حاشیه‌های فارس از اولین گزارش ۱۰۰ روزه روحانی/ محاکمه شبانه احمدی‌نژاد/بازی با توپ روحانی
به‌گزارش خبرنگار حوزه دولت خبرگزاری فارس، ارائه اولین گزارش رئیس‌جمهور از 100 روز فعالیت دولت تدبیر و امید که شامگاه سه شنبه صورت گرفت، حاشیه‌هایی داشت که برخی از آنها در پی می‌آید:
* سخنرانی حسن روحانی برای ارائه گزارش 100 روزه از عملکرد دولت یازدهم، ساعت 21 و 40 دقیقه آغاز شد و به صورت مستقیم از شبکه‌های یک سیما و خبر و رادیو ایران پخش شد.
* پوشش ویژه BBC فارسی
*شبکه تلویزیونی BBC فارسی نیز با قطع برنامه‌های عادی خود اقدام به پخش مستقیم سخنان روحانی کرد.
البته کار BBC با اتمام برنامه تمام نشد. پایان سخنان روحانی، آغاز کار اصلی BBC فارسی بود تا با دعوت از کارشناسان مختلف، به ارزیابی سخنان رییس جمهور بپردازد که عمده اظهارات آنها مربوط به سیاه‌نمایی از وضع ایران، خصوصا در حوزه اقتصادی و معیشت، با توجه به سخنان روحانی بود.
* فیلم تبلیغاتی با طعم نیش و کنایه
*پخش یک فیلم تبلیغاتی طولانی شبیه فیلم‌های انتخاباتی برای روحانی در ابتدای برنامه با چاشنی طعنه‌هایی به دولت قبل از نکات تأمل برانگیز در این برنامه بود.
* اجرای برنامه و طرح سؤالات بر عهده سه تن از مجریان تلویزیونی بود که دو تن از آنها برای مردم شناخته شده هستند؛ محمدرضا شهیدی‌فر (مجری برنامه تعطیل شده پارک ملت) و محمود احمدی افزادی (مجری سابق برنامه نگاه یک).
نفر سوم خانم سپانلو مجری-کارشناس اقتصادی بود که سؤالات بخش اقتصاد را از روحانی پرسید.
* دکور اشرافی و کتاب «دا» روی طاقچه
* این مصاحبه در یکی از سالن‌های مجموعه نهاد ریاست‌جمهوری که مجری برنامه آنجا را دفتر رئیس‌جمهور معرفی کرد و دکوراسیونی بسیار مجلل داشت، انجام شد.
در طاقچه پشت سر رئیس‌جمهور نیز تصویری از امام و رهبری در یک قاب، یک گلدان کوچک و کتاب «دا» و یک جلد کتاب دیگر ،در کنار سه پرچم (درفش) جمهوری اسلامی ایران قرار داشت.
* چرا 100؟
*در آغاز برنامه، یکی از مجریان از رئیس‌جمهور پرسید که چرا عدد 100 را برای ارائه گزارش اولیه از عملکرد دولتش انتخاب کرده و سؤال خود را اینگونه کامل کرد که آیا این عدد در زندگی شما خوش‌یمن بوده یا نشان کثرت است و یا همینطوری بر اساس شعارهای انتخاباتی آن را برگزیده‌اید؟
روحانی پاسخ داد: عدد 100 یک معیار در نمره دادن است و در ادبیات و شعر ما نیز جایگاه دارد و دوره‌ای است که نه آنقدر کوتاه است که نتوان برنامه‌ریزی و کار کرد و نه آنقدر بلند که گزارش عملکرد آن طولانی شود.
* سکوت 100روزه رییس جمهور
*شهیدی‌فر پس از طرح سؤالات مقدماتی از همکاران روحانی که قرار است آنها نیز گزارش عملکرد ارائه دهند، اینگونه استقبال کرد که می‌خواهند جور «سکوت 100 روزه رئیس‌جمهور» را بکشند.
وی در ادامه با لحنی طعنه‌آمیز گفت: البته به نظرم این یک طراحی بود که در این مدت به جای شلوغ کردن، یک ارزیابی داشته باشید و شاید هم بر اساس اقتضای شرایط، اینگونه تصمیم گرفته‌اید.
*پس از طرح دو سؤال از سوی شهیدی‌فر که مجری اصلی این برنامه بود، خانم سپانلو با بیان اینکه عجله دارم تا سریعاً وارد مسائل اقتصادی شوم، اولین سؤال خود را درباره فوری‌ترین اقدام دولت در عرصه اقتصاد عنوان کرد.
* انبارها پُر است
روحانی با بیان اینکه در آغاز کار دولت، وضعیت کالاهای اساسی نگران‌کننده بود، گفت: ذخایر کالاهای اساسی در شرایط نامناسبی قرار داشت اما امروز وضعیت بسیار مطلوبی داریم و برای آینده دور هم خرید کرده‌ایم و انبارها پُر است.
* حمله آغاز می‌شود
این جمله در واقع کلیدی برای گشایش باب هجمه و نقد عملکرد دولت سابق بود و از آن پس، رئیس‌جمهور 45 دقیقه از سخنان خود را به بیان مشکلات و انتقاد از احمدی‌نژاد و همکارانش اختصاص داد.
* خزانه خالی بود
*روحانی در سخنانش با بیان اینکه در ابتدای تحویل دولت، یک خزانه خالی و میزان زیادی بدهی را به ارث گرفته به بیان آماری در این زمینه پرداخت.
*رئیس‌جمهور گفت: شرایط رکود تورمی که دولت آن را تحویل گرفت در 50 سال گذشته بی‌سابقه بوده اگرچه بیان این مسئله به معنای هراس از مشکلات نیست و ما با حول و قوه الهی و پشتیبانی مردم مشکلات را حل می‌کنیم.
*روحانی افزود: 12 مرداد که دولت را تحویل گرفتم موجودی خزانه هزار و دویست و هشتاد میلیارد تومان بود و آخر ماه باید هفت هزار و پانصد میلیارد حقوق پرداخت می‌کردیم اما فقط دو هزار و هشتصد و هفتاد میلیارد تومان در خزانه موجودی داشتیم.
وی تأکید کرد: برای جبران این کسری بیش از چهار هزار و شصت میلیارد تومان از بانک استقراض کردیم و در واقع مهمترین مشکل، عدم تأمین درآمدها بود.
* دولت قبل بدهکارترین بود
*رئیس‌جمهور با بیان اینکه هر هفته از همکارانش گزارش وضعیت تورم را می‌خواهد، گفت: دولت نهم و دهم در هشت سال گذشته پر درآمدترین دولت بوده و هفتصد و پنجاه میلیارد دلار درآمد ارزی و نفت و گاز داشته که رقم بی‌سابقه بوده اما متأسفانه بدهکارترین دولت بوده است.
* پنبه‌ی سفرهای استانی زده شد
*در حالیکه رهبر معظم انقلاب بارها حمایت خود را از سفرهای استانی دولت سابق اعلام داشته و آن را اقدامی بی‌سابقه از صدر مشروطه تا کنون دانستند، روحانی با انتقاد از این مسئله گفت که دولت گذشته در طول هشت سال سفر استانی 11 هزار میلیارد تومان تعهد ایجاد کرده که با پول و امکانات آن دوره، عملیاتی کردن آن 16 سال طول می‌کشد.
روحانی همچنین گفت که دولت گذشته در عرصه پروژه‌های عمرانی نیز 400 هزار ملیارد تومان تعهد ایجاد کرده که سالیان سال تحقق آنها طول خواهد کشید.
* بلدورز بر روی مسکن مهر
*در حالیکه برخی نظرسنجی‌ها از ابراز رضایت مردم از طرح مسکن مهر حکایت دارد و دولت هنوز هیچ جایگزینی برای آن در نظر نگرفته، روحانی این سیاست دولت نهم و دهم را نیز به شدت مورد انتقاد قرار داد.
او گفت: اینکه مردم صاحب مسکن شوند کار خوب و ارزشمندی است و ما منکر ساخت مسکن برای مردم نیستیم اما نباید از جیب مردم هزینه آن را بپردازیم.
رئیس‌جمهور گفت: تا کنون 43هزار میلیارد تومان برای ساخت مسکن مهر در کشور از بانک مرکزی استقراض شده در حالیکه کل پایه پولی کشور از ابتدای خلق پول، 100 هزار میلیارد تومان است.
روحانی البته گفت که دولت وی متعهد است که پروژه‌های باقیمانده از مسکن مهر در دولت قبلی را تمام کند اما حتماً برای مسکن مردم طرح جایگزین ارائه خواهد کرد.
هنگامی که روحانی از خزانه خالی و واقعی نبودن ارقام بودجه 92 سخن گفت و به ارائه آمار و ارقامی در خصوص وضع موجود پرداخت، با لبخندی عجیب درباره بدهی‌ها سخن میگفت که البته لبخند او نیشخندهای شیطنت‌آمیز شهیدی‌فر را در پی داشت.
روحانی در بخشی از سخنانش با بیان اینکه تورم، مالیات فقراست، دولت سابق را به بی‌تدبیری و بی‌حساب و کتاب بودن متهم کرد و از آن پس به بیان برنامه‌های خود برای تغییر در وضع موجود پرداخت و گفت که مهار رشد نقدینگی که در دولت قبل هفت برابر شده بود در سه ماهه فعالیت دولت وی متوقف شده روند نزولی را طی می‌کند.
* خانم مجری از آقایان پیشی می‌گیرد
*در بخشی از گزارش، وقتی روحانی قصد داشت درباره برنامه‌هایش برای مهار تورم صحبت کند، از مجریان برنامه سؤال کرد که رشد اقتصادی را چه رقمی اعلام کرده است؟
جالب اینکه مجریان مرد برنامه نتوانستند به این سؤال پاسخ دهند و خانم سپانلو این رقم را منفی پنج اعلام کرد و گفت که معنای این سخن آن است که اقتصاد ما 6درصد کوچک شده است.
روحانی با بیان اینکه حافظه شما خوب است و چون اقتصادی هستید، بیشتر دقت دارید، به تأئید نظر او پرداخت و گفت این حرف شما دقیقاً درست است و باید گفت سفره مردم 6درصد خالی شده است.
* دوپینگ شهیدی فر به نفع روحانی
*در خلال برنامه شهیدی‌فر با ذکر برخی عبارات و جملات در واقع با یک دوپینگ به کمک روحانی می‌آمد و به مرور جملات وی رنگ و بوی تعارف گرفت و مسیر مصاحبه را به یک گعده شبانه تغییر داد.
یکی از جملات با مزه او وقتی بود که همکار وی گفت: «آقای روحانی! تخصص شما در بحث تحریم است» که شهیدی‌فر بلافاصله گفت: «البته تحریم تخصص آمریکایی‌هاست، تخصص آقای دکتر برداشتن تحریم است.»
* پیچ تورم
پس از شهیدی‌فر نوبت احمدی افزادی بود که وقتی به بحث کنترل تورم در اقتصاد رسید، خطاب به روحانی گفت: «اتفاقاً به بحث خوبی رسیدیم و اینجا سر پیچ است» که روحانی به خنده پاسخ داد: «شما الآن سر پیچ هستید.»
* بازی با توپ روحانی/ ظریف در نوک خط حمله
احمدی افزادی در تکمیل جمله خود به روحانی گفت: «شما از ابزار سیاست خارجی که تخصص شماست خوب استفاده کردید و با این توپ گل اقتصادی زدید که البته آقای ظریف هم نوک حمله و فوروارد خوبی بود.»
*هنگامی که بحث ایرانیان مقیم خارج از کشور مطرح شد، روحانی آنها را سرمایه انسانی بسیار بزرگ برای کشور معرفی کرد که چون از آب دور شده‌اند، قدر آن را می‌دانند و به کمک کشور خود می‌آیند.
احمدی‌افزادی در واکنش به این جمله به رئیس‌جمهور گفت: «عمدتاً در چنین مقاطعی منظور از سرمایه، بحث مالی است» که روحانی پاسخ داد: «به هر حال کشور، مال آنهاست و هرکمکی در عرصه علمی و مالی و معنوی انجام دهند برای کشورشان است.»
* رئیس‌جمهور افزایش قیمت دلار در آغاز دولتش را نیز اقدامی قانونی بر جای مانده از دولت گذشته دانست و از اینکه مردم با وجود گرانی کالاها به حمایت و یاری دولت پرداختند، تقدیر کرد.
* مشکلات ناشی از چیست؟
* روحانی البته در ادامه سخنانش گفت: «مشکلات اقتصادی ما عمدتاً ناشی از بی‌تدبیری بوده است نه تحریم‌ها و کسی که میگفت قطعنامه‌ها کاغذپاره‌ای بیش نیست وابستگی ما به واردات را بیشتر کرد در حالیکه وقتی در قدرت‌ها در حال مبارزه هستیم، باید به خود متکی باشیم و رهبری به همین دلیل اقتصاد مقاومتی را مطرح کردند.»
* اشتغال‌زایی دولت قبل برای چینی‌ها
وی البته در این بخش از سخنانش نیز به دولت گذشته کنایه‌ای زد و آنجا که بحث اتکا به داخل و اشتغال‌زایی را مطرح کرد، گفت: «البته دولت قبلی برای خیلی‌ها هم شغل ایجاد کرد که چینی‌ها و کره‌ای ها بودند.»
*رئیس‌جمهور در این برنامه آمار و ارقام را از حفظ و بدون قرائت متنی که کنار دستش قرار داشت، ارائه کرد و گفت این آمار و ارقام را بر اساس اطلاعاتم گفتم و هرجا لازم باشد از متن نیز استفاده می‌‌کنم.
* کلید شیخ دیپلمات
*وقتی که مجری برنامه از روحانی پرسید آیا کلید شما همه درها را می‌گشاید یا کلید شیخ دیپلمات هم در قفل گیر می‌کند، رئیس‌جمهور اظهار داشت: کلید برای مردم و همه جا دست مردم است؛ احمدی افزادی پرسید آیا این را برای تعارف می‌گویید که روحانی گفت نه واقعا مردم ما دنیایی از شورند و انسان در برابر آنها احساس کوچکی می‌کند.
رئیس‌جمهور در ادامه گفت: البته یک قفل نیست بلکه قفل‌هاست و یکی‌اش باز شده اما عده‌ای در دنیا مثل بچه‌هایی که شبها شکر را در آب حل و در قفل‌ها می‌ریختند تا صبح باز نشود عمل می‌کنند و در داخل هم شاید برخی کودکانه با مسائل مواجه می‌شوند اما بحمدالله در مسائل ملی وحدت و انسجام خوبی را شاهدیم.
* جامعه خسته و فرسوده!
*احمدی‌افزادی در بخشی از سخنانش خطاب به روحانی مدعی شد شما در انتخابات 24 خرداد جامعه خسته و کمی فرسوده را تحویل گرفتید و آن را ترمیم کردید و نشاط و امید را به جامعه بازگرداندید، چگونه می‌خواهید انسجام ملی را حفظ کنید؟
رئیس‌جمهور پاسخ داد همه باید به حقوق یکدیگر احترام بگذاریم و همه احساس آرامش کنند که البته در جامعه آرامشی به وجود آمده است.
* عبور آخرین وزیر از پیچ و خم پارلمان
* وقتی روحانی برای نمونه، به آرامش در حوزه ورزش اشاره کرد، مجری برنامه به او گفت اتفاقاً در ورزش که شور و هیجان است و رئیس‌جمهور پاسخ داد درست است که مردم گاهی می‌گویند روحانی «مچکریم» اما ما برای این پیروزی‌هایی که ورزشکاران ما می‌آفرینند کاری نکردیم و فقط سایه سیاست را از ورزش برداشتیم وگرنه وزیر ورزش ما آخرین نفری بود که از کوچه پرپیچ و خم پارلمان عبور دادیم.
وقتی روحانی در ادامه سخنانش گفت: در حوزه فرهنگ نیز ما کاری نکرده‌ایم و بلکه فقط اندکی از فضای امنیتی را کنار زدیم که البته باید بیشتر کنار برود شهیدی‌فر از او پرسید که چگونه می‌خواهید فضای امنیتی را بردارید؟
رئیس‌جمهور هم پاسخ داد اکنون فضای امنیتی کم شده اما در سایه گذر زمان و وحدت می‌توان به شرایط بهتری رسید.
*وقتی که رئیس‌جمهور در بخشی از سخنانش اظهار داشت: اصلاً از نزاع خوشم نمی‌آید، شهیدی‌فر گفت اما هنر برخی این است که نزاع ایجاد کنند و روحانی هم پاسخ داد این بی‌هنری است و نباید نام آن را هنر گذاشت.
* سالهای عجیب و غریب
روحانی در ادامه سخنانش کنایه‌ای به نحوه تعامل دولت گذشته با قوای مقننه و قضائیه زد و گفت: شما در آن سالهای عجیب و غریب دیدید که قبلاً روابط قوا تا مرز شکایت از همدیگر در دادگاه رفت اما این دولت به دنبال تعامل سازنده قواست.
در این هنگام مجری برنامه از روحانی پرسید آیا این به خاطر آن نیست که شما عقب‌نشینی می‌کنید یا سخت نمی‌گیرید یا مسائل را تأخیر می‌اندازید تا فضا آرام شود که وی پاسخ داد من عقب‌نشینی نمی‌کنم اما دولت تلاش می‌کند تا امید و آرامش و کرامت در جامعه حفظ شود.
* هیچ چیز پنهان نیست
*رئیس‌جمهور در بخشی از سخنانش اسرائیل را رژیم نامشروع و اشغالگر که بنیانش بر ظلم و جور و دعواست، معرفی کرد و گفت که این رژیم به همراه یک عده جنگ‌طلب از توافقات ژنو ناراضی هستند اما همه دوستان ایران و همه ملت‌ها به دلیل آنکه آرامش و امید بر منطقه حکم‌فرما شده از این توافق خوشحالند.
وقتی مجری برنامه از روحانی پرسید آیا در ورای توافق ژنو موضوع پنهانی وجود دارد وی با صراحت این مسئله را رد کرد و گفت هیچ چیز پنهانی وجود ندارد و سند همین است که منتشر شده اما امکان دارد ضمائم اجرایی داشته باشد.
* تفسیرهای سرهنگی
رئیس‌جمهور البته بدون اشاره به مقصود خود اظهار داشت: برخی در بحث هسته‌ای تفسیرهایی دارند که از یک سرهنگ بر می‌آید نه از یک حقوق‌دان.
* کنایه به سیما
*روحانی در بخش دیگری از سخنانش در خصوص نقد دولت اظهار داشت: انتقاد حق رسانه‌هاست و ما واقعاً از نقد بدمان نمی‌آید اما رفتار صدا و سیما با دولت الآن مانند رفتارش با دولت‌های قبلی در آخرین ماه‌های فعالیتشان است.
* فرهنگ مظلوم
*مسائل فرهنگی آخرین بخش این برنامه بود که وقتی شهیدی‌فر می‌خواست درباره آن و وضعیت ناگوارش به زعم خود سخن بگوید، روحانی بلافاصله به او گفت فرهنگ مظلوم است که به آخرین بخش گزارش ما افتاده است.
شهیدی‌فر وقتی که روحانی اظهار داشت: هیچ فیلتری در عرصه فرهنگ بهتر از افکار عمومی مردم نیست، با بیان اینکه گروه‌هایی از جامعه انتظار ویژه‌ای از شما دارند، با آنها چه می‌کنید؟ در واقع به دنبال موضع‌گیری رئیس‌جمهور نسبت به جریان منتقد دولت بود.
روحانی هم پاسخ داد: ما دنبال آشتی هستیم؛ در گذشته از کارشناسان فاصله گرفته بودند و درب سازمان مدیریت قفل شده بود اما این دولت با کارشناسان آشتی کرده و فضا با دیروز متفاوت شده است.
*وقتی که شهیدی‌فر با بیان اینکه با آمدن دولت جدید خانه سینما بازگشایی شد، نظر روحانی را درباره سایر موارد مشابه پرسید، رئیس‌جمهور پاسخ داد: هرخانه‌ای که باید باز شود و بر آن قفل است، کلید دست مردم است خودشان باز کنند.
* مجری‌های تعارفی و خیال راحت روحانی
*تعارفات مکرر مجریان با رئیس‌جمهور که به جای چالش و طلب گزارش عملکرد، به حرف‌های رایج روزانه درباره مشکلات و تعریف و تمجید طرفین ختم شد، دامن روحانی را نیز گرفت و وقتی شهیدی‌فر گفت: آقای روحانی! شما دارای ویژگی‌های شخصیتی خاص هستید و ما به حرف شما رسیدیم که هم سانتریفیوژهایمان بچرخند هم کارخانه‌های ما، روحانی نیز مجری‌های این برنامه را لشگری از مجریان خوب که از مصاحبت خسته نشده معرفی کرد.
* مچکریم
* روحانی در ساعت 23 و 30 دقیقه حرف‌هایش را با این جملات تمام کرد که الیس الصبح بقریب؛ من سپیده را می‌بینم که به روز روشن منتهی خواهد شد و اگر مردم در گذشته گفتند روحانی «مچکریم» من هم می‌گویم از شما «مچکرم».
* کلیپی که پخش نشد
* قرار بود در پایان این برنامه مانند آغاز آن، کلیپی تبلیغی برای روحانی (که در روزهای اخیر در فضای مجازی منتشر شده)، پخش شود که البته با نظر مسئولان رسانه‌ای ریاست‌جمهوری این امر صورت نگرفت و برنامه نیز به دلیل همزمانی با پخش مسابقه فوتبال بین دو تیم بارسلونا و آژاکس در ساعت 23:30 از شبکه سوم سیما به پایان رسید.
