«پرسه زنی در روز تاسوعا» مراسمی در یزد به قدمت دو قرن
به گزارش یزد رسا، یزد را بهواسطه برگزاری پرشمار مراسمهای عزاداری در تمام طول سال و همچنین نظم خاص هیئتهای مذهبی و نوحههای زیبایش به نام حسینیه ایران میشناسند.
شهری که در آن بهواسطه عشق و ارادت مردمش به اباعبدالله الحسین مراسمها و آئینهای متعددی نیز در گوشهوکنار آن از گذشتگان دور برپا گردیده است که یکی از این مراسمها «پرسه زنی در روز تاسوعا» است.
پرسهزنی در روز تاسوعا از سنتهایی است که در تاسوعای هر سال هیئتهای عزاداری هر محله و یا شهر در خانه متوفیان در آن سال شرکت کرده و ضمن عزاداری و نوحهسرایی برای آن دوستدار امام حسین (ع) طلب عفو و بخشش میکنند.
«پرسه زنی در روز تاسوعا» آئینی به قدمت دو قرن
«پَرسه» ازنظر اصطلاحی بیشتر جزو آئینهای عزاداری و سوگواری به شمار میرود و اغلب در مراسم عزاداری سالار شهیدان اجرا میشود و این احتمال وجود دارد که از آئینهای بسیار کهن ایرانی باشد که با تغییر و تحولاتی همچنان حفظ شده است.
عاطفه رنجبر کارشناس فرهنگ عامه در گفتگو با خبرنگار یزد رسا، با اشاره به اینکه درگذشته آئین پَرسه زنی در منزل کسانی که یک سال قبل فوت کرده بودند، برگزار میشد خاطرنشان کرد: در سالهای اخیر این مراسم بیشتر در محل گلزار شهدا و قبرستانهای محلات و بر سر قبور فوتشدگان برگزار میگردد و توزیع نذری نیز در این مراسم شدت بیشتری پیدا کرده است.
وی افزود: پرسهزنی در روز تاسوعا از سنتهایی است که خوشبختانه همچنان با همراهی هیئتهای مذهبی پرشور برگزار میگردد که در این آیین هیئتیهای محله و یا روستا از صبح روز تاسوعا کوچه به کوچه و خانهبهخانه محله را طی میکنند و ضمن جمعآوری نذورات از هر خانه، مقابل آن به عزاداری پرداخته و برای اهل خانه دعای خیر و طلب عفو و بخشش میکنند.
حضور گسترده بانوان یزدی در همراهی با آئینهای مذهبی
این پژوهشگر و کارشناس ایرانشناسی با تأکید بر اینکه در این روز زنان نیز پابهپای مردان در آئین پَرسه زنی شرکت میکنند و با بههمراهداشتن علم و بیرقهای مختلف به این آیین جلوهای خاص میدهند تصریح کرد: این سنت زیبا با نظمی خاص و خواندن نوحههای مخصوص همان روز و طلب آمرزش برای افرادی که در سالهای قبل در این جمع بوده و از دنیا رفتهاند، برگزار میشود.
سادات پیشقراولان آئین «پرسه زنی»
رنجبر افزود: حرکت دستههای سینهزنی بهگونهای است که افرادی که در جلو حرکت میکنند از اهل سادات هستند و شال سبز بر دوش دارند و یا شال را بهدور کمر خود بستهاند، در پشت سر سادات نیز مردم عامه با شالهای مشکی حرکت میکنند و در آخر بانوان و بچهها همراه آنها هستند.
وی با اشاره به اینکه در این روز در اکثر حسینیهها و تکایا مردم را بهصرف ناهار دعوت کرده و بازار انواع نذورات در این روز بسیار گرم است اظهار کرد: نذورات این روز در روستاها را معمولاً خرما، سوروک (نوعی نان)، گردو، بادام، حاجیبادام و نقل، شکلات، حلوا، میوه، شیر داغ و شربت عسل تشکیل میدهند.
این کارشناس فرهنگ عامه با اشاره به اینکه مراسم پرسه زنی تقریباً در نقاط مختلف استان یزد با اندک تفاوتی برگزار میشود و مراسم پرسه زنی صبح روز تاسوعا بیش از دو قرن قدمت دارد خاطرنشان کرد: استان یزد شهری تاریخی و کهن است که به علت عشق و ارادت مردمانش با ائمه اطهار آئینهای متعدد مذهبی در تمام ایام سال در گوشهوکنار آن برگزار میگردد.
در مجموع به نظر میرسد باتوجهبه ثبت جهانی شهر یزد باید به گردشگری مذهبی این شهر نیز توجه بیشتری داشت و در قدم اول برای این اقدام لازم است آئینهای مذهبی استان بهخوبی توسط مسئولان معرفی و مستندسازی و به جامعه شناسانده شود.
در کنار آن گردشگری مذهبی، نوع معنوی از گونههای گردشگری است که توانسته در عصر حاضر توجه جوامع را پیش از پیش به خود معطوف سازد و باید توجه داشت که آیینها و مراسم مذهبی و معنوی باتوجهبه ماهیت معنوی که دارند موجب ایجاد حس دلبستگی و تعلق خاطر در میان مردم و گردشگران میشوند و همین امر موجب رونق گردشگری مذهبی در ایران میگردد.
انتهای پیام/ک