به گزارش یزدرسا به نقل از یزدامروز؛ استان یزد در مرکز ایران در قلمرو سلسله جبال مرکزی ایران بین عرض های جغرافیایی ۲۹ درجه و ۴۸ دقیقه تا ۳۳ درجه و ۳۰ دقیقه شمالی و طول جغرافیایی ۵۲ درجه و ۴۵ دقیقه تا ۵۶ درجه و۳۰ دقیقه شرقی از نصف النهار مبدأ قرار گرفته است.

استان یزد از شمال و غرب به استان اصفهان از شمال شرقی به استان خراسان از جنوب غربی به استان فارس و از جنوب شرقی به استان کرمان محدود می شود. منطقه‌ای خشک و بیابانی به مرکزیت شهرستان یزد است.

استان یزد در حدود 129284.859 کیلومتر مربع وسعت داشته و تقریباً 37/44 درصد از  وسعت کل ایران را در بر می گیرد و  از 11 شهرستان،22 بخش،24 شهر و 51 دهستان و تعداد زیادی روستا تشکیل شده است.

جمعیت  مرکز استان  1074428 نفر بوده که گروه بزرگی از زرتشتیان ایران نیز در آن زندگی می‌کنند.

گویش یزدی ها

یزدی ها به زبان فارسی رایج با پاره ای ویژ گیهای گویشی سخن می گویند و بسیاری از واژه ها و ترکیبات زیبای فارسی را در گویش خود حفظ کرده اند. در استان یزد برخی ویژگیهای گویشی میان شهرستانها ی مختلف محسوس است. معتقدی به آیین زرتشتی در میان خود هنوز به زبان تیاک نشان سخن می گوید و بویژه مراسم مدهبی خود را با این زبان انجام می دهند.

معنی واژه یزد

یزد به معنی پاک و مقدس است و شهر یزد نیز به مفهوم شهر خدا و سرزمین مقدس است. به لحاظ شرایط اقلیمی استان یزد وضعیت کشاورزی در این استان مطلوب نیست و امکان بهره برداری از آب های سطحی در کشاورزی بسیار کم است.

آب و هوا در یزد

آب و هوای استان یزد به علت قرار داشتن بر روی کمربند خشک جهانی دارای زمستانهای سرد و نسبتاً مرطوب و تابستانهای گرم و طولانی و خشک است.

شرایط خاص مناطق حاشیه کویر نظیر میزان اندک باران حرکت ماسه های روان، پدیده کویرزایی مراتع فقیر کمبود منابع تأمین آب موجب شده تا 28 درصد وسعت استان یزد فاقد بهره دهی اقتصادی باشد

مهمترین مناطق کشاورزی استان، دشتهای یزد، اردکان، بهادران، بهاباد، هرات، مروت، چاهک و ابرکوه است. محصولات کشاورزی استان شامل انار، ‌پسته، بادام، غلات، آفتابگردان، انگور، پنبه، چغندر قند و کنجد است.

معادن یزد

استان یزد به لحاظ زمین شناختی دارای ذخایر بسیار عظیم معدنی است. معادن مهم این استان مانند آهن چغارت، مرمر بورق، ماسه سنگ متکسانه، سرب کوتک نقشی مهم و سازنده در تحولات اقتصادی و عمرانی استان داشته است.

راه های ورود به استان یزد

با هواپیما

فرودگاه یزد از بسیاری استان ها پرواز مستقیم دارد همچنین طبس نیز فرودگاه دارد

با قطار

از طریق خط های آهن مشهد-بافق ، کرمان -بافق ، بندرعباس-بافق ،اصفهان-یزد و همینطور از خط آهن تهران-قم-کاشان-بادرود-یزد وارد شوید

خط آهن این استان شاهرگ حیاتی ایران را تشکیل می دهد

با اتوبوس

از شهرهای مختلفی به این استان توریستی اتوبوس وجود دارد مانند :شیراز،کرمان ،اصفهان و تهران همینطور مسیر بیابانی از مشهد می توانید به این استان بروید

با اتومبیل

از شرق از طریق استانهای خراسان رضوی و جنوبی ،از جنوب از طریق جاده های کرمان-بافق-یزد و رفسنجان-یزد و شهربابک-هرات از طریق استان کرمان و اقلید- ابرکوه از طریق استان فارس،از شمال از مسیر بزرگراه نائین-یزد می توانید وارد استان یزد شوید

از تهران تا یزد حدود671 کیلومتر  و از کرمان تا یزد حدود 351 کیلومتر راه است.

یزد-ابرکوه – احمدآباد – اردکان – اشکذر – بافق – بهاباد – تفت – حمیدیا – خضرآباد – زارچ – شاهدیه – شواز – طبس – عشق آباد – مروست – مهردشت – مهریز – میبد – ندوشن – نیر – هرات

آشنایی با شهرستان یزد

 یزد

شهرستان یزد مرکز استان یزد بوده و در دره ای وسیع و خشک و محصور بین رشته کوههای شیرکوه و خرانق قـرار گـرفته اسـت. ایـن شهـر از شمال به شهرستان اردکان و از شرق به شهرستان بافق و از جنوب به شهرستان تفت و از غرب به استان اصفهان محدود گشته است.

این شهر از قرن پنجم رو به گسترش نهاد و اتابکان سهم به سزایی در آبادانی این شهر ایفا کردند. اکثر دانشمندان قرن هفتم و هشتم برای در امان ماندن از هجوم مغول این شهر را مرکز فعالیت خود قرار دادند

اردکان

اردکان بزرگترین شهرستان استان یزد است. نام اردکان از دو واژه « ارد » به معنی مقدس و « کان » به معنی معدن تشکیل شده است. این شهرستان در مسیر جاده یزد به تهران قرار گرفته و بیش از 24 هزار کیلومتر وسعت دارد. از مراکزتاریخی وباستانی شهر می‌توان به رباط ابوالقاسم رشتی، رباط خرگوش و رباط ساغند اشاره کرد .

بافق

شهر بافق در دوران پیش از اسلام نیز وجود داشته و جزو قلمرو هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان بوده است. در روزگار ساسانیان منطقه یزد، از جمله شهر بافق رو به آبادی نهاد و از جایگاه ویژه ای برخوردار گردید. بافق در روزگار عثمان بن عفان به دست مسلمانان گشوده شد.

امامزاده عبدالله یکی از بنایی عالی است که از حیث سبک و گنبد و کاشی کاری و تزئینات داخلی اثری ارزشمند محسوب می شود و در بافق قرار دارد. بدنه اتاق مرقد با کاشی های مسدس لاجوردی و با حاشیه سیاه و سفید از آثار قرن 8 و 9 هجری پوشیده شده است. سقف داخلی بنا گنبدی مقرنس کاری شده است و دیواره و گوشواره های زیر گنبد رنگ آمیزی و نقاشی شده است. کتبیه های امامزاده به خط حسین یزدی و عمل حسن ولددین جعفر استاد معمار باشی است.

تفت

شهرستان تفت با مساحتی حدود 7000 کیلومتر مربع در جنوب غربی استان یزد قرار دارد. در فرهنگ لغات فارسی به معنای گرم و یا به معنای سبدی چوبین که در آن میوه جای دهند آمده است.

از اماکن تاریخی و دیدنی این شهرستان می توان به کاروانسرای علی آباد، چشمه‌تامهر، مسجدجامع طرزجان، مسجدشاه ولی اشاره کرد.

مهر‌یز

شهرستان مهریز با 15 هزار کیلومتر وسعت در 35 کیلومتری جنوب شهر یزد قرار دارد. مهریز نام شهر مشخصی نبوده بلکه عنوان ناحیه ای است شامل مجموعه ای از روستاها که نام قدیم آن مهریجور بوده و به مهرنگار دختر انوشیروان نسبت داده شده است.

از اماکن تاریخی و دیدنی این شهرستان می توان به مسجد جامع، قلعه تاریخی سرو قدیمی منگاباد، کشته خانه، قلعه رباط سربرد و چشمه‌غربالبیز اشاره کرد.

میبد

این شهر در شمال غربی یزد و در حاشیه جاده تهران – بندرعباس قرار دارد. مساحت این شهر در حدود 845 کیلومتر مربع و ارتفاع آن از سطح دریا نزدیک به 1220 متر است. بر‌اساس افسانه ها، میبد در روزگار کیومرث بنیان نهاده شده است.

میبد یکی از نمونه های نادر شهرهای باستانی ایران به شمار می رود و هنوز بسیاری از پدیده ها و عناصر شهرهای قدیم مانند راه، بناها و تشکیلات وابسته به آن، کهن دژ، شارستان، بیرونه ها را می‌توان در آن تشخیص داد.