یزدرسا؛ مردم یزد را از دیرباز به مردمان اهل «قنوت» و «قنات» و «قناعت» می‌شناسند؛ مدال‌هایی افتخارآمیز که بر «دین‌باوری»، «سختکوشی» و «پرهیز از اسراف» مردم این دیار دلالت می‌کند.

متاسفانه در چند دهه اخیر در اثر عوامل گوناگون اجتماعی و اقتصادی و افزایش اختلاط فرهنگی، به تدریج برخی از این مؤلفه‌های افتخارآمیز یزد کم‌رنگ شده است که در صورت فقدان چاره‌اندیشی عملی، مهار این روند نامطلوب در آينده بسیار دشوارتر خواهد شد.

برای نمونه در دوران‌های نه‌چندان دور، همت والای مردم دیار کویری یزد در استحصال آب و استفاده بهینه از آن، زبانزد همگان بوده است؛ به گونه‌ای که حتی در مواردی مورد اشاره رهبر معظم انقلاب هم قرار گرفته است. از جمله ایشان در سفر دی‌ماه سال 1386 به استان یزد، در جمع مردم به این واقعیت اشاره کرده و فرموده بودند:

«پنجاه سال قبل من در عراق باغستان‌هایى را ديدم بين كربلا و نجف؛ همه مردم عراق – آن‌هایى كه ما ديديم – مي‌دانستند اين‌ها كار يزدي‌هاست. گفتند يزدي‌ها از ايران آمده‌اند اين باغستان‌هاى بين كربلا و نجف را در آن منطقه‌اى كه كار و تلاش خيلى معنى ندارد، انجام دادند. هرجا در سرتاسر كشور رفتند، اين سختكوشى خودش را نشان داده است؛ سختكوشى همراه با قناعت... خوى طبيعى يزدى قناعت است؛ سختكوشى است.»

معظم‌له همچنین در دیدار چندی پیش مسئولان و فعالان حفظ منابع طبیعى، محیط زیست و فضاى سبز شهری، با اشاره مجدد به نمونه‌ای از این خصلت افتخارآمیز مردم یزد، فرمودند:

«یکی از دوستان ما نقل می‌کرد و می‌گفت در یزد - که خب، یزد جزو مناطق کم‌آب کشور است - یک نفری دعوت کرد از ما در یک باغی، بوستانی - یک جایی ترتیب داده بود با درخت و کشت و زرع و همه‌چیز - گفتش که می‌خواهید منبع آب این‌جا را ببینید؟ گفتیم بله. گفت ما را مبالغ طولانی‌ای برد - شاید مثلاً چند کیلومتر؛ حالا من درست یادم نیست خصوصیّات را – آن‌جا رفتیم، دیدیم بله، به‌قدر یک لوله‌ آفتابه، مختصر آبی دارد می‌آید؛ این آدم همّت کرده، این آب را حفظ کرده، هدایت کرده، آورده، از این آب استفاده بهینه کرده.»

توجه مقام معظم رهبری به این ویژگی در مناسبت‌های مختلف، نشان می‌دهد که این خصوصیت برجسته مردم یزد تا چه حدّ مورد عنایت رهبر معظم انقلاب قرار دارد و ایشان با یادآوری، درصدد تعمیم آن به عنوان الگوی سایر مناطق هستند.

چه شایسته است که مسئولان ارشد استان و رسانه‌های بومی به ویژه صداوسیمای استان با تکیه بر بیانات فوق‌الذکر رهبر فرزانه‌مان درباره سختکوشی و مصرف بهینه توسط مردم یزد، هم موجبات تقویت این روحیه را در میان نسل جوان استان فراهم آورند و هم با ساخت مستندات و تولیداتی حرفه‌ای، مردم دیگر مناطق کشور را به این ویژگی‌ مردم استان و الگوپذیری ازآن رهنمون شوند.

بی‌گمان در دورانی که استان یزد با معضل وحشتناک منابع آبی دست و پنجه نرم می‌کند،  بازگشت به روش نیاکانمان در استفاده بهینه از آب گام‌ مهمی در این راستا خواهد بود و می‌تواند استان را در برابر تکانه‌های شدید ناشی از کمبود شدید آب، به خوبی محافظت کند.

نویسنده: حمید حیران‌یار