به گزارش یزد رسا، سقوط شاخص بورس به پایین‌تر از هشتاد هزار واحد ضمن ایجاد نگرانی با تحلیل‌هایی در مورد چرایی این اتفاق و راه‌حل‌هایی برای آن همراه شده است. وضعیت سربازان به گروگان گرفته شده در مرز پاکستان و نیز قیمت بنزین در سال آینده دیگر مطالب مهم روزنامه‌های امروز هستند.

وضعیت قرمز در بورس

ابتکار در مطلبی با عنوان « بورس در وضعيت قرمز! » نوشته: نابساماني دماسنج اقتصاد و تالار شيشه اي در هفته‌هاي اخير با وجود وعده‌هاي مسئولان اين بازار همچنان ادامه دار شده به نحوي که شاخص‌هاي اين بازار در اکثر روزهاي معاملاتي روندي نزولي داشته و تابلوها سرخ پوش است.

در شرايطي که هر روز تالار شيشه اي شاهد افزايش شاخص‌ها بود بناگاه اين روند از چندي پيش با افت شديد روبرو شد، شاخص کل که هفته اول دي ماه توانسته بود از مرز 89 هزار واحد هم عبور کند روز گذشته به کانال 79 هزار واحدي افت کرد.با گذشت بيش از يک ماه از شروع بحران در اين بازار دلايل مختلفي براي افت شاخص بورس توسط کارشناسان بازار سرمايه اعلام مي‌شود.

به اين ترتيب بورس تهران که تحت تاثير مصوبه اخير مجلس در خصوص افزايش بهره مالکانه معادن و نرخ خوراک شرکتهاي پتروشيمي گرفتار سقوط شده بود، امروز نيز با اعلام خبر انتشار اوراق مشارکت با سود 23 درصد به روند نزولي خود شدت داد و با افت بيش از هزار واحدي مواجه شد.به طوري که با انتشار خبر افزايش سود اوراق مشارکت به 23 درصد، صف‌هاي فروش در بازار سرمايه سنگين شد و شاخص بورس تهران با 1105 واحد کاهش به کانال 79 هزار و 134 واحد رسيد.اين در حالي است که پيش از اين با مصوبات مجلس در خصوص افزايش بهره مالکانه معادن و نرخ خوراک شرکت‌هاي پتروشيمي بورس تهران روند نزولي خود را آغاز کرده و با زيان سهامداران مواجه شده بود و اکنون با افزايش سود اوراق مشارکت مصوبه ديگري عليه بازار سرمايه به تصويب رسيد و بورس تهران را در وضعيت قرمز قرار داد.اين در حالي است که مسئولان بورس نبايد تنها در شرايط مثبت پاسخگو بوده و با خوشحالي فتح قله‌هاي بلند را جشن بگيرند بلکه فعالان بازار سرمايه به خصوص سهامداران انتظار دارند که مسئولان در زمان زيان نيز پاسخگو باشند.

اين اوضاع در حالي سهامداران به خصوص سهامداران تازه وارد را به شدت نگران و متضرر کرده است که نهال بي اعتمادي در بورس تهران در حال بزرگ شدن بوده و هر روز تعدادي از سهامداران در تلاشند تا بقاي بورس را به لقايش بخشيده و از اين بازار پر ريسک خارج شوند.

بر اين اساس روند نزولي بورس در هفته‌هاي اخير موجب زيان 30 تا 50 درصدي سهامداران و بازگشت شاخص از کانال 90 هزار به 79 هزار واحد شده است به طوري که در معاملات آخرين روز هفته نيز دماسنج بازار سرمايه در نيمه معاملات بيش از 800 واحد افت کرد و به کانال 79 هزار 407 واحد رسيد.

کارشناسان بازار افزايش سقف تسهيلات و وام مسکن و درنتيجه ايجاد چشم انداز رونق در بازار املاک، ابهام در توافق ژنو، انتشار آمار افزايش عرضه سهام سرمايه گذاران عمده در بورس، تعيين قيمت خوراک پتروشيمي و گاز و بهره مالکانه معادن در بودجه 93 و انتشار شايعات در بازار سرمايه را از جمله دلايل افت بازار سرمايه مي‌دانند.براساس بررسي‌ها سهامداران عمده در طول 3 ماه گذشته عرضه‌هاي گسترده اي را در بازار سهام انجام داده اند و برخي از کارشناسان معتقدند که اين امر بر روند بازار سرمايه بي تاثير نبوده است.

يک کارشناس بازار سرمايه درباره دلايل ادامه روند سقوط شاخص‌هاي بورس، با بيان آنکه بازار اين روزها از ريتم خارج شده است، گفت: مسايل احساسي و رواني هم اکنون بر بازار حاکم است و به همين دليل نمي‌توان آينده تالار شيشه اي را به درستي پيش بيني کرد، زيرا بررسي وضعيت احساسات و هيجانات از مسايل مالي و اقتصادي دشوارتر است.حامد ستاک افزود: البته اينکه چه عواملي باعث شد تا احساسات و هيجانات برانگيخته شود، بحث مفصلي است.وي درباره نرخ خوراک پتروشيمي‌ها نيز تصريح کرد: برخي معتقدند که افزايش نرخ گاز و خوراک پتروشيمي‌ها اثري بر ساير صنايع ندارد اما اين امر ادعاي کاملي نيست زيرا يکي از مهمترين فاکتورهاي بررسي و ارزش گذاري دارايي‌ها مقوله ريسک مرتبط با آن دارايي است.ستاک ادامه داد: افزايش و يا کاهش چند برابري در قيمت محصولات و عوامل توليد توسط نهادهاي قانون گذار باعث رشد ريسک کلي و سيستماتيک بازار مي‌شود.وي با بيان آنکه، اين نگاه که شايد صنعت بعدي که دچار چالش خواهد شد صنعت خودرو، انفورماتيک و يا غيره باشد، ريسک بالاتري را براي دريافت بازده بيشتر سرمايه گذاران ايجاد مي‌کند، گفت: پايين آمدن نسبت قيمت به عايدي کل بازار سهامداران را با چالش مواجه مي‌کند.

اين کارشناس بازار سرمايه تصريح کرد: البته مي‌توان بازار سرمايه را در ماه‌هاي گذشته بازاري بدشانس دانست زيرا هر گاه که نشانه‌ها گوياي رشد و پايان نزول بودند، يک اتفاق و چالش جديد باعث نااميدي و ادامه نزول بازار شد.وي افزود: اين نااميدي‌هاي مکرر بعد از هر اميدواري باعث بي اعتمادي شده و اين امر عامل فروش‌هاي احساسي و هيجاني بدون توجيه اين روزهاي سهامداران است.

ستاک در پاسخ به پرسشي در خصوص تاثير عرضه اوراق مشارکت بانک مرکزي بر بازار سرمايه که از روز شنبه هفته آينده آغاز مي‌شود، گفت: اين اوراق به لحاظ مالي و محاسباتي اثري بر بازار نخواهد داشت اما اين امکان وجود دارد که اثرات جزيي در کوتاه مدت بر بورس داشته باشد.

تهران امروز نیز درباره دلايل سقوط شاخص از زبان کارشناسان نوشته: بورس تهران كه تحت‌تاثير مصوبه اخير مجلس درخصوص افزايش بهره مالكانه معادن و نرخ خوراك شركت‌هاي پتروشيمي گرفتار سقوط شده بود، ديروز نيز با اعلام خبر انتشار اوراق مشاركت با سود 23 درصد به روند نزولي خود شدت داد و با افت بيش از1100 واحدي مواجه شد و به کانال 79هزار واحد بازگشت. خبری که باعث افزایش نگرانی درخصوص آینده این بازار شده است

بورس تهران هفته‌هاست كه حال و روز خوبي ندارد و روزانه با افت‌هاي خود سهامداران را در وضعيتي نامطمئن گرفتار كرده‌است. بورس تهران در معاملات آخرين روز هفته در سراشيبي نزول قرار گرفت و به وضعيت قرمز درآمد. ديروز شاخص بورس تهران به روند نزولي خود شدت داد و با نزول 1105 واحدي تا 79 هزار و 134 واحدي كاهش يافت تا وارد كانال 79 هزار واحدي شود. اما كارشناسان درخصوص آينده بازار بورس و دلايل اين افت نظرات متفاوتي دارند. آنها افزايش سقف تسهيلات و وام مسكن و درنتيجه ايجاد چشم‌انداز رونق در بازار املاك، ابهام در توافق ژنو، انتشار آمار افزايش عرضه سهام سرمايه‌گذاران عمده در بورس، تعيين قيمت خوراك پتروشيمي و گاز و بهره مالكانه معادن در بودجه 93 و انتشار شايعات در بازار سرمايه را از جمله دلايل افت بازار سرمايه مي‌دانند. محمدعلي احمدزاده‌اصل به تهران امروز مي‌گويد: «بازار در شرايط ترس به سر مي‌برد، اما همچنان بازار سرمايه محل مناسبي برای سهامداران است و در هفته‌هاي آينده روندي متعادل خواهد داشت.» حسين خزلي‌خرازي ديگر كارشناس بازار سرمايه معتقد است، افت شديد قيمت‌ها در آينده با سرعت جبران خواهد شد و اكنون قيمت سهام شركت‌ها جذاب شده است. حامد ستاك هم درباره دلايل ادامه روند سقوط شاخص‌هاي بورس، با بيان آنكه بازار اين روزها از ريتم خارج شده است، گفت: «مسائل احساسي و رواني هم‌‌اكنون بر بازار حاكم است و به همين دليل نمي‌توان آينده تالار شيشه‌اي را به درستي پيش‌بيني كرد، زيرا بررسي وضعيت احساسات و هيجانات از مسائل مالي و اقتصادي دشوارتر است.» به اين ترتيب بورس تهران كه تحت‌تاثير مصوبه اخير مجلس درخصوص افزايش بهره مالكانه معادن و نرخ خوراك شركت‌هاي پتروشيمي گرفتار سقوط شده بود، ديروز نيز با اعلام خبر انتشار اوراق مشاركت با سود 23 درصد به روند نزولي خود شدت داد و با افت بيش از هزار واحدي مواجه شد.به‌طوري كه با انتشار خبر افزايش سود اوراق مشاركت به 23 درصد، صف‌هاي فروش در بازار سرمايه سنگين شد و شاخص بورس تهران با 1105 واحد كاهش به كانال 79 هزار و 134 واحد رسيد.

دکتر بهمن آرمان در روزنامه آرمان توصیه کرده است که « دولت مصوبه مجلس را اجرا نکند » به نوشته این اقتصاددان: مجلس در جریان بررسی لایحه بودجه سال 93، دست به اقدامی شگفت‌انگیز زد و به جای اینکه برای محدود کردن مصرف گاز خانگی که بخش عمده‌ای از گاز طبیعی تولیدی کشور را مصرف می‌کند و یک کشور هفتاد میلیونی را پس از آمریکا و روسیه در رده سوم جهانی قرار داده است، میزان مصرف گاز طبیعی که عمدتا در بخش غیرتولیدی به کار گرفته می‌شود حتی از کشوری مانند چین بیشتر است، اقدام به افزایش قیمت خوراک پتروشیمی‌ها و فولاد نموده و آن را از هفت سنت در هر مترمکعب به پانزده سنت رسانده است. ضمن اینکه کشورهای حوزه خلیج فارس به جز قطر، دارای ذخایر گاز طبیعی فراوان نیستند حتی برپایه پیش‌بینی‌های صورت گرفته، از سال 2015، گاز تولیدی عربستان سعودی کفاف نیاز داخلی این کشور به ویژه صنایع پتروشیمی را نخواهد داد. بدین خاطر است که این کشورها به ایران پیشنهاد داده‌اند به جای صادرات گاز طبیعی خود به اروپا و با صرف سرمایه‌گذاری کمتر، گاز موردنیاز آنان را تامین کند.

با توجه به اینکه در ایران، گاز طبیعی یک مزیت نسبی است نباید با نگرش‌های کوتاه مدت این مزیت نسبی را از دست داد. برپایه برآوردهای صورت گرفته در صورت اجرای این مصوبه، قیمت تولیدات صنایع انرژی‌بر شامل فولاد، آلومینیوم و پتروشیمی‌ها با بحران جدی روبه‌رو خواهند شد و در نهایت سرمایه‌گذاری در این صنایع، غیراقتصادی خواهد شد. در اقتصاد فرمول پایه‌ای وجود دارد.

یعنی درآمد ملی زمانی افزایش می‌یابد که میزان سرمایه‌گذاری‌ها افزایش یابند. در دهه نود میلادی یک اقتصاددان آمریکایی برای خروج از بحران رکود اقتصادی، این فرمول را گسترش داد و تئوری جدیدی به نام «تقویت طرف عرضه» supply sider Economy ارائه کرد به کارگیری این تئوری که مورد توجه سیاستمداران آمریکایی قرار گرفت و به عنوان یک مدل توسعه‌‌ای شناخته شد و سال‌هاست از آن پیروی می‌شود با وجود آنکه اقتصاددانان بارها به دولت این نکته مهم را یادآور شده بودند که به جای تقویت طرف تقاضا، طرف عرضه را حمایت کند متاسفانه در دولت‌های نهم و دهم این مهم مورد توجه قرار نگرفت و با مصوبه اخیر مجلس، به نظر می‌آید همان سیاست گذشته ادامه دارد. حال با توجه به اینکه طبق گفته سخنگوی دولت، نظر دولت برای گاز مصرفی پتروشیمی کمتر از ده سنت برای هر متر مکعب می‌باشد تنها راهکار باقیمانده این است که دولت با ارائه لایحه‌ای جدید به مجلس و در راستای افزایش سرمایه‌گذاری‌ها در صنایع انرژی‌بر به ویژه پتروشیمی، فولاد و آلومینیوم، از اجرای مصوبه مجلس خودداری کند و کشور را از بحران شدیدی که در راه است خارج سازد و سرمایه‌گذاری در صنایع انرژی‌بر را امکانپذیر سازد. به هر حال نمایندگان مجلس باید بدانند اگر ما توانسته‌ایم صادرات غیرنفتی خود را به رقم‌های فعلی برسانیم سود بردن از همین صنایع انرژی‌بر بوده است بنابراین هرگونه اقدامی در راستای کاهش سرمایه‌گذاری‌ها به معنای پایین آمدن نرخ رشد اقتصادی و افزایش نرخ بیکاری است که سرانجام همانند سایر کشورها به تنش‌های اجتماعی خواهدانجامید که شاید نظام توان رویارویی با آن را نداشته باشد.