ابراهیم‌زاده، آیت‌الله صدوقی و مسجد حظیره؛ خاطره تلخی که جاودان شد!
به گزارش یزدرسا، ظهر روز جمعه ۱۱ تیرماه سال ۱۳۶۱ مصادف با دهم رمضان سال ۱۴۰۲ قمری بود؛ درست زمانی که مردم بسیاری برای ادای نماز جمعه گرد آمده بودند، یکی از اعضای منافقین (سازمان مجاهدین خلق) به نام رضا ابراهیم زاده در حالی که نارنجکی انتحاری را به کمر بسته بود، به او نزدیک شده و با حالتی صمیمی وی را به آغوش کشید و هنوز لحظه‌ای نگذشته بود که صدای انفجاری مهیب قلب زمین و زمان شهر را تار کرد.
فاجعه‌ای که آن روز به دست منافقین رقم خورد شهادت یکی از چهره‌های بزرگ سیاسی را در تاریخ کشورمان ثبت کرد و مسجد حظیره (روضه محمدیه) یزد میزبانی پیکر ایشان را برعهده گرفت. آیت الله شهید محمد صدوقی؛ شهید بزرگی که محراب خونین ایشان لقب شهید محراب را تا ابد برای وی به ارمغان گذاشت.
در بخشی از اطلاعیه امام خمینی به مناسبت شهادت آیت الله صدوقی آمده است: «اینجانب دوستی عزیز که بیش از سی سال با او آشنا و روحیات عظیمش را از نزدیک درک کردم از دست دادم و اسلام خدمتگزاری متعهد را و ایران فقیهی فداکار و استان یزد سرپرستی دانشمند را از دست داد».
حجت‌الاسلام غلامرضا مصباحی‌مقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، درباره نحوه شهادت شهید صدوقی گفته است: «در آن روزها منافقین پروژه ترورهای خود را به‌صورت گسترده کلید زده بودند و شهادت شهید بهشتی در انفجار حزب جمهوری اسلامی، انفجار مسجد ابوذر و آسیب دیدن رهبر معظم انقلاب و به شهادت رساندن تک تک ائمه جمعه خاطره‌های تلخی بود که از این گروه تروریستی برای ایران و انقلاب به جا ماند.در همان روزها بود که منافقین با حضور در نماز جمعه ایشان را در حالی که برای ادای فریضه الهی قامت بسته بود به شهادت رساندند.»
عدالت‌خواهی مسیر ذاتی آیت‌الله صدوقی بود
روز هشتم صفر سال ۱۳۲۷ بود که در شهر یزد متولد شد. هفت ساله که بود پدرش را از دست داد و قدم گذاشتنش در سن ۹ سالگی مصادف با از دست دادن مادرش بود از همین رو نیز سرپرستی محمد ۹ ساله را پسر عمویش یعنی ملا محمد کرمانشاهی بر عهده گرفت کسی که بعد‌ها پدر زن او نیز شد.
ثلاثه اش به شیخ صدوق بازگشته و سابقه مبارزات خانوادگی اش با استبداد نیز به سال‌های دور باز می‌گشت، مبارزاتی که باعث شد پدرش ملا ابوطالب و جد دوم او علامه ملا محمدمهدی کرمانشاهی بر اثر درگیری با فتحعلی شاه قاجار به یزد تبعید شوند و در نهایت هم همین سِبقه مبارزه طلبی خانوادگی اش او را به یکی از شهدای محراب بدل کرد؛ شهید آیت الله محمد صدوقی.
دوره آغازین تحصیلاتش را در قم شروع کرد و پس از پا نهادن در دهه دوم زندگی اصفهان را برای ادامه تحصیلات خود انتخاب کرد، اما پس از چندی به خاطر عدم وجود امکانات و سرمای بیش از حد اصفهان مجددا به یزد بازگشت و یکسال بعد قم را برای ادامه تحصیلات خود برگزید.
حجت‌الاسلام غلامرضا مصباحی‌مقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، درباره شخصیت این شهید گفت: ایشان امام جمعه یزد، نماینده امام خمینی (ره) و همچنین از شاگردان حضرت امام خمینی (ره) بودند شخصیتی که تاثیر بسزایی در یزد و استان‌هایی مانند فارس و کرمان داشت.
پس از درگذشت آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری، مؤسس و مدیر حوزه علمیه قم، اداره قسمتی از حوزه علمیه به وی واگذار شد. خود ایشان در این باره گفته اند «در آن وقت قدرت حافظه من زبانزد بود و وقتی که ده هزار طلبه شهریه می‌گرفتند من دفتر و دستکی در موقع پرداخت نداشتم، هر کس که شهریه می‌گرفت در خاطرم بود و دیگر احتیاجی نبود که اسم و مبلغ را بنویسم و شب که به منزل می‌رفتم به هر کس هرچه داده بودم، یادداشت می‌کردم».
وقتی مخالفت با ظلم شاه در تار و پودش تنیده بود
صدوقی یکی از حامیان فدائیان اسلام نیز بود و در سال ۱۳۳۰ زمانی که سیدعبدالحسین واحدی (مرد شماره دو فدائیان اسلام) تحت تعقیب قرار گرفت، او را در خانه‌اش پنهان کرد، به صورتی که حتی وقتی ماموران شاه دو مرتبه خانه او را بازرسی کردند موفق به دستگیری واحدی نشدند. بعد از واقعه فیضیه در ۲ فروردین ۱۳۴۲ صدوقی اعلامیه‌ای نوشت و آن را به امضا دیگر علما نیز رساند. طی این اعلامیه با اعلام نفرت از از اقدامات رژیم پهلوی آمده بود: «ضرب و شتم و قتل عده‌ای از محصلین علوم دینیه در مدرسه فیضیه، قضیه ای نیست که زود از خاطر مسلمین محو و نابود شود و جراحات قلوب به مرور التیام پذیرد. اینک در ضمن عرض همدردی، خاطر آقایان محترم را مستحضر می‌داریم که مادامی که روح در بدن و نیمه جانی در تن است، طبق تصمیمات علمای اعلام و راهنمایی های آیاتِ عظام از هیچ گونه اقدامی به منظور حفظ احکام و شعائر اسلام فروگذار نخواهیم کرد.»
همچنین پس از قیام‌های ۱۹ دی قم و ۲۹ بهمن ۵۶ تبریز، صدوقی ضمن پیامی، نوروز ۵۷ را عزای عمومی اعلام کرد و نوشت : «سال نو با سفره‌های آغشته به خون بیگناهان قم، تبریز و سایر شهرستان‌ها که برای دفاع از حریم مقدس قرآن و روحانیت قربانی شده اند؛ لذا مناسب است از برگزاری مراسم نوروز خودداری فرموده و به سوگ و ماتم شهیدان بنشینند.»
در ماه‌های آخر سال ۵۷ هم زمانی که دولت به بازاریان پیشنهاد کرد با انتخاب نماینده با دولت مذاکره کنند، صدوقی بیانیه‌ای صادر کرد و در آن بیانیه این پیشنهاد را نوعی حیله شیطانی قلمداد کرد مبنی بر اینکه دولت می‌خواهد بدینوسیله میان صفوف انقلابیون رخنه کرده و با تفرقه میان آنان نتیجه گیری نماید. صدوقی اعلامیه‌های دیگری نیز صادر کرد: اعلام عزای عمومی ۱۵ خرداد ۱۳۵۷، بیانیه تحریم جشن های نیمه شعبان، بیانیه به مناسبت واقعه سینما رکس آبادان، صدور اعلامیه بر علیه دولت آشتی ملی (دولت شریف امامی) و صدور بیانیه به مناسبت جمعه خونین ۱۷ شهریور ۱۳۵۷.
صدوقی در زمان اقامت امام خمینی (ره) در پاریس به دیدار او رفت و همچنین در تحصن علما در دانشگاه تهران شرکت کرد این تحصن در اعتراض به بسته شدن فرودگاه توسط بختیار انجام شده بود که بعد از تحصن فرودگاه بازگشایی شد.
آیت‌الله محسن مجتهد شبستری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، درباره شخصیت ایشان می‌گوید: «شهید آیت الله صدوقی یکی از علمای بزرگ ایرانی ساکن یزد بوده که دارای شخصیتی بین المللی بود و از بزرگان و علمای شیعه هم محسوب می‌شدند. همچنین از ابتدای انقلاب از یاران صدیق امام بوده و سخنرانی‌های ایشان در دفاع از انقلاب امام بی نظیر بود، به سبب همین ویژگی‌ها هم حرف‌هایش در میان مردم تأثیر به سزایی داشت.»
از مبارزه با رژیم ستم شاهی تا جهاد در عرصه عمرانی
پس از انقلاب اسلامی به عنوان نماینده امام خمینی و امام جمعه یزد انتخاب شد و فعالیت‌های خود را در راستای برقراری امنیت در جامعه و حفظ وحدت و یکرنگی ادامه داد. علاوه بر این در انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی از طرف مردم یزد انتخاب و وارد مجلس شد در مجلس خبرگان «از جمله اقدامات وی اصرار در وارد کردن «سپاه پاسداران» در قانون اساسی بود که در نهایت هم این کار انجام شد.»
با شروع جنگ عراق و ایران وی در تجهیز مردم برای رفتن به جبهه می‌کوشید و گاهی خود شخصا در جبهه‌ها به قصد سرکشی و تقویت روحیه رزمندگان حاضر می‌شد رهبر معظم انقلاب درباره جبهه رفتن آیت الله صدوقی می‌گوید: «گفتند می‌خواهم بروم یزد و به جبهه هم بروم که من به ایشان گفتم شما خوبست اگر جبهه می‌روید به طرف غرب بروید که آنجا هوایش در فصل بهار و اردیبهشت خوب است و جنوب نروید، چون گرم است ایشان گفتند تا ببینم چه می‌شود و ناگهان دیدیم ایشان سر و کله‌اش از جنوب پیدا شد و در حمله بیت‌المقدس حاضر بود.»
سال ۱۳۳۰ بود که با فوت عالم بزرگ دینی یزد شیخ غلامرضا فقیه خراسانی، با درخواست مردم و توصیه آیت الله خمینی و بزرگان، به یزد بازگشت و به انجام وظایف دینی پرداخت.
صدوقی رابطه ویژه‌ای هم با امام خمینی داشت به طوری که در این باره از ایشان نقل شده است «بنده وقتی وارد قم شدم، دو سه روز پس از ورود با امام خمینی آشنا شدم و کم کم آشنایی ما بالا گرفت و به رفاقت کشید و‌گاه در تمام مدت شبانه‌روز با ایشان بودم. در این مدت طولانی که در قم بودیم انس ما عمده با ایشان بود و نمی‌شد هفته‌ای بگذرد و دو، سه جلسه خدمتشان نباشیم.»
آیت‌الله محسن مجتهد شبستری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، درباره خدمات ارزنده ایشان به کشورمان گفت: «علاوه براین همچنین خدمات بسیار ارزشمندی نیز برای کشور داشتند و اقدامات تولیدی و عمرانی بسیاری را برای خدمت راه اندازی کرده بودند به طور خلاصه باید گفت که به جز شخصیت فقهی، علمی و شخصیت ولایت مداری ایشان یک شخصیت خدومی بودند که در دوره‌های مختلف به پیشرفت کشور کمک می‌کردند من یادم هست که در زلزله زنجان و قزوین و رودبار ایشان کمک‌های بسیاری به افراد زلزله زده داشتند.»
مظلومیتی که به شهادت ختم شد
حال، اما اگرچه مدت‌ها از شهادت مظلومانه ایشان می‌گذرد، اما همچنان ۱۱ تیرماه که می‌شود یاد محراب خونین ایشان برگ تازه‌ای از جنایات گروهک منافقین رو می‌کند برگی که هنوز هم که هنوز است نتوانسته اوج جنایات و دست آغشته به خون این شجره خبیث را نمایان کند.
حسین کنعانی مقدم فعال سیاسی، با اشاره به جنایات منافقین معتقد است «منافقین دست رژیم صهیونیستی و آمریکا برای نابود کردن استوانه‌ها و یاران این انقلاب بوده و این خط و مشی اصلی آنها است، بر همین اساس هم چهره‌هایی که از انقلاب گرفتند مانند شهدای ۷۲ تن و شهدای محراب نظیر شهید دستغیب، شهید مدنی، شهید قاضی و شهید صدوقی تماما هدف‌های آنها بود که این انقلاب را از داشتن رهبران قدرتمند، معنوی و مردمی جدا کند.»
وی ادامه داد: «امام (ره) پس از شهادت شهید بهشتی فرمودند من متأثر از مظلومیت این شهید هستم. یعنی اکثریت این شهدا ابتدا توسط رسانه‌های آن موقع منافقان ترور شخصیتی می‌شدند و بعد به ترور فیزیکی آنها دست می‌زدند، اما با این وجود شاهد هستیم خون شهدا آن قدر اثر و برکات دارد که همچنان شاهد تولد هزاران شهید بهشتی، شهید رجایی و شهید باهنر در عرصه‌های مختلف هستیم و چه بسا اگر این شهادت‌ها نبود انقلاب ما با مشکلات جدی مواجه می‌شد، اما آنها با خون خود این انقلاب را بیمه کردند.»
منیع: باشگاه خبرنگاران جوان
