تواند از راهکارهای بیانیه اشتغال باشد.

در پایان نشست، مقرر شد بررسی «نقشه راه توسعه صنعت نساجی» که با همکاری استانداری و فعالین صنعت نساجی در حال تدوین است، در دستور کار بعدی کانون تفکر قرار گیرد.