به گزارش یزدرسا ،در شرایطی که غربیها در قالب پیشنهادهای کنگره و یا اظهارنظر برخی مقامات امنیتی و روابط خارجی، حق غنی سازی ایران را مورد انکار قرار می دهند و همچنین سایه این بحث بر مذاکرات راجع به توافق جامع هم استمرار دارد، انعقاد 5 سند دوجانبه هسته ای میان ایران و روسیه در مسکو را می توان واکنشی مهم به این اقدامات شمرد.

علی اکبر صالحی با حضور در مسکو و ملاقات با مقامات انرژی هسته ای روسیه، مذاکرات منتهی به تدوین پیش نویس های 5 سند مشترک در زمینه انرژی هسته ای از جمله تولید سوخت نیروگاههای جدید در ایران را امضا نمود.

گفتنی است که بر اساس توافق های جاری، مشارکت روسیه در برنامه هسته ای ایران تنها در زمینه تکمیل و راه انداری و همچنین تامین سوخت مورد نیاز نیروگاه بوشهر بود. بر این اساس، روس ها تعهد کردند تا سوخت این نیروگاه را برای 10سال تامین نموده، پسماند آن را به مسکو عودت دهند. اکنون دو سال از این مهلت گذشته و 8 سال آن باقی مانده است. اما ایران برای توسعه نیروگاههای خود و بر اساس مصوبه ای که هیات وزیران در اجرای مصوبات مجلس برای توسعه انرژی هسته ای در قالب برنامه های توسعه 5 ساله داشته است، قرار است چند نیروگاه جدید نیز در کشور ایجاد شود.

تامین سوخت این نیروگاهها، یکی از مهمترین مباحثی است که هم برای توسعه اقتصادی و فنی کشور و هم مذاکرات هسته ای دارای تاثیر و تاثر بوده است. نظر ایران این بوده که ایران بتواند به دلیل داشتن توان فنی لازم، سوخت این نیروگاهها را نیز خود تامین کرده و نیازی به خرید سوخت از خارج نداشته باشد. غربیها این اقدامات را در قالب سناریوهای امنیتی خود تحلیل کرده اند.

اما روسیه با پذیرش همکاری در تامین سوخت این نیروگاهها در داخل ایران، روندی جدید و مستقل از الگوی مربوط به نیروگاه بوشهر را مورد موافقت قرار داده است. بر این اساس، به گفته دکتر صالحی، "برای نیروگاههای جدید ما پروتکل جدیدی را امضا کردیم و آن ها پذیرفتند که با ما در ساخت سوخت به صورت مشترکی در ایران کمک کنند. این پروتکل موافقت اولیه است که امضا شد که روس ها به ایران کمک کنند که مشترکاً کل سوخت یا اجزایی از سوخت را به درخواست ما آن ها بتوانند با مشارکت ایران در ایران تولید کنند".

بنابراین، اقدامات روسیه در این زمینه، دارای اوصاف زیر است:

· همه فعالیت های راجع به تامین سوخت، در ایران باشد؛

· بخشی از فعالیت های مربوط به سوخت را روسیه و بخشی را ایران انجام دهد؛

· اعلام میزان نیاز، روند و نحوه مصرف سوخت بر اساس تشخیص ایران و در قالب سیاست های توسعه ای کشور خواهد بود.

· هدف ایران از این پروتکل، تامین سوخت نیروگاه بوشهر بعد از 8 سال آینده و همچنین تامین سوخت دو نیروگاه جدید در آینده نزدیک است.

اصلی ترین معنای این پروتکل، اجرائی شدن حق غنی سازی ایران است به گونه ای که اورانیوم غنی شده لازم برای تولید سوخت این نیروگاهها در حدی که ایران مورد تصمیم قرار می دهد، تامین نماید. البته حضور و همکاری روسیه در تامین این مواد غنی شده نیز قابل تامل است و تنها با ملاحظه پروتکل می توان در این زمینه اظهارنظر کرد. اما کلیت اینکه «کل سوخت یا اجزائی از سوخت را روسیه بنا به درخواست ایران و در ایران تولید کند»، مشارکت مسکو در این زمینه را نفی نمی کند.

علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری چهارشنبه 28 آبان ماه در این زمینه اظهارداشت: "ما امکانات ساخت سوخت وسیعی در کشور داریم، چرا که ما غنی سازی می کنیم و سوخت رآکتور تهران را ساختیم و سوخت رآکتور اراک را قرار بود بسازیم که بخشی از آن ساخته ایم ولی فعلاً به دلیل مذاکرات متوقف شده و نمونه ای سوخت بوشهر را مقدماتش را فراهم کرده ایم که ان شا الله مجتمع های سوخت بوشهر را بتوانیم بسازیم. البته به صورت سوخت واقعی نه، بلکه سوخت مشابه اش را می سازیم و بعد سوخت واقعی را برای بوشهر خواهیم ساخت".

همچنانکه رئیس سازمان انرژی اتمی این پروتکل را نقطه عطفی بین همکاری ما با روسیه دانسته است، این سند پیام مهمی را برای مذاکرات هسته ای دارد و آن این‌ است که ایران دقیقاً به غنی سازی در داخل کشور ادامه می دهد و از این رو، انتقال ذخایر اورانیوم به خارج و شایعات راجع به ان، صحت ندارد. البته دکتر صالحی هم این شایعات را قویاً رد کرده است.

در هر حال، هنوز زمان اجرائی شدن این پروتکل نرسیده و به گفته صالحی، "قرار شده کارگروهی تشکیل شود تا به جزئیات تولید سوخت مشترک بپردازد".

منبع : جوان آنلاين

انتهای پیام/ص