تکرار تجربه‌ی تلخ یک دهه قبل این بار در کسوت ریاست جمهوری
یزد رسا؛ آنچه این روزها در حال وقوع است، تکرار تاریخ مذاکرات هسته‌ای ایران با طرف غربی است. نگاهی به واقعیت‌های پیرامون مذاکرات و برجام و سبک برخورد آمریکا و طرف غربی با تعهداتش نسبت به برجام، ماجرای مذاکرات هسته‌ای سال‌های 82 تا 84 را به ذهن متبادر می‌کند. زمانی که رئیس‌جمهور فعلی در کسوت دبیر شورای عالی امنیت ملی، مسئول مذاکرات بود و علیرغم حدود دو سال مذاکره با اروپایی‌ها، در نهایت چیزی عادی ملت ایران نشد. عهدشکنی غربی‌ها در قبال ایران تا حدی بود که خود حسن روحانی هم بعدها در کتاب خود با عنوان «امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌ای» به آن اذعان می‌کند. روحانی در صفحه 599 کتابش می‌نویسد: «اروپا در مذاکرات تهران تعهد کرده بود تا زمانی که فعالیت نطنز آغاز نشده است، از ارجاع پرونده هسته‌ای به شورای امنیت جلوگیری کند ولی در بهمن 1384 در شرایطی پرونده هسته‌ای به شورای امنیت ارجاع شد که نطنز در تعلیق بود بنابراین اروپا تعهد خود را نقض کرده بود.» وی همچنین در صفحه 611 این کتاب آورده است: «در دولت نهم هم تعلیق نطنز هشت ماه ادامه یافت و حتی اگر شورای حکام به دلیل راه اندازی یو سی اف اصفهان، پرونده را به شورای امنیت ارجاع نمی‌داد و پرونده در آژانس می‌ماند بی‌تردید نطنز به آن زودی راه‌اندازی نمی‌شد و مسیر مذاکرات ادامه می‌یافت. راه‌اندازی نطنز در وافع پاسخ به اقدام غیر منطقی شورای حکام آژانس بود... اساسا دولت نهم در هیچ موردی تعلیق را به انتخاب خود نشکست، تعلیق اصفهان که در دولت هشتم شکسته شد و تعلیق نطنز هم به دلیل ارجاع پرونده به شورای امنیت شکسته شد.»
حسن روحانی همچنین در بخشی دیگر از کتاب خود و در صفحه 223 و 224 به وضوح از دور زدن ایران توسط البرادعی و سه کشور اروپایی سخن می‌گوید و تاکید می‌کند که انتظار داشته آن‌ها با صداقت با ایران رفتار کنند: «به آن‌ها (وزرای سه کشور) گفتم ما در مذاکرات تهران با هم توافق کردیم که بر مبنای تعریفی که مدیرکل آژانس از تعلیق داشته است اقدام کنیم ولی شما بر خلاف تعهدتان به البرادعی نامه نوشته و به او فشار آورده و گفته‌اید که تعلیق را به صورت وسیع‌تری تعریف کند. البرادعی به من گفت که سه کشور برای من نامه فرستاده و گفته‌اند تعلیق، این چنین تفسیر شود. قرار ما این بود که با صداقت با هم رفتار کنیم!»
اذعان حسن روحانی به بی‌صداقتی غربی‌ها در حالی است که وی یک دهه بعد از مذاکرات هسته‌ای با اروپایی‌ها، همان روند را این بار در کسوت ریاست جمهوری، تکرار می‌کند و بدون توجه به تجربه‌ای که از آن سال‌ها به دست آورده بود، بار دیگر به غربی‌ها اعتماد می‌کند. آنچه در جریان مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 در چند سال اخیر به وقوع پیوست، به نوعی تکرار همان مسیری بود که یک دهه قبل جناب روحانی آن را طی کرده بود. مسیری که در دهه هشتاد حسن روحانی از آن نتیجه‌ای نگرفت و غربی‌ها به وضوح نشان دادند که نمی‌توان به آن‌ها اعتماد کرد. مذاکرات این دوره البته تفاوت مهمی با مذاکرات سال‌های ابتدایی دهه هشتاد دارد و آن هم به میزان هزینه‌هایی مربوط می‌شود که به واسطه برجام بر کشور تحمبل شده است. هرچند در مذاکرات آن زمان هم هزینه‌های فراوانی بر کشور تحمیل شد، اما نگاهی به متن برجام و تعهداتی که ایران در قبال آن انجام داده است نشان می‌دهد، هزینه‌های هنگفتی که در این دوره مذاکرات حسن روحانی و جواد ظریف و همکاران آن‌ها بر مردم ایران تحمیل کرده‌اند به مراتب بیشتر از گذشته است.
انتهای پیام/س*
