به گزارش یزد رسا به نقل از فارس، چهارشنبه نیروهای ارتش مصر به طور غافل‌گیر کننده‌ای به معترضان در میدان النهضه حمله کردند که این حمله آغازی بر شروع درگیری خونین نیروهای امنیتی با طرفداران مرسی بود که به کشته شدن صدها نفر منجر شد.

پس از این حادثه موجی از انتقادات بین المللی متوجه دولت و ارتش مصر شد ولی شدیدترین سخنان را نخست وزیر ترکیه مطرح کرد که خواستار بررسی تحولات مصر در شورای امنیت شده بود.

اردو غان پیش از این نیز در زمانی که ارتش دولت محمد مرسی رئیس جمهور مصر را برکنار کرده بود، این اقدام را مصداق کودتا عنوان کرده بود که این مسئله به مذاق ژنرال‌های مصری خوش نیامده بود.

در این میان پادشاه عربستان نیز روز گذشته در بیانیه‌ای تند، معترضان در مصر را تروریست دانست و تاکید کرد که طرف‌های خارجی که در مصر دخالت می‌کنند، فتنه‌‌گر هستند.

این کنایه پادشاه عربستان در نگاه ناظران در واقع رفتار نخست وزیر پرورش یافته در مکتب اخوان المسلمین ترکیه را مدنظر قرار داده که شدیدترین حمایت را از مرسی همتای اخوانی برکنار شده خود در مصر به عمل آورده است.

این کنایه ناشی از اختلافات اساسی بین عربستان محافظه‌کار با ترکیه اخوانی است که طی سال‌های اخیر در سایه تحولات بیداری اسلامی و همکاری‌های اقتصادی گسترده آنکارا با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس پنهان مانده بود.

کارشناسان خاورمیانه با توجه به اختلافات تاریخی سعودی‌ها با اخوان از بدو تاسیس در دهه ۳۰ میلادی، انتظار داشتند که آینده روابط دولت اخوانی ترکیه و دیگر کشورهای برآمده از تحولات اخیر خاورمیانه پرتنش خواهد بود.

اما این اختلافات ریشه‌ای در سایه تحولات یک دهه گذشته از جمله سرنگونی صدام در عراق و به قدرت رسیدن شیعیان این کشور، پیروزی حزب الله لبنان در جنگ ۳۳ روزه و رقیب مشترکی به نام جمهوری اسلامی ایران، ترکیه و عربستان را به اتحادی نانوشته سوق داد که تبلور آن در بحران سوریه بود.

ترکیه و دولت برآمده از اخوان‌المسلمین در این کشور همکاری‌های گسترده‌ای با سعودی‌ها در سوریه داشتند و حاصل این تلاش‌ها تقویت جناح اخوان در درون تشکیلات معارضان سوری بود البته روابط خوب آنکارا با عربستان و شورای همکاری خلیج فارس از سال ۲۰۰۵ شروع شده بود. زمانی که علی باباجان وزیر امور خارجه وقت ترکیه در سفری به جده به عنوان مهمان ویژه وزرای خارجه شورای همکاری خلیج فارس حضور یافت. پس از این دیدار عبدالرحمن العطیه دبیرکل وقت شورای همکاری خلیج فارس از توافق بین این شورا با آنکارا برای افزایش همکاری‌های راهبردی در حوزه اقتصادی و امنیتی در حوزه خلیج فارس و خاورمیانه خبر داد.

این توافق در واقع دعوت از ترکیه برای حضور در خلیج فارس بود تا به نوعی در مقابل ایران و عراق موازنه برقرار شود، موازنه‌ای که مبنای آن سنی مذهب بودن ترکیه در کنار عربستان برای مقابله با شیعیان بود، هرچند در نگاه آنکارا منافع اقتصادی حاصل از همکاری با تجار و سرمایه‌گذاران حاشیه خلیج فارس اولویت اصلی بود.

به سرعت روابط دو کشور در حوزه اقتصادی توسعه یافت و بانک‌های ترکیه به محل سرمایه‌گذاری سرمایه‌داران حاشیه خلیج فارس تبدیل شد.نماد دوستی ترکیه و عربستان تحولات سوریه بود، جایی که ریاض در کنار آنکارا و دوحه سه ضلع رهبری مخالفان بشار اسد بودند ولی در همان روزها نیز ناظران این روابط را شکننده می‌دانستند اما انتظارات خیلی زودتر برآورده شد.

فرانسه و آمریکا علیه اخوانی‌ها در تشکیلات مخالفان سوری دست به کار شدند و زمینه را برای به قدرت رسیدن «احمد جربا» از چهر‌های نزدیک به عربستان را فراهم کردند. قطر هم به راحتی از گود خارج شد و با برکناری محمد مرسی مهلک‌ترین ضربه به پیکره اخوان المسلمین وارد شد و حالا ترکیه تنها مانده است و مرسی در زندان به سر می‌برد.

در این میان نقش عربستان و دوستانش یعنی امارات متحده عربی، کویت و اردن در قبال این تحولات جالب توجه بود.عربستان اولین پیام تبریک را برای نظامیان مصری پس از برکناری مرسی ارسال کرد و امارات بیشترین کمک مالی را به دولت موقت ارائه داد و اکنون نیز تنها حامیان سرکوب خونین معترضان مصری هستند.

این درحالی است که ریاض اولین مقصد خارجی محمد مرسی بود و اردوغان و عبدالله گل نیز در دیدارهای خود با ولیعهد و پادشاه عربستان این کشور را متحدی راهبردی برای خود می‌دانستند.

این تحولات برای ترکیه و اخوان المسلمین درسی بزرگ بود و نشان داد علی‌رغم ظاهرسازی‌های عربستان سعودی، این کشور همان دشمن تاریخی اخوان‌المسلمین است، ریاض هرگز اعتقادی به مردم سالاری در منطقه ندارد و تنها به منافع خانواده حاکم و دوستانش در منطقه می اندیشد.

همکاری آنها با ترکیه و اخوان المسلمین برای کمک به آنچه ایجاد مردم سالاری در سوریه می‌نامیدند، به تقویت القاعده‌ای منجر شد که این کشور را ویران کرده‌اند و تمام تلاش‌ها برای حل سیاسی بحران کنونی را ناکام گذاشتند.

اکنون زمان آن رسیده که آنکارا و اخوان المسلمین از مسیر اشتباه خود بازگردند و به تهران فارغ از نگاه‌های مذهبی روی بیاورند تا متحدی قابل اعتمادتر برای کمک به ایجاد مردم سالاری دینی در منطقه داشته باشند.