یزدرسا؛ امروز 11 تیرماه همزمان است با سالروز شهادت آیت‌الله صدوقی چهارمین شهید محراب که 35 سال قبل به دست منافقین به شهادت رسید و مردم یزد و ایران را در در شهادت خود سوگوار کرد. شهید بزرگی چون آیت‌الله صدوقی هیچ‌گاه از ذهن و یاد مردم یزد و مردم ایران نخواهد رفت و مردم همواره قدردان شهدا از جمله این شهید بزرگ خواهند بود. با این همه، آنچه فراتر از گرامیداشت یاد این شهید گرانقدر است، توجه به منش اخلاقی و رویکردهای رفتاری وی است. چیزی که به عنوان الگو مردم و به ویژه مسؤولان قابل اهمیت و توجه است. در ادامه به برخی از خصیصه‌های رفتاری شهید والامقام اشاره می‌شود.

شجاعت مثال زدنی

شهامت و شجاعت آیت‌الله صدوقی، از مشخصه‌های بارز وی است که زبانزد مردم یزد است، به طوری که شجاعت وی در مسجد ملااسماعیل یزد چیزی است که هیچ‌گاه از ذهن مردمان یزد پاک نخواهد شد. جایی که وی در آخرین خطبه خود در نمازجمعه،‌ درست دقایقی قبل از شهادت، گروه تروریستی منافقین را این گونه مخاطب قرار داد: «شما به فرض که مرا هم ترور کردید، مرغابی را از آب می‌ترسانید؟ منتهای آرزوی من شهادت است».

افزون بر این، ایشان هیچ‌گاه با واقعیت‌ها و پلیدی‌ها تسامح و تساهل به خرج نداد، بلکه با قاطعیت برخورد می‌کرد. به عنوان مثال آیت‌الله ابوالقاسم وافی درباره این روحیه شهید بزرگوار می‌گوید: «از ویژگی‌های ایشان ترویج مکتب، با امر به معروف و نهی از منکر بود، کمتر کسی به خاطر دارد که آن شهید با منکری روبرو شود و با آن مقابله نکند و یا معروفی متروک شود و ایشان در صدد احیای آن برنیاید و این از ویژگی‌های بندگان خاص خداوند است که به زندگی روح و نورانیت می‌بخشد.»

نقش موثر در جبهه‌ها و کمک به رزمندگان اسلام

آیت‌الله صدوقی در عین اینکه از فقهای برجسته و کم نظیر زمان خود بود، اما در عین حال هیچ‌گاه عافیت‌طلبی و گوشه‌نشینی را پیشه نکرد و علاوه بر حضور پر رنگ در جریان انقلاب اسلامی، بعد از انقلاب و به ویژه در جریان دفاع مقدس باز هم حضور تعیین‌کننده داشت؛ به طوری که کمک‌های مادی و معنوی شهید صدوقی به جبهه‌ها زبانزد است. حجت‌الاسلام احمد سالک نماینده مجلس شورای اسلامی و از اعضای سابق حزب جمهوری‌اسلامی در این رابطه می‌گوید: «حوزه‌های علمیه این دو شهر[یزد و اصفهان] و نیز روحانیون مبارز و انقلابی آنها با یکدیگر ارتباط داشتند، از جمله آقای دعایی که آن زمان رادیوی نهضت روحانیت را اداره می‌کرد. پس از انقلاب بنده فرمانده سپاه پاسداران اصفهان شدم و یزد و چهارمحال و بختیاری هم زیر پوشش سپاه اصفهان بود و احکام بسیاری از افرادی را که در یزد فعال بودند، من صادر کردم. بعد از انقلاب زیاد به یزد و خدمت آیت‌الله صدوقی می‌رفتم. موقعی که فرمانده بسیج مستضعفان کل کشور شدم، خدمت ایشان رفتم و عرض کردم: بسیج مستضعفان همان‌طور که از اسمش پیداست نیاز به کمک و همراهی دارد. ایشان بلافاصله به خادمشان گفتند که برود و یک کیسه پول بیاورد! اجازه هم ندادند بشمریم! کیسه را به تهران آوردیم و مبلغ قابل توجهی بود و توانستیم با آن صندوق قرض‌الحسنه بسیجی‌‌ها را راه بیندازیم که بعد هم کارش وسعت گرفت و الحمدلله کمک خوبی شد. این صندوق وام‌های مختصری به بچه‌های بسیج می‌داد و واقعاً منشأ برکات زیادی شد.»

وی ادامه می‌دهد: «شهید آیت‌الله صدوقی غیر از اینکه در جهت کمک‌های مالی فعال بودند و در سال کامیون‌های پر از کمک‌های مردمی به جبهه‌ها می‌فرستادند که پشتوانه بسیار قدرتمندی بودند، خودشان هم به جبهه‌ها می‌رفتند. یک بار بنده همراه ایشان و مرحوم آیت‌الله مشکینی در جبهه‌ها حضور داشتم که فیلم آن را تلویزیون بارها پخش کرده است. قطعاً حضور علما و آیات عظام در جبهه‌ها روحیه رزمندگان را تقویت و توجه آنها را به قرآن و معارف اسلامی و اهل بیت(علیهم السلام) بیشتر می‌کرد.»

وی همچنین می‌گوید: «شهید صیاد شیرازی در ایجاد وحدت بین ارتش و سپاه نقش تعیین‌کننده‌ای داشت که با ملاقات‌ها و مشورت‌های مکرری که با شهید آیت‌الله صدوقی و دیگر بزرگان داشت، توانست در این کار موفق شود. آن یکی-دو باری که خدمتشان بودم در جبهه‌های جنوب بودند. برنامه ایشان و سایر علما بیشتر برگزاری نمازهای جماعت، سخنرانی و جلسات دعا بود. شهید صدوقی روحیه لطیفه‌گویی داشتند و با لهجه زیبایشان لطیفه‌هایی را تعریف می‌کردند که واقعاً خستگی را از تن رزمندگان و فرماندهان می‌زدود و روحیه آنها را تقویت می‌کرد.»

سردار فرهنگ دوست از فرماندهان دفاع مقدس نیز در گفت وگو با یزدرسا در رابطه با حضور شهید صدوقی در کنار رزمنده‌ها، با اشاره به حضور ایشان در عملیات الی بیت‌المقدس می‌گوید: «یکی از افتخارات استان یزد در عملیات الی‌ بیت‌المقدس حضور سومین شهید محراب شهید آیت‌الله صدوقی بود که در قرارگاه مرکزی کربلا بودند و ایشان فکر می‌کنم مستقیما از بیمارستان در تهران که برای عمل چشم رفته بودند، آمدند جبهه و به زرمنده‌ها روحیه دادند.»

تواضع و ساده زیستی و مردمی بودن

این را بسیاری از مردم یزد که سن و سال آن‌ها به دوران حیات پر برکت آیت‌الله صدوقی می‌رسد، می‌دانند که از ویژگی‌های ایشان روحیه تواضع و مردمی بودن و همچنین ساده‌زیستی بود. تأکید بر ارتباط بدون واسطه و بدون تشریفات با مردم، روحیه‌ی ویژه ایشان بوده است. به عنوان مثال خدمتکار شهید صدوقی در این رابطه می‌گوید: «در حدود ۱۰ سال بنده خدمت ایشان بودم واقعاً فردی غمخوار برای ملت به نظر می‌رسید. تا زمانی که حالشان مساعدتر بود سعی می‌نمودند و علاقه داشتند که کارهای مردم را خود مستقیماً انجام دهند و با مردم روبرو شوند ولی از زمانی که نسبتاً حالت ضعفی پیدا کردند قرار شد دفتر باز کنند و کارها که سنگین شد به آن جا رجوع شود و سپس مسئول دفتر با ایشان در تماس دائم باشند و مسائل و مشکلات مردم را حل نمایند. ایشان عادت داشتند هر شب بعد از نماز شب که نزدیک اذان صبح بود پیاده می‌رفتند تا مسجد حظیره برای اقامه نماز و پس از نماز صبح پیاده بر می‌گشتند منزل که این اواخر من هم سعی کردم بدنبال ایشان بروم.»