به گزارش یزد رسا، سید محمد حسینی، وزیر ارشاد دولت دهم روز گذشته برای شرکت در  همایش مردمی«خط امام ادامه دارد» وارد شهرستان اردکان شد. حضور فردی که چهار سال تصدی وزارت مهم فرهنگ و ارشاد اسلامی را بر عهده داشت فرصت بسیار خوبی برای بررسی کارنامه دولت تدبیر و امید در مباحث فرهنگی بود.
بخصوص آنکه کمتر از یک هفته از حضور جنتی، وزیر ارشاد دولت یازدهم در یزد برای شرکت در  همایش «روحانی تنها نیست» و ایراد سخنرانی در مورد وضعیت فرهنگی کشور نمی گذرد.
آنچه در ادامه می آید بخش دوم و پایانی گفتگوی خبرنگار عصر فرهنگ با حسینی وزیر ارشاد دولت دهم است:

دکتر جنتی و معاونین ایشان از افزایش تعداد عناوین کتاب چاپ شده خبر می دهند، این آمارها از نظر شما چقدر صحت دارد؟ اصلاً آیا افزایش تعداد کتاب چاپ شده، لزوماً تغییر مثبتی است؟
از نظر شمارگان که قطعاً کاهش داشتیم. در مورد عناوین کتاب هم یک روند رشدی به صورت طبیعی وجود دارد. فکر نمی کنم جهشی را داشته باشیم. ما در گذشته هم یک آمار قابل قبولی داشتیم. بله ممکن است الان در بعضی موارد به خاطر اینکه نظارت دقیقی نیست و کتاب هایی که قبلا مجوز نمی گرفتند که تعدادشان هم محدود بوده اینها مجوز بگیرند. شاید تعدادی افزایش پیدا کند ولی این رقمی نیست که بتواند مشکل نشر کشور و نویسندگان را حل کند. نویسندگان مشکلات اساسی تری دارند.

واقعا اگر قرار است برای حوزه کتاب کار شود کارهای عمیق تر و جدی تری باید صورت بگیرد تا اینکه ما از این شرایط خارج شویم. معیار ما باید این باشد که بتونیم سرانه مطالعه را در کشور افزایش دهیم، بتوانیم کاری کنیم که نویسندگان با دلگرمی بیشتری به نویسندگی خود ادامه دهند.

حمایت های مختلف را از آن ها داشته باشیم. مثلاً ما در صندوق حمایت از نویسندگان، هنرمندان، خبرنگاران سعی کردیم تعداد اعضا را افزایش دهیم مخصوصاً کسانی که در شهرستان ها بودند، خیلی از این ها محروم بودند.

حتی عضویت در صندوق هم نداشتند. ما سعی می کردیم نگاه جامع تری باشد. فراگیر باشد و کل کشور را در بر گیرد افراد بیایند و عضو شوند. ولی متاسفانه یک فضاسازی انجام شد که این ها کسانی را که هنرمند نبوده اند عضو صندوق حمایت کرده اند! ما که از اول نگفتیم صندوق مختص هنرمندان است.

ما گفتیم اختصاص به فعالان عرصه فرهنگ و هنر دارد. یعنی همه کسانی که با خانواده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سر و کار دارند. از بازیگر، هنرمند گرفته تا خبرنگار و نویسنده تا فعال قرآنی؛ بالاخره ما یکی از معاونت های ما معاونت قرآنی است.

حتی افرادی که در کانون های فرهنگی هنری مساجد فعالیت می کنند. خب اینها افراد مومن و متدینی هستند چرا باید این ها را حذف کنیم یا فرصت رشد به آن ها ندهیم؟

اقدامات اینچنینی می تواند به فرهنگ و هنر ما کمک کند. همچنین ما در زمینه ایجاد زیر ساخت ها اهتمام جدی داشتیم. مرتب ساخت و احداث مجتمع های فرهنگی و هنری در اقصی نقاط کشور در دستور کار ما بود.

کتابخانه ها و تالارهای هشت گانه ای که ما شروع کردیم خوب بود استمرار پیدا می کرد که یک فضای مناسب تری برای فعالیت اهالی فرهنگ و هنر ایجاد شود. ولی خب متاسفانه در این زمینه ها آنگونه که باید و شاید شاهد تحرک نیستیم.

یا مثلاً اینکه نمایشگاه های متعدد، هفته های فرهنگی با رونق، جشنواره های متعدد هم در سطح ملی، هم در استانها و هم در خارج از کشور برگزار می شد این ها به خاطر این بود که بک شور و نشاطی در بین اهالی فرهنگ و هنر ایجاد شود. خود ما هم برای بررسی مشکلات اهالی فرهنگ و هنر مرتب سفر می کردیم.

اکنون دولت در این زمینه ها هیچ اقدام محسوسی انجام نمی دهد و فقط به هنرمندانی که با انقلاب زاویه داشتند یا چهره های مشهور می پردازد. بله ما برای چهره های مشهور موسسه هنرمندان پیشکسوت را ایجاد کردیم و به آنها احترام می گذاشتیم و کمک می گرفتیم ولی بیشترین اهتمام ما به جوان ها بود. به نیروهای تازه شکوفا شده در دوران انقلاب بود. و الا صرف تخریب گذشته یا اینکه گفته شود در گذشته این محدودیت ها بوده و ما محدودیت ها را بر داشتیم، خب اینکه کارنامه کاری تلقی نمی شود. کارنامه کاری باید دربردارنده اقدامات زیربنایی سخت افزاری و فعالیت های نرم افزاری باشد، باید بگوئیم استان به استان و شهر به شهر چه کارهایی در این حوزه انجام شده است.

آقای روحانی، در جایی گفتند چند برابر بودجه وزارت ارشاد در اختیار سازمان ها ونهادهای دیگر است، همان ایده ای که قبلا محمود احمدی نژاد هم به صراحت مطرح کرده بود، آیا این فعالیت های موازی یک نکته منفی است؟
ببینید فرهنگ یک دایره وسیعی دارد. ما نمی توانیم به زیر مجموعه دولت محدود کنیم. بالاخره حوزه های علمیه ما هم به نوعی کار فرهنگی می کنند.

در مساجد ما، نماز جمعه های ما، نهادهای مختلف، نهادهای مقام معظم رهبری در دانشگاه همین طور آموزش و پرورش باید فعالیت فرهنگی انجام دهند.

بله تا آنجایی که می توانیم باید یک هماهنگی و هم افزایی و تقسیم کار انجام شود و از موازی کاری و کارهای تکراری اجتناب کرد اما اینکه بخواهیم محدود به یک وزارتخانه بکنیم این شدنی نیست. معلوم هم نیست چقدر به مصلحت باشد. بله یک قرارگاه فرماندهی مثل شورای عالی انقلاب فرهنگی باید داشته باشیم که بتواند اشراف داشته باشد ولی متاسفانه نیست.

شورای عالی انقلاب فرهنگی نتوانسته یک چتری باشد بر بالای تمام فعالیت های فرهنگی کشور اما اینکه ما تلاش کنیم یک هماهنگی هایی انجام شود، مثلا در دوره ما در وزارت فرهنگ ما تلاش می کردیم در هر استانی اداره کل فرهنگ ما محوری برای هم افزایی فعالیت های فرهنگی بشود.

یا از طریق شورای فرهنگ عمومی استان بیایم و کاری کنیم که هم تقسیم کار شود و هم همکاری کنند که ما جریان سازی فرهنگی کنیم. نه اینکه همه تابع یک نفر یا یک مجموعه باشند؛ نه همه با هم کمک کنند.

مثلاً زمانی که ما در تهران هفته کتاب برگزار می کردیم جلساتی تشکیل می شد که در آن حدود 65 نماینده از وزارتخانه، سازمان ها، موسسات و نهادها شرکت می کردند. یعنی همه دست به دست هم می دادیم، تا یک رویداد مهم فرهنگی در کشور صورت بگید و اثرگذار باشد.

پس چرا تمام انتقادات متوجه وزارت ارشاد است؟
دستگاه های دیگر که بودجه دارند و فعالیت می کنند به سهم خودشان تلاش می کنند و خروجی هم دارند. اما علت اینکه چرا انتقادات صرفاً متوجه دولت و وزارت ارشاد می شود، این است که گلوگاه ها در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. بله ممکن است ده ها دستگاه کتاب تولید کنند و فیلم بسازند اما بالاخره وزارت ارشاد مجوز می دهد و نظارت می کند.

لذا زمانی که برخی انتقاد می کنند، ایرادی می گیرند، خب می بینند کنسرتی اجرا شده است که در آن ضوابط رعایت نشده ، کتابی منتشر شده که رواج ابتذال است، ایراد می گیرند. چون این وزارتخانه اختیارات و وظایفی دارد باید پاسخ گو باشد. البته معنایش این نیست که نسبت به بقیه نباید انتقاد کنیم، نخیر آن ها هم باید فعالیتشان را بیشتر کنند. باید کارهای موثری انجام بدهند.

نمی گوئیم آن ها هیچ مسئولیتی ندارند ولی جاهایی که عده ای اعتراض می کنند، روی کارکردها و رفتارهایی است که اگر نظارت دقیق تری صورت می گرفت این اتفاقات ایجاد نمی شد.

روند بررسی و صدور مجوز برای مساله روز کشور- یعنی کنسرت- به چه صورت است؟ خود کارمندان وزارت فرهنگ اجتهاد می کنند یا اجتهاد را به حوزه می سپارند؟
ما در صدور مجوزها یک سازوکاری داریم که در هر زمینه ای مثلاً در بحث کتاب از افراد صاحب نظر استفاده می شود. این افراد ابتدا کتاب را مطالعه می کنند سپس نقاط ضعف و موارد مغایرت با ضابطه های موجود را مشخص می کنند و در صورت مغایرت مجوز صادر نمی شود. البته فرد متقاضی می تواند اعتراض کند و مجددا درخواست وی بررسی شود.

در بحث اجرای تئاتر زمانی که قرار باشد یک تئاتر اجرا شود شورای نظارت دارد. شورای نظارت بررسی می کند که این تئاتر چه معنی و هدفی دارد. چه حرکات و رفتاری دارند. لباس پوشیدن بررسی می شود و مجوز می دهند. موسیقی هم همینطور است.

بعضی از موسیقی ها مثل متال و راک کاملاً غربی است و با فرهنگ ما سازگاری ندارد. خب معلوم است با آن ها مخالفت می شود. اگر موسیقی با کلام باشد، باید معنا و مفهوم درستی داشته باشد. نمی تواند توهین به مقدسات باشد یا مطالب نادرست را بخواهد القا کند.

تا حدودی مشخص است، بعضی وقت ها کاملاً مشخص است که یک مورد ایراد دارد، معلوم است که این آقا در خارج از کشور معاند است ولی می گویند ما الان کتابش را بررسی می کنیم. یعنی می گویند ما کاری نداریم به این که این فرد سابقه اش چیست، یا با چه افراد و گروه هایی همکاری داشته، الان می خواهد این کنسرت را اجرا کند.

انگار یک مساله ای است جدا از همه چیز. یعنی به تنهایی و مجرد می خواهند به ماجرا نگاه کنند. بله ممکن است که اگر به تنهایی و مجزا نگاه کنند اشکالی نداشته باشد ولی وقتی سابقه آن فرد و گروه بررسی شود می بینید که با معیارهایی که وجود دارد، سازگاری ندارند. لذا خیلی از وقت ها مساله پیچیده ای نیست که آیا این برنامه اجرا شود یا خیر ولی خب خیلی از وقت ها افراد بی توجه هستند.

مثلا ما یکی از معیارهایی که داشتیم این بود که وقتی کسی با یکی از رسانه های معاند یا شبکه های فارسی زبان ضد انقلاب همکاری می کرد، می گفتیم ما دیگر در داخل برایت محدودیت ایجاد می کنیم. بالاخره باید انتخاب کنی یا در داخل یا در خارج. نمی شود که هم با صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران برنامه داشته باشی و هم با شبکه من و تو که یک شبکه بهایی ضد انقلاب است همکاری کنی. ولی خب وقتی این معیارها برداشته شود، معلوم است که چه اتفاقی می افتد.

گاهی اوقات نظر متخصصین کنار گذاشته می شود و دستوری از بالا می رسد که این موسیقی اجرا شود، این کتاب چاپ شود. گاهی اوقات کارشناس مربوطه نظری می دهد و می گوید این ایرادات وجود دارد.

دیدید در همین بازدیدی که رهبر انقلاب از نمایشگاه کتاب داشتند در مورد بعضی از تئاترها هشدار دادند. این روند باید کنترل شود، البته خود افراد هم می دانند اما گاهی یک مدیری می گوید مهم نیست! یعنی می داند این اشکالات و ایرادات هست ولی نادیده می گیرد، نمی شود این ها را به این حساب گذاشت که این ها یک مساله پیچیده است و تشخیص آن سخت بوده، نه موضوع مشخص است ولی می خواهند این مرزها وجود نداشته باشد، محدودیت های قانونی و شرعی وجود نداشته باشد.

انتهای پیام/س