آیا قانونی برای حجاب اجباری وجود دارد؟
به گزارش یزدرسا به نقل از پایگاه 598، در وزارتخانه ی اسلامی نباید معصیت بشود. در وزارتخانهی اسلامی نباید زنهای لخت بیایند. زنها بروند اما باحجاب باشند. مانعی ندارد بروند کار کنند لیکن با حجاب شرعی باشند. این اولین اظهارنظر رسمی جمهوری اسلامی یک ماه بعد از پیروی انقلاب بود که توسط امام خمینی (ره) مطرح شد. امام خمینی(ره) که از آغاز شروع نهضت، یعنی سال 42 تا پیرورزی انقلاب اسلامی، نظری درباره حجاب در حکومت اسلامی نداده بود، با این سخنان بخشی از خواستههای خود را در مورد حجاب مطرح فرمود.
بعد از این سخنرانی، که یک روز قبل از روز جهانی زن (8 مارس) ایراد شد، کما بیش اعتراضاتی صورت گرفت و برخی از گروه های موسوم به چپ، در آن زمان به مخالفت با صحبتهای امام برخاستند. هما ناطق، استاد دانشگاه تهران که یک سال بعد کشور را ترک میکند، در مقالهای منتشر شده در روزنامهی کیهان با مغالطهای آشکار میگوید: رفتند گزارش دادند که ما لخت به وزارتخانهها رفتهایم. من از شما میپرسم در این زمستان سرد چطور یک زن لخت میتواند به وزارتخانهها برود؟!
در روز ۱۷ اسفند و در پی تشنجهای میان معترضان و مردم، دفتر امام خمینی(ره) طی اعلامیهای هرگونه تعرض به زنان بیحجاب را محکوم میکند: هرگونه تعرض به زنان بیحجاب ممنوع است و ارگان مسئول موظف به برخورد با افراد خاطی هستند. این اعتراضات در 21 اسفند همان سال خاتمه یافت تا نشانه دیگری بر بزرگنمایی رسانههای معاند باشد.
در 12 فروردین 58 مردم با 98 درصد از آرا به جمهوری اسلامی رای میدهند. از نیمه دوم فروردین همان سال، طرحهایی همچون پاکسازی در مطبوعات، طرح جدید گزینش دانشجو، زنانه و مردانه کردن پلاژهای دریا و ممنوعیت برگزاری تظاهرات و اجتماعات در دانشگاه تهران مطرح و اجرا میشود. مردم نیز با حرکاتی خودجوش به حمایت از حجاب میپردازند. بسیاری از مغازهدارها تابلویی مقابل فروشگاهشان قرار دادند که روی آن نوشته شده بود: از پاسخگویی به خانمهای بیحجاب معذوریم. این روند تا تابستان سال بعد ادامه دارد و این حرکت خودجوش مردم، بسیاری از بیحجابها را مجبور به رعایت پوشش شرعی میکند
.از صبح شنبه ۱۴ تیرماه ۱۳۵۹ رسماً ورود زنان بیحجاب به ادارات و سازمانهای دولتی ممنوع میشود. البته هنوز لباس فرم یا آنچه که بعدها به نام مانتو مشهور شد، رسمیت نداشت بلکه زنان موظف بودند لباس آستینبلند و پوشیده بپوشند و روسری نیز سر کنند.
در 10 تیر 1360 و همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان محمد تقی سجادی نماینده دادستان انقلاب در دادگاه مبارزه با منکرات، مقررات مربوط به ماه رمضان را اعلام کرد. طبق این قانون، اماکن عمومی موظف شدند تابلویی در معرض دید مشتریان خود قرار دهند با این جمله: به دستور دادگاه مبارزه با منکرات از پذیرفتن میهمانان و مشتریانی که رعایت ظواهر اسلامی را نمیکنند معذوریم.
تا سال ۱۳۶۲ حادثه خاصی درخصوص حجاب در کشور اتفاق نمیافتد و حتی گروههای معارض، همانند مجاهدین خلق نیز حجاب را رعایت میکنند. اما از سال ۱۳۶۲ کشور با پدیدهی جدیدی به نام بدحجابی مواجه میشود. کسانی که خودشان حجاب را انتخاب نکرده، بلکه تحت اجبار شرایط موجود از آن استفاده میکردند، بهسمت گرایشهای قبلی خود متمایل میشوند و روسریها را عقبتر میکشند. این پدیده که بهدنبال تحرکات جنبشهای فمینیستی در خارج کشور شروع شده است، موجی از تحریک افکار عمومی را بهدنبال دارد، بهگونهای که برخوردهایی بین مردم و افراد بدحجاب صورت میگیرد. دامنه این برخوردها تا سال بعد ادامه مییابد و بالاخره دادستان عمومی تهران را مجبور به صدور اطلاعیهای میکند. در بخشی از این اطلاعیه آمده است: به تمام مسئولان در ادارات و سازمانهای دولتی و شرکتها و سایر واحدهای دولتی و خصوصی، اماکن عمومی از قبیل هتلها، مسافرخانهها، تالارها و باشگاههای برگزارکننده مجالس جشن عروسی، غذاخوریها و سایر اماکن عمومی اعلام و ابلاغ میدارد، از تاریخ انتشار این اطلاعیه موظفند از ورود بانوانی که رعایت حجاب و پوشش صحیح اسلامی را نمیکنند، جلوگیری به عمل آورند.
در 11 آبان 1363 مجلس شورای اسلامی ایران قانون مجازات اسلامی را به تصویب میرساند. به موجب ماده ۱۰۲ این قانون، هرکس در معابر عمومی حجاب را رعایت نکند، به ۷۲ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
در سال 1365، در مصوبه قانون نحوه رسيدگي به تخلفات و مجازات فروشندگان لباسهايي كه استفاده از آنها در ملأعام خلاف شرع است يا عفت عمومي را جريحهدار ميكند؛ نکات جدیدی به چشم میخورد.
در ماده 4 این قانون آمده: کسانی که در انظار عمومی وضع پوشیدن لباس و آرایش آنان خلاف شرع و یا موجب ترویج فساد و یا هتک عفت عمومی باشد، توقیف و خارج از نوبت در دادگاه صالح محاکمه و حسب مورد به یکی از مجازات های مذکور در ماده 2 محکوم میگردند.
و ماده 2، مجازاتهای تعزیری را بدین شرح بیان میکند: «۱- تذکر و ارشاد ۲- توبیخ و سرزنش ۳- تهدید ۴- ۱۰ تا۲۰ ضربه شلاق یا جریمه نقدی از ۲۰ تا۲۰۰ هزار ریال برای استفاده کننده ۵- ۲۰ تا۴۰ ضربه شلاق یا جریمه نقدی از ۲۰ تا۲۰۰ هزار ریال در مورد استفاده کننده.
علاوه بر این در تبصره دو این ماده آمده: مجـرمي را كه كارمند است، علاوه بر مجازاتهاي فوقالذكر به يكي از مجـازاتهاي زير محكوم مينمايد: 1- انفصال موقت تا دو سال. 2- اخراج و انفصال از خدمات دولتي. 3- محروميت استخدام به مدت پنج سال در كليه وزارتخانهها و شركتها و نهادها و ارگانهاي عمومي و دولتي.
میتوان مهمترین قانونی که بیحجابی را جرم دانسته و به آن پرداخته، ماده 638 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1375 دانست. به موجب این ماده: هركس علناً در انظار و اماكن عمومي و معابر، تظاهر به عمل حرامي نمايد، علاوه بر كيفر عمل، به حبس از ده روز تا دو ماه يا تا 74 ضربه شلاق محكوم ميگردد و در صورتي كه مرتكب عملي شود كه نفس آن عمل داراي كيفر نیست ولي عفت عمومي را جريحهدار نمايد، فقط به حبس از ده روز تا دو ماه يا تا 74 ضربه شلاق محكوم خواهد شد.
در تبصره این ماده که همان ماده 102 قانون تعزیرات مصوب سال 1362 است، آمده: زناني كه بدون حجاب شرعي در معابر و انظار عمومي ظاهر شوند، به حبس از ده روز تا دو ماه و يا از پنجاه هزار تا پانصد هزار ريال جزاي نقدي محكوم خواهند شد.
البته بنابر ماده 22 قانون مجازات اسلامی، چنانچه قاضی تشخیص بدهد، میتواند حبس و شلاق متهم را به جزای نقدی تبدیل کند.
بدحجابی و بی حجابی، براساس قانون جرم دانسته شده؛ اما بازداری و جلوگیری از این جرم نیز مانند سایر جرایم نیازمند پشتوانههای فرهنگی و زیرسازیهای اجتماعی است. در این راستا، شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 1384، قانون راهکارهای اجرایی گسترش فرهنگ عفاف و حجاب را به تصویب میرساند. قانونی که هدف از ارائه آن، درونی و نهادینه کردن حجاب و عفاف، با مشارکت و توجه جدی همه نهادها و دستگاهها به صورت مستمر و هدفمند است؛ و کلیه وظایف تخصصی دستگاههای قانونگذار و اجرایی را در قبال موضوع حجاب به طور دقیق و مشخص، بیان کرده است.