جواد بهبود زاده محقق تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی در مصاحبه با یزد رسا؛ با اشاره به حمایت همه‌جانبه انگلیس و آمریکا از محمدرضا پهلوی در کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ درباره علل و عوامل موفقیت این کودتا گفت: عوامل مختلفی در موفقیت کودتای 28 مرداد نقش داشت که مهم‌ترین آن حمایت غرب به‌عنوان عامل اصلی کودتا از رژیم پهلوی بود.

بهبود زاده افزود: دومین عامل به نتیجه رسیدن کودتای سال ۱۳۳۲ فاصله گرفتن مصدق از روحانیت بود چراکه وی با حمایت‌های روحانیت (فدائیان اسلام) و به‌ویژه آیت‌الله کاشانی روی کار آمده بود و پس از مدتی خط خود را از روحانیت و مردم جدا کرده و در دولت خود افرادی را به کار گمارده بود که دل‌بسته به غرب بودند و متأسفانه هشدارهای آیت‌الله کاشانی نیز نتوانست مصدق را از خواب غفلت بیدار کند.

انگلستان و آمریکا ازعوامل اصلی کودتای ۲۸ مرداد

محقق تاریخ انقلاب، انگلستان و آمریکا را از عوامل اصلی کودتای ۲۸ مرداد دانست و اظهار داشت: هرچند آمریکائی‌ها پس از کودتا بر اوضاع کشور مسلط شدند و حتی انگلستان را هم به حاشیه راندند اما این دو کشور استعمارگر بودند که با حمایت از فضل‌الله زاهدی کودتا را به موفقیت رساندند و شاه را مجدداً به کشور بازگرداندند.

وی خاطرنشان کرد: با این کودتا حکومت پهلوی برای ۲۵ سال دیگر بر مردم ایران مسلط شد و برای اینکه بتواند پایه‌های خود را در کشور محکم کند اقدام به تشکیل ساواک در سال ۱۳۳۴ کرد.

محقق تاریخ معاصر کشورمان در بیان تفاوت فرار شاه در مرداد ۱۳۳۲ و دی‌ماه ۱۳۵۷ هم ابراز کرد: وجود مکتبی حیات‌بخش به نام اسلام، وجود رهبری دینی و مردمی و وحدت جامعه سه فاکتور مهم در ناکام ماندن شاه و حامیانش در سال ۵۷ بود.

بهبود زاده تصریح کرد: ازیک‌طرف در محرم سال ۵۷ مقارن با ۱۹ و ۲۰ آذرماه، زمانی که شاه به‌اتفاق ازهاری با هلی‌کوپتر از راهپیمایی مردم در تاسوعا و عاشورای حسینی بازدید می‌کند متوجه می‌شود که دیگر جایگاهی در بین مردم ندارد از طرفی دیگر در ۱۳ دیماه ۵۷ سران کشورهای آمریکا، آلمان، فرانسه و انگلستان دورهم جمع می‌شوند و به این نتیجه می‌رسند که با شرایطی که رژیم پهلوی در ایران پیداکرده است دست از حمایت شاه برداشته و به‌جای آن از جریان جبهه ملی و بختیار حمایت کنند بنابراین با این تصمیم آمریکائی‌ها ژنرال هایزر را دور از چشم شاه برای حمایت از بختیار و شکل‌دهی کودتایی دیگر به ایران می‌فرستد و شاه پس از ۲۰ روز متوجه حضور هایزردرایران می‌شود و با توجه به شرایط پیش‌آمده شاه تصمیم خود را گرفته و مقدمات فرار خود را فراهم می‌کند.

وی افزود: شاه که تصمیم خود را برای فرار از ایران گرفته و تمام امکانات لازم را تدارک دیده است تنها تا زمان رأی‌گیری شورای ملی در خصوص نخست‌وزیری شاپور بختیار یعنی ۲۶ دی‌ماه صبر می‌کند و پس‌ازاینکه مجلس ملی به بختیار رأی اعتماد می‌دهد از کشور خارج می‌شود.

محقق تاریخ انقلاب با اشاره به این مطلب که در همان روز ۲۶ دیماه شورایی به نام شورای سلطنت با عضویت نخست‌وزیر، رئیس مجلس ملی، رئیس مجلس سنا و رئیس ستاد ارتش برای شکل‌دهی یک کودتای نظامی تشکیل می‌شود گفت: این شورا وظیفه دارد به هر شکل ممکن شرایط را برای بازگشت مجدد شاه فراهم کند.

علل شکست پروژه کودتای سال ۵۷

بهبود زاده در تشریح علل شکست پروژه کودتای سال ۵۷ اذعان داشت: در دوران مبارزات انقلاب گروه‌های دیگری نیز نظیر مارکسیسم‌ها خواهان سقوط رژیم شاه بودند اما به دلیلی که از بنیه قوی دینی و رهبری آگاهانه برخوردار نبودند نتوانستند در بین مردم پایگاهی پیدا کنند اما امام راحل به دلیل اینکه بر خواسته از بطن مردم بوده و مانند آنان دغدغه دین، استقلال و آزادی داشت از جایگاه و پایگاه والایی در بین آنان برخوردار بود و رهبری آگاهانه و مقبولیت ایشان در بین مردم سبب شد تا مردم تحت فرمان ولی امر خود قرار گیرند و اجازه بازگشت مجدد شاه و حامیانش را به کشور ندهند.

وی در تشریح شرایط کشور پس از فرار شاه هم گفت: در آن روز وحدت عظیمی در جامعه به وجود آمد مردم به خیابان‌ها آمدند و با توزیع شربت و شیرینی آن را جشن گرفتند هرچند امام خمینی (ره) پس‌ازاین اتفاق در پیامی مهم مردم را به هوشیاری فراخواند و فرمود مواظب سو استفاده دشمن از این شرایط باشید و فکر نکنید انقلاب به پیروزی رسیده است.

محقق تاریخ معاصر ایران ابراز کرد: انتظامات شهرها پس از فرار شاه عملاً به دست مردم افتاد و چند ماه قبل از پیروزی انقلاب در شهر یزد به‌عنوان سومین شهری که پس از قم و تبریز قیام کرده بود و به‌عنوان اولین شهری که فریاد «مرگ بر شاه» در آن طنین اندازشده بود انقلاب به پیروزی رسیده بود.

وی در پایان بابیان خاطره‌ای از رهبر انقلاب در این خصوص گفت: رهبر معظم انقلاب در خاطره‌ای بیان می‌کنند پس از پایان دوران تبعید در ایرانشهر زمانی که به تهران عزیمت می‌کردم گفتم سری به یزد بزنم در یزد که مشاهده کردم مردم آزادانه در این شهر و در مسجد روضه محمدیه آموزش سلاح می‌بینند و نیروهای مسلح رژیم هم جرات دخالت و ایجادممانعت را ندارند و انگار یزد جزوی از ایران نیست و رژیم شاه براین شهر حکومت نمی‌کند.

انتهای پیام/ح