به‌گزارش یزدرسا به نقل از فارس، حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران که در اجلاس جهانی خلع سلاح اتمی در مقر سازمان ملل در نیویورک سخن می‌گفت، تأکید کرد که اسرائیل باید بدون تأخیر به پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) بپیوندد.

وی همچنین از سوی جنبش عدم تعهد «نم» پیشنهاد کرد روز 26 سپتامبر (چهارم مهر ماه)، به عنوان روز جهانی امحای کامل سلاح‌های هسته‌ای نام‌گذاری شود.

رئیس جمهور در آغاز سخنانش اقدام برخی کشورهای غیرهسته‌ای در انصراف داوطلبانه از بهره‌مندی از سلاح‌های اتمی خود یا انهدام آنها را که نقش ارزنده‌ای در خلع سلاح هسته‌ای ایفا می‌کند، ستودنی دانست.

روحانی افزود: می‌خواهم به نقش اساسی مناطق عاری از سلاح‌های هسته‌ای در روند خلع سلاح هسته‌ای و صلح و امنیت بین‌المللی اذعان کنم و لازم می‌دانم از نقش تعیین‌کننده کشورهای غیرهسته‌ای به ویژه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد که بخش عمده اعضای این منطقه را تشکیل می‌دهند، تمجید کنم.

وی تأکید کرد: از طرف جنبش عدم تعهد از همه کشورهای هسته‌ای می‌خواهم تا پروتکل‌های الحاقی به همه معاهدات مربوط به ایجاد این مناطق را تصویب کنند و هر گونه تحفظ و یا اعلامیه‌های تفسیری که با هدف و منظور آنها در تعارض باشد ملغی ساخته و وضعیت غیرهسته‌ای این مناطق را محترم شمارند.

رئیس جنبش عدم تعهد در ادامه سخنانش گفت: مصرّانه از دولت‌های هسته‌ای می‌خواهم نسبت به امضای هر چه سریع‌تر و بدون تحفظ پروتکل مربوط به معاهده منطقی عاری از سلاح‌های هسته‌ای منطقه جنوب شرق آسیا و اسناد مربوط به آن مبادرت ورزند.

حجت‌الاسلام روحانی خاطرنشان کرد: متأسفانه حدود 4 دهه تلاش بین‌‌المللی برای ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته‌ای در خاورمیانه، با ناکامی مواجه شده که در این راستا، اتخاذ گام‌های عملی عاجل برای ایجاد چنین منطقه‌ای ضروری است.

وی تصریح کرد: اسرائیل به عنوان تنها غیر عضو پیمان عدم اشاعه سلاح هسته‌ای (NPT) در این منطقه باید بدون هیچ‌گونه تأخیری به این معاهده بپیوندد تا همه فعالیت‌های هسته‌ای در منطقه تحت پادمان‌های جامع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار گیرد.

رئیس شورایعالی امنیت ملی گفت: جامعه بین‌المللی باید به تلاش‌های مضاعفی از حمایت در شکل‌گیری این منطقه که ایجاد آن سهم مهمی در تحقق خلع سلاح هسته‌ ای خواهد داشت مبادرت کند.

وی افزود: در این راستا تأکید می‌کنم که دولت‌های غیر متعهد عضو پیمان عدم اشاعه هسته‌ای مصرّانه خواستار برگزاری فوری کنفرانس ایجاد منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای و دیگر سلاح‌های کشتار جمعی در خاورمیانه با مشارکت همه کشورهای این منطقه هستند تا از هر گونه پیامد ناخواسته‌ای در این زمینه پیشگیری گردد.

رئیس‌ جمهور گفت: در یک دوره بسیار طولانی جهان در انتظار خلع سلاح هسته‌ای بوده است و لذا نه در اختیار داشتن سلاح هسته‌ای برای مدت نامحدود قابل تحمل است و نه امحای کامل آن می‌تواند بیش از این به تأخیر بیافتد.

روحانی با تأکید بر اینکه مسئولیت اولیه در زمینه خلع سلاح هسته‌ای بر عهده کشورهای هسته‌ای است، خاطرنشان کرد: از طرف جنبش عدم تعهد قویاً از این کشورها می‌خواهم به این تعهد حقوقی خود که انجام آن مدت‌ها به تأخیر افتاده، پایبند باشند.

وی ادامه داد: انجام تعهدات خلع سلاح هسته‌ای نباید بیش از این به تأخیر بیافتد و یا برای پیشبرد عدم اشاعه و یا تلقی‌های غیرواقعی از ثبات استراتژیک به گروگان گرفته شود.

روحانی با بیان اینکه خلع سلاح هسته‌ای و عدم اشاعه تقویت‌کننده یکدیگر هستند، تصریح کرد: آنها باید همزمان و نه به هزینه یکدیگر مورد پیگیری واقع شوند؛ مشروعیت عدم اشاعه از هدفی بزرگ‌تر که همان خلع سلاح هسته‌ای است، نشأت می‌گیرد.

رئیس جنبش عدم تعهد با تأکید بر اینکه عدم اشاعه باید به‌صورتی جامع و غیر تبعیض‌آمیز تعقیب شود، افزود: مادامیکه سلاح هسته‌ای موجود است خطر کاربرد و تهدید به استفاده و اشاعه آنها نیز وجود خواهد داشت و لذا این تنها تضمین ‌کننده قطعی نابودی کامل سلاح‌های هسته‌ای است.

روحانی خاطرنشان کرد: البته تا تحقق نابودی کامل سلاح‌های هسته‌ای کشورهای دارای سلاح هسته‌ای باید در هر شرایطی از هر گونه تهدید و یا استفاده از سلاح هسته‌ای علیه هر کشور غیر هسته‌ای اجتناب کنند.

رئیس جنبش عدم تعهد در بخش دیگری از سخنانش گفت: تأکید می‌کنم که اعلامیه‌های کنونی در خصوص تضمین‌های امنیتی منفی کافی نیستند و باید در چارچوب یک سند حقوق جهان‌شمول به تصویب برسند.

وی خاطرنشان کرد: مایلم تأکید کنم خلع سلاح هسته‌ای کماکان اولویت دولت‌های عضو جنبش عدم تعهد است که به‌منظور پیشبرد دستور کار خلع سلاح هسته‌ای این جنبش نقشه راهی را پیشنهاد می‌کند.

روحانی به تشریح این نقشه راه پرداخت و گفت: ابتدا آغاز هر چه سریع‌تر مذاکرات در کنفرانس خلع سلاح هسته‌ای در خصوص کنوانسیون جامع سلاح‌های هسته‌ای به‌منظور منع در اختیار داشتن، مالکیت، توسعه، تولید، به دست آوردن، آزمایش، انباشت، انتقال، استفاده و یا تهدید به استفاده از سلاح‌های هسته‌ای، فراهم ساختن زمینه امحای کامل آنها است.

روحانی در ادامه از سوی جنبش عدم تعهد «نم» پیشنهاد داد روز 26 سپتامبر (چهارم مهر ماه) در هر سال به عنوان «روز بین‌المللی امحای کامل سلاح‌های هسته‌ای» تعیین شود.

وی بر همین اساس از همه کشورها، جامعه مدنی، دانشگاه‌ها، مراکز علمی و رسانه‌های جمعی ‌خواست دست به دست هم دهند تا این آرمان والا تحقق یابد.

رئیس جمهور کشورمان به پیشنهاد دیگری از این نقشه راه اشاره و تصریح کرد: یک کنفرانس بین‌المللی در سطح مقامات عالیرتبه در 5 سال آینده به‌منظور ارزیابی پیشرفت‌های حاصله در خصوص خلع سلاح اتمی برگزار شود.

روحانی ادامه داد: در رابطه با این نقشه راه جنبش عدم تعهد قطعنامه‌ای را به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه خواهد کرد و اطمینان دارم که این قطعنامه از حمایت همه شما برخوردار خواهد شد.

وی با تأکید بر اینکه هیچ ملتی نباید سلاح هسته‌ای داشته باشد، خاطر نشان کرد: همانگونه که آقای دبیر کل به درستی بیان کرد، هیچ دست پاکی برای در اختیار داشتن این سلاح‌های ناپاک وجود ندارد.

رئیس‌ جمهور در بخش پایانی سخنانش تأکید کرد: جنبش عدم تعهد مصمم است از هیچ‌گونه تلاشی برای تحقق فوری جهان عاری از سلاح‌ هسته‌ای فروگذار نکند.

روحانی افزود: بیایید به جای سلاح هسته‌ای، منابع مالی خود را برای توسعه و امحای فقر، بی‌‌سواد و بیماری‌ها هزینه کنیم.

وی سخنانش را اینگونه به پایان رساند: «بیایید جهانی عاری از سلاح هسته‌ای را برای نسل‌های آینده به یادگار بگذاریم؛ این حق آنها و مسئولیت ماست. بیایید نشان دهیم که ما ملل متحد هستیم؛ مللی متحد در راه صلح».