به گزارش یزدرسا به نقل از طنین خاتم؛ بقعه شیخ عبدالله مروست به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری شهرستان خاتم همه  ساله پذیرای جمع کثیری از گردشگران داخلی و خارجی است.

بقعه شیخ عبداالله مجموعه بنایی است در جنوب غربی شهر مروست که ظاهراً از آثار عصر صفوی است و محلی خانقاه مانند بوده و بعدها به مزار تبدیل و بقعه و غرفات دیگری بدان ضمیمه و الحاق شده است.

قسمت اصلی بنا که مربع و دارای گنبد است با چهارصفه احاطه و در صفه جنوبی آن محرابی ایجاد شده است. بر بالای این محراب نقش بسیار زیبا به اندازه 111×140سانتی متر وجود دارد که مجلس جنگ و شکار کردن شیر است  به امضای ((العبد الفقیر قنبر علی)). این نقش به اسلوب و کار عصر صفوی است و شکل و لباس مردی که شیر شکار می کشد بمانند آثار آن دوره است. هنر نقاش در این است که اثر هنری خود را از تراشیدن گچ بر روی کاه گل ظریف بیرون آورده است و نظیرش در جای دیگر دیده نشده است. (افشار ،310:1374)

مالکیت بنا: این بنا از نظر مالکیت در زمره موقوفات می باشد.

شکل و فرم کلی بنا : شکل کلی این بنا را یک فرم چهار صفه تشکیل می دهد که به مرور زمان و بسته به نیاز فضا هایی با همان الگو به آن ملحق شده اند.

معرفی فضاها: این بنا از جمله بناهای چند فضایی می باشد که فضای اصلی آن یک فضای چهار صفه یا فضای مرکزی با گنبد کاربندی می باشد. البته برای رسیدن به این فضا باید از یک فضای چهار صفه ی دیگر عبور نمود که پوشش فضای مرکزی این چهار صفه نیز از نوع گنبد کاربندی می باشد.

ورودی های اصلی به بنا نیز از دو فضای شمالی و شرقی این چهار صفه امکان پذیر می باشد. لازم به ذکر است که صفه های کنار این چهار صفه ی ورودی دارای پستوهایی نیز می باشند. فضای چهار صفه ی دوم که اصلی ترین فضای این مجموعه محسوب می گردد از ارزش معماری بیشتری نسبت به فضای پیشین برخوردار است.

این فضا دارای پوشش گنبدی از نوع سازه ی کاربندی می باشد و از طریق روزنه های بالای گنبد و نیز روزنی که از صفه ی جنوب شرقی خود نورگیری مناسبی دارد. این چهار صفه نیز مانند چهار صفه ی قبلی دارای دو فضای جنبی در ضلع جنوب غربی خود بوده که یکی به عنوان پستو و انباری و فضای سمت چپ در پلان اطاق کاملی می باشد.

تزیینات: در رابطه با تزیینات این بنا می توان گفت که تنها می توان از جلوه های درونی گنبدهای آن که با کاربندی اجرا شده اند به عنوان تزیینات کلی این بنا اشاره نمود. البته در مرکز فضای چهار صفه ی اصلی یک قبر ساده به چشم می خورد. و همچنین یک نقش گچی بر بالای محراب این بقعه وجود دارد.

نحوه ی نورگیری: آنچه می توان به طور واضح مشاهده نمود این است که نورگیری فضای اصلی این بنا از طریق پنجره های تعبیه شده در چهار سوی گنبد می باشد و در نقاط دیگر بنا از طریق در های شیشه ای – فلزی نور به داخل بنا راه می یابد . نورگیری فضاهای الحاقی به بنا نیز از طریق روزن های گنبد آن ها و نیز روزنه های دیوار تامین می گردد.

مصالح به کار رفته در بنا: عمده مصالح اصلی سازنده ی اصلی سازنده ی بنا خشت بوده که در بیرون بقعه با کاه گل و ازاره ای آجری و درون بنا با گچ پوشانده شده است. البته لازم به ذکر است که بقعه ی شیخ عبدالله مروست به تازگی مرمت شده و برای نمود مصالح قدیمی تر نمونه های آن در زیر گنبد اصلی بنا به صورت نمایان نگاه داشته شده است.

موقعیت و نحوه ی دسترسی به بنا: بنای شیخ عبدالله مروست در پارک کناره ی مسیر خروجی این شهر به سوی هرات واقع می باشد که بنابراین دسترسی اصلی به این بنا از طریق خیابان منتهی به میدان خروجی این شهر میسر می باشد.

گفتنی است این بنای تاریخی با شماره دوهزار و هفتصد و شصت و نه در سال یکهزار و سیصد و هفتاد و نه در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

انتهای پیام/ک